زیر ذره بین
با توجه به جمعیت جوان کشور و ناکافی بودن مراکز تفریحی ورزشی عمومی در سطح کشور و منطق علم اقتصاد و سایر معضلات اجتماعی که سلامت جوانان را تهدید می کند به مصلحت بیشتر نزدیک است تدابیری اندیشه شود تا امکانات این گونه مراکز ورزشی نه تنها در قالب ورزش همگانی بین کارکنان سازمان ذی ربط فراگیر شود بلکه مقدمه ای فراهم گردد تا بخشی از این خیل عظیم جوانان بتوانند از امکانات آنها به صورت ارزان استفاده کنند.
اصغر کلانی - به طور کلی مراکز ورزشی را می توان به دو گروه تقسیم بندی کرد گروه اول باشگاه های ورزشی هستند که در قالب تیمی کار می کنند. عمده فعالیت آنها پرورش ورزشکاران حرفه ای و آماده سازی آنها برای رقابت ها ورزشی در سطح کشور و میادین بین المللی است که به طور سازمان یافته و منظم فعالیت می کنند. البته بازدهی کار آنها بستگی به میزان حمایت مالی دولت و افکار عمومی دارد که بحمدالله بعضی از آنها از هر دو این مواهب برخوردارند.
اما بحث اصلی پیرامون گروه دوم است که تعداد آنها در سطح کشورکم نیست، اصطلاحاً آنها را مجتمع های فرهنگی، تفریحی، ورزشی می نامند. این قبیل مراکز با تشکیلات عریض و طویل و با امکانات نسبتاً خوب معمولاً در کنار سازمان ها و مؤسسات بزرگ احداث می شوند. با مروری کوتاه به تاریخچه تأسیس آنها درمی یابیم هدف کلی بنیانگذاران این گونه تشکیلات که ابتدا در کشورهای صنعتی مطرح شده بود بازپروری نیروی انسانی و جلوگیری از فرسودگی زودرس آنها با هدف ایجاد روحیه شاداب و با نشاط، جلوگیری از سستی و رخوت کارکنان در راستای افزایش بهره وری کار بوده است، بعدها تنش های عصبی، اضطراب، آلودگی صوتی ،افزایش اعتیاد و دهها پدیده جدید دیگر که جملگی از مظاهر نامیمون عوارض زندگی ماشینی هستند مزید بر علت شد تا دست اندرکاران بهداشت محیط کار بیشتر به اهمیت نقش مراکز ورزشی توجه نمایند.
بدون تردید کم تحرکی اجباری یکی دیگر از ارمغانهای زندگی ماشینی است که زمینه را برای بسیاری از بیماری های مزمن مانند چاقی، فشار خون، بیماری های قلبی، بیماری های عروقی، کلیوی، زخم معده و بسیاری امراض دیگر (که به دفعات از زبان متخصصین ذی ربط شنیده، نوشته و بیان شد) مساعد کرده است. با این توصیف ضرورت انجام ورزش همگانی اجتناب ناپذیر می شود. از طرفی نتایج تحقیقات دانشمندان نشان می دهد چنانچه با عوارض زندگی ماشینی به صورت منطقی و علمی برخورد نشود در بلندمدت نسل بشر را با بحران روبه رو خواهد کرد.
نسل بشر در طول تاریخ با بحران هایی مانند سیل، زلزله، طوفان، قحطی، آتش سوزی، بیماری های مزمن وجنگ مواجه گردید لیکن با استفاده از هوش سرشار خود توانست آنها را پشت سر بگذارد و بقای خود را تضمین کند.
بحرانی که امروزه نسل بشر را تهدید می کند همان طوری که اشاره شد عوارض زندگی ماشینی و پیامدهای جانبی آن است، اگرچه فناوری جدید توانسته زندگی بشر را متحول کند اما ناخواسته بر ساختار بدنی او آسیب های فراوان وارد کرده است، کشورهای صنعتی جهان زودترها متوجه خطر شده اند، با برنامه ریزی به موقع و مناسب به خوبی موفق شده اند هم از تکنولوژی به نحو مطلوب استفاده کنند هم با عوارض جانبی آن مقابله نمایند، از جمله تمهیداتی که پیش بینی کردند احداث همین تشکیلات ورزشی در کنار سازمان های بزرگ و صنایع تولیدی و خدماتی بود که مدیران آنها موظف شدند با برنامه ریزی منظم و به کارگیری راه های عملی زمینه را برای جذب کارکنان به میادین ورزشی در جهت تحقق اهداف فوق آماده کنند، یکی از پیشگامان استفاده از این روش کارخانه ماشین سازی وِلوِو بود، مدیران این کارخانه برای بخشی از کارکنان خود برنامه منظم ورزشی ترتیب دادند بعد از مدتی متوجه شدند میزان بازدهی کار کارکنانی که به طور مداوم ورزش می کنند به نسبت آنهایی که ورزش نمی کنند به مراتب بیشتر است. این تجربه بسیار مؤثر افتاد به طوری که اکثر سازمان ها و صنایع بزرگ اقدام به تأسیس تشکیلات ورزشی در کنار فعالیت روزمره خود کرده اند، اما به مرور زمان به طور مرموزی توانمندی های اینگونه تشکیلات ورزشی که معمولاً عنوان مراکز فرهنگی تفریحی و ورزشی را با خود یدک می کشند به سمت اهداف خاصی تغییر جهت داد تقریباً هشتاد درصد منابع مالی بعضی از آنها در جهت مسابقات تیمی آن هم در سطح محدودی از رشته های ورزشی که معمولاً هیاهوی زیاد دارند سوق داده شد. ای کاش حداقل اعضاء تیم ها را از بین کارکنان مستعد خود پرورش می دادند.این سازمانها معمولاً با خرید بازیکن از باشگاه های بزرگ تلاش می کنند مسابقاتی هرچند نیم بند به نام سازمان ذی ربط خود انجام بدهند در صورتی که انتظار این است با امکاناتی که در اختیار دارند بازیکن حرفه ای پرورش بدهند و آنها را در اختیار باشگاه های حرفه ای قرار دهند تا به عنوان تیم های ملی و غیره در میادین بین المللی درخشش بیشتری از خود نشان بدهند.
در هر حال با توجه به جمعیت جوان کشور و ناکافی بودن مراکز تفریحی ورزشی عمومی در سطح کشور و منطق علم اقتصاد و سایر معضلات اجتماعی که سلامت جوانان را تهدید می کند به مصلحت بیشتر نزدیک است تدابیری اندیشه شود تا امکانات این گونه مراکز ورزشی نه تنها در قالب ورزش همگانی بین کارکنان سازمان ذی ربط فراگیر شود بلکه مقدمه ای فراهم گردد تا بخشی از این خیل عظیم جوانان بتوانند از امکانات آنها به صورت ارزان استفاده کنند.
لازمه دستیابی به اهداف فوق که چندان هم مشکل نیست تربیت مدیران بزرگ و مقتدر است که شهامت انجام کار بزرگ را داشته باشند. افراد بی علاقه و مصلحت اندیش اصولاً جسارت لازم را برای اداره تشکیلات ورزشی ندارند؛ اقدام بعدی می تواند تغییر ساختار نظام اداری مراکز ورزشی در جهت فراگیر کردن ورزش برای همه اقشار به ویژه جوانان باشد که صدالبته نیاز به حمایت همه جانبه مدیران اجرایی کشور و تبلیغات لازم برای تغییر باورهای گذشته دارد. به هرحال منظور در اینجا ایرانی یکپارچه با جوانانی با نشاط بدون در نظر گرفتن این که این امکانات ارث پدری آن سازمان است یا مثلاً کارکنان آن سازمان فلان کرده اند غیر از آنها نباید کسی از امکانات سازمان ورزشی آنها استفاده کند.