مهارت های زندگی، به مجموعهای از تواناییهای افراد گفته میشود که زمینه سازگاری و رفتار مثبت و مفید آنها را فراهم آورده و به فرد کمک میکند مسئولیتها و نقش های اجتماعی خود را بپذیرد، با مشکلات زندگی به شیوه مثبت برخورد نماید و به شکل مؤثری عمل کند تا به موفقیتهای بیشتری برسد؛ یعنی اول خود را بشناسد، سپس باور کند و بعد از آن به شکل مؤثر ظاهر شود.
مهارتهای زندگی، شخص را قادر میسازد تا دانش، نگرش و ارزشهای وجودی خود را به تواناییهای واقعی و عینی تبدیل کند تا بتواند از این تواناییها در استفاده صحیحتر نیروهای خود بهره گیرد و زندگی مثبت و شادابی برای خود فراهم سازد.
یافتههای علمی گواه آن است که اولویتمندترین نیازهای انسان امروزی، این است که دقیقاً خود را بشناسد، بتواند دیگران را درک کند و روابط مؤثری با آنها برقرار سازد، هیجانهای منفی و استرسهای روزمره خود را بشناسد و آنها را تحت کنترل درآورد، به شیوهای مؤثر مشکلات خود را حل کند و تصمیم مناسبی را اتخاذ نماید، در خصوص اطلاعات فراوانی که لحظه به لحظه با آنها مواجه میشود، پذیرنده صرف نباشد و دیگر اینکه کلیشهای فکر نکند. لازمه برآورده شدن این نیازهای اساسی، تسلط یافتن بر چند مهارت مهم زندگی است که از این پس در نشریه گلبرگ جوان، شما را با مهمترین آنها آشنا میکنیم.
مهارت خودآگاهی
آیا تاکنون از خود پرسیدهاید که «من کیام؟»، «تا چه اندازه با سختیهای زندگی کنار میآیم؟»، «آیا واقعاً خودم را دوست دارم؟»، «چه اندازه نظر دیگران برایم مهم است؟» و ... .
اینها پرسشهایی هستند که لازم است افراد از خود بپرسند. لازمه پاسخ دادن به این پرسشها، خودآگاهی است. خودآگاهی به این معناست که فرد چه برداشتی از خود دارد و براساس این برداشت چه احساسی پیدا میکند. نوع خودآگاهی ما، پیشبینی کننده احساس رضایت ما از خودمان و زندگی است. به نظر میرسد احساس رضایت، نیازی است که تقریباً تمامی فعالیتهای ما معطوف به آن است. احساس راضی نبودن از خود، نشانهای است که به فرد هشدار میدهد نیازمند تغییر است. اصلیترین و اساسیترین بخش این تغییر، با کار بر روی خودآگاهی شکل میگیرد. ممکن است این ذهنیت پیش بیاید که پس از عمری با خود زیستن، ما قاعدتاً باید خود را بشناسیم، ولی با کمال شگفتی عده کمی به این مهم دست یافتهاند. ما کمتر حاضریم وقتی را صرف این کنیم که ببینیم دارای چه ویژگیهایی هستیم و به ندرت میتوانیم به طور منظم ارزشها، علایق و چیزهایی که دوست نداریم، اساس باورهایمان یا سبک زندگیمان را تجزیه و تحلیل کنیم.