اهمیت دوست
اگر به رفتار خودتان نگاه کنید به راحتی مشاهده مینمایید که تا چه حد این رفتار ناشی از رفاقت شما با دوستان شماست به حدی که بسیاری از رفتارهای شما مانند دوست صمیمی خود شما و حتی بیشتر آن چیزهایی که دوست دارید که آنها دوست میدارند. در این باب سخن فراوان گفته شده است که به چند نکته در این زمینه به شکل نمونه اشاره می نماییم.
پیغمبر اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود: انسان بر طبق دین و مرام برادر و دوستش حرکت میکند و شناخته میشود،پس مواظب باشید با چه کسانی دوست میشوید.و امام سجاد(علیه السلام)فرمود: احدی را دشمن مدار اگر چه گمان کنی که صدمه به تو نمیتواند بزند و در دوستی هیچ کس بی رغبت مباش اگرچه بپنداری که دوستی او سودی به تو ندارد زیرا تو نمیدانی چه وقت به دوستی او نیاز پیدا خواهی کرد و چه موقع، خطر دشمن تو را تهدید خواهد کرد؟
2- شرایط دوست و ویژگیهای دوست خوب:
1)- عاقل و دوراندیش: دوست نادان را بدتر از دشمن عاقل دانسته اند، و دوری از احمق را از موجبات نزدیکی به خداوند شمرده اند.
حضرت امیرالمؤمنین(ع) فرمود: با عاقل دوستی کن، اگر دارای اخلاق خوبی بود و از عقل او بهره نبرید از حسن برخورد و کرم او سود خواهی جست، و اگر فاقد کرم و حسن خلق بود از عقل او بهره میبری. اما هرگز با شخص احمقی که پستی و لئامت دارد دوستی مکن.
2)- اخلاق نیکو:
یکی از ملاک هایی که در رفتار انسانها بارز است همانا اخلاق آنهاست. لذا همیشه تأکید شده است در یافتن دوست سعی کنیم تا با فردی دوست باشیم که دارای اخلاق بوده و زود عصبانی نشده و انسان بتواند رفتارش را تحمل کرده و به گونه ای باشد که از نبودنش دلتنگ باشد نه اینکه در حضورش همیشه از بد اخلاقی او در عذاب باشد.
3)- ظاهر و باطن او با تو یکسان باشد.
4)- خوبی تو را خوبی خود و بدی تو را بدی خود بداند.
5)- اگر مال و ثروتی پیدا کرد و یا به مقام حکومت رسید رفتارش با تو فرق نکند.
6)- آنچه در توان دارد از تو دریغ نورزد.
7)- به هنگام معصیت و گرفتاری تو را تنها وا نگذارد.
8)- راز نگه دار باشد.
9)- عیب انسان را فاش نکند و همیشه سعی نماید خوبی های دوست خود را بیان دارد.
10)- دروغ گو، بخیل و ترسو نباشند.
11)- خود نیکو کار و مردم دوست باشد.
12)- امانت دار باشد.
13)- خیر خواه دوست خود باشد(و حق بگوید اگر چه دوست را ناراحت کند و حتی به گریه اندازد)
14)- متقی و پرهیزکار باشد(که در قرآن کریم میفرماید: در آن روز عده ای از دوستان با یکدیگر دشمن هستند مگر افراد با تقوا.)
3- حق دوست:
انسان در قبال دوستی که بر میگزیند وظایفی دارد که عبارتند از:
1)- کمک با پول و ثروت:
پیغمبر اکرم(ص) میفرماید: دو دوست مثل دو دست از یک بدن که یکدیگر را میشویند، هستند تشبیه دو دوست به دو دست بدین جهت است که دو دست یکدیگر را با هدفی واحد کمک میکنند دو برادر هم باید یکدیگر را در رسیدن به هدف یاری رسانند. چنانچه گویی هر دو یک شخص واحدند. اقتضای این امر آن است که هر دو در راحتی ها و در سختی ها به یکدیگر کمک کنند و در انجام امور با هم تفاهم کامل داشته باشند.
2)- عدم تمسخر دوست:
پیامبر اکرم(ص) فرمود: شخصی که مردم را مسخره می کند و آنان را تحقیر مینماید انتظار صداقت از او نداشته باشید.