سنگ های کلیوی در دستگاه جمع کننده ادرار در کلیه ها تشکیل می شوند.این سنگها هنگامیکه غلظت بعضی از مواد به قدری بالا می رود که قابلیت حل شدن خود را از دست می دهند ، به صورت بلورهای کوچک شروع به رسوب کردن در ادرار می کنند . سنگهای کلیوی انواع متعددی دارند ولی اکثر آنهااز اگزالات کلسیم ایجاد می شوند . سنگهای کلیوی در مردان شایع تر است و در سفید پوستان شایع تر از سیاه پوستان است.
سنگهای کوچک ممکن است بدون ایجاد علامت عبور کنند. سنگهای بزرگتر از پنج میلیمتر آنقدر بزرگ هستند که نمی توانند از حالب عبور کنند و به تدریج با گذشت چندین سال رشد می کنند. اگر آنها خیلی بزرگ شوند ممکن است باعث انسداد کلیه و تورم آن شوند. آنها ممکن است باعث تخریب بافت کلیه و خونریزی داخل ادرار شوند. سنگهای با اندازه متوسط ممکن است حین عبور از حالب باعث اتساع و خراشیدگی آن شوند و ایجاد خونریزی و درد شدید نمایند . این درد که به قولنج کلیوی معروف است به عنوان یکی از شدید ترین دردها یی که انسان مجبور به تحمل آن است ، شناخته شده است.این درد متناوب و خنجری از پشت شروع می شود و در حین عبور سنگ به طرف پایین حالب به تدریج به لگن و کشاله ران انتقال می یابد . درد معمولا همیشه در یک زمان خاص در یک سمت بدن ایجاد می شود. ولی اگر شما مستعد تشکیل سنگ هستید ، حمله بعدی ممکن است در طرف دیگرتان بروز کند.
درمان: هنگام عبور سنگ ،درمان بسته به شدت درد شامل تسکین آن با مسکن ها یا دارو های مخدر است . برای تسهیل عبور سنگ مقادیر زیادی مایعات باید مصرف شود . اگر سنگ در قسمت تحتانی حالب گیر کرده باشد ، ممکن است تحت بیهو شی و با عبور سیستوسکوپ از حالب و به دام انداختن سنگ آن را خارج کرد.
اخیرا سنگ شکنی با نیروی امواج برای خرد کردن سنگهایی که در کلیه قرار دارند ، رواج یافته است این دستگاه امواج پر قدرت صوتی ایجاد می کنند و آنها را روی سنگ کلیه متمرکز می کنند .وقتی آنها با سنگ بر خورد می کنند ، آن را به ذرات کوچکی که قادرند از حالب عبور کنند ،می شکنند اما از عوارضی که امواج بر روی بدن می گذارند نباید غافل بود.
پیشگیری:اگر سنگ کلیه دارید ، ممکن است به نوعی بیماری مربوط به ساخت و ساز مبتلا باشید و یا اینکه به صورت اتفاقی به این بیماری دچار گشته اید در هر صورت اکیدا از مصرف دارو و غذاهای شیمیایی مانند روغنهای نباتی پرهیز داشته باشید و به جای استفاده از آبهای شهری حتی المقدور از آبهای معدنی و آب چشمه استفاد کنید.
در آمریکا هر ساله تعداد 300 هزار نفر به دلیل سنگ کلیه در بیمارستان ها بستری میشوند. این بیماری از سال های بسیار دور در بدن انسان وجود داشته. نمونه های سنگ کلیه حتی در مومیایی های مصر باستان نیز یافت می شود. خوب، سنگ کلیه چیست؟ و راه حل موثر در پیشگیری از آن چه می باشد.
سنگ کلیه از مواد مختلفی تشکیل می شود و و اشکال و سایزهای متفاوتی دارد (می تواند به صورت یک رشته موی میکروسکوپی باشد و یا آنقدر بزرگ شود که تمام کلیه را فرا بگیرد). در سه حال متفاوت شیمیایی موادی که در ادرار وجود دارند در هسته مرکزی کلیه جمع شده و باعث رشد سنگ می شوند. تقریبا در حدود 80% از سنگ های کلیه از طریق ادرار دفع می شوند. اما اگر سنگ بیش از اندازه بزرگ باشد در درون کلیه باقی مانده و محل خروج ادرار را مسدود می کند. برای بهبود حال بیمار باید از معالجات پزشکی کمک گرفت.
چه چیز باعث بروز سنگ کلیه می شود؟
مجمع پزشکی تا کنون به هیچ گونه توضیح مستدلی در این زمینه دست نیافته است. اما گفته می شود که اختلات متابولیسمی، مواد معدنی، کالبدی، در این امر نقش مهمی را ایفا می کنند. تا حدودی به اثبات رسیده است که مسائل ژنتیکی نیز در این امر دخیل هستند. طرز زندگی نیز بر روی بروز بیماری تاثیر می گذارد. محل زندگی بیمارانی که دارای سنگ کلیه هستند معمولا در قسمت هایی با هوای گرم و مرطوب است تا هوای سرد. همچنین افرادی که تحرک کمی دارند بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری قرار می گیرند. رژیم غذایی نیز یکی از عوامل کلیدی به شمار میرود. غذاهای پر چاشنی مثل کاری و فلفل نیز خطر ابتلا به بیماری را افزایش میدهند. این امر از طریق مشاهده آداب غذایی فیجی قابل اثبات می باشد. افراد این منطقه معمولا از خوراک های بی طعم و شیرین استفاده می کنند به همین دلیل بیماری سنگ کلیه به ندرت در آنها دیده می شود. اما اغلب افراد هندوستانی که معمولا از غذاهای تند و کاری دار استفاده می کنند معمولا از بیماری سنگ کلیه رنج می برند.
در این قسمت راه هایی برای جلوگیری از سنگ کلیه را به شما معرفی می کنیم:
1- نوشیدن آب فراوان به ویژه در آب و هوای مرطوب. سعی کنید روزی 8 لیوان آب بنوشید.
2- اگر شما زندگی بی تحرکی دارید سعی کنید کمی ورزش کنید، از راه رفتن در حوالی خانه شروع کنید و رفته رفته میزان تحرک خود را افزایش دهید.
3-میزان مصرف روزانه خود را از لبنیات بیشتر کنید و مصرف غذاهای فلفلی را نیز کاهش دهید. همچنین از غذاهای حاوی کاری و چاشنی بیش از اندازه نیز خود داری کنید.
کارشناسان اثبات کرده اند که می توان از طریق مصرف خوراکی اکسید منیزیوم به همراه ویتامین B6 پیشگیری کرد. البته مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک معالج انجام پذیرد. مصرف فسفات و آنتی بیوتیک ها نیز باید زیر نظر پزشک انجام پذیرد.
تا پیش از سال 1980 برای برداشتن سنگ کلیه از عمل های جراحی ماژور استفاده می شد. اما پیشرفت های پزشکی موجب شده است که در چند سال اخیر دیگر نیازی به این کار احساس نشود. درمان از طریق اشعه های آلترا سونیک ( فراصوتی) این امکان را فراهم میسازند که با کمی شکاف سنگ کلیه از میان برود. امواج اکستراکورپوریل نیز برای شکستن سنگ کلیه استفاده می شوند که در این صورت دیگر هیچ گونه نیازی به جراحی و بریدگی نمی باشد.
پیشرفت های پزشکی استرس مداوای سنگ کلیه را تا حد بسیار زیادی کاهش داده است. اگرچه بهتر است که سعی کنیم تا جایی که ممکن است از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنیم. همچنین سعی کنید تا میزان کافی آب بنوشید. آیا درمانی از این ساده تر وجود دارد؟