تحقیق مقاله بررسی و طراحی مبلمان شهری یکپارچه

- شناخت فرصتها ونیازها

1-1- جستجوی نیازها :

باتوجه به رشد روز افزون شهرها وتوسعه هر چه بیشتر شهر نشینی در تمام جهان و بخصوص کشورعزیزمان نیاز های شهری شهروندان در کانون توجه هرچه بیشتر قرارمی گیرد.

فشارهای روز مره وارد بر شهروندان یک شهر به اندازه‌های بالاست که وظیفه طراحان شهری ایجاب می کند با در نظر گرفتن نیازهای شهروندان در سطح شهر وایجاد فضای مناسب برای شهروندان تلطیف هر چه بیشتر فضای شهری بکوشد. امروزه نیازهای شهروندان با گذشت زمان کاملا تغییر یافته . شهروندان شهر های بزرگی مانند تهران در دنیا در شهرکهای مسکونی خاصی زندگی می کنند که در داخل ویا حومه شهر قرار دارندو اکثر آنها بیشتر برای انجام کار از شهرکهای اطراف شهر ونقاط حاشیه شهر خود را به مرکز شهر می رسانند. با گسترش شهر ووسعت دامنه آن وهمین طور مزایای انبوه سازی مسکن روز به روز بر نیاز به این شهرکها افزوده می شود وتعداد آنها نیز با همین نیازرو به افزایش است.

این شهرکها در واقع شهرهایی هستند دراشل کوچک آنها تمام نیازهای یک شهر را دارند ولی باید این مسئله را مد نظر قرار داد که نیازهای این شهر در واقع نیاز شهروندان این شهرکها نیازهای خاصتری می باشد این توسعه روز افزون شهری از یک جهت وازجهت دیگر نیاز به ارتباطات در زندگی مدرن شهری امری بدیهی می باشد. امروزه بسیاری ازشهروندان از تلفن همراه در سراسر دنیا بهره مندند ولی باید اعتراف کرد تلفن همراه به هیچ وجه نتوانسته نقش تلفن های عمومی شهری را ایفا کند وشهروندان را از این تلفنها بی نیاز کند وبا وجود تلفنهای همراه تلفنهای عمومی داخل شهرها هنوز یک نیاز واقعی محسوب می شود وجزئ کارامد ترین تجهیزات شهری می شود.در نتیجه در شهرکهای مسکونی نیز کیوکسهای تلفن عمومی می باشد که می‌توان به طور خاص طراحی آنرا برای این شهرکها مورد مطالعه قرار داد.

برای این کار لازم است که اطلا عات بیشتری در مورد مبلمان شهری وجایگاه طراحی مبلمان شهری در فضاهای شهری داشته باشیم .به طور کاملا مشخص امروزه مبلمان شهری جزء لاینفک یک شهر می باشد و از اهمیت خاصی درشهرها برخوردار است. البته این موضوع از ابتدای قرن بیستم وانقلاب صنعتی در انگلستان ومتعاقب آن در اروپا که باعث شکل گیری شهرهای مدرن شد کاملا احساس می شود .برای شناخت بیشتربه مبلمان شهری اندکی در مورد توسعه تاریخی مبلمان شهری خواهیم نوشت ولی بطور  کلی باید بدانیم که با توجه به نیازهای شهروندان بخصوص شهرکهای مسکونی به مبلمان شهری بر طرف کردن نیاز های شهروندان در محیط شهر وشهرکها امروزه یک نیاز است.

توسعه تاریخی :

از میان انبوه موضوعات مرتبط با مبلمان شهری ,گروهی انتخاب و تفسیر شده اند که در حیطه طراحی صنعتی بنا بر تعریف آن جای دارند . این تقسیم بندی براساس نظریات ودرک نگرنده از موضوع انجام پذیرفته است.

در ادامه لازم به ذکر است از میان آنچه گفته خواهدشد به غیر از اطلاعات مشخص و متعارفی که در نزد طراحان بدیهیات واصول شمرده می شود ,مابقی حاصل تجارب شخصی,مصاحبه وگفتگو با متخصصان ,مشاهده برسی منابع و مراجع تخصصی متعدد است .به همین منظور ذکر ماخذ مورد استفاده به ویژه در این فصل ,بسیار مورد توجه بوده است .همچنین هر زیر مجموعه در کنار نوشتار خود با نمونه های تصویری متنوع ومرتبط ,همراه گشته است .تا درک موضوع نزد خوانندگان واستفاده کنندگان از این پژوهش کامل تر صورت پذیرد.

این چراغ ها در القای حس سمبولیک خود به خوبی موفق بودند اما عملکردشان زیرسوال بود .عده‌ای در صدد ترویج این عقیده میان آرای عمومی بودند که محیط زیست شهری ,چیزی است که احترام گذاردن به آن لازم است. باید مایه مباهات یک شهروند باشد واین کار ممکن نیست مگر با پیکرهای عظیم الجثه وغول آسا.

از این قبیل آثار در عصر ویکتوریا زیاد به چشم می خورد ,کلاه فرهنگی هندو در اکسان

(تصویر 20) شتر چدنی غول آسا در لندن ( تصویر 21) وحتی نیمکت معمولی عهد ویکتوریا با فرمی رایج تر .(تصویر 22) .

عرف رایج آن زمان ,تقلید مهندسان وطراحان از سبک معماری گذشته برای طرح های مبلمان خود بود .الهام از ستونهای قاشقی تراش یونان وروم باستان در میان طرح های شیر آتش نشانی ,پایه صندوق پست ,تیر چراغ برق واز این قبیل بسیار عادی به نظر می‌رسد.علت این امر مقبولیت ورضایت سبک های گذشته در بین عموم بود که خطر پذیری یک طرح نو را کمتر می کرد.

بعد از اختراع تلفن در سال 1876 به تدریج نیاز به تماسهای عمومی میان مردم افزایش یافت .این وسیله به همراه خود شماری از مشکلات را هم به وجود آورد. پیچیده ترین این مسائل تلفن عمومی سکه ای بود که باید مکانیزمی برای آن ابداع می شد ,مکانیزمی ساده ,مطمئن وکارآمد که در برابر سارقان نیز تاب مقاومت داشته باشد.همچنین مساله دیگری مطرح بود: اتاقک های مخصوص تلفن هایی که به طور مستقل در اماکن عمومی نسب می شدند و دیگر نمی توانستند داخل یک ساختمان باشند .در دهه 20 در انگلستان طرح های در این زمینه ارائه شد که تا سال 1935 تکامل یافت و تا به امروز به شکل تقریبا استانداردباقی مانده است.(تصاویر 23)

با ظهور طراحان قرن بیستمی از گوشه وکنار دنیا ,این شاخه از گرایشهای طراحی هم بسیار گسترده ومتنوع شد .نو آوری در موارد فرایند های تولید وفناوری ,طرح های کامل تر و جامع تری را سبب گشت. مفاهیمی همچون یک پارچگی ,هماهنگی ,هویت ودوام در سر لوحه کار طراحی برای مجموعه اجزای مبلمان شهر قرار گرفت .

حال در آغاز قرن بیست ویکم آنچه که بیش از همه مورد توجه قرار گرفته است ,تخریب های جهانی زیست محیطی است .می توان پیش بینی کرد که طراحی در آینده در صدد عرضه محصولاتی خواهد بود که با محیط زیست سازگار باشند .مبلمان شهری نیز از این قاعده مستثنی نیست واگر تا بحال بدان توجه شده است در آینده چنین نخواهد بود.

مبلمان شهری یکپارچه :

ابداع خانواده قابل توسعه از مبلمان شهری که اتصالات مشابه وپایه نگهدارنده مشترک داشته باشد , هدف سیستم های   مبلمان یک پارچه است .ویژگی چنین سیستمی ضمن ایجاد هماهنگی در اجزائ شهر موجب کا هش مصرف مواد ,تقلیل هزینه های ساخت و کاهش ابعاد می شود .

تعریف پایه یا ستونی واحد که مورد استفاده روشنایی و اسامی خیابان ,علایم وزباله دان وغیره باشد می تواند از تکثیر جز ئیات اضافی بسیار در خیابان بکاهد . در حالی که هم

اکنون هر سازمانی برای خودپایه ای تعبیه می کندوفقط ازقسمت محدودی از آن بهره می جوید ,ضمن آنکه اتصا لات نگهدارنده خاص خود و دهها ماده ورنگ نا همگون دیگر را نیز به آن اضافه می کند . یکپارچه‌گرایی و اشتراک مداری در چنین مواردی نه تنها موجب هماهنگی بصری می شود بلکه به هویت منطقه ای وشهری هم کمک می کند .

نکته ظریف در این میان وجه تمایز سیستم های یک پارچه با سیستم های چند منظوره است .در یک سیستم چند منظوره ,محصول از ابتدا به این قصد طراحی می شود و احتمال دگرگونی در سیما وپیکره آن زیاد است .اما در مبلمان یک پارچه لزوماً چنین هدفی دنبال نمی شود .بلکه اجزا و عناصر مورد نظر در صورت تطابق وحفظ پیوستگی ظاهری با عنصر ثابتی یک پارچه می شود .

3- سابقه تاریخی

مبلمان شهری , مجموای از تجهیزات وتسهیلاتی است که کیفیت وکارایی زندگی را در شهر وخیابان ارتقا می بخشد . در برسی سیر تحول این مجموعه وسابقه تلاشهای پیشین

انچه که قابل ذکر است ,ارتباط تنگا تنگ تاریخی وتفکیک ناپذیر این عنا صر با خاستگاه خود است . خیابان وکوچه , میدان ,پارک ودر کل خود شهر, خاستگاههای نخستین انواع مبلمان هستند .تاثیرات مستقیم ومشخص هر شهری بر مجموعه عناصر وفضاهایش بر کسی پوشیده نیست .شهر بر خیابان ومیدان - دو عنصر اصلی فضا های شهری- اثر می گذارد وآنها نیز بر مبلمان وتجهیزات دیگر شهری.

تاریخ تحول مبلمان شهری با تاریخ شهر و خیابان آمیخته است . تاریخی که تفکیک ناپذیر است ومروری هر چند مختصر را بر شهر وشهر سازی ,اجتناب ناپذیر می نماید .

از پیدایش نخستین تمدنها تا ظهور نو شهر های پیشرفته معاصر ,این امر مصداق دارد.

با عنایت به مطالب فوق وتاکیدی که بر اصل موضوع –مبلمان شهری وجود دارد و بررسی سابقه تاریخی تجهیزات شهری در دو بخش با نامهای : تاریخ خیابان و شهر ,تاریخ مبلمان شهر ارائه می شود .همچنین واقعه مهم انقلاب صنعتی که در زمان خود تاثیر عمیقی بر صنایع وزندگی شهری گذاشت ,در روند بررسی تاریخی مذکور نقطه عطفی بحساب می آید.

1-3- خیابان وشهر

برسی مسیر تحول شهر وخیابان در دوره های مختلف واعصار متفاوت به واسطه انقلاب

صنعتی به دوره پیش از انقلاب و پس از انقلاب تقسیم می شود .

1-1-3- پیش از انقلاب صنعتی

در عهد قدیم در شهرهای بزرگ یونان وروم ,فضاهای عمومی قبل از هر چیز ,مکانی مخصوص برای نمایش قدرت حکومت بوده و علاوه بر ویژگی کاربردی همیشه بعدی تزئینی داشتند . از همان زمان شهر و خیابان به تدریج از بناهای یاد بود و زیبا انباشته  و محدوده شهر با کاشت درخت آراسته شد .لبه پشت بامها وبالکن ها به گیاهان سبز مزین گشت واستفاده از نیمکت و تجهیزات مخصوص فضای آزاد وساخت ونصب کتیبه ,لوح و مجسمه افراد زنده یا مرده گسترش یافت .

مورخی لبنانی در سال 360 بعداز میلاد در انتاکیه- از شهر های روم باستان- از دالانهای سر پوشیده ای نام برده وگفته است که روشنایی این دالانها در شب بوسیله یک سیستم روشنایی عمومی تامین می شد وتا 25 کیلومتر در شهر گسترش داشت .در زمان امپراتوری مقدس روم ,خیابانهای شهر روم با قطعات سنگی چند ضلعی از جنس چخماق فرش شده بودند و میدانها ,سنگفرش تراورتن و خیابانهای عریض تر پیاده رو داشتند. در این خیابانها ومیدانها تیرکهای سنگی به چشم می خورد که اغلب دارای نوشته بودند . این تیرکها یا به افتخار خدایان وشاهان برپامی شد یا برای مشخص کردن نام منطقه ومحله ای به کار می رفتند که در آن ناحیه قرار داشتند .در بعضی موارد نیز به عنوان تابلو علامت بکار می رفتند و فاصله رانشان می دادند .از دیگر تجهیزات شهری چوبه دار بود که بر حسب ضرورت برپا می شد وگاهی برای عبرت دیگران سالها بر  جای می ماند . در خیابانهای روم تعداد زیادی آبنما نیز به چشم می خورد .

در قرن چهاردهم اکثر شهرهای مهم فرانسه سنگفرش شدند .در این زمان استفاده از پرچم به دلیل فاقد شماره ونام بودن خیابانهای شهرهای قرون وسطی رشد چشم گیری داشت .

با آغاز رنسانس و به ویژه بعد از سال 1600 میلادی در شهرها گرایش به نوعی تجمل به سبک شهر های ایتالیایی مشاهده شد .البته این تغییرات بیشتر در محله های اعیانی انجام شد  وبیشتر فضاهای شهری به همان شکل قبلی باقی ماند .

در قرن هفدهم فضاهای مخصوص مردم که اساسا از کوچه باغهای عمومی تشکیل می‌شد به وجود آمد ند .مساله روشنایی خیابانها نیز پیشرفتهای قابل توجهی داشت . افزایش روشنایی شهرها در فرانسه با اختراع چراغ فانوس نفتی وآینه دار به جای شمع در سال 1745  رشد اعجاب انگیزی کرد .از سال 1769 تمام خیابانهای پاریس به این نوع چراغ مجهز شد . تمام این چراغها در وسط خیابانها با پنج متر ارتفاع و 60 متر فاصله از یکدیگر قرار داشتند . در این دوره باغسازی نیز بسیار رایج شد .

2-1-3- انقلاب صنعتی وپس از آن

انقلاب صنعتی به همراه پیامدهایش در نیمه دوم قرن هجده و نیمه اول قرن نوزدهم  چهره زندگی مردم را به ویژه در انگلستان متحول کرد. افزایش تولید ماشینی، اختراع ماشین بخار، توسعه کشاورزی، رشد کارخانه ها، گسترش صنعت نساجی، دگرگونی  سیما و زندگی شهری واصلاحات اساسی در نظام اجتماعی وسیاسی جوامع پیامدهای پر شتاب  این تحول بودند . در گذر از این برهه تاریخی هر عنصری تاثیری را به خود  پذیرفت .

تغییر شکل حقیقی فضاهای شهری از قرن نوزدهم آغاز شد . این عصر تاثیر بسزایی در رشد این فضاها بر جا گذاشت .

در قرن نوزدهم به ویژه هنگام فرمانروایی ناپلئون سوم در فرانسه پارک عمومی در محیط شهری قرار گرفت. انواع تسهیلات وتجهیزات شهری در این تفریح گاه ها برای عموم در نظر گرفته شده بود . و استفاده از گیاهان در فضاهای شهری که نتیجه مستقیم بازسازی‌های  شهری بود در نیمه دوم قرن نوزدهم افزایش یافت .

در پاریس شهردار شهر هوسمان بر هماهنگی کف سازی  خیابانها ,بدنه نما ها ومبلمان شهری توجه بسیار داشت .او باغهای زیادی درپاریس ایجاد کرد که انواع تجهیزات شهری  مانند کیوسکهای موسیقی ,نیمکت ها و سایبان در آنها وجود داشت.

احداث اصولی بناها دراین زمان به مثابه نشان بارزی از توجه به کیفیت زندگی شهری  بود . در این زمان در پاریس سیستم روشنایی نیز به طور محسوسی بهبود یافت .از سال  1850 استفاده از گاز عمومیت پیدا کرد .خانه ها وخیابانها شماره گذاری شدند . در سالهای 1860-1880 منظره شهری بوسیله تجهیزات جدیدی غنی تر شد . از جمله آنها ستونهای موریس بودند که آگهی های تئاتر و کنسرت و غیره روی آنها قرار می گرفت.

( تصویر 12)  در نخستین سالهای قرن بیستم مدرنیسم موجب تغییر چهره خیابانها  وفضاها وعناصر تشکیل دهنده آنها شد . به طور مثال شهرها در مقابل تجاوز وسائل  نقلیه برای حفظ پیادگان , از سیستم های حفاظتی ,مانند میله های فلزی ونرده های  یکپارچه ,کمک گرفتند .شهر  امروزی می خواست خود را مظهر نوعی نظم و منطق  معرفی کند .در سالهای دهه 1960 با باز نگری های اصلاحگرانه بار دیگر خیابان به عنوان فضای دلپذیر و به دور از ترافیک مطرح شد .در چنین شرایطی تجهیز بیش از  پیش خیابانها برای استفاده مردم اجتناب ناپذیر  می نمود . این روند با شتابی روز افزون  در بیشتر شهرها پیشرفته دنیا دنبال شد و تا به امروز هم ادامه دارد .

2-3- مبلمان شهر

بسیاری از عناصر به کار رفته در یک خیابان , سابقه‌ای به قدمت تمدن بشری دارد,  از جمله این عناصر می توان به انواع سر پناهها ونشستگاه ها اشاره کرد . برخی دیگر از این عناصر به طور مشخص معلول ابداع یا اختراعی تاریخی هستند . به طور مثال نیاز به  تلفن همگانی مکانهای عمومی پس از ظهور تلفن و فراگیری آن در اروپا وسایر نقاط دنیا  شکل گرفت . همچنین پست و مراسلات دیگر , گرچه از راه های مختلف و از گذشته های دور متداول بودند . ولی صندوق های پست نتیجه مستقیم توسعه فناوری وگسترش  شهرها ورشد جمعیت بوده است .

همچنان که در بخش پیش اشاره شد , در برسی سیر تحول شهر وخیابان ,نقطه عطف  بسیار مهمی وجود دارد وآن انقلاب صنعتی است . این پدیده نه تنها بر سیمای ظاهری شهر تاثیر گذاشته بلکه تا اعماق وجودی جزی ترین مسائل شهری نیز ریشه دواند.

وابستگیهارا از بین برد و نیاز ها را ایجاد کرد . اگر تا قبل از انقلاب صنعتی مبلمان شهری در اکثر نقاط فانوس های روشنایی , صندوق پست , چند تابلوی راهنما ,  نیمکت ویک آبخوری را شامل می شد پس از انقلاب شمار این اجزا رو به فزونی گذاشت . باجه های تلفن سر پناه ایستگاه اتوبوس ,ساعت پارکو متر , تابلو های تبلیغاتی , چراغ راهنمایی ورانندگی وتجهیزات بازی کودکان تنها نمونه هایی از این تحول هستند .

در بین مواد و مصالحی که برای مبلمان شهری از آنها استفاده می شد آهن جایگاه ویژه ای دارد .این ماده کار آمد فراگیر وانعطاف پذیر تاثیر زیادی بر تو سعه طراحی وساخت نمو نه های متنوع مبلمان داشته است . داستان آهن وچگونگی توسعه فرایند های تولید آن، خالی از لطف نیست. تا قبل از انقلاب صنعتی آهن چندان جایگاهی در میان طراحان و معماران نداشت .

حتی برای برخی معماران کلاسیک موجب تنفر وعدم اطمینان می شد . اگر چه وسایل و صنایع تزئینی ساخت آهن از قرن چهاردهم وجود داشت  و اسلحه سازان به روش آهنگری , پایه , فانوس , شبکه وریلهای زیبا ومفید می ساختند .

آهن ماده‌ای گران قیمت به حساب می آمد و استفاده از آن در فضای باز مشکل دیگری هم داشت : مقاومت کم در برابر خوردگی .اما کیفیت تازهای که به وسیله پاره ای ابداعات  تازه صورت گرفته بود باعث تقویت این ماده قدیمی گشت . آبراهام داربی فرایند مکانیکی ریخته گری با ماسه تر را در سال 1708 ابداع کرد . در نتیجه هر صنعتگری بی تجربه وتازه کار هم می توانست فلز مذاب را در قالب های ظریف  وپر کار بریزد و پشت سر هم طرحهای پیچیده ای را با کم ترین هزینه تولید کند .

اندیشه ها ی دیگری هم به سرعت از سوی داربی ودیگران مطرح شد .تا نیمه قرن هجدهم کوره بلند بهبود یافت وهمگام با پیشرفت دانش متالوژی توانست حرارت بیشتری تولید کند . و به محصولات آهن ساخت رونق اساسی دهد .

به کمک این نو آوریها وپیشرفتها آهن در ساختمان سازی , پلسازی , راه آهن , تاسیسات و کارخانه ها، در جایگاه تجهیزات و وسایل شهری در شهر ارج وقرب یافت . فرایندهای مختلف تولید از جمله ریخته گری , نورد وآهنگری توانست اشکال و فرمهای تکرار پذیر متنوعی را برای مبلمان شهری به ارمغان آورد. در انگلستان قبل از عهد ملکه ویکتوریا مبلمان شهر بسیار ساده بود . و تزیینات آنها محدود بود .به مونو گرام سلطنتی  که در پای بیشتر مجسمه ها پادشاه چارز اول دیده می شد. (تصویر 13)  نوآوری های عصر ویکتوریا که سرامد آنها چراغ روشنایی گازی و صندوق پست بود به همراه خود  طیف وسیعی از فرم و عملکرد را هم آفرید.به طور نمونه برسی سیر تکامل صندوق های پست حاوی نکات مفیدی است.

اولین نمونه که آشکار از تیرکهای پیشین خود الهام گرفته بود در سال 1856 برای بیر منگام طراحی شد.(تصویر 14).  پایه قاشقی تراش ,فرم گنبدی شکل در بالا وچنبره زیر گنبد ویژگیهای صوری محصول بودند .وجود تاج سلطنتی در بالای صندوق حکایت از آن می کرد که پست یک خدمت رسمی وحکومتی است .حدود چهار سال بعد یک طرح  جدید دیده شد : جادارتر وبا تناسبی که بیشتر صندوق های آشنا در ذهن دارند (تصویر 15) تاج برجسته با مونو گرام سلطنتی سادهVR  در طرح جدید جا به جا شد  کمبود آرایه با تاج گلها ونوارهای تزئینی باروکی با اندکی برجسته نمایی جبران شده بود. چندی بعد در سال 1866 یک طرح شش گوش عرضه شد .بیشر آرایه ها به طور وسیع  به بالای آن منتقل شده بودند (تصویر 16 ) که شبیه تزیین روی در قوری بود .در سال

1876 صندوق های پست استوانه ای , استاندارد شد که تا به امروز به نوعی حفظ گشته است .(تصویر 17)

حتی نمونه های اولیه صندوق های عصر ویکتوریایی در اطراف کشور گسترده شدند وبرای مدت زیادی هم ماندند .آنها از نظر ظاهری و باطنی دارای دوام زیادی بودند و رضایت عموم را مبنی بر کاربردی بودن به دست آوردند.

لامپ های گازی در ابتدا ی قرن نوزده با نور زرد مایل به سبز شان سیمای خیابانهارا رونق بخشیدند .فردریک آلبرت وینزور فرایند تولید گاز از زغال سنگ را ابداع کرد واولین چراغهای روشنایی خیابانی را در سال 1807 در امتداد خیابان پال مال لندن بر پا کرد.

اگرچه با این ایده در اروپا مخالفت شد در امریکا روشنایی با لامپ گازی به سرعت در اوایل سال 1875 مقبولیت به دست آورد وبالتیمور اولین شهری شد که روشنایی خیابانها یش بدین طریق تامین گشت .

ابداع نخستین لوله های تو خالی ریخته گری تمامی مخالفتهای باقیمانده را خنثی کرد اگر چه این ابداع برای منظور دیگری صورت گرفته بود ولی مزایای زیاد این محصول بریتانیایی کاملا آشکار بود .در حالی که در اروپا بطور سنتی علایم تابلوها واسامی بر سر در مکانها  و روی ساختمانها نصب می گشت در امریکا آنها را با پایه چراغ های یکپارچه می کردند وآنقدر در این کار افراط می شد که ستون چراغ به ستون علایم  تبدیل می گشت .

به رغم پیدایش ایده ها واندیشه های نو این محصولات تولید شده پیکره ای کلا سیک و سنتی بودند که به تدریج اجزای تکمیل کننده معماری شهرشدند.

در حالی که خورشید آخرین سالهای قرن نوزدهم کم کم رنگ می باخت دنیاشاهد اختراع جدیدی بود. ادیسون دنیارا نه بالامپ گازی بلکه بالامپ الکتریکی روشن کرد.این تحول سرمنشا ابداعات و اختراعات بیشماردیگری بود که برزندگی آدمی وشهرنشینی به طور مشخص نقش موثری داشت.

در جریان تبدیل چراغ های گازی به الکتریکی وتطبیق با التزام های پیشرفته ,طراحان هرچه خواستند انجام دادند. یکی ازنمونه هایی که از میان فرم های موجود از سال 1878تا 1881دوام آورد,پایه سه باله گوتیکی,پایه باروکی و چند پایه نا متعارف دیگرداشت(تصویر 18).طرح دیگری نیز بانقش شیربالدار که ویرایشی ازفرم های رنسانس بود در این سال ها به کار می رفت(تصویر19).

3-1- صورت مساله

بعد از آشنایی و مقدمه کوتاهی درموردشهروشهرنشینی وهمچنین نیاز شهروندان به یک مبلمان شهری مناسب وهمچنین طور کار وتوسعه تاریخ وروند توسعه مبلمان شهری وبا توجه به نیازهای امروزشهرهای کشورمان به شهرکهای مسکونی در حالی که امروزه انبوه سازی مسکن یک سیاست کاملا درست ودردست تعقیب از سوی مسئولان می باشد عنوان موضوع پروژه خود را که درواقع به وجود آورنده مساله است وصورت مساله می باشد بدین ترتیب انتخاب کرده ایم.

"طراحی کیوسک تلفن برای شهرکهای مسکونی"

  در واقع این موضوع می تواند صورت مساله ای باشد که باطی روند خاص طراحی که در ابتدای رساله آورده شده می توان به نتیجه مناسب رسید بدین ترتیب که ابتداتحقیقات تئوری پیرامون موضوع انجام می پذیردوسپس دربخش طراحی به ایجاد طرحهای خلاقانه با درنظر گرفتن تحقیقات انجام شده درموردنیازشهروندان ومسائل روحی آنان ونگاه آنان به جامعه ونوع خواسته هایشان بهترین طرح ازمیان آنهاانتخاب خواهد شد.

موضوع پروژه درعین سادگی از اهمیت وپیچیدگی خاصی برخوردارمی باشد ظرافت طراحی المان شهری در بر طرف کردن نیازشهروندان می باشد بدین صورت که یک المان شهری مانند کیوسک تلفن در یک شهرک مسکونی باید بهترین وسیله برای شهروندان آن شهرک دربرقراری ارتباط بوده ومحیطی مناسب ودر عین حال بدون هدر دادن فضای شهرک برای شهروندان بوجود آوردازدیگرروبایدبه یک المان شهری به عنوان یک اثرهنری نیز نگریست اثری که بایدمقبول همه شهروندان باشداثرهنری که همه باآن راحت هستند نه دیگران راترغیب به خراب کردن المان کند ونه به قدری فنی طراحیشود که حالتی توهین آمیز به شهروندان داشته باشد ودر عین زیبایی ساده وکارآمد باشد.

4-1- برنامه ریزی

برای رسیدن به نتیجه مطلوب در هر فعالیت نیاز به تبیین برنامه ازپیش تعیین شده می‌باشد و لزوم داشتن برنامه در پروژه هاییکه از پیچیدگی وکثرت کار برخوردار است بسیار قابل توجه می باشد.برنامه مذکور باید به گونه ای طراحی شود که در آن مراحل کار مشخص وقابل کنترل باشد . تادر زمان تعیین شده پروژه به نتیجه موردنظردست یابد در جدول زمانبندی اجرای پروژه مراحل وزمان بندی انجام پروژه پیش بینی شده است ودر عین حال اجرای پروژه وچگونگی انجام کار ثبت می گرددتا بدین وسیله بتواند از پیشرفت فعالیتها وچگونگی انجام کار مطلع و آگاه بود .

"جدول زمانبندی اجرای پروژه"

1-2- شناخت گروه استفاده گر

درمورد هر محصول افرادی که از تولید تا مصرف کالا با محصول در ارتباط هستند گروه استفاده گر را تشکیل می دهند که ما برای بررسی بهتر آن را می توانیم به هر دودسته گروه استفاده گر درجه اول و گروه استفاده گر در درجه دوم تقسیم کنیم البته در مورد موضوع ما یعنی کیوسک تلفن شهرک بهتر است که به جای استفاده گر دردرجه دوم مرتبطین به محصول که استفاده مستقیم از محصول نمی کنند ولی به طور مستقیم با آن سروکار دارند مورد بررسی قرار بگیرند.

استفاده گردرجه اول: در مورد استفاده گر درجه اول محصول باید گفت شهروندان یک شهرک مسکونی استفاده گران درجه اول می باشند البته نه تمام شهروندان شهرک بلکه افراد 9سال به بالای شهرک مورد نظر ما می باشد.

در یک شهرک مسکونی افراد مختلفی از سنین متفاوت زندگی می کنند. اکثر ساکنین شهرک از طبقه متوسط جامعه و بالاتر می باشند در طراحی کیوسک تلفن یک شهرک باید تمامی خصوصیات جسمی و روحی استفاده گران کیوسک را درنظر گرفت از علایق شخصی آنها گرفته تا ابعاد اندازه بدن استفاده گر برای این کار به بررسی موضوعی استفاده گران می پردازیم الف – وضعیت فرهنگی استفاده گر درجه اول: به لحاظ فرهنگی وضعیت استفاده گر درجه اول حداقل در حد معمول و متوسط جامعه می باشد برای استفاده گر درجه اول حفظ وسایل شهرک مهم می باشد یا حداقل برای اکثریت آنها مهم می باشد. زیرا استفاده گر درجه اول نوعی حس مالکیت به وسایل مربوط به شهرک را دارد ب- وضعیت سنی و جمعی از نظر حسی و جسمی تمام افراد بالای 9سال شامل استفاده گران درجه اول ما می شوند از اینرو باید تمام گروههای سنی را در دادن ابعاد و اندازه استاندارد مدنظر قرار داد.ج – وضعیت اقتصادی: ازنظر وضعیت اقصادی گروه  استفاده گر درجه اول درواقع جز‌قشر متوسط به بالای جامعه می باشد با گسترش وتوسعه روز افزون شهرکها و پیشرفت آنها افرادی امکان خرید ویا اجازه مسکن در این شهرکها را دارند که از نظر اقتصادی در حدمتوسط به بالای جامعه می‌باشند از اینرو استفاده گر درجه اول محصول ما جزاین قشر ازجامعه به لحاظ اقتصادی می باشد .

استفاده گر درجه دوم (مرطبتین بامحصول ) :در واقع این دسته از استفاده گران تعمیرکاران و کارکنان نظافت شهرک می باشند که به طور مستقیم با کیوسک در ارتباط هستند در طراحی محصول باید تمام سعی شود مسئول سرویس دهی کاملا با محصول راحت باشند دسترسی آسان به بخش فنی تلفن وکیوسک می تواند در تسریع تعمیرات آن موثر باشد وبرطرف کننده یکی از معایب بزرگ محصول است .

این طور طراحی محصول به طوری که به سرعت وبه خوبی تمیز شود باعث ایجاد محیط بهتر برای استفاده گران محصول می شود واکثریت این گروه را مردان تشکیل می‌دهند مردان بالغ که توانایی کامل برخوردارند وباید طراحی محصول از استانداردهای مربوط به مردان بالغ استفاده شود.

از نظر فرهنگی این گروه کارگران ساده ویاماهر فنی می باشند که تنها سواد خواندن  نوشتنرامی شودازآنها انتظار داشت زیرا اکثر کارگران ساده نظافت ازسطح سواد بسیار پایینی برخوردارند .

خصوصیات روانشناختی استفاده گران : محیط شهری ونیازهای روانشناختی افراددر محیط شهری بسیار متنوع است در اینجا مامطالب اندکی درمورد تاثیرات روانشناختی محیط چگونگی این تاثیرات اشاره ای می کنیم .شهر ,محیطی فعال پرهیاهو وشلوغ است دراین محیط شهروندان به طور بسیار مبرمی نیازبه آرامش واطمینان خاطروتمرکزدارند.

اگر فرد شهرنشین در محیط محدودتری زندگی کند مانند یک شهرک مسکونی درهنگام بازگشت به شهرک ودرهنگام ورود و تردد در شهرک نیاز به آرامش واحساس امنیت کافی داردزیرا اوخسته از محیط شهر درواقع باورود به شهرک واردخانه خود شده است ولی اگر درمحیطی که شتاب زدگی به وی القا شودواحساس هرج ومرج وشلوغی درمحیط شهرک تشدیدشود حاصل آن فشار بسیارزیادروحی وجسمی خواهد بودکه این باعث خستگی زودرس جسمی وتوان فرسا بودن روحی وروانی خواهد بود ویک شهروند به جای آسایش وآرامش درواقع مسیر بیماری و.استرس را به سرعت طی خواهد کرد به همین خاطر بهترین حالت ایجاد آرامش در محیط شهری از طریق طراحی مناسب شهری ومبلمانشهری مناسب میسرخواهد بود  .

مبلمان شهری از سویی می تواند باعث آرامش روحی وایجاد حس زیبایی دریک شهرنشین گرددوهمین طور اطلاع رسانی درست در شهر ولی از سوی می تواند باعث ایجاد شلوغی هرج ومرج وفشار عصبی بیشتر به شهروندان گردد.یک المان شهری مناسب به طور کلی باید دارای خصوصیات زیر باشد :

1.طراحی زیبا

2.نصب درمحل مناسب

3.گرافیک محیطی مناسب

4. رنگ مناسب

5. ایجاد حس اعتماددر شهروندان

شناخت نیازها و خواسته ها

نیاز :[1]

به طور کلی نیاز را می توان احساس کمبود دانست؛ میل به غذا هنگام گرسنگی از بارزترین وساده ترین مثال هاست. همه ی موجودات زنده ای که می باید به حیات خود ادامه دهند با انواع خاصی از نیازهای خویش درگیر هستند. که انسان به عنوان موجودی هوشیار و منطقی, این نیازها و عوامل دلیل به وجود آمدن انگیزه می شود.

برای مطالعه دقیق تر این موضوع می توان به دسته بندی این نیازها پرداخت؛ نیازهای اولیه, نیازهای ثانویه.

نیازهای اولیه:

به این نیازها, نیازهای مادی, اصلی و بنیادی نیز گفته می شود که عبارتند از نیازهایی که از ساخت ارگانیزمی – بیولوژیکی موجود انسان سرچشمه می گیرند و لازمه حیات انسان درتوجه به این دسته از نیازهاست؛ همچون به غذا, آب و هوا, مسکن و پوشاک.

نیازهای ثانویه

نیازهای معنوی, روانی, درونی و ذهنی از نام های دیگر این دسته از نیازها هستند. این نیازها از جنبه روانی انسان نشات میگیرند که به مراتب پیچیده تر و مبهم تر از نوع اول است, زیرا این نیازها نماینده ی جان و روان انسان ها بوده است و نسبت به نوع اول رشد بیشتری دارند. رقابت, تحسین, احترام جویی و … درگروه این نیازها قرار می‌گیرند.

نیازهای مراتب پایین و بالا:

یکی از کسانی که در این بخش شایسته ترین و سودمندترین طبقه بندی را به نام ‌(سلسله مراتب نیاز) ارائه نموده, آبراهام ماسلو (MASLOW) روان شناس آمریکایی است که معتقد است نیازهای انسانی دارای یک نوع تقدم و تاخر هستند. به این ترتیب وی در یک تحقیق کلاسیک پنج سطح مختلف از نیازهای انسانی را به صورت سلسله مراتب, مشخص نمود, به گونه ای که بابرآورده شدن نیازهای اصلی و مقدم, فرد به دنبال برطرف نمودن نیاز بعدی خواهد رفت و در صورتی که نیازهای مقدم برآورده نشوند, برآوردن نیازهای موخر نیز به تعویق خواهد افتاد. این تقسیم بندی با هرم یا مثلث نیازها شناخته می شود. این نیازها با نام مراتب پایین و بالا نیز شناخته می شوند. لفظ نیازهای مراتب پایین و بالا توسط کیث دیویس روان شناس آمریکایی بیان شده است که طبقات اول و مردم این مثلث را در بر می گیرد.

 1- نیازهای فیزیولوژیکی

انسان به این دلیل که عوامل و عناصر عالم هستی با امیال و خواسته هایش هماهنگی کامل ندارند, همواره سعی کرده است تا از راه انجام فعالیت های مفید و پرثمر, این نیازها را برطرف کرده و به گونه ای موجبات رفاه فیزیولوژیکی خویش را فراهم سازد. براساس تئوری ماسلو, هنگامی که نیازهای اولیه برطرف شوند, دیگر نمی توانند عاملی برانگیزاننده باشند.

2- نیاز به امنیت

رده بعدی هرم یامثلث, نیازهای ایمنی و امنیتی هستند که هم از جنبه ی روحی حائز اهمییت اند و هم از نظر فیزیکی. در اینجا نیز اگر این نیازها بطرف شوند دیگر عامل متحرک به شمار نمی روند. نیازهای امنیتی – جسمانی را می توان به دودسته‌ی امنیت مالی (اقتصادی) برای برطرف نمودن نیازهای فیزیولوژیکی و امنیت فردی (امنیت در طول زندگی) تقسیم بندی نمود. این دو دسته نیز در رده‌ی نیازهای مراتب پایه‌ای قرار گرفته اند. سه رده ی دیگر این اهرم را نیازهای سطح بالا (مراتب بالا) اشغال کرده اند که به اختصار توضیح داده خواهندشد.

3- نیاز اجتماعی

نیازهای اجتماعی را می توان به دلبستگی نیاز عاطفی هم ارز دانست. نیاز به عشق و محبت نیز در همین رده از نیازها قرار می گیرد. در اینجا شاید لفظ عشق گمراه کننده باشد و این نیاز با نیاز جنسی که یک نیاز فیزیولوژیکی است یکسان گرفته شود. این نیاز در گروه نیازهای متوسط قرار می گیرد.

4- نیاز به احترام

این نیاز دارای سطح بالایی در وجود انسان است. نیاز به قدرت و موفقیت نیز قسمتی از این نیاز می باشد. احترام شامل دو قسمت است:

الف )  احترام فرد به خود (لایق دانستن خود).

ب ) احترام دیگران به فرد.

5- نیاز به خودیابی

این سطح از نیاز, بالاترین درجه نیاز است. افرادی که به این مرحله از نیاز می رسند, به طور کامل ارضا شده اند و تمام توانایی های خود را شناخته اند.

مشخصات و ویژگیهای نیاز:

هرکدام از نیازهای روانی و جسمانی دارای مشخصات خاصی هستند که آنها را از دیگر نیازها جدا می سازد. ابتدا از نیازهای روانی آغاز می کنیم.

مشخصات نیازهای روانی:

از نیازهای مادی پیچیده تر و مبهم تر هستند.

دارای تکامل بیشتری هستند.

دامنه نامحدودی را شامل می شوند.

تاثیرات در خور توجه ای بر روی رفتار انسان دارند و به جرات می توان گفت که ما تاجایی که می توانیم منطقی وعقلانی فکر و عمل کنیم که نیازهایمان اجازه بدهند.

 تناوب برآورده شدن نیازها امری چندان حیاتی به شمار نمی روند که موجب مرگ انسان شود ولی انگیزه ی پدید آمدن تنش های روانی و از بین رفتن تعادل روحی در انسان هستند.

هرگز به طور کامل و در یک زمان معین و مشخص به وقوع نمی پیوندند.

این نیازها به دلیل ماهیت درون گرای خاص خویش, همگی از یک حالت ناشناخته ی درونی برخوردار دارند.

در بین افراد مختلف دارای شدت و ضعف متفاوت هستند.

این نیازها با آزمون های اجتماعی و فرهنگی شکل می گیرند.

در طول زندگی شدت و ضعف یکسانی ندارند و دچار دگرگونی می شوند.

نیازهای روانی به شکل گروهی و در ارتباط با یکدیگر پدیدار می شوند.

این نیازها, پس از برطرف شدن نیازهای اولیه پدیدار می شوند و بتدریج برخی از آنها شدت می گیرند.

به صورت احساساتی مبهم و پیچیده هستند, نه نیازهایی مشخص و قابل لمس.

به طور قابل ملاحظه ای از گذشت زمان و همچنین تجربه متاثر هستند.

این نیازها اغلب از قلمرو و وجدان انسان خارجند.

حدود این نیازها بستگی به فرهنگ و تمدن جامعه دارد.

به دلیل تنوع طلبی و بی نظیر بودن وجود انسان, ممکن است نیازهای اجتماعی – روانی در فرد, که نیازهای غیرقابل اندازه گیری هستند, هرگز به طور کامل برطرف نگردند.

 این نیازها در قالب پدیده های روحی و اجتماعی و نشانه های رفتاری, شکل و حالت می گیرند. کیث دیویس این گونه از نیازها را (رفتار سمبلیک) (Behavior Symbolic) نامیده است.

نیازهای اجتماعی بطور کامل ارضا نمی شود به همین دلیل انگیزه مناسبی برای بروز رفتار مستمر انسان هستند.

مشخصات نیازهای مادی

نیازهای مادی بخشی از نیازهای اصلی هستند که وجودشان برای بقا ضروری است.

این نیازها به طور متناوب و در زمان های مختلف برطرف می گردند که براثر آن وجود انسان اغنا می شود.

ارضای این نیازها در زمان معین, سبب رضایت خاطر می گردد.

این نیازها به وسیله ی فعالیت های اقتصادی ومالی برآورده می شوند.

انگیزه و رفتار:

مهم ترین عامل تحرک در انسان انگیزه است که ممکن است از طفولیت در انسان پدیدار گردد و برای به ثمر رساندن کارها تبدیل به انرژی شود. تجربه نشان داده است که انسان بدون انگیزه از کار لذت نخواهد برد.

معنای لغوی و اصطلاحی (انگیزه): لغت انگیزه (انگیزش) (Motivation) از کلمه لاتین (Movere) به معنی ((حرکت)) (Move) ریشه می گیرد.

به دلیل درگیر بودن انسان (آگاهانه یا ناآگاهانه) با نیازهای متفاوت و تقویت آن نیازها, انگیزه ای در انسان به وجود می آید که باعث حرکت به سوی هدف می شود" انگیزه‌ای که هدایتگر رفتار, جهت دهنده و همچنین موتور آن است. اگر انگیزه ای نباشد, نیازها بخوبی قابل تشخیص نیستند. علم روان شناسی انگیزه های گوناگونی را برای رفتارهای انسانی تشخیص داده است. این انگیزه ها در سه نوع اصلی خلاصه می شوند:

انگیزه های فردی

الف. رفع نیازهای اولیه.

ب. ایجاد حس احترام و برتری جوئی.

انگیزه های اجتماعی

الف. عشق به دیگران

ب. تبعیت از جمع.

انگیزه های اقتصادی

الف. مشیت

ب. مرغوبیت و تمایز

اگر بخواهیم در رابطه با نیاز این موضوع را به هرم ماسلو بسنجیم: خواهیم دید که نیاز تعریف شده در این موضع جز نیازهای حیاتی نمی باشد و اما آن را می توان در رده بعدی هرم نیاز که نیازهای ایمنی و امنیتی هستند قرار دارد که هم از جنبه روحی حائز اهمیت هستند و هم از نظر فیزیکی و با توجه به محل قرارگیری این نیاز جز نیازهای سطح پائین می باشد. اگربخواهیم از منظر فلسفه وجودی به این نیاز نگاه کنیم باید گفت که زندگی ماشینی, پیشرفت روز افزون بشر را در همه زمینه‌ها, ورود تکنولوژی های پیچیده, تا آنجا که حتی می توانند مرگ و زندگی بشر را تحت تاثیر قرار دهند, همه و همه با همه خوبی و کمک های خود باعث بروز مشکلات و گرفتاریهای همه جانبه می شوند و این مشکلات, ناهنجاریها, تنش ها, استرسها, اضطرابها را سبب می گردندو این بشر است که با دید وسیع خود باید بتواند به موقع با کمترین هزینه و نیروی انسانی جلوی این آسیب ها را گرفته و به همنوعان خود خدمت کند.

پیشرفت شهرنشینی و ارتباط شهری باعث بودجود آمدن مبلمان شهری و وسایل ارتباط شهری شده است که در واقع کیوسک تلفن شهری برطرف کننده قسمتی از این نیاز است.

اگر بخواهیم در رابطه با نیاز این موضوع را با هرم ما سلو بسنحیم :

خاهیم دید که نیاز تعریف شده در این موضوع جز نیازهای حیاتی نمی باشد و اما آن را می توان در رده بعدی هرم نیاز که نیازهای ایمنی و امنیتی هستند قرار داد که همه از جنبه روحی حائز اهمیت است و هم از نظر فیزیکی و با توجه به محل قرار گیری این این نیز جز نیازهای سطح پایین .

انجام تحقیقات کاربردی وثبت وقایع

معرفی روش تحقیق:

جمع آوری اطلاعات درباره یک موضوع که خود موضوع زیر شاخه ها وعوامل وابسته های دارد.بوسیله راههای متفاوتی صورت می پذیرد .تا محقق بتواند با استفاده از تمام آن راهها وامکانات لازم راحتتر و بهتر به موضوع اشراف پیدا کند .کنش وواکنش های موضوع را درک کرده و در حل معضلات موضوع موفق تر عمل نمایدکه از جمله آن راهها می توان به روش مشاهده- روش مصاحبه- روش پرسشنامه- و روش آماری- اشاره کرد.در انجام این تحقیق از کلیه امکانات و روشهای موجود استفاده شده است ولی با توجه به شرایط کار واجرای کار بعضی از این روشها موفق تر و بعضی دیگر نا کارامد تر بوده اند.

روش مشاهده :

با حضور در شهر اطلاعانی جمع آوری شده است که اسفاده از این روش را به دو دسته می توان تقسیم کرد:

اول مشاهده سطحی یا آزاد که از این نوع مشاهده بیشتر در شروع کار استفاده شده است تا با کلیات کار آشنا ومحققان را برای رسیدن به جزئیات طرح در آینده آماده سازد.

بعد از مشاهده سطحی یا آزاد ,بوسله مشاهده دقیق و منظم که مشاهده با هدف قبلی بوده است این امکان فراهم شده تا محققان با جزئیات لازم ومورد استفاده در کار آشنا شوند .این روش برای رسیدن به اطلاعات در این موضوع معایب ومحاسنی داشته است که مختصرا به آن پرداخته می شود.

معایب روش مشاهده :

در ساعت حضور در محیط ومشاهده اعمال و رفتار ,بعضا مشاهده شوندگان رفتاری غیر عادی و غیر طبیعی داشتند .

در یک زمان نمی توان بر همه محیط اشراف کامل داشت که این باعث از دست رفتن اطلاعاتی است که در حوزه دید نبوده است.

محاسن روش مشاهده :

در ساعات حضور درشهر میزان اطلاعات نسبت به مدت زمان حضور ,میزان بالایی را به خود اختصاص خواهد داد .

بوسیله حضور عینی مسائل ومشکلات قابل لمس تر بوده ومی توان با تعیین نوع اطلاعات ,خود به دنبال پاسخ برای سوالها (در محیط )گشت.