شغل غیبت و چرخش شغلی پایین کارکنانی که طرح شغلی خوبی دارند با انجام کار خود احساس خوشحالی می کنند زیرا از لحاظ درونی ارضا میشوند . ( ایران نژاد پاریزی ، 1380 ، 59-58 ) .
طراحی شغل :
طراحی شغل ، عبارت از فرآیند تطبیق ویژگیهای شغل و مهارتها با علتیق کارکنان است یکی از مدلهای متداول طراحی اشاره دارد به اینکه ابعاد شغلی موجب می شود تا کارکنان واکنشهای خاصی راکه (حالات) روانشناختی نامیده می شود تجریه کنند ، این عکس العمل های روانشناختی نیز نتایج کاری و شخصی معینی را ارائه می دهند شکل 4-2 رابطه بین ابعاد اصلی شغل ۀ حالات روانشناختی حاصل از آن نتابج شخصی و کاری نشان می دهد . ( ایران نژاد پاریزی ، 1380،58)
بنابراین روشهای مختلفی جهت ایجاد انگیزش از طریق طراحی شغل وجود دارد که عبارتند :
غنای شغلی گسترش شغلی ، گردش غلی مدل خصوصیات ویژه شغل و مهندسی شغل .
شکل 4-2 : طراحی مشاغل با انگیزش بالا
(شکل در فایل اصلی موجود است)
غنای شغلی :
غنای شغلی به مورد اطلاق می شود که کارها با وظایف افراد در سازمان از نظر عمومی بسط و گسترش یابد ، غنی سازی شغل باعث می شود که فرد در آینده برنامه ریزی ، اجرا و ارزیابی کارهایش نقش بیشتری ایفا کند در سازمانی که برنامه سازی شغل به اجرا درآید کارکنان می توانند فعالیت و یا کاری را به صورت کامل انجام دهند ، آنان از آزادی عمل ، خود مختاری و استقلال بیشتری برخورداغر می شوند مسئولیتهایشان افزایش می یابد ، در نتیجه فعالیت بازخرد می شود و افراد میتواتند کارهای خود را ارزیابی و اشتباهات را اصلاح وعملکرد بهبود بخشند نوع تغییراتی که ر کارها باد انجام شود تا باعث افزایش انگیزه کارکنان گردد . در (شکل 5-2 ارائه گردیده است )
گسترش شغلی :
روش دیگری نیز به نام گسترش شغلی به منظور غلبه بر آثار روانی ناشی از کارهای ساده و تکراری وجود دارد که در واقع عبارت است از افزودن فعالیتهای هم سطح (افقی) شغل فعلی کارمند به گونه ای که کار وی از حالت بکنواخت خارج شود غنای شغلی در جهت تولد و بهبود مفهوم مزبر است ، لیکن تفاوت گسترش شغلی غنای شغلی در شکل (6-2) منعکس شده است . (ایرانژاد پاریزی ،پرویز ساسان 1375 ، صفحه 396 )
(شکل در فایل اصلی موجود است)
شکل 5-2 : دستورالعمل برای غنی سازی شغل
غنایی شغلی چنان که در شکل (6-2) دیده می شود به ارضای نیازهایی مراتب بالا تأکید دارد در حالی که گسترش شغلیافزودن فعالیتهای متعدد به شغل فعلی کارمند برای ایجاد تنوع بیشتر است .
این دو روش را می توانبا هم تلفیق کرد و کیفیت زندگی کاری بهتری را بوجود آورد . اغنای سشغلی فواید چندی در بر دارد که نتیجه کلی آنها این است که کارمند یک نقش پربار می کتد ، و رشد و نیاز به خودیابی وی ارضا ی شود . ل به طریقی طراحی می شود که انگیزش درونی برای فرد بوجود می آورد و کارکنانبه سبب افزایش انگیزش ، عملکرد نیز بهبود می یابد مضافا اینکه چرخش شغلی کار غیبت از کار ، شکایات ، و اتلاف رفقت تقلیل پیدا می کند و کارمند و جامعه هر دو منتفع شوند .