چکیده
من مشاور دوره متوسطه هستم در دوران دبیرستان و پیش دانشگاهی اغلب نوجوانان روابط نزدیکی با والدین و سایر افراد خانواده ندارند و معمولاً دخترها در این سن بسیار احساساتی بوده و به سرعت عاشق می شوند این عشق ها در بسیاری از موارد مشکلاتی را برای آنان بوجود می آورد که گاهی منجر به فرار از خانه یا خودکشی می گردد. در این بررسی تجربه ای از حل مشکل دختری که فرد مورد علاقه‌اش را از دست داده و در مرحله ضربه سوگ قصد خودکشی داشته، مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفته است. که با ایجاد ارتباط بین مشاور و مراجع و برانگیختن احساسات مذهبی و مسئولیت نسبت به زندگی و بهبود روابط بستگان با مراجع توانستم امید به زندگی را در وی افزایش داده و او را به شرایط عادی بازگردانم.
مقدمه
«تعریف اختلال»
در DSMIV-TR خودکشی را به صورت زیر تعریف کرده اند:
«مرگ عمدی به دست خود، از واژه های لاتین به معنی مال خود و کشتن»
در فرهنگ جامع روانشناسی و روانپزشکی «نصرت الله پورافکاری» خودکشی به این صورت بیان شده است:
عمل خاتمه دادن عمدی به زندگی خود به شرط اینکه به میل شخص و بدست خود او صورت پذیرد. اصطلاح Suiside (خودکشی) ظاهراً اول بار در نیمه اول قرن 17 میلادی به کار رفته است مطالعه نوین خود کشی در اواخر قرن 19 میلادی بوسیله امیل دور کهایم در زمینه جامعه شناسی و زیگموند فروید در زمینه روانشناسی آغاز گردید.
در روم قدیم زندگی آنقدر بی ارزش بود که خودکشی عمل طبیعی، حتی پسندیده به شمار می رفت.
به نظر امیل دور کهایم جامعه شناس فرانسوری (در کتاب خودکشی):
1
«خودکشی» عبارت است از هر نوع مرگی که نتیجه مستقیم و غیر مستقیم کردار مثبت یا منفی خود قربانی است که می دانسته است که می بایست چنان نتیجه‌ای ببار آورد.
«اقدام به خودکشی» عملی است که بدینسان تعریف شده است اما قبل از اینکه به مرگ منجر شود متوقف شده است.
در کتاب مبانی روانپزشکی آکسفورد در رابطه با خودکشی آمده است: در اکثر کشورها در حدود دو سوم زنان و حدود یک سوم مردان با مصرف دوز بالای دارو خودکشی می کنند. داروها اغلب ضد درد و ضد افسردگی هستند بقیه مرگ های ناشی از خودکشی به علل گوناگون نظیر حلق آویز کردن خود، استفاده از اسلحه گرم، زخمی کردن خود، غرق کردن، پریدن از بلندی و پریدن جلوی اتومبیل در حال حرکت صورت می گیرد.
بررسی ها نشان می دهد که میزان خودکشی در میان جوانان به سرعت رو به فزونی است پس از دیگر کشی و تصادفات، بین سنین 15 تا 24 سالگی خودکشی سومین علت شایع مرگ و میر است برآوردهای آماری نشان می دهند که اقدام به خودکشی در بین دختران به مراتب رایج تر از پسران است اما درصد پسرانی که از خودکشی جان خود را از دست می دهند به مراتب بیشتر است.
بیان مسئله
من مسئولیت مشاوره را در مقطع متوسطه عهده دار می باشم سال گذشته مشاور یک مرکز پیش دانشگاهی دخترانه بودم که حدود 900 دانش آموز در رشته های ادبیات و علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی فیزیک در شاخه نظری در آن اشتغال به تحصیل داشتند و 200 نفر نیز دانش آموز دبیرستانی در رشته تجربی و ریاضی فیزیک در سال دوم تحصیل می نمودند.
در روزهای پایانی سال یعنی 27 اسفند ماه دو نفر از دانش آموزان به دفتر مشاوره مراجعه نمودند و اظهار داشتند که دوستشان قصد خودکشی داشته و از ما تقاضای کمک نمودند. بدنبال علت مسئله بر آمدم. دلایل مسئله را چنین یافتم:
1- قطع رابطه با شخص مورد علاقه
یکی از علل اقدام به خودکشی در نوجوانان قطع رابطه یا احتمال قطع رابطه با شخص مورد علاقه نوجوانان می باشد.
وقتی دقیق تر به مسئله نگاه کنیم روشن می شود که واکنش نوجوان به حوادث منجر به خودکشی بطور کلی نتیجه به اوج رسیدن انبوه مشکلات است مطالعه ای که در زمینه 154 مورد از اقدام به خودکشی انجام شده نشان داد که نا امیدی مهمترین عامل اقدام به خودکشی است و نه افسردگی ناشی از یک وضعیت موقتی در زندگی (وتزل 1976) در مورد مطرح شده فرد مورد علاقه مراجع به تازگی بر اثر تصادف فوت کرده بود.
2- عدم رابطه مناسب با والدین
نوجوانانی که دست به خودکشی می زنند معمولاً تاریخچه طولانی مدتی مبتنی بر عدم ثبات و ناسازگاری در خانواده دارند. آنان چنان نسبت به والدین احساس بیگانگی می کنند که نمی توانند با آنان رابطه برقرار نمایند یا از آنان کمک بخواهند، نوجوانان مستعد خودکشی دوستان چندانی ندارند، ولی اگر رابطه داشته باشند بسیار پرشور و شدید است و آنچنان نیازمند این رابطه اند که غالباً دوستانشان از درک آنها عاجزند (کاپلان- پورافکاری 1380).
در این مورد پدر و مادر کم سواد بوده و مراجع فرزند آخر خانواده‌ای پرجمعیت است که فاصله سنی والدین با این دختر زیاد و تفاوت فرهنگی نیز از عوامل عدم رابطه مناسب بین پدر و مادر و مراجع می باشد فرزندان بزرگتر نیز ازدواج نموده و ارتباط این دختر با آنها کم شده است. تنها فردی که رابطه صمیمانه با او دارد عموی جوانی است که در آن دوران بحرانی در حال گذراندن دوره آموزشی سربازی در شهر دیگری بوده است و مراجع در سوگ فرد مورد علاقه اش تنها مانده است.