ورزش به فعالیتها یا مهارتهای عادی جسمانیای گفته میشود که بر پایه یک رشته قوانین مورد توافق همگانی و با اهداف تفریحی، یا برای مسابقه، نشاط شخصی، دستیابی به ورزیدگی، مهارت جویی یا آمیزهای از این اهداف انجام میگیرد.
تعریف ورزش به هدف و منظور از انجام آن بستگی دارد. برای نمونه پیکارهای شنا که در برابر هزاران نفر در یک استخر سرپوشیده مسابقاتی انجام میگیرد یک گونه از ورزش بشمار میرود در حالیکه شنا در یک استخر معمولی یا در دریا یک تفریح شمرده میشود. رشتههای فراوانی در ورزش وجود دارند و مردم زمان و هزینه زیادی را چه به عنوان شرکت کننده و چه به عنوان تماشاگر صرف ورزش میکنند. ورزش و ورزش کردن طی سالیان طولانی از قالب یک تفریح و سرگرمی به قالب یک حرفه و فعالیت درآمده است و تعداد بیشماری از ورزشکاران حرفهای در سراسر جهان از طریق ورزش به ثروت و زندگی رسیده اند. این یکی دیگر از خصوصیات ورزش به شمار میآید.
امروزه ورزش زنان نیز جایگاه خاصی در مجامع بین المللی پیدا کرده است.
واژه ورزش که از دیرباز معنای تمرین و ممارست داشت به هنگام تصویب «قانون ورزش اجباری در مدارس» در 16 شهریور ماه 1306 خ به طور رسمی به معنای امروزی وارد قاموس واژگان دولتی ایران شده است.*[1]
ورزش شنا یکی از محبوب ترین ورزشها در بین اقشار مختلف مردم است. فردی که شنا می کند، نه تنها از این طریق احساس راحتی و نشاط می کند بلکه در اثر شنا کردن قابلیتهای جسمانی خود را از قبیل استقامت دستگاه گردش خون و تنفس، قدرت، سرعت و انعطاف پذیری مفاصل شانه و مچ پا افزایش می دهد. ورزش شنا ورزشی است که از سن نوزادی تا سن کهنسالی میتوان آنرا انجام داد و به طور کلی ورزشی است که هیجان و اضطراب را کاهش داده، عضلات را قوی و محکم کرده و بدن را نرم و انعطاف پذیر می سازد و باعث می شود که فرد انرژیی بیشتری برای انجام کارهای روزانه خود کسب کند.
تغییرات فیزیولوژیکی که در اثر تمرینات استقامتی شنا در بدن بوجود می آید.
تمرینات استقامتی به معنی شنای مداوم در مسافتهای طولانی مثل شنای 400 متر، 600 متر،800 متر،1400 متر و یا حتی مسافتهای بیشتر می باشد. یکی از امتیازهای این نوع تمرین این است که احتیاج بدن را به دستگاه انتقال اکسیژن افزایش می دهد و در نتیجه سبب تغییرات زیر در بدن می شود.
افزایش بازده قلب، کاهش ضربان قلب، افزایش کیفیت خون از نظر حمل مقدار بیشتری اکسیژن ذخیره شده مقدار بیشتری گلیکوژن در جگر و ماهیچه ها و افزایش تعداد میتوکندریها در تارهای ماهیچه ای.
ماهیچه هایی که در شنا بکار گرفته می شوند.
در زیر اسامی بعضی از ماهیچه های اصلی که در مرحله جلو بردن یک شناگر در حرکتهای شنا از آنها استفاده می شود ذکر شده است:
1. ماهیچه های پائین برنده دست: ماهیچه پشتی بزرگ، ماهیچه سینه ای بزرگ ماهیچه گرد بزرگ و سرطویل، ماهیچه سه سربازویی. این ماهیچه ها باعث تقویت کشش دست در داخل آب می شوند.
2. ماهیچه های گرداننده داخلی دست: ماهیچه سینه ای بزرگ، ماهیچه پهن پشتی، ماهیچه گرد بزرگ و ماهیچه تحت کتفی این ماهیچه ها قسمت بالایی دست را به طرف داخل میچرخانند. قوی شدن این ماهیچه ها از نظر نگه داشتن آرنج در بالا که در مرحله اول کشش دست در هر چهار شنا مفید است، ضرورت دارد.
تمرینات سرعتی شنا و تغییرات فیزیولوژیکی حاصل از آن:
تمرینهایی با حداکثر سرعت و فعالیت در مسافتهای کوتاه را تمرینهای سرعتی گویند برای مثال 10 بار و هر بار 25 متر و یا 50 متر شنا با حداکثر سرعت.
این نوع تمرینها سبب افزایش قدرت انقباض ماهیچه( به جهت افزایش هماهنگی میان دستگاه عصبی یا ماهیچه ای) و همچنین افزایش قدرت و مقدارATP-PC ( آدنوزین تری فسفات و فسفات کرآتین) در ماهیچه می شود که خود سبب می شود که قدرت شناگر برای انجام تمرینهای سرعتی افزایش یابد.
اما همین ورزش مفرح و آب خنک در صورت بی توجهی به اصول بهداشتی می تواند زمینه ساز بروز بیماریهای پوستی و عفونی خطرناکی شود.در این بین استخرها به دلیل حضور بیشتر ودسترسی سهل تر مردم و محدود و بسته بودن آنها در انتشار و گسترش بیماریها تاثیر بیشتری دارندو بیماریهای مانند قاچ، انگل،اسهال،حصبه،اگزما،کچلی،قارچهای پوستی، بیماریهای عفونی گوش وچشم وبیماریهای گوارشی از آن دسته امراضی هستند که هر سال تعدادی از مراجعین به این مکانها به آنها مبتلا می شوند.
به اعتقاد کارشناسان بهداشت،بیماریهای ناشی از تفریحات آبی؛بیماریهای هستند که از استنشاق یا تماس با آبهای آلوده استخرهای شنا،چشمه های آب معدنی و رودخانه هاشیوع پیدا می کند...آنان معتقدند که آب استخرها باید تقریبا استانداردهای آب آشامیدنی را داشته باشندوفقط میزان کلر آن بیشتر باشد.
براساس نظر کارشناسان،اسهال معمول ترین بیماری ناشی از تفریحات آبی است.همچنین بیماریهای از قبیل چشم،گوش،حلق،بینی و پوست شناگران را تهدید می کنند و چنانچه گند زدایی(ضد عفونی) از سطح قابل قبول در استخر انجام نشود؛میکروب آنها رشد کرده و سبب بروز بیماری می شوند.