عجایب طبیعی ایران
۱- زندان سلیمان- تکاب
در فاصله سه کیلومتری مجموعه شگفت انگیز تخت سلیمان تکاب، کوه مخروطی شکلی وجود دارد که به زندان سلیمان معروف است . این کوه از نمای بیرونی گویای چیزی نیست اما صعود از آن و رسیدن به قله که کمتر از نیم ساعت به طول می‌انجامد شما را در برابر یکی از شگفت انگیزترین پدیده های طبیعی ایران قرار می‌دهد. دهانه این کوه با قطری حدود 40 متر شبیه دهانه آتشفشان است. اما عمق حدود صد متری آن که قبل از هر چیزی وحشتی تجربه نشده را به هر بیننده ای تحمیل می‌کند به شکلی بسیار عجیب و هولناک است. این کوه توخالی که می‌گویند زمانی سیاه چال بوده در نوع خود در جهان بی نظیر است.
گروه باستان شناسان آلمانی که در صدد پایین رفتن از این سیاه چال بوده اند متوجه وجود نوعی گاز می‌شوند که امکان پایین رفتن را به آنان نمدهد. آن ها بره ای را به کمک طناب به پایین می‌فرستند. پس از طی حدود 30 متر علایم تنفسی این بره نشان می‌دهد که میزان اکسیژن به طرز عجیبی کاهش می‌بابد. ارتفاع آن از سطح دریا 2599 متر واز سطح زمین های هم جوار 97 تا 107 متر می‌باشد. وجود کلاغ های نوک قرمز وپرواز آنها در محدوده مشخصی از عمق این کوه نیز گواه این مسله است که گازهای سمی‌در عمق این سیاه چال متصاعد می‌شود. این کوه دقیقآ رو به روی کوه بلیقیس قرار دارد اما به دلیل رعب خاصی که از دیدن آن حاصل می‌شود مورد توجه بسیاری از طبیعت گران صخره نوردان و حتی گردشگران عادی است
پرستشگاه زندان سلیمان که دهانه آتشفشان جالب توجهی است بی گمان جایگاه مقدسی بوده است. زیرا در پیرامون دهانه این کوه مخروطی شکل که در آن روزگار کهن پر از آب بود خانه یا اتاقهایی برای زائران یا کاهنان ساخته بودند زمین تخت وبلندی که در یک سو قرار دارد با گفته هرودت سازگار است . چون او می‌گوید که پارسیان برای خدایان تندیس نمی‌سازند یا پرستشگاهی یا محرابی بر پا نمی‌کنند. آنان زئوس و دیگر خدایان را بر کوههای بلند سپاس می‌گزارند. اما سفالینه های پیدا شده در اینجا پیشتر از سده هشتم پیش از میلاد است و کاوشگر آنجا بر آن است که زندان جایگاه مانایی است که به دست مادها تباه گشته است.
از شهر زنجان دو مسیر برای رسیدن به منطقه تخت سلیمان دریاچه زیبای آن و کوه شگفت انگیز زندان، وجود دارد.یکی مسیر زنجان به بیجار و تکاب و تخت سلیمان... و دیگری مسیر زنجان به دندی و تخت سلیمان که مسیر دوم نزدیکتر و زیباتر بوده ولی ناهموار است در طول این مسیر حدود ۲۰ کیلومتر مسیر خاکی باید طی شود. طول مسیر از زنجان به دندی حدود ۱۰۰ کیلومتر- دندی به تخت سلیمان ۵۰ کیلومتر و تخت سلیمان به تکاب ۴۵ کیلومتر است.
۲- غار علیصدر همدان
غار علیصدر به عنوان بزرگترین غار آبی جهان یکی از پرجاذبه ترین و شگفت انگیزترین غارهای آبی دنیا محسوب می‌شود که به صورت دریاچه‌ای عظیم در دل کوههای «سوباشی» قرار گرفته و از تعداد زیادی تالار بزرگ و کوچک و پیچ در پیچ که طول آن به 1200 متر می رسد تشکیل شده است. این غار در نزدیکی روستای علیصدر در 80 کیلومتری شمال همدان و درکوههایی موسوم به سوباشی واقع شده است. علیصدر از توابع بخش گل تپه شهرستان کبوترآهنگ است. اینجانب به اقتضای شغل خود در درون این غار بارها به دنبال گیاه یا جانور جدیدی گشته ام ولی بدلیل وجود املاح سنگین موجود زنده ای به جز چند گونه خزه (Mosses) و جلبک (Algae) در آن یافت نکردم.
این غار در سال 1339 توسط مرحوم فریدون اسماعیل زاده و گروه کوهنوردی او کشف شده است و در زمانی کوتاه به عنوان مهمترین جاذبه طبیعی استان همدان مشهور گشته است. بنا بر بعضی گفته های تایید نشده، این غار توسط چوپانی که به دنبال گوسفند گم شده خود می گشته، پیدا شده است. خدا عالم است.!
در بعضی منابع نیز آمده است که نام اصلی این غار الستر است که به اشتباه میان مردم به غار علیصدر معروف شده است. کوهی که این غار عظیم و شگفت انگیز در دل آن قرار دارد، در جنوب روستا و تقریبا چسبیده به آن است و ارتفاع چندان زیادی ندارد . در این کوه دو غار دیگر به اسامی سوباشی و غار سراب موجود می باشد که به ترتیب حدود 7 و 11 کیلومتر با غار علیصدر فاصله دارند. آب درون غار علیصدر از غار سراب سرچشمه می‌گیرد.
از دیدنی های این غار، رسوبات کربنات کلسیم و استالاگمیت‌ها در سقف و دیوارها، تالارهای بزرگ و پیچ در پیچ و دهلیزها و دالان های مشبک را می‌توان نام برد. آب دریاچه بدون رنگ و بو است و مزه آن معمولی و بسیار زلال است و تا عمق 5 متری کف آن به خوبی با کمترین نور قابل دیدن است این آب از لحاظ درجه حرارت جزو آبهای سرد است. منظره درون غار بسیار بدیع و هوای آن سبک است و حالت سکون مطلق دارد . بصورتیکه اگر شمعی در آن روشن کنیم , هیچگونه حرکتی در شعله شمع نمایان نمی شود .
تمامی کانالهای این غار هنوز کشف نشده است و گفته می شود که در یکی دو شبکه آن میان 10 تا 11 کیلومتر پیشروی شده‌است . در بعضی از کانالهای آن پس از عبور از دریاچه به خشکی می رسیم که با طی نمودن مسافتی طولانی در خشکی دوباره دریاچه و یا کانال آب نمایان می شود . به طور رسمی 2100 متر از طول غار شناسایی شده که ارتفاعی بین 1 تا 35 متر ، عرض 2 تا 15 متر و عمق 1 تا 17 متر را دارا می باشد . این غار عظیم درحال حاضر به یک دهکده گردشگری تبدیل شده است و تاسیسات رفاهی را در اطراف غار گسترش داده اند و در داخل غار نیز استفاده از روشنایی برق و قایق های پدالی چهار نفره بازدید از آن را بسیار آسان نموده است