استاندارد ورق های گالوانیزه گرم با کیفیت معمولی، شکل دهی متوسط و کششی در کمیسیون های مربوطه تهیه و تدوین شده در یکصد و نود و هفتمین اجلاس کمیته ملّی استاندارد مکانیک و فلزشناسی مورخ 83/7/6 مورد تائید قرارگرفته است. اینک به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد ملّی ایران منتشر می شود.
برای حفظ همگامی با تحولات و پیشرفت های ملّی و جهانی در زمینه صنایع، علوم و خدمات، استاندارد های ملّی ایران در مواقع لزوم تجدیدنظر خواهدشد و هرگونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها ارائه شود، در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنّی مربوط موردتوجه قرارخواهدگرفت. بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ملّی ایران باید همواره از آخرین تجدیدنظر آن ها استفاده کرد.
در تهیه و تدوین این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه، درحد امکان بین این استاندارد و استاندارد ملّی کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود. منابع و مآخذی که برای تهیه این استاندارد بکار رفته به شرح زیر است:
ISO 4998- 1996: Continuous hot-dip zinc-coated carbon steel sheet of structural quality
استاندارد ورق فولاد کربنی گالوانیزه گرم پیوسته با کیفیت معمولی، شکل دهی متوسط و کششی
1- هدف و دامنه کاربرد
1-1- هدف و دامنه کاربرد
هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی ها، روش های تولید، رواداری های ابعادی، نمونه برداری، روش های آزمون، بازرسی وپذیرش ورق فولاد کربنی گالوانیزه کربنی با کیفیت معمولی، شکل دهی متوسط و کششی است که پوشش روی آن به روش گالوانیزه پیوسته انجام گرفته باشد. ورق گالوانیزه مورد بحث برای مصارفی کاربرد داشته و مناسب است که ویژگی مقاومت دربرابر خوردگی آن ها از درجه اهمیت بالائی برخورداراست و به عنوان ورق روی اندودمطابق جدول شماره 2 تولیدشده باشد. در شرایط جوّی متعارف ، حفاظت دربرابر خوردگی با مقدار جرم پوشش روی در واحدسطح نسبت مستقیم دارد. جرم پوشش بایستی با عمر مفید قطعه، فلزپایه، ضخامت آن و الزامات شکل دهی همخوانی وسازگاری داشته باشد.
پوشش روی به صورت مجموع جرم پوشش هر دورویه ورق و برحسب گرم برمترمربع بیانمی شود. بسته به موارد کاربرد ورق، انواع پوشش های گالوانیزه مورد استفاده قرار می گیرد (بند شماره 3-2).
1-2- ورق گالوانیزه با کیفیت معمولی (کیفیت 1)
ورق گالوانیزه ای است که برای مقاصد یا مصارف عمومی به صورت تخت یا برای خم کاری و یا شکل دهی ساده مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع ورق های گالوانیزه با ضخامت از 25/0 تا وشامل 5 میلی متر(پس از پوشش گالوانیزه) وعرضی برابر حداقل 600 میلی متر، به صورت کلاف و ورق تولید می شود.
1-3- ورق گالوانیزه با کیفیت شکل دهی متوسط (کیفیت 2)
این نوع ورق برای مقاصد و مصارف درزبندی، اتصال از طریق خم ویا سایرکاربردهای مشابه مورد استفاده قرارمی گیرد ونسبت به کیفیت معمولی دارای قابلیت شکل دهی بهتری است. این نوع ورق با ضخامتی از 25/0 تا و شامل 5 میلی متر( پس از پوشش گالوانیزه) و عرضی برابر حداقل 600 میلی متر به صورت کلاف و ورق تولید می گردد.جرم پوشش یا اندود این نوع ورق ها نبایستی از 350 تجاوز نماید.
1-4) ورق گالوانیزه با کیفیت کششی (کیفیت 3،4،5و6)
این نوع ورق ها برای کشش یا شکل دهی عمیق بکار می رود. این نوع ورق با ضخامتی از 4/0 تا و شامل 5 میلی متر( پس از پوشش گالوانیزه) و عرضی برابر حداقل 600 میلی متر به صورت کلاف و ورق تولید می گردد. ورق با کیفیت کششی بایستی با تمام الزامات و شرایط داده شده در این استاندارد مطابقت داشته باشد. در صورت توافق خریدار و تولیدکننده به هنگام سفارش برای ساخت قطعه خاص، ویژگی های مکانیکی داده شده در جدول شماره 3 کاربرد ندارد. شناسه پوشش یا اندود این نوع ورق نبایستی از 275 تجاوز نماید.
کیفیت 3 : برای کشش معمولی
کیفیت 4 : برای کشش عمیق
کیفیت 5 : برای کشش عمیق از فولاد کاملاً آرام
کیفیت 6 : برای کشش فوق عمیق از فولاد پایدار شده
1-5- ورق گالوانیزه با عرض کمتر از 600 میلی متر
ورق گالوانیزه باعرض کمتر از 600 میلی متر را می توان با برش طولی ورق های گالوانیزه عریض بدست آورد که دراین صورت به عنوان ورقه محسوب و شناخته می شود.
2- مراجع الزامی
مدارک زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است.به این ترتیب آن مقررات جزئی از این استاندارد محسوب میشود.در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و یا تجدیدنظر اصلاحیه ها و تجدیدنظر های بعدی آن مدارک موردنظر نیست. معهذا بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد امکان کاربرد آخرین اصلاحیه ها و تجدید نظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند.درمورد مراجع بدون تاریخ چاپ و/ یا تجدید نظر آخرین چاپ و/ یا تجدیدنظر آن مدارک الزامی ارجاع داده شده مورد نظر است.
استفاده از مراجع زیر برای کاربرد این استاندارد الزامی است:
ISO 1460-1992: Metallic coatings – Hot-dip galvanized coatings on ferrous materials – Gravimetric determination of the mass per unit area
ISO 6893-1984: Metallic materials – Tensile testing.
ISO 7438-1985: Metallic materials – Bend test.
تعاریف و اصطلاحات
ورق فولادی گالوانیزه گرم پیوسته
محصولی که به روش گالوانیزه گرم کلاف های ورق سردنوردیده یا کلاف های ورق گرم نوردیده پوسته زدائی شده در یک خط گالوانیزه گرم بدست آید، این محصول می تواند هم به صورت کلاف وهم به صورت ورق عرضه شود.
3-2- حد مجاز شکست پوشش
حد مجاز قبول شکست پوشش در حین عملیات شکل دهی در قالب که در صورت اعلام
مصرف کننده، موضوع باید با توافق طرفین ذینفع تعیین گردد.
طبیعی بلورها در حین انجمادفلزروی بدست می آید. این محصول ممکن است ازنظروضعیت ظاهری سطح فاقدیکنواختی کامل ازنقطه ای به نقطه دیگرکلاف یا از کلافی به کلاف دیگرباشد. این نوع ورق ها معمولاً با شناسه های پوشش یا اندود 350، 275، 200 وبراساس شناسه های داده شده در جدول شماره 1 و دردامنه های ضخامتی بین 5/0 تا وشامل 3 میلی مترتولید و عرضه می گردند. این نوع اندود درمواردی بکار می رود که نمای ظاهری سطح مطرح باشد.