تحقیق مقاله قابلیت اطمینان - پایایی

کارآئی و اثربخشی کیفیت ؛ پیشران تعالی سازمانی

1- هزینه یابی کیفیت :

هدف این مقوله بررسی و تجزیه و تحلیل هزینه های کیفیت است به نحوی که بتوان با تقبل یکسری هزینه های پیشگیرانه از تحمیل هزینه های گزاف ناشی از بی کیفیتی جلوگیری نمود.

جوران معتقد بود که هزینه های دستیابی به یک سطح کیفیت را می توان به دو دسته هزینه های قابل اجتناب و هزینه های غیرقابل اجتناب تقسیم نمود. هزینه های غیرقابل اجتناب هزینه های بودند که مربوط به پیشگیری ، بازرسی ، نمونه گیری و ... می شوند .هزینه های قابل اجتناب شامل هزینه هایی می شوند که به محصولات معیوب و شکست های محصول مرتبط می شود شامل : ضایعات مواد ، نیروی کاری که صرف دوباره کاری می گردد، فرآیند شکایت و ضررهای مالی ناشی از ناخوشنودی مشتریان .همانطور که ملاحظه می شود یک واحد می تواند با تقبل هزینه های غیرقابل اجتناب از وقوع هزینه های قابل اجتناب جلوگیری نماید .

2- کنترل کیفیت فراگیری (tqc)

مهمترین تاکید این مقوله براین موضوع است که کیفیت یک وظیفه و مسئولیت همگانی است. آرماند فیگنبام در سال 1956 مطرح نمود که برای تحقق کیفیت اثربخش ، کنترل کیفیت باید از طراحی محصول آغاز شود و تا زمان تحویل به مشتری ادامه یابد

در غیراینصورت ممکن است اشتباهی در ابتدای فرآیند ( طراحی محصول جدید) موجب بروز اشکالات جدی در فرآیندهای بعدی ، و از همه بدتر زمان تحویل به مشتری شود .دراین دوران روشهای آماری و نمونه گیری از اهمیت خاص خود برخوردارند ولی سیستم کیفیت حالا علاوه بر کنترل تولید ، شامل توسعه محصولات جدید ، گزینش فروشندگان ، حمل و نقل و خدمات مشتریان نیز می شود.هم فیگنبام و هم جوران معتقدند که برای انجام این مسئولیت ها یک شغل جدید به نام مهندسی کنترل کیفیت ضروری است که وظیفه این بخش عبارتست از مشارکت در طرح ریزی کیفیت ، هماهنگی فعالیهای سایر دپارتمانها ، تدوین استانداردهای کیفیت و فراهم کردن اندازه گیری های کیفیت . برای اعمال کنترل کیفیت فراگیر ، بسیاری از شرکت ها ، ماتریسی به صورت نمایه شماره 1 ایجاد کرده اند که وظیفه هر دپارتمان در تحقق کیفیت محصولات روشن و شفاف شده است :

نمایه شماره 1 :

3- مهندسی قابلیت اطمینان :

قابلیت اطمینان یعنی احتمال عملکرد موثر محصول ( برآورده کردن یکسری کارکردهای مشخص شده بدون شکست ) در یک دوره زمانی مشخص ، تحت شرایط خاص . هدف اصلی این بحث پیش بینی میزان قابلیت اطمینان به یک محصول و پس از آن بهبود قابلیت اطمینان و کاهش نرخ شکست در طول زمان می باشد . برای تحقق این اهداف تکنیک ها متنوعی مورداستفاده قرار می گیرد .

fmea : که بطور نظام مند روشهای یک تولید را که می تواند منجر به شکست شده مرور نموده و مبتنی بر آنها طرحهای جایگزین ارائه نماید .
individual component analysis : که احتمال شکست قطعات کلیدی را محاسبه کرده و سپس تلاش می کند تا ضعیف ترین حلقه ها را حذف کرده یا قوت بخشد .

redundancy : که شامل استفاده از سیستم های موازی می شود تا اطمینان حاصل شود که به دلیل وجود ذخایر پشتیبان ، هرگاه قطعه یا زیر سیستم مهمی دچار شکست شد با مشکلی روبرو نشویم .

4- تولید محصول بی عیب :

تولید محصول بی عیب یعنی انجام هر کاری به درستی در اولین مرتبه انجام . یکی از طرفداران اصلی این موضوع کرازبی است که ادعا می“کند کیفیت کامل هم به لحاظ فنی ممکن است و هم به لحاظ اقتصادی قابل تصور است .

• مدیریت کیفیت استراتژیک :

این تفکر از سالهای 1970 میلادی آغاز شد . سابقه آن به شرکت hewlett-pakard برمی گردد . در این شرکت پس از اینکه مدیر بخش سیستم های اطلاعاتی افشاء نمود که تست 300000 قطعه چیپس های“کامپیوتری“( ram16k ) از سه تولید کننده ژاپنی و آمریکائی در سال 1980 نشان داد که نرخ شکست در چیپس های ژاپنی صفر بود در حالیکه این نسبت برای محصولات آمریکائی بین 11/0% و 19/0% بود و همین نرخ پس از 1000 ساعت استفاده به ترتیب برای محصولات ژاپنی بین 010/0% و 019/0%“ و“برای“چیپس“های“آمریکائی“بین“/0%“و“/0% بود . این اختلاف شوک عجیبی به صنعت آمریکا وارد نمود. .]7- صفحه 23-21 [ مشابه این اتفاق برای صنعت های لاستیک سازی ، ابزارسازی ، تلویزیون و...اتفاق افتادوشرکت هاومدیران آنهااحساس خطرکردند.برای آنها کیفیت دارای ارزش واهمیت ویژه ای شده بود زیرا شهرت شرکت ها، سهم بازار وسود و ریسکشان اجازه نادیده گرفتن این مقوله مهم را نمی داد .نگرانی مدیران ارشد در این شرایط به نحوی بود که قابل انتقال به سطوح پائین تر سازمان نبود . علت اصلی این امر ، وفاداری وظیفه ای واحدهای یرمجموعه بود . حاصل تفکرات جهت حل این مشکلات رویکرد“استراتژیک“به“کیفیت“بود . بدین ترتیب کیفیت بازتعریف شد ، زیرا تولید بی عیب آن طور که تضمین کیفیت و کنترل کیفیت آماری تعریف می کرد بسیار محدود بود . راه حل این بود که کیفیت از دیدگاه و نقطه نظر مشتری تعریف شود . در این حالت کیفیت به جای استاندارهای ثابت داخلی ، به طور مقایسه ای ( در قیاس با رقبا ) تعریف گشت . در این حالت مشتریان بودند که نظر نهائی را در خصوص قابل قبول بودن محصول می دادند نه بخشهای داخلی . کیفیت با این تعریف به یک سلاح رقابتی قوی تبدیل شد ؛ تحقیقات بازاریابی اهمیت ویژه ای پیدا نمود و نقش متخصصان کیفیت در سازمان بازتعریف شد . متخصصین کیفیت ، امروزه ، شباهت کمتری به گذشته دارند . آنها مدیر هستند نه بازرس ؛ برنامه ریز هستند نه کنترلر ؛ نسبت به بازار حساس هستند همان طور که به تولید حساسند ؛ فشار رقابتی بینششان را توسعه داده و مجبورشان ساخته تا کیفیت را با سایر نیازهای کسب و کار پیوند دهند .

• جمع بندی موقت :

باتوجه به مطالب بیان شده می توان اعصار کیفیت در آمریکا را به چهار مرحله بازرسی ، کنترل کیفیت آماری ، تضمین کیفیت و مدیریت استراتژیک کیفیت تفکیک نمود که بطور خلاصه ویژگی های هر دوره در نمایه شماره 2 گرد آمده است :

نرم افزار ارزیابی قابلیت اطمینان سیستم های قدرت ( RAP )

بسته نرم افزاری RAP یک نرم افزار مناسب برای ارزیابی قابلیت اطمینان در سیستمهای قدرت الکتریکی می باشد. این نرم افزار دارای توانائی محاسبه و ارزیابی قابلیت اطمینان مرکب  (Composite System Reliability) و قابلیت اطمینان پستها  (Station reliability evaluation) می باشد.

RAP از دو برنامه REOSTAT  و CRUSE بترتیب برای محاسبه قابلیت مرکب سیستم و پستها تشکیل گردیده است. شکل (1) ساختار نرم افزار RAP و برنامه های تشکیل دهنده آنرا نشان میدهد.

شکل (1) : ساختار نرم افزار RAP

برنامه (Composite Reliability Using State Enumeration)  CRUSE

این برنامه برای محاسبه قابلیت اطمینان ترکیبی سیستم های قدرت می باشد. اندیسهای قابلیت اطمینان محاسبه شده توسط این برنامه براساس نتایج خروج اضطراری در بخش تولید و انتقال می باشد. برای طراحی سیستم قدرت برنامه CRUSE میتواند ارزیابی کمی و یگانه ائی از رفتار سیستم تهیه نماید. همچنین میتواند راه حلهای گوناگونی را برای اصلاح وضعیتهای اضطراری و غیر عادی ممکن در سیستم محاسبه و ارائه نماید و در نهایت میتواند برای سیستم قدرت یک طرح بهینه ائی را تهیه نماید.

با ترکیب شاخصهای اختصاصی هر یک از نقاط بار می توان شاخصهای کل سیستم را بدست آورد. باید توجه داشت که شاخصهای اختصاصی نقاط بار و کل سیستم قابل جایگزینی با یکدیگر نبوده بلکه مکمل یکدیگر می باشند. بعبارت دیگر هیچیک از این دو دسته شاخصها نمی توانند بتنهائی تصویر روشنی از وضعیت قابلیت اطمینان کل سیستم ارائه نمایند.

برنامه ( Reliability Evalution of STATions ) REOSTAT

این برنامه قابلیت اطمینان پستها را براساس مدلسازی کلیه عناصر مهم آن مانند بخشهای شین، کلیدها و  ترانسفورماتورها محاسبه و تحلیل می نماید. این برنامه از عملکرد پستها یک ارزیابی کمی و یگانه ائی را جهت طراحی سیستم تهیه و ارائه میدهد. همچنین میتواند ترکیب و آرایشهای مختلفی را برای پست در نظر گرفته و هزینه طراحی را مینیمم نماید.

حالتهای کاری

·                      - Mode 1 -  نرم افزار تنها قابلیت اطمینان پستها را ارزیابی می نماید.

·                      - Mode 2 – نرم افزار اثر اختلالات پستها را بر قابلیت اطمینان کل سیستم محاسبه می نماید.

اطلاعات مورد نیاز

·                      - اطلاعات ساختار و ترکیب پستها

·                      - اطلاعات سیستم حفاظت و عملکرد کلیدها

·                      - اطلاعات قابلیت اطمینان شامل نرخ خروج، زمان تعویض و زمان تعمیر عناصر پست

·                      - اطلاعات سیستم قدرت شامل نتایج پخش بار و ژنراتورها

·                      - اطلاعات اختیاری مانند تولیدMW برنامه ریزی شده، MW خریداری شده از شبکه های مجاور…

شاخصهای قابلیت اطمینان

·                      - شاخصهای پست : احتمال و فرکانس خروج – حداقل دسترسی – هزینه مورد انتظار از خروج

·                      - شاخصهای سیستم : احتمال و فرکانس خروج سیستم بواسطه خروج پست

·                      - شاخصهای انتخابی : توان و انرژی مورد انتظار برای قطع، هزینه خروج

بحث قابلیت اطمینان در سازمانهای ممتاز

سازمانهای تولیدی بیشماری در گوشه و کنار جهان در حال فعالیت هستند اما، معدودی از آنها بااقتدار به فعالیت خود ادامه می دهند و گوی سبقت را از دیگران ربوده اند. همگان بر قدرت این سازمانها واقف بوده و از آنها به عنوان سازمانهای ممتاز یاد می کنند. مشخصه این سازمانهای ممتاز چیست؟
یک سازمان ممتاز در تمام زمینه ها اعم از سیستم‌های تولیدی، اطلاعاتی، خریدوفروش، بازاریابی، مهندسی و کیفیت در سطح ممتاز فعالیت می کند. یکی از شاخصه های اصلی یک سازمان تولیدی ممتاز، دارابودن تشکیلات نگهداری و تعمیراتی ممتاز است. در این مقاله خصوصیات یک سیستم نگهداری و تعمیرات (نت) در یک سازمان ممتاز مورد بررسی قرار گرفته و این خصوصیات طبق فهرست زیر ارائه شده اند. این فهرست همچنین می تواند به عنوان چک لیستی جهت ممیزیهای داخلی سیستم و درک میزان تفاوت از یک سیستم نت ممتاز مورد استفاده قرار گیرد.

1 - هزینه چرخه عمر: تصمیم گیری برای خرید تجهیزات باید براساس دو عامل قیمت خرید به علاوه هزینه تحمیلی از سوی تجهیز در مدت عمر اقتصادی آن صورت گیرد و نه برپایه قیمت خرید تجهیز. این بدان معنا است که متخصصان نگهداری و تعمیرات در سازمان باید با برخورداری از توانایی انجام آنالیزهای قابلیت اطمینان و قابلیت تعمیرپذیری در مورد سیستم های فنی و اجزای آنها در فرآیند خرید تجهیزات مشارکت داشته باشند. همچنین در هنگام خرید باید به عواملی چون وجود فهرست کامل اجزاء راهنمای نحوه استفاده و نقشه های دقیق طبق استانداردهای مکتوب مورد استفاده در سازمان و غیره توجه داشت.

2 - تمرکز براهداف کلی سازمان: در یک سازمان سطح جهانی و ممتاز باید تمام عوامل عملیاتی، مهندسی و نگهداری و تعمیراتی همه در جهت اهداف سازمان حرکت کنند. در یک سازمان ممتاز که مهمترین هدف آن توانایی رقابت در زمینه قابلیت اطمینان ساخت و هزینه های ساخت است، این اهداف باید در سایر دپارتمان‌ها و از جمله نت نیز در اولویت بالاتری نسبت به اهدافی چون کاهش هزینه‌های نگهداری و کاهش زمان بیکاری ناشی از عملیات نت قرار داشته باشند. نتیجه این رویکرد افزایش
مستمر اثربخشی کلی تجهیزات (OEE) و در نتیجه کاهش هزینه‌های کلی ساخت است.

3 - تعیین یک خط مشی و سیاست قابلیت اطمینان: یک سازمان ممتاز دارای سیاستی مشخص شامل برنامه های سه تا پنج ساله برای پیشرفت در زمینه قابلیت اطمینان و عملکرد نت است. این سیاست با تمام مشخصات آن از جمله پارامترهای ضروری قابلیت اطمینان و نت، مشخصه های کارکردی و کلیدی آنها، دلایل اهمیت آنها، نحوه تشخیص کارکنان از حرکت به سوی اهداف و غیره باید در کل سازمان ابلاغ و درک شود. در نتیجه اولویت بندی کارها براساس احساسات نخواهد بود و براساس صلاح و در جهت سیاست سازمان صورت می گیرد.

4 - مهارت بالای کارکنان نگهداری و تعمیرات: در صورتی که کارکنان نت از مهارت بالایی برخوردار باشند، نیازی نیست که سرپرستان و مدیران فنی وقت زیادی را صرف آموزش آنها کنند و قادر خواهند بود وقت خود را به برنامه ریزی و زمانبندی کارها، تعیین نیازهای آموزشی و انجام آنالیز دلایل خرابیها اختصاص دهند. در نتیجه، سازمان از یک سازمان منفعل و واکنشی تبدیل به یک سازمان مبتنی بر تفکر و حل مسئله خواهد شد و 10 تا 30 درصد زمان عملیات نت صرف حل مشکل و انجام اقدامات اصلاحی خواهد شد.

5 - تعیین حیطه کاری کارکنان نگهداری و تعمیرات: در یک سازمان ممتاز محدوده کاری کارکنان نت باتوجه به نوع مهارت آنها مشخص می شود و نه باتوجه به خطوط تولیدی مختلف. در این صورت یک تکنسین مکانیک باید توانایی انجام کلیه کارهای مکانیکی را داشته باشد و یک تکنسین الکترونیک نیز به همین ترتیب. نتیجه اعمال این رویکرد ایجاد رضایت در کارکنان نت و انعطاف‌پذیری در کارهاست. باوجود این، در شرایطی نیز باتوجه به نوع کار باید تخصص‌گرایی را مدنظر قرار داد.
6 - سطح بالای برنامه ریزی و زمانبندی: در هر سطح عملکردی سازمان نت برنامه ریزی و زمانبندی به‌عنوان مهمترین عامل کاهش هزینه‌های نت است. جهت انجام مناسب برنامه‌ریزی و زمانبندی عوامل زیر را در نظر بگیرید:

برنامه‌ریزی باید قبل از زمانبندی صورت گیرد؛

هرکاری باید با برنامه‌ریزی و زمانبندی انجام شود؛

بعد از انجام زمانبندی تخصیص کارکنان

برای انجام کارها عملی می شود؛

در هنگام اجرای یک کار برنامه‌ریزی و زمانبندی شده، نباید افراد را جهت انجام کار دیگری به خدمت گرفت؛ هیچ کاری قبل از مشخص و مکتوب‌شدن علت انجام آن نباید به‌اتمام برسد؛بعد از اتمام کار علت اصلی مشکل را شناسایی کنید.

7 - اولویت‌بندی صحیح کارها: به منظور اولویت‌بندی صحیح کارها، باید توانایی درنظرگرفتن عواقب ناشی از اجرانشدن به‌موقع هریک از عملیات نت را داشته باشید. این عواقب ممکن است ضایعات زیست‌محیطی، صدمات جانی، هزینه‌های بالای کاهش تولید و یا صدمات به تجهیزات باشند. در یک کارخانه با خطوط تولید متفاوت تعیین مهمترین خط تولید از لحاظ رساندن محصول به مشتری و تعیین ارزش افزوده هرمحصول می‌توانند به اولویت بندی صحیح کارهای نت کمک کنند. اولویت بندی صحیح و مناسب موجب اجرای کامل و به‌موقع وظایف برنامه ریزی و زمانبندی شده خواهد شد.