آشنایی با رشته و شغل پرستاری
هدف :
این برداشت که پرستاری به معنای مراقبت کردن از بیمار است، تا حدودی درست می‌باشد. البته مراقبت تنها شامل تزریق یا پانسمان نمی‌شود بلکه با گذشت زمان و با پیشرفت علم و تکنولوژی ، مراقبت پرستاران نیز علمی‌تر و پیچیده‌تر شده است و پرستاری در حال حاضر یک رشته علمی است و متخصص این رشته باید علوم بسیاری را فرا بگیرد و کاربرد آنها را در ارتباط با مریض بیاموزد.
از سوی دیگر باید توجه داشت که وظیفه یک پرستار تنها مراقبت از بیمار در بیمارستان نیست بلکه یک پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگی آنها از پیشگیری از بیماری‌ها گرفته تا مراقبت در هنگام بیماری و توانبخشی پس از بیماری سروکار دارد. زیرا بسیاری از بیماری‌ها ریشه در عادتهای غلط و شیوه نادرست زندگی دارد. برای مثال زمینه بسیاری از سکته‌های قلبی از مدتها قبل فراهم میشود و دلیل آن نیز نوع غذای فرد ، وزن او و مقدار فعالیت بدنیش می‌باشد. حال این پرستار است که با آموزشهای لازم در مورد نوع غذا ، نحوه و مقدار فعالیت بدنی و نحوه جلوگیری از فشار خون و افزایش چربی سعی می‌کند تا از بیماری پیشگیری کند یا افراد را با علایم و اختلالات بیماری آشنا سازد تا بیمار به موقع و پیش از پیشرفت بیماری به دکتر مراجعه کند.»
پرستار یک عضو مهم در تیم مراقبت بهداشتی است و و دارای نقشهای گسترده ای از جمله نقش مراقبتی، حمایتی، درمانی، هماهنگی ، مشورتی ، مدیریتی و تحقیقاتی می‌باشد. به این معنا که پرستار وظیفه مراقبت و حمایت از بیمار، وظیفه هماهنگی بین بیمار و پزشک و بیمار و خانواده بیمار (انتقال دهنده خواستها و نیازهای بیمار یا مددجو) ، مسوولیت مدیریت بخش (اولویت‌بندی برای رسیدگی به بیماران و تصمیم‌گیری به موقع در مورد بیماران اورژانسی) ، وظیفه آموزش به بیمار در جهت تطابق با مشکلات و ناراحتی‌های پیش‌آمده و وظیفه تحقیق درباره روشهای مراقبتی که اعمال کرده است و تحقیق بر روی نحوه کاهش تعداد روزهای بستری یک بیمار را بر عهده دارد.
پرستاری یعنی کمک به فرد سالم یا بیمار در درمانگاه یا بیمارستان برای انجام آن دسته از فعالیت‌هایی که سبب حفظ و ارتقای سلامت میگردد به نحوی که اگر فرد توانایی، اراده یا آگاهی لازم را داشت، می‌توانست آن فعالیت‌ها را بدون کمک انجام دهد.
در همین راستا پرستار وظایف خود را در قالب شش نقش درمانی ، مراقبتی ، حمایتی ، هماهنگی ،حفاظتی و آموزشی انجام می‌دهد.
بدون شک پرستار نقش اصلی را در مراقبت و پیگیری درمان بیمار دارد و همین امر بیانگر نیاز جامعه به پرستار مرد می‌باشد چون هر بیماری دوست دارد در بعضی از بیماری‌ها مثل بیماری‌های کلیوی یا داخلی توسط پرستار همجنس خود مورد مراقبت قرار گیرد. در حال حاضر نیز در بیمارستان‌های دولتی، بخش ارولوژی (دستگاه کلیوی و مجاری ادرار) خانم‌ها توسط پرستار خانم و بخش ارولوژی آقایان توسط پرستار آقا اداره میشود و به نظر می‌رسد که در برخی از بخشهای دیگر مثل بخش داخلی نیز باید این مساله تعمیم پیدا کند
تعریف و شناسایی شغل:
لغت پرستار (NURSE) از کلمه لاتین (NUTRIX) به معنای تغذیه گرفته شده است. پرستار یکی از اعضاء کلیدی در گروه مراقبت های بهداشتی ودرمانی است و نقش ارزنده او در پذیرش، آماده سازی، مراقبتها و حمایت های جسمی و اجتماعی مورد قبول همه و بر هیچ کس پوشیده نیست. در تقسیم بندیهای آکادمیک، امروز ارزش پرستار خوب همطراز یک پزشک خوب قرار می گیرد. کار یک پزشک خوب موقعی بحد مطلوب می رسد که یک پرستار خوب و ورزیده مسئولیت بیمار او را بر عهده داشته باشد.
نقش های پرستار:
1- مراقبت کننده: نخستین نقش پرستار مراقبت کردن از فرد مورد نظر ( بیمار ) است.
2- تعلیم دهنده (معلم): اجرا وارزیابی طرحهای آموزشی برای فرد و خانواده وی جهت رفع نیازهای یادگیری آنان
3- مشاور: جمع آوری اطلاعات برای تحصیل در حل مشکل و تصمیم گیری
4- رهبر: محقق و حمایت کننده از مددجو و خانواده
5- نقش درمانی
6- نقش حفاظتی
7- نقش هماهنگ کننده
خصوصیات جسمی و توانایی های لازم برای احراز شغل:
پرستار باید از سلامت کامل جسمی و ذهنی و روحی برخوردار باشد و فردی دقیق، علاقه مند و صبور باشد و کنترل کافی روی احساسات شخصی خود داشته باشد.
مدارک تحصیلی و دوره های آموزشی ضروری برای احراز شغل:
افراد پس از اخذ دیپلم متوسطه و قبولی در آزمون سراسری گروه علوم تجربی می توانند در این رشته به تحصیل بپردازند و سپس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز ادامه تحصیل دهند.
گرایشهای مختلف در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری:
1) گرایشهای کارشناسی ارشد
الف) داخلی جراحی
ب) اطفال
ج) مدیریت
د) بهداشت
ه) روان پرستاری
ن)پرستاری ویژه
و) اپیدمیولوژی
ز) آناتومی
ح) فیزیولوژی
ط) بافت شناسی
2) گرایشهای مقطع دکتری
الف) پرستاری
ب) آناتومی
ج) بافت شناسی
د) اپیدمیولوژی
مدت دوره آموزش:
مدت تحصیل حداقل 4 سال و حداکثر 5 سال ( در شرایط خاص و با موافقت آموزش کل دانشگاه علوم پزشکی مثل : مرخصی تحصیلی و ... ) می باشد.
شرایط محیط کار، محل استخدام:
محل احتمالی استخدام می تواند بیمارستان ها، کلینیکها و پاراکلینیک های دولتی و خصوصی، ادارات، سازمانهاو به عنوان مربی در دانشکده ها و .... باشد. این رشته یا شغل در اکثر مراکز درمانی دولتی و خصوصی و غیره بصورت شیفت در گردش ( صبح ، عصر و شب ) یا شیفت ثابت می باشد . و شرایط محیط کار آن بستگی به نوع مسئولیت و بخشهای بیمارستان و مراکز درمانی که پرستار در آن مشغول می باشد دارد مثلا یک پرستار که در بخش اورژانس و یا پایگاه اورژانس بیمارستان کار می کند یا پرستاری که در بخش اطفال بیمارستان یا بخش داخلی و جراحی و یا ICU و CCU و یا اطاق عمل از نظر شرایط محیط کار با هم تفاوت دارند .