فروغ فرخزاد تولد :1313 - تهران وفات :1345- تهران
فروغ فرخزاد شاعره معاصر در سال 1313 شمسی در تهران به دنیا آمد. فروغ پس‌از پایان کلاس سوم دبیرستان به هنرستان بانوان رفت و خیاطی و نقاشی یاد گرفت. درشانزده سالگی به پرویز شاپور یکی از بستگان مادرش که پانزده سال از او بزرگتر بود دل باخت و علیرغم مخالفت خانواده با او ازدواج کرد و به اهواز رفت; ولی کمتر از دو سال‌بعد از همسرش طلاق گرفت و به تهران بازگشت . فروغ شاعری را از هفت سالگی آغاز کرد و نخستین مجموعه شعر او در سال 1331چاپ شد. دومین مجموعه شعر فروغ (دیوار) در بیست و یک سالگی این شاعره چاپ شد و بدلیل برخی گستاخی‌ها و سنت شکنی ها مورد نقد و سرزنش ادبا قرار گرفت. فروغ فرخزاد یک سال بعد علیرغم ملامت شخصیتهای ادبی، سومین مجموعه شعر خود بنام عصیان را چاپ کرد; این سه مجموعه شعر اشعاری بودند زنانه ، سرکش، رومانتیک وبحث انگیز. فروغ سپس جذب فعالیتهای سینمائی شد و در سال 1338 برای مطالعه و تجربه سینما به انگلستان رفت. وی پس از بازگشت در سال 1341 فیلم مستندی از جذامیان تبریز بنام ( خانه سیاه است) تهیه کرد که این فیلم در سال 1342 برنده جایزه بهترین فیلم مستند فستیوال اوبرهاوزن ایتالیا شد. مطالعات عمیق فروغ فرخزاد در زمینه سینما و فیلمبرداری و آشنائی با نویسندگان‌معاصر سبب شد که وی در اواخر عمر کوتاه خود نگرش دیگری نسبت به هنر، شعر وجامعه پیدا کند. این تحول فکری به اندازه‌ای بود که شاعره چهارمین مجموعه شعر خودرا (تولدی دیگر) نام نهاد که دارای روح و حالتی متفاوت از قبل و مملو از اشعار اجتماعی و انتقادی بود. مجموعه تولدی دیگر دنیای تفکرات این شاعره جوان را به گونه‌ای نوین‌نشان می‌داد و فروغ پس از چاپ این مجموعه، از آثار شعری گذشته خود اظهار تأسف کرد و این اشعار را بیان ساده‌ای از جهان بیرون خود نامید. فروغ فرخزاد در سال 1343 به ایتالیا،آلمان و فرانسه سفر کرد و در این ایام که در داخل و خارج از ایران به شهرت خاصی‌دست یافته بود، سازمان فرهنگی یونسکو فیلم نیم ساعته‌ای از زندگی او تهیه کرد. فروغ در روز دوشنبه 24 بهمن 1345 دراثر سانحه تصادف رانندگی در سن سی ودو سالگی در گذشت.
در آثار فروغ فرخزاد شعر و زندگی به گونه‌ای تفکیک ناپذیر درهم آمیخته است.مایه اصلی زندگی و شعر در آغاز برای او لذت جسمانی و هوسهای زودگذر بود که‌حاصلی جز شکست و ناکامی به بار نیاورد. شکست در زندگی اجتماعی و زندگی‌خانوادگی روح وی را پس از یک دوره ناامیدی ،بی اعتمادی و ناباوری به طغیان واداشت;با این حال روح عصیانگری فروغ بر ضد سنتها و اصول اخلاقی که در اشعار آغازین اومشهود است، پس از مجموعه تولدی دیگر تاحد زیادی تعدیل یافت و بی شک اگر زندگی‌طولانی تری می‌یافت به تجدید نظری اساسی در افکار و دیدگاههای خود می رسید. ازویژگیهای شعر فروغ نمایان ساختن مظاهر خشن و ناهموار زندگانی مردم در قالب شعراست. ابداع مضامین تازه و خلق تصاویر بدیع و اشیاء محیط اطراف با دیدی متفاوت و به‌پرده شعر کشیدن مشهودات و دریافتهای خود از دیگر شاخصه های زیبای شعر فروغ فرخزاد است.
آثار :
مهم‌ترین آثار فروغ فرخزاد عبارت است از: اسیر(1331) ،دیوار ( 1335) ،عصیان( 1336) تولدی دیگر( 1342) ایمان بیاوریم به‌فصل سرد( 1352) برگزیده اشعار( 1353) گزینه اشعار( 1364) که سه کتاب اخیر پس ازمرگ وی منتشر شدند.
حلقه
دخترک خنده کنان گفت که چیست
راز این حلقه زر
راز این حلقه که انگشت مرا
این چنین تنگ گرفته است ببر
راز این حلقه که در چهره او
این همه تابش و رخشندگی است
مرد حیران شد و گفت :
حلقه خوشبختی است، حلقه زندگی است
همه گفتند: مبارک باشد
دخترک گفت : دریغا که مرا
باز در معنی آن شک باشد
سالها رفت و شبی
زنی افسرده نظر کرد بر آن حلقه زر
دید در نقش فروزنده او
روزهایی که به امید وفای شوهر
بهدر رفته، هدر
زن پریشان شد و نالید که وای
وای این حلقه که در چهره او
باز هم تابش و رخشندگی است
حلقه بردگی و بندگی است
فروغ فرخزاد در پانزدهم دی ماه و یا آن گونه که پوران فرخزاد، خواهرش می گوید در هشتم دی ماه 1313 در تهران به دنیا آمد. در شانزده سالگی با پرویز شاپور، نویسنده، ازدواج کرد که حاصل آن پسری به نام کامیار(تنها فرزندش) که در سال 1331 به دنیا آمد. این ازدواج در سال 1334 به طلاق انجامید.
آشنایی فروغ با ابراهیم گلستان، نویسنده و فیلمساز، پای او را به دنیای فیلم و سینما کشانید و تا پیش از مرگش در بهمن 1345 در "کارگاه فیلم گلستان" به عنوان تدوینگر فیلم مشغول بود. حاصل کار او از دوران "کارگاه فیلم گلستان"، فیلم مستند "خانه سیاه است" (1341) بود که از بهترین های سینمای مستند ایران محسوب می شود. این فیلم از جشنواره فیلم کوتاه اوبرهاوزن به جایزه نخست دست یافت.
فروغ نخستین دفتر شعرش را با عنوان " اسیر" در سال 1331 منتشر کرد. پس از آن مجموعه شعرهای "دیوار" و "عصیان" به چاپ رسید.
در ۱۳۴۲ فروغ در نمایش "شش شخصیت در جستجوی نویسنده" نوشته لوئیجی پیر اندلو و به کارگردانی پری صابری بازی کرد و در اواخر همان سال مجموعه "تولدی دیگر" با تیراژ بالای سه هزار نسخه توسط انتشارات مروارید منتشر شد.
ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد، کتاب شعر دیگری از فروغ است که در سال 1343 منتشر شد.