تحقیق مقاله دلایل عدم استفاده از بیمه عمر در ایران

آشنایی با دلایل عدم استفاده از بیمه عمر در ایران

موانع و راهکار های توسعه بیمه های عمر در کشور

فایده اصلی بیمه ، دادن اطمینان به افراد در جهت مقابله با خطرات احتمالی است که در قاموس بیمه به آن ریسک اطلاق می گردد . فارغ از نوع بیمه می توان گفت بیمه علاوه بر ایجاد محیطی امن برای فعالیت های اقتصادی ، باعث ایجاد اطمینان برای کار و تولید و سرمایه گذاری و بطور کلی ایجاد فضای امن و آرام برای فعالیت های اجتماعی و اقتصادی است .

صنعت بیمه در ایران علیرغم اینکه بیش از 7 دهه قدمت دارد و تلاش های زیادی جهت توسعه آن صورت گرفته است ، هنوز جایگاه مناسبی ندارد وعرضه گسترده بیمه های عمر بمنظور ارتقاء و بهبود سطح رفاه اجتماعی _ آنگونه که شایسته است _ با توجه به وجود ظرفیت ها و قابلیت های گسترده در کشور ،با موانع بسیاری رو برو می باشد .
مقاله " موانع و راهکار های توسعه بیمه های عمر انفرادی در کشور" به بررسی موانع عمده فرا روی بیمه های عمر پرداخته و سعی گردیده است با استفاده از تجارب موجود و مطالعات صورت گرفته یک طرح کلی -و البته اجمالی- که حاوی مشکلات اساسی و نیز راهکارهای رفع موانع توسعه بیمه های عمرباشد ، ارائه نماید.

ذکر این نکته قبل از ورود به مباحث اصلی ضروری به نظر می رسدکه عدم توسعه بیمه های عمر و رفع موانع ، یک مشکل یک وجهی ویا یک معادله یک مجهوله نیست ، عوامل بسیاری در توسعه بیمه های عمر دخالت دارد که ریشه بسیاری از عوامل خارج از صنعت بیمه و برون سازمانی است . برنامه ریزی وسیاستگذاری در این باره در درون صنعت بیمه میسر نیست .

تصویر کلی از بیمه عمر انفرادی و عوامل ذیربط

 جمعیت کل کشور 782ر495ر70 نفر

 تعداد جمعیت قابل بیمه شدن: حمعییت زیر 65 سال کشور بالغ بر 000ر800ر66 نفر می باشد واگر افراد زیر 15 سال را هم نیز استثناء کنیم 000ر000ر49 نفر قابل بیمه شدن هستند.

 تعداد بیمه شدگان :: در حدود000ر300ر1 نفر

 درصد دارندگان بیمه به کل جمعیت::: 1.8درصد

 تعداد شعب فعال در صنعت بیمه :: 535 شعبه

 تعداد نمایندگان : : در حدود 200ر8 نفر

 تعداد کارکنان صنعت بیمه :در حدود 10000 نفر : بیمه ایران 437ر2نفر بیمه آسیا 743ر1 نفر بیمه دانا 374ر1 نفر و بیمه البرز 974 نفر و بقیه در شرکتهای بیمه خصوصی فعالیت می کنند.

بخش اول:

موانع توسعه بیمه های عمر

ساختارهای سازمانی و مدیریتی

سازمانها ی اداری از جمله شرکتهای بیمه از ارکان متعددی نظیر: نیروی انسانی ،قوانین و مقررات ، تشکیلات و سازماندهی ، روش انجام کار ، نظام مدیریت ، نظام آموزش و تجهیز نیروی انسانی ، نظام طبقه بندی مشاغل ، نظام ارزشیابی ، و نظام پرداخت تشکیل شده است که هرکدام از این ارکان اهمیت خاصی دارد .

باتوجه به اینکه نحوه سازماندهی و ساختارهای سازمانی نقش عمده ای در تحقق اهداف خواهد داشت .به عبارت دیگر " ساختار نشان دهنده استراتژی است ساختار سازمانی مربوط به بیمه های عمر در شرکت های بیمه از دو نظر جهت توسعه بیمه های عمر در کشور کارآیی ندارد.

سازمانی اختصاصی و تخصصی به منظور ارائه بیمه های عمر وجود ندارد . و " تامین رضایت مشتریان و توسعه بیمه در گرو ساختاری موثر و مناسب است ، در حالیکه ساختار صنعت بیمه به نحوی طراحی شده است که حساسیت لازم را در قبال مشتریان نداشته و با سنتی عمل کردن در چند رشته و محدوده خاص ، کمتر به دنبال مشتری مداری بوده است ." ( 5) بنابر این، ایجاد و راه اندازی شرکت های بیمه تخصصی عمر یک امر ضروری بنظر می رسد ، تا با درک صحیح از شرایط بیمه های عمر از جمله نحوه بازاریابی و فروش ، نحوه پذیرش ریسک ، نحوه وصول حق بیمه ، حسابداری وسرمایه گذاری وجوه حق بیمه و ذخایر ریاضی ، بتواند تعامل بهتری با بیمه شدگان و بیمه گذاران این رشته فراهم سازد 2-1-سازماندهی واحد های فنی و پشتیبانی در شرکت های بیمه به گونه ای است که به هدف توسعه بیمه های عمر انفرادی کمکی نمی کند به عنوان نمونه در مدیریت های مالی و سرمایه گذاری تفاوت چندانی بین حق بیمه های دریافتی بیمه های عمر و سایر رشته ها قائل نمی باشند .در حالیکه لازم است حسابداری بیمه های عمر و چرخه گردش مالی مربوط و همچنین سرمایه گذاری از وجوه اندوخته ها جهت ارائه خدمات مطلوب و حفظ حقوق بیمه گذاران بطور جداگانه صورت گیرد .

2- عدم اشائه مطلوب فرهنگ بیمه

فرهنگ عبارت است از مجموعه‌ای از ارزش‌ها، عقاید، هنجارها، آداب و رسوم، زبان و میراث فرهنگی وتاریخی یک جامعه که از پیشینیان به ارث رسیده است. و منظور از فرهنگ بیمه نیز عبارت است از آشنایی مردم کشور با بیمه و انواع و شناخت آن و استفاده و استقبال از پوشش های بیمه ای جهت مقابله با خطرات احتمالی و پیش رو ، و ایجاد تعاملی پایدار ومنطقی بین صنعت بیمه وآحاد مردم کشور و تقویت باور و نگرش مثبت مردم نسبت به صنعت بیمه ، خدمات بیمه ای و شرکت های بیمه . اما ضریب نفوذ بیمه ، تعداد بیمه نامه های اختیاری خریداری شده ، حجم حق بیمه های دریافتی و نحوه تعامل مردم با شرکت های بیمه ، نشان دهنده نهادینه نشدن فرهنگ بیمه بین مردم است .
3- شبکه فروش نا کارآمد

در حال حاضر عرضه و فروش بیمه های مختلف از جمله بیمه های عمر از طرق زیر صورت می گیرد .

3-1- عرضه مستقیم از طرف شرکت بیمه

3-2- عرضه از طریق کارگزاران بیمه موضوع آیین نامه شماره 6 شورای عالی بیمه

3-3- عرضه از طریق نمایندگان حقیقی و حقوقی شرکت های بیمه ( موضوع آیین نامه شماره 28 شورای عالی بیمه

3-4- عرضه بیمه از طریق نمایندگان فروش بیمه عمر ( موضوع آیین نامه شماره 54 شورای عالی بیمه

3-5- بازاریابان بیمه به نمایندگی از نمایندگان و کارگزاران

نمایندگان و کارگزاران بیمه و بازاریابان آنها شبکه فروش صنعت بیمه را تشکیل می دهند و در حقیقت بازوان اجرایی شرکت های بیمه جهت فروش بیمه می باشند. توانایی و بالندگی شبکه فروش ، شکوفایی فروش از نظر کمی و کیفی را بدنبال خواهد داشت . و ضعف آن نیز موجب پریشانی در عرضه بیمه در جامعه خواهد بود. " به جرات می توان گفت یکی از عواملی که باعث شده است تا صنعت بیمه در زمینه رسیدن به سطح مطلوب و ترکیب فروش خدمات بیمه ای با مشکل مواجه شود ، نارسایی و رشد نیافتگی شبکه فروشندگی حضوری در بازار بیمه ایران است .

نتایج بررسی های صورت گرفته در این باره حاکی از وجود مشکلات زیر است ::

" - سطح آموزشی نمایندگان و فروشندگان حضوری خدمات بیمه بسیار ضعیف و نا مناسب است .

وجود ابهام در جایگاه حقوقی و قانونی فروشندگان بیمه.

همه نمایندگان بیمه برای هدایت نیروهای فروش تبحر و توانایی لازم را ندارند.

ساختار نامناسب اداری مرتبط با شبکه فروش در شرکتهای دولتی .

درک نادرست برخی مدیران از بازار بیمه و شبکه فروش.

شیوه نامناسب جذب و نگهداری نمایندگان.

عدم هدایت صحیح نمایندگان در راستای فروش بهتر و بیشتر.

عدم نظارت مستمر و راهبردی بر عملکرد نمایندگان.

سیاست های تشویقی جهت نمایندگان فعال پیش بینی نشده است .

تجربه سایر کشورها (هند) در زمینه استفاده از بیمه عمر

در کشور هندوستان فروش مستقیم بیمه های عمر وجود ندارد و بیمه نامه ها فقط از طریق شبکه نمایندگی بفروش می رسد . در هر شعبه یک یا چند کارشناس بازاریابی فعالیت می کنند که وظیفه آنان هدایت و نظارت بر نمایندگان است و به این کارشناسان ، در صورت رضایت بخش بودن عملکرد نمایندگان تحت نظارت ، مبالغی علاوه بر حقوق ، پرداخت می گردد .

4- عدم سیاستگذاری های کلان در صنعت بیمه و عدم وجود استراتژی در جهت راهکارهایی برای استفاده از بیمه عمر

بدون شک رسیدن به اهداف راهبردی نیازمند مطالعه و بررسی ، برنامه ریزی و تلاش در جهت تحقق آن است . علیرغم تهیه وتدوین چشم انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران ، بنظر می رسد این موضوع در صنعت بیمه نهادینه نگردیده است و هریک از شرکت های بیمه و مدیریت های ذیربط ، باتوجه به توانایی و شرایط درون سازمانی خود مشغول فعالیت هستند و برنامه مدونی در مورد توسعه بیمه های عمر. در صنعت بیمه ، وجود ندارد .

5- پایین بودن قدرت اقتصادی مردم کشور

بررسی های انجام شده حاکی از آن است که قدرت اقتصادی عامه مردم هر کشور و توسعه بیمه های عمر ارتباط دو جانبه دارد .بدین مفهوم که هر چقدر درآمد سرانه مردم بیشتر باشد اقبال عمومی به بیمه بیشتر است . و از سوی دیگر هرچقدر ضریب نفوذ بیمه در یک کشور بیشتر باشد ، نشانگر وضعیت مناسب اقتصادی عامه مردم است . بنابراین فقر و پایین بودن درآمد سرانه در رابطه با بیمه های عمر یک مانع عمده است و البته راهکار ارتقاء سطح درآمد ها خارج از صنعت بیمه و قابل مدیریت این صنعت نیست . اما صنعت بیمه تاکنون نسبت به ارائه طرحهای بیمه ای جهت اقشار کم درآمد ( بیمه های خرد ) اقدام موثری به عمل نیاورده است.

- کافی نبودن تامین های ارائه شده توسط شرکت های بیمه

مردم نیازهای گوناگونی دارند.شرایط زندگی آنان نیز متفاوت است.سطح نیاز پوشش بیمه ای و سرمایه مورد نظر هر فرد با دیگری از جهات مختلفی با یکدیگر فرق دارد . اما آنچه در صنعت بیمه کشور به وقوع پیوسته است ، تحمیل شرایط یکطرفه و ارائه بیمه های سنتی به مردم است . در یک دهه ی اخیر تلاش های خوبی از طرف شرکت های بیمه از جمله شرکت بیمه دانا صورت گرفته است اما با وجود این ، هنوز با شرایط مورد انتظار و با استاندارد های جهانی فاصله بسیاری دارد .

در کشور هندوستان بالغ بر 128 نوع بیمه عمر از انواع مختلف آن و یا ترکیبی از بیمه عمر و درمان ارائه می گردد .

7- عدم رضایت بیمه شدگان ازسرویس دهی مطلوب شرکت های بیمه

سازمانهای جدید بر خلاف سازمانهای سنتی رضایت مشتریان خود را محور و اساس فعالیت های خود قرارداده اند . طراحی و تولید محصول بر اساس نیاز مشتری ، خدمت رسانی سریع و مستمر لازمه حضور در بازار های جدید است.
" اولین گام برای طراحی استراتژی خدمات دریک شرکت .اهتمام وتوجه به نقطه نظرات مشتریان آن شرکت است .ضرب المثلی می گوید " مشتری اگر شاه نیست دست کم شاهزاده است . حکمت ودانش بجا مانده از ژاپنی ها ، بیانگر این است که اگر شرکت رضایت مشتری را تضمین کند سود نیز تضمین خواهد شد...اکنون آشکار شده است که رضایت مشتری دیگر رمز موفقیت نیست ، وفا داری مشتری کلید اصلی موفقیت درفعالیت های تجاری است. اما متاسفانه در نظام اداری کشور و علی الخصوص در صنعت بیمه ارباب رجوع و مشتری جایگاه خاص خود را نیافته است ." ماهیت شرکتهای بیمه ایجاب میکندتا باحرکت در راستای مشتری مداری .دوام و بقای خود را استمرار بخشد در عصرارتباطات و اطلاعات امکان مقایسه خدمات بیمه ای شرکتهای مختلف براحتی از طرف مردم فراهم شده است عدم توجه به مشتری مداری در صنعت بیمه در کلیه رشته های بیمه ای هم در فرآیند صدور بیمه نامه وهم در هنگام پرداخت خسارت وهمچنین درهنگام پاسخگویی به سوالات و مشکلات بیمه شدگان ،تبعات بسیاری در کاهش فروش بیمه های عمر داشته است . ولازم است بمنظور توسعه کمی و کیفی بیمه های عمر از این بابت تحولی اساسی در نگرش صنعت بیمه و کارکنان آن ایجاد گردد. و از برخورد قیم مابانه با بیمه شدگان بشدت احتراز شود .