تاریخچه
بیشتر تمدنهای بشری در کنار آبراهها شکل گرفته و مسلما قایق و بعدتر کشتی وسیله ای مهم برای تردد و حمل و نقلشان بوده است. اما مشهورترین تمدنی که از دریانوردی سود برد و آن را توسعه داد تمدن فینیقیه بود، آنها با توسعه دریانوردی توانستند در دریای مدیترانه امپراتوری دریایی خود را از سواحل لبنان امروزی تا تونس و مراکش (کارتاژ آن زمان) ایجاد کنند. در سنگ نگاره های تمدن آشور فینیقیان سوار بر کشتی های پارویی در حال حمل الوارهای سدار لبنانی دیده میشوند. همچنین آشوریها خود از کشتی بعنوان وسیله حمل و نقل و جنگ استفاده میکردند.
بر اساس تورات و قرآن، نوح پیامبر دستور ساخت کشتی بزرگی را از سوی یهوه (الله در قرآن) دریافت کرد که ساخت آن سالها طول کشید، کشتی میبایست آنقدر بزرگ می بود که علاوه بر آدمیان ( خویشان و پیروان نوح) از همه گونه جاندار، جفتی نیز در کشتی جای بگیرد تا بعد از پایان سیل بزرگ ادامه حیات بر روی زمین ممکن باشد. کشتی بعدها بر روی قله کوه آرارات نشست. هنوز برخی از باستانشناسان به جستجو برای یافتن بقایایی از این کشتی ادامه میدهند. در بین تمدنهای میانرودان نیز داستانی مشابه وجود داشته است.
تسلط یونانیهای باستان بر کشتی و دریانوردی توانست آنها را در نبرد دریایی با خشایار شاه شاهنشاه هخامنشی، علیرغم شکست در نبرد زمینی، پیروز کند. در بین اقوام مدیترانه ای کشتی نقش مهمی در تحولات تجاری و نظامی بازی می کرده است. رومی ها نیز از کشتی برای تسلط بر مدیترانه استفاده کردند. بعدها اروپاییان با بکارگیری قطب نما بعد از دوره رنسانس شروع به جستجوی کره زمین کردند و تسلط بر فناوری کشتی سازی و دریانوردی و یافتن منابع جدید و ایجاد مستعمرات توانست آنها به قدرتهای برتر دنیا تبدیل کند.
اصول فیزیکی شناوری
ارشمیدس دانشمند تمدن یونان باستان، توانست روابط فیزیکی حاکم بر اجسام شناور را تعریف کند. بر اساس قانون ارشمیدس بر هر جسم شناور یا غوطه ور در آب نیرویی به اندازه وزن آبی که فرضاً حجم جسم را پر کند وارد می آید. بطور مثال اگر حجم جسمی۱ متر مکعب باشد، از طرف آب نیرویی به اندازه ۱۰۰۰ کیلوگرم-نیرو بر جسم به سوی بالا وارد میشود. این قانون برای تقریباً همه مایعات صادق است. معمولا رابطه این قانون به صورت F=(rho)x(g)xV بیان می شود.
rho برای چگالی مایعات (تقریبا ۱۰۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب برای آب)
g ضریب جاذبه (بر روی زمین، تقریباً۱۰ (دقیقتر ۹٫۸۱) متر بر مجذورثانیه)
V حجم جسم، مترمکعب
حال اگر وزن جسم بیش از این نیرو باشد (مثلا مکعبی از آهن، وزنی معادل ۷۸۰۰ کیلوگرم خواهد داشت) در آب غرق می شود، اما اگر وزن جسم کمتر باشد برروی آب شناور می ماند. از همین رو همه کشتی ها شکلی مانند تشت (طشت) دارند، تا نسبت حجم به جرم را و به نوبه خود نیروی F را بالا ببرند.
یک کشتی از مصر باستان، پیرامون ۱۴۱۱-۱۴۲۲ پ.م.
کشتی شناور بزرگی است که برای حمل مسافر و بار بر روی آبهای آزاد یا رودخانه و دریاچه های پهناور استفاده می شود.
از دیگر شناورها می توان از قایق، بارج، لنج و زیردریایی نام برد، با این همه، وسایل دیگری نیز هستند که میتوان به فهرست فوق افزود: کایاک، کرجی، کانو،...
به کشتی های نظامی اغلب ناو گفته میشود.
طول تاریخ گروهای از مردم ایران به دلایل مختلف مجبور به مهاجرت جمعی به کشورهای دیگر شده اند
۱۲۰۰ سال پیش هزاران ایرانی که از ظلم و ستم اعراب مسلمان به تنگ امده بودند از راه های مختلف راهی هند شدند گروه کوچکی از این مهاجرین که اتش مقدس با خود داشتند از طریق بندر هرمز ( هرمز قدیم - تیو میناب ) با کشتی راهی هند شده و در شهر سنجال در منطقه گجرات مستقر شده و به بنای اتشکده پرداخته و اتش مقدس دران روشن نگه داشتند این مهاجرین با پشتکار و جدیت و همبستگی و دانش خود در مدت کوتاهی به یکی از فعالترین اقلیت های جامعه هند در امده این زردشتی های ایران که در هند انها را پارسی می نامند در طول تاریخ هند در عرصه اقتصاد ، سیاست وهنر تاثرگذار بوده .در جنبش ملی هند علیه انگلیس ،نوروز جی تا تا نقش فعالی داشت ، خانواده تا تا را می توان پدر صنایع سنگین هند نامید ، صنایع فولاد تاتا یکی از پنج شرکت بزرگ فولاد دنیا است ، دهها موسسه اموزشی ، بهداشتی ،و تحقیقاتی تا تا در سراسر هند در خدمت مردم این کشور می یاشند .
حمله مغولها و نا امنی باعث مهاجرت عده زیادی از مردم جنوب ایران به قسمتهای جنوبی خلبج فارس گردید بعد از ان روی کار امدن دولت صفویه( اولین دولت شیعه) باعث گردید که بخش زیادی از مردم که سنی بودند به نواحی مرزی کشور و یا به کشورهای همسایه مهاجرت نمایند ، از جمله هزاران نفر از منطقه هرمزگان شامل تجار ، بارزگان ، بخشی از اصناف دیگر و علمای دینی . این عده هم بعدها در منطقه مسقط نقش فعالی در رونق تجارت و دریانوردی داشتند .
بندر لنگه و منطقه لنگه در طول تاریخ فراز و نشیبهای مختلفی طی نموده که نیاز به بررسی کامل و جامع تاریخی دارد . انچه که در اینجا می خواهم به ان اشاره کنم اشاره کوتاهی است به نقش مردم منطقه لنگه در ابادی منطق جنوب شرقی خلیج فارس بخصوص دبی .
منطقه لنگه سالیان درازی تحت حکومت خاندان قاسمی قرار داشت ، اعراب از لنگه بعنوان بندر تجاری برای دادو ستد به داخل ایران استفاده می کردند ، رونق تجارت و بخصوص مروارید لنگه شهرت جهانی داشت . اسناد مرکز پست انگلیس در هند که امور بازرگانی انگلیس در لنگه در ان به ثبت رسیده (۱۸۹۰ میلادی ) نشان میدهد که سالانه کالاهای به مبلغ ۸۰۰۰۰۰ پوند انگلیس،از طریق گمرک لنگه جابحا شده . اما این رونق تجارت زیاد بطول نمی کشد ، مامورین دولت مرکزی ایران با دخالت بیجا و ایجاد مانع برای تجار و از طرفی سپردن امور گمرک لنگه و بندر عباس به دست بلژیکی ها عملا تجارت در منطق به رکود کشاندند .
بلژیکی ها بدون شناخت از مکانیسم تجارت و بازار در منطقه ، واستفاده از همان شیوه که در اروپا رایج بود، دادوستد در بندر لنگه از رونق انداختد. مامورین جدید گمرک لنگه در سال ۱۹۰۲ با تصویب قانون جدید گمرکی و درخواست ۵٪ مالیات از کالاهای عبوری ، عملا باعث شدند که تجار و اصناف لنکه درصدد یافتن بندری دیگر برای ادامه کار خود کردند .
همزمان با این تعغیر و تحولات شیخ مکتوم بن حشیر ( پدر شیخ راشد ) برای جذب تجار لنگه به منطقه دبی ، با لغو تعرفه گمرکی ، اعلام دبی بعنوان منطقه ازاد از مالیات ، واگذاری زمین به مهاحرین و از طرفی تعهد شخصی در حفظ امنیت برای تجار و اصناف ، باعث گردید که هزاران نفر از مردم منطقه لنگه راهی دبی گردند زیرا هم قوانین سهل تجاری و هم خور دبی بعنوان بندرگاه امن برای کشتی ها، شرایط لازم برای این مهاجرت مهیا کرده بودند.( تا قبل از این بیشتر مهاجرین لنگه ای در راس الخیمه و شارجه ساکن شده بودن ) .
با راهی شده بازرگانان و تجار اصناف دیگرنیز به همراه خانوادهایشان راهی دبی شدند ( لنج داران ، لنج سازان ، خواصان مروارید ، معماران و ........ ) . در سالهای ۱۸۹۹-۱۹۰۰و ۱۹۰۱ فقط ۵ کشتی از بمبی و ایران به دبی وارد شده بودند . اما در سال ۱۹۰۲ به ۲۱ کشتی افزایش یافت و در سال ۱۹۰۶ مجموعا ۷۲۰۰۰ تن کالا وارد دبی گردید تا از انجا به مناطق دیگر حمل گردند . این سر اغاز یک تعغیر و تحول سریع در رونق دادوستد در دبی بود که مهاجرین منطقه لنگه محرکه اصلی ان بودند .
منطقه لنگه سالیان درازی تحت حکومت خاندان قاسمی قرار داشت ، اعراب از لنگه بعنوان بندر تجاری برای دادو ستد به داخل ایران استفاده می کردند ، رونق تجارت و بخصوص مروارید لنگه شهرت جهانی داشت . اسناد مرکز پست انگلیس در هند که امور بازرگانی انگلیس در لنگه در ان به ثبت رسیده (۱۸۹۰ میلادی ) نشان میدهد که سالانه کالاهای به مبلغ ۸۰۰۰۰۰ پوند انگلیس،از طریق گمرک لنگه جابحا شده . اما این رونق تجارت زیاد بطول نمی کشد ، مامورین دولت مرکزی ایران با دخالت بیجا و ایجاد مانع برای تجار و از طرفی سپردن امور گمرک لنگه و بندر عباس به دست بلژیکی ها عملا تجارت در منطق به رکود کشاندند .
بلژیکی ها بدون شناخت از مکانیسم تجارت و بازار در منطقه ، واستفاده از همان شیوه که در اروپا رایج بود، دادوستد در بندر لنگه از رونق انداختد. مامورین جدید گمرک لنگه در سال ۱۹۰۲ با تصویب قانون جدید گمرکی و درخواست ۵٪ مالیات از کالاهای عبوری ، عملا باعث شدند که تجار و اصناف لنکه درصدد یافتن بندری دیگر برای ادامه کار خود کردند .
همزمان با این تعغیر و تحولات شیخ مکتوم بن حشیر ( پدر شیخ راشد ) برای جذب تجار لنگه به منطقه دبی ، با لغو تعرفه گمرکی ، اعلام دبی بعنوان منطقه ازاد از مالیات ، واگذاری زمین به مهاحرین و از طرفی تعهد شخصی در حفظ امنیت برای تجار و اصناف ، باعث گردید که هزاران نفر از مردم منطقه لنگه راهی دبی گردند زیرا هم قوانین سهل تجاری و هم خور دبی بعنوان بندرگاه امن برای کشتی ها، شرایط لازم برای این مهاجرت مهیا کرده بودند.( تا قبل از این بیشتر مهاجرین لنگه ای در راس الخیمه و شارجه ساکن شده بودن ) .