به نظر شما چه عاملی باعث تمایز ژاپن از بقیه کشورهای آسیایی شده و دلیل پویایی آن چیست؟
مسلما دلیل آن بسیار پیچیده است. برخی پشتکار ژاپنی‌ها را دلیل می‌دانند و بعضی نظام اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ژاپن قبل از مدرن شدن. به باور اینان، بسیاری از ارزش‌ها در ژاپن هممواره در جایگاه واقعی خود قرار داشتند، مثل ارزشهای زمان توکوگاوا در ژاپن. در واقع، سطح سواد و تحصیلات، اقتصاد ژاپن را به طرز غیر معمولی برای پیشرفت آماده کرد.
همان‌طور که می‌دانید در اوایل قرن 19، متوسط طول عمر و استانداردهای زندگی در ژاپن تفاوت چندانی با کشورهای اروپایی نداشت و به‌هیچ‌وجه از آنها بدتر نبود. می‌خواهم بگویم ژاپن پیش از قرن 19هم کشور واقعا پیشرفته ای محسوب می شد و شرایط امروزین ادامه شرایط جامعه آن زمان و پیشرفت است.
اما پس از سال 1868 تغییرات در ژاپن رخ داد. بعضی از این تغییرات مربوط به ماهیت رهبری ژاپن و نگرش آن نسبت به بحران و واکنش به آن بود. ژاپنی‌ها نظاره گر شکست چین در برابر غربی‌ها بودند که نتیجه‌اش از دست رفتن مقدار زیادی از قدرت و خودمختاری آن کشور شد. همچنین چینی‌ها کنترل خود را نظام صادرات و واردات، سیستم تعرفه گمرکی و حتی مناطقی همچون هنگ‌کنگ و بنادر تجاری از دست دادند. رهبران ژاپن نظاره گر استعمار آسیای جنوب شرقی به دست غربی‌ها هم بودند و می‌کوشیدند خود را از این آسیب‌ها در امان نگه دارند. به همین خاطر به سرعت و هدفمند، تغییر را در جامعه و سیستم اداره کشور را نهادینه کردند. خلاصه کنم، رویکرد رهبری ژاپن به بحران، و پاسخ آن به بحران موتور پیشرفت ژاپن است.
نقش موسسه تحقیقات فرهنگی در این میان چیست؟
به عنوان یک مرکز، نسبت به تصویرمان در جامعه بسیار حساس هستیم . دولت ژاپن از ما حمایت مالی میکند و برای دریافت این حمایت و نیز پرداخت مالیات، براساس محصولی که تولید می‌کنیم، یعنی مقالات تحقیقی، حمایت می‌شویم. ما موزه یا نمایشگاه نیستیم و بنابراین باید تلاش کنیم تا دیده شویم. راه دیده شدن هم عبور از گذر رسانه هاست. اینجا ما روزهایی به نام روز رسانه ها ترتیب می‌‌دهیم و از خبرنگاران تمام روزنامه‌های ملی و خبرنگاران تلویزیون‌های محلی مختلف دعوت می کنیم تا بیایند و در جریان آخرین فعالیت‌ها و برنامه‌های مرکز قرار بگیرند. بعضی از محققان مرکز هم ستون هفتگی در روزنامه ها دارند. در مجموع تلاش می‌کنیم به کمک انتشارات‌‌مان فعالیتهای مرکز را تبلیغ و رسانه‌ها را به نوشتن مقالاتی درباره مرکزمان تشویق کنیم.
یعنی به تعامل فرهنگ و رسانه اهمیت می‌دهید؟
فکر می‌کنم در پس پرسش شما نوعی رویکرد سیاسی نهفته است که مرکزما بسیار در باره آن حساس است. چون بخشی از تعریف ما از این مرکز، تعریفی بین‌المللی و تعاونی است. این موضوع مانع می‌شود تصویری واحدی از فرهنگ ارائه دهیم. بسیاری از دانشگاهیان غرب نگاهی منفی در باره تاسیس این مرکز داشتند و و فکر می کردند محافظه کاران ژاپن برای به نمایش گذاشتن برتری ژاپن از آن استفاده خواهند کرد. این در حالی است که به نظر من تحمل ایده‌های جدید و روش‌ها و برداشت‌های نو برای این مرکز مهم تر از ارائه یک برنامه مشخص است.
ادامه رشد سرمایه‌گذاری و صادرات موجب شد رشد تولید ناخالص داخلی چهارمین اقتصاد جهان با وجود اقداماتی که دولت این کشور برای جلوگیری از رشد صادرات انجام داده، همچنان در سطح بسیار بالایی ادامه یابد.
با ادامه رشد سریع‌السیر اقتصادی فعلی چین، این کشور تا سال 2008 آلمان را کنار خواهد زد و به جایگاه سومین اقتصاد بزرگ جهان دست خواهد یافت. چین در سال 2005 نیز انگلستان را از رتبه چهارم جهان کنار زده بود.
تولید ناخالص ملی چین در سایه رشد شدید صنعتی سازی، شهرنشینی، جذب سرمایه‌گذاری، و عضویت در سازمان جهانی تجارت در پنج سال اخیر و از سال 2001 تاکنون تقریبا دو برابر شده است.
کشور چین در بخش الکترونیک و فناوری اطلاعات نیز توانست از کشور آمریکا که به عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کننده کالاهای فناوری اطلاعات است سبقت بگیرد.بر اساس گزارش سایت ،KATAWEBاز جمله پیشرفت‌های این کشور در زمینه عرضه و تولید رایانه‌های لپ تاپ،تلفن‌های همراه و دوربین‌های دیجیتالی است.بر اساس تحقیقات صورت گرفته صادرات کشور چین در سال جاری میلادی نسبت به سال گذشته میلادی با رشد ۴۶درصدی مواجه بوده به طوریکه به ۱۸۰ میلیارد دلار رسیده است.کشور چین در میزان کلی ارزش تجارت تولیدات فناوری ارتباطات و اطلاعات به کشور آمریکا نزدیک شده است.ارزش صادرات و واردات در این کشور در سال گذشته میلادی ۳۲۹میلیارد دلار بوده است.بطوریکه ارزش صادرات آمریکا در برابر با ۱۴۹میلیارد دلار بوده که با ۱۲درصد رشد در مقایسه با سال گذشته روبرو بوده است.
انجام ده ها پروژه موفق اقتصادی از سد سازی و ساخت بزرگترینها(چه سد چه پل چه مجتمع توریستی و....) گرفته تا برنامه سفر به ماه.