تحقیق مقاله مشکلات ازدواج

مقدمه:

یکى از مسایل نگران کننده فعلى که توجه بسیارى از محققان و صاحب نظران علوم اجتماعى را به خود معطوف داشته مسأله مشکلات جوانان است که روز به روز هم گسترش مى یابد. عمده ترین مشکلاتى که براى جوانان وجود دارند عبارت است از ازدواج، کار و تحصیل که براى هریک مى توان راه حل هایى مطابق با موقعیت جغرافیایى و بافت اجتماعى جستجو کرد. مقاله اى که پیش روى دارید به طور کلى مشکلات جوانان شهرستان سراوان را با توجه به بافت فرهنگى این جامعه و ارزشهاى منطقه اى آن مورد مطالعه و بررسى قرار مى دهد.

ازدواج و مشکلات آن

به طور کلى ازدواج در این منطقه با مشکلات فراوان روبروست که اهم آن عبارت است از بالا بودن هزینه ها، دریافت شیربها و مهریه سنگین که از سنت هاى متداول این منطقه مى باشد و همچنین مشکل مسکن که به طور معمول در این جامعه در درجه دوم اهمیت قرار دارد.

راه حل هاى ازدواج

به صورت فهرست وار مى توان گفت براى حل مشکلات یاد شده راه حل هایى مى توان برشمرد که برخى از آنها عبارت است از تأمین مایحتاج مردم، ارتقاى سطح فرهنگ جامعه، اطلاع رسانى به جوانان در خصوص محسنات ازدواج، اعطاى وام و ایجاد کار و شغل مناسب.

شهرستان سراوان به صورت طبیعى همواره با مشکل اشتغال روبرو بوده است چرا که قهر طبیعت، عدم وجود کارخانه ها و کارگاه هاى صنعتى، رواج شغل هاى کاذب و پرسود، عدم وجود مراکز کارآموزى و حرفه اى، مهاجرت جوانان به کشورهاى حاشیه خلیج فارس، ناامنى منطقه که سبب عدم رغبت سرمایه گذارى صاحبان سرمایه شده است باعث شده که بازار کار این شهرستان از رونق چندانى برخوردار نباشد که براى حل آن که در نهایت به حل مشکل ازدواح خواهد انجامید مى توان با ایجاد طرح هایى به توسعه کشاورزى و صنعتى منطقه همت گماشت.

این مقاله در ادامه به تشریح مشکلات یاد شده مى پردازد. شایان ذکر است که گردآورى آن از تحقیقات میدانى استفاده شده و منابع نوشتارى مورد توجه نبوده است.

مشکل ازدوج

حضرت محمد(صلى الله علیه وآله) در مورد اهمیت ازدواج فرموده اند: «ما بنى بناء فى الاسلام احب الى الله من التزویج»;

نزد خداى بلند مرتبه هیچ چیز محبوب تر از خانه اى نیست که با ازدواج آباد گردد یا به عبارتى در اسلام نزد خدا هیچ بنایى محبوب تر از بناى ازدواج و تشکیل خانواده نیست. و نیز حضرت فرموده اند: «پس از پذیرش اسلام، براى مسلمان سود و بهره اى بالاتر از برخوردارى از همسر مسلمان نیست; همسرى که هنگامى که به او مى نگرد خوشحال شود و به هنگامى که فرمانى بدومى دهد اطاعت نماید و در غیاب شوهر مال و دارایش را نگهدارى کند.[1]

با توجه به دستورات پیامبر اسلام ازدواج و تشکیل خانواده از ارزش بالایى برخوردار است بنابراین براى مشکلات آن باید تلاش بسیار نمود.

اما همان گونه که گفته شد رواج برخى سنت ها در شهرستان سراوان و عرف محلى باعث ایجاد موانعى در راه انجام ازدواج ساده و آسان شده است، این موانع عبارت است از:

1 سنت هاى سخت گیرانه و انعطاف ناپذیر;

2 بالابودن هزینه هاى ازدواج، دریافت شیربها و مهریه هاى سنگین;

3 ناپایدارى مسکن، شغل و امکانات رفاهى;

4 ناپایدارى ازدواج ها و رواج پدیده طلاق;

5 عدم توجه به حقوق مادران و پدرسالارى.

1) سنت هاى سخت گیرانه و انعطاف ناپذیر:

بسیارى از مردم شهرستان سراوان و برخى طایفه ها که معتقد به اصالت خانوادگى هستند به سختى نسبت به حفظ سنت هاى بر جاى مانده از گذشتگان سرسختى نشان مى دهند حتى اگر به قیمت عدم ازدواج فرزندان آنها تمام شود. پایبند به اصل اصالت خانوادگى باعث شده است که این خانواده ها حاضر نشوند به هیچ قیمتى با ازدواج دختران خود با افرادى در سطح پایین تر موافقت کنند حتى اگر داماد از وضعیت اقتصادى خوبى نیز برخوردار باشد.

سنت دیگرى که در این منطقه وجود دارد عدم اختیار دختران در انتخاب همسر است یعنى جنس مؤنث در مورد ازدواج خود حق هیچ گونه اظهار نظر ندارد و اگر در مورد ازدواج خود اظهار نظر کنند، خانواده آن را زشت مى داند. به طور تقریبى مى توان گفت آن دسته از دخترانى که مى توانند درباره ازدواج خود اظهار نظر کنند حداکثر 20% دختران این مناطق را تشکیل مى دهند، آن هم دخترانى که در شهر و مراکز بخش ها ساکن هستند.

سنت معمول دیگرى که در این منطقه وجود دارد رواج ازدواج هاى فامیلى تحت تسلط والدین و خانواده است به گونه اى که جوانان حتى با عدم رضایت مجبورند به دلیل ترس از نکوهش و قهر خانواده به آن تن دهند که این عامل خود باعث افزایش آمار طلاق و جدایى شده است.

2) بالا بودن هزینه ازدواج، شیربها و مهریه

امروزه مشکلات اقتصادى نه تنها دامنگیر نسل جوانان گردیده بلکه تمام جامعه را در برگرفته است اما نمى توان تأثیر سوء آن را بر ازدواج جوانان نادیده گرفت به گونه اى که اکثریت جوانان از مخارج مقدمات اولیه ازدواج شکایت دارند و اظهار مى دارند که با درآمدهاى معمول خود نمى توانند لوازم و امکانات اولیه ازدواج را فراهم کنند.

در جامعه سراوان خرید زیورآلات سنگین از مقدمات ازدواج به شمار مى آید و حداقل مقدار آن برابر با یک شمش طلا است[2][2] همچنین خانواده داماد مجبور است هزینه هاى سنگین دیگرى را نیز بپردازد تا خانواده عروس با ازدواج آنها موافقت کنند.

پرواضح است که این هزینه ها به جوانان تحمیل مى شود و به علت مشکلات شدید اقتصادى بار آن پس از مدت کوتاهى بر پشت جوانان سنگینى مى کند و گاه آنها مجبورند براى تامین زندگى و یا ایجاد اشتغال شوهر دست کم زیور آلات خریدارى شده را به فروش برسانند که این خود آغاز یک درگیرى داخلى است که گاه به طلاق منجر مى شود.

3) مسکن و اشتغال

در دنیاى کنونى مشکل مسکن در سطح جامعه بین المللى به یکى از مسایل حاد نسل جوان تبدیل شده است و حتى بسیارى از جوامع پیشرفته نیز با آن روبرو هستند.

در جامعه کوچک شهرستان سراوان نیز یکى از شروطى که در یکى دوسال اخیر به شرایط ازدواج افزوده شده داشتن منزل مسکونى توسط داماد است و بسیارى از خانواده ها به جوانان بدون مسکن و بخصوص فاقد شغل دختر نمى دهند. اکنون در این اجتماع کوچک بسیارى از خانواده ها در تلاشند دختران جوان خود را به عقد جوانانى درآورند که داراى تحصیلات عالیه، شغل کارمندى یا وضعیت مالى خوبى باشند و پرواضح است که بهبود وضع اقتصادى برخى به وسیله اشتغال به شغل هاى کاذب مانند قاچاق و مهاجرت به کشورهاى خلیج حاصل شده است