ازدواج اینترنتی
اخیراً شیوه ای به نام «ازدواج اینترنتی» رایج شده که افراد از طریق اینترنت با هم آشنا می شوند و پس از گذاشتن قرار و مدارهای لازم، تن به ازدواجی می دهند که براساس هیچگونه آشنایی دقیق و حساب شده استوار نیست. اما بسیاری از این قول و قرارهای نوشته شده یا گفته شده از طریق اینترنت خلاف واقع از آب درمی آید.
البته در این میان افراد دیگری هم هستند که به دلایل گوناگون دست به ازدواج های صوری می زنند و فقط به خاطر رسیدن به موقعیت هایی خاص به ازدواج هایی ظاهری که شکلی قانونی دارد تن می دهند.
«هادی ناصرپور» کارشناس ارشد حقوق و وکیل دعاوی و مشاوره حقوقی درباره پیامد و خسارت مادی و معنوی اینچنین ازدواج هایی به شهروندان هشدار می دهد و می گوید: «متاسفانه بیشتر ازدواج های صوری به علت نبود علاقه واقعی و رابطه عاطفی بین زوجین به طلاق منجر می شود و پیامدهای سنگین مادی و معنوی را برای دو طرف دارد.» وی با اشاره به یکی از پرونده هایی که وکالت زوجه را در آن برعهده دارد، می گوید: «خانمی که از طریق اینترنت، برنده روادید اقامت در آمریکا شده بود، برای تکمیل مدارک خود اقدام به ازدواج اینترنتی کرد، اما سرانجام موفق به اخذ روادید اقامت در آمریکا نشد و در حال حاضر این خانم که انگیزه ای برای زندگی مشترک ندارد، تقاضای صدور گواهی عدم سازش از دادگاه کرده است. این در حالی است که افراد باید برای اقامت در خارج از کشور از راه های قانونی و مشاوره با وکلای باتجربه استفاده کنند.»
واقعیت این است که ورود اینترنت به جوامع در حال توسعهای همچون ایران در کنار تمام محاسن و نوآوریهایی که به دنبال داشته است دارای جوانب منفی و آثار سویی نیز بر فرهنگ کشورمان بوده است. شاید بتوان تغییراتی در شیوه ازدواج جوانان را یکی از تبعات ورود این فناوری در ایران دانست که به «ازدواجهای اینترنتی» مرسوم شدهاند اما مساله مهم در این میان این است که آیا میتوان اشتراک سلیقه افراد در «چتروم» را نخستین گام برای ازدواج دانست؟
هرچند ضرورت ازدواج به هنگام از جمله موضوعاتی است که تاکیدات قرآنی متعددی درباره آن وجود دارد اما در کنار این موضوع، احکام اسلامیهمواره بر این ضرورت تاکید دارند که تشکیل خانواده باید با درایت و آگاهی صورت گیرد چرا که بیتوجهی به این امر از قوام این نهاد که اساس جامعه را تشکیل میدهد کاسته و زمینهساز بروز مشکلات متعددی میشود.
بیاعتمادی در بین زوجها، عمدهترین آسیب ازدواج اینترنتی
بابک سعیدی، روانشناس، از جمله منتقدان ازدواجهای اینترنتی است که در این خصوص معقتد است بیاعتمادی یکی از عمدهترین آسیبهایی است که زندگی زوجینی را که بهواسطه آشنایی در فضای مجازی با یکدیگر ازدواج میکنند، تهدید میکند چراکه همواره این دغدغه با آنهاست که «آیا همسرشان با افراد دیگری هم چت میکند.» وی محدودیتهای ارتباطی با جنس مخالف را مهمترین علت گرایش برخی جوانان به فضای مجازی میخواند و میگوید: «آشنایی در فضای چترومها بعدها در روابط زوجها تأثیرات عمیقی میگذارد چراکه آنها در مرحله نخست برای برقراری ارتباط با یکدیگر ناگزیرند در برخی از موارد خود را بسیار ایدهآل معرفی کنند اما این مساله زمان زیادی طول نخواهد کشید.»
به باور این روانشناس این نوع ارتباط زمانی میتواند به یک آشنایی سالم تبدیل شود که با بلوغ هیجانی هر دو فرد، نظارت موسسات ذیصلاح در این امر و مشاوره متخصصان فضای مجازی همراه شود. وی حمایت خانوادهها از فرزندانشان را راهکار مناسبی برای کنترل آسیبهای ناشی از همسریابی اینترنتی میداند و میگوید: «اگر والدین از دریچه منع به این وسیله ارتباطی نگاه کنند قطعا فرزندانشان به شکل دیگری آسیب خواهند دید چراکه اینترنت واقعیت روز جامعه ماست و نمیتوانیم این واقعیت را انکار کنیم اما این سخن نیز به آن معنا نیست که فرزندمان را در برابر ابزارهای جدید تنها رها کنیم بنابراین والدین مسوول، کسانی هستند که علاوه بر دلسوزی با بصیرت به این فناوری و خدمات آن نگاه کنند.»
نگاه پسران به مقوله همسریابی اینترنتی صرفا نوعی سرگرمیاست
فاطمه مذکوری، دکترای روانشناسی، از جمله منتقدان ازدواجهای اینترنتی است که معتقد است بیشتر دختران از شیوه همسریابی اینترنتی برای انتخاب همسر مناسب استفاده میکنند و این در حالیاست که پسران بیشتر با نگرش سرگرمیوارد «چتروم» میشوند. وی میگوید: «پیشرفت فناوری ما را ناگزیر میکند که فعالیتهای زندگیمان را با بهرهمندی از این امکانات تطبیق دهیم اما به عقیده من شرایط کنونی جامعه ما زمینهای را فراهم کرده است که نتایج بهدست آمده به نفع خانوادهها نبوده و رسیدن به نقطه مطلوب برای استفاده از اینترنت و خدمات آن نیازمند گذشت زمان است.»