حلال و حرام در اسلام
هرگاه انسان با چشم حقیقت بنگرد و مسائل را به دقت مورد توجه قرار دهد و قلب را از تعصب و پیش داوری و کینه پاک کند و به دور از تعلقات و وابستگی های خاص،اسلام را بررسی نماید و منصفانه به قضاوت بنشیند ، با صراحت و صداقت کامل اعتراف خواهد کرد که اسلام دین دانش و حکمت و تزکیه و تربیت و اخلاق و معنویت است ، دینی است که در مسیر تکامل حرکت می نماید و تلاش و کوشش را تنها وسیله دستیابی به خیر و برکت و پیشرفت مادی و معنوی معرفی می کند. دینی است فعال و پویا که از جهان بینی کامل و صحیح بهره مند و با دگرگونی شرایط و اوضاع و احوال و تطور زمان و تغییر مکان قابل انطباق است و پاسخ گوی نیازهای فطری ، اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی و به دیگر سخن مادی و معنوی می باشد . کسی را به عنوان نمونه انسان کامل می شناسد که دین و دنیا ، هر دو را مطمح نظر قرار دهد و یکسان برای آنها تلاش کند،در حالی که مسجد و مکتب می سازد، از ساختن پل و جاده غافل نمی ماند و سعادت دنیا را وسیله سعادت آخرت قرار می دهد.
با توجه به اینکه انسان در زندگی روزمره خود با مسائل حلال و حرام روبرو می باشد . برای پرهیز از حرام و استفاده از حلال بر هر مسلمانی لازم است که از دستورات دین خود آگاه باشد تا با اطمینان خاطر حلالها و حرامها را از هم تشخیص دهد.
اسلام دین اعتدال و میانه روی است ، افراط و سختگیری را قبول ندارد و همان گونه که اهمال و بی بندو باری را نمی پذیرد و هیچ کس را به چیزی که خارج از توان و قدرت او باشد مکلف نمی نماید . احکام و قوانین آن مبتنی بر عدالت و دارای فلسفه روشن و متکی بر دلیل و برهان و منطق هستند که معیار تشخیص آنها فکر درست و عقل سلیم است. اسلام فلسفه حلال بودن را تابع پاکی و خیر و منفعت ، و حرام بودن را در گرو ناپاکی و زیان و ضرر قرار داده است بدین معنی که هر چه پاک و تمیز است حلال و هر چه زیان بخش و مضر و ناپاک باشد حرام است.
با توجه به اینکه انسان در زندگی روزمره خود با مسائل حلال و حرام روبرو می باشد . برای پرهیز از حرام و استفاده از حلال بر هر مسلمانی لازم است که از دستورات دین خود آگاه باشد تا با اطمینان خاطر حلالها و حرامها را از هم تشخیص دهد. در حقیقت شریعت اسلام به خوبی ،حلالها و حرامها را از هم حدا نموده است و علما و دانشمندان و مجتهدان اسلام که رحمت خدا بر روان پاکشان باد با تلاش بی وقفه و مخلصانه خود کلیه مسائل مربوط به حلال و حرام را جمع آوری نموده و کتابهای با ارزشی را در این مورد از خود به یادگار گذاشته اند و در پرتو قرآن و حدیث به اصول و قواعدی دست یافته اند که استنباط احکام شرعی را سهل و آسان می سازد و حکم مسائلی که در زمان پیغمبر (ص ) نبوده و بعدا حادث شده یا به وقوع پیوست با آشنایی به این اصول قواعد روشن می گردد.
این کتاب مشتمل بر چهار فصل ، یک مقدمه و یک خاتمه است. دکتر قرضاوی با احساس مسئولیت و دقت فراوان و تسلط کافی بر قرآن و حدیث و فقه اسلامی به نحو احسن از عهده مسائل مورد نیاز مربوط به حلال و حرام برآمده است و کتابی را به رشته تحریر در آورده است که جوابگوی بیشتر نیازهای درونی و اجتماعی و خانوادگی هر مسلمانی است که ممکن است در حالتهای گوناگون باآنها روبرو گردد.