تحقیق مقاله ویتامین ها

تعریف :

ارائه تعریفی جامع برای کلمه ویتامین، عملاً غیر ممکن است. این کلمه در سال 1910 . م به وسیله « فونک » اختراع شد. در این سال او توانست از پوسته برنج عنصر کریستالی را بدست بیاورد که از بیماری بری بری پیشگیری نموده و آن را درمان می کند ( ناراحتی که زمانی اطلاعی از آن در دست نبود و بر اثر فقر ویتامین B ایجاد می شود.)

وی به این عنصر نام « آمین حیاتی » را داد که طبیعتاً اصطلاح ویتامین از کلمه آمین حیاتی گرفته شده و پس از آن، این نام به مجموعه عناصر مورد نیاز فعالیتهای حیاتی که بدن نمی تواند آنها را بسازد و بنابراین باید آنها را از طریق تغذیه بدست بیاورد اطلاق شد.

بنابراین، ویتامین عبارت است از عنصر ضروری برای فعالیت مناسب بدن و عامل حیاتی است که اغلب در مقادیر بسیار کم در مواد گیاهی و حیوانی وجود دارد. هر یک از ویتامین ها به نوعی به شکل کاتالیزورهای لازم برای ایجاد پدیده های مورد نیاز بدن و پدیده های تولید نسل نظیر تکثیر، رشد، گسترش، حفظ فعالیت حیاتی و غیره بکار می رود.

فقدان ویتامین های مختلف باعث ایجاد ناراحتی ها و آسیبهای خاصی می شود که بر حسب نوع ویتامین متفاوت است.تکاندهنده ترین نمونه کمبود ویتامین اسکوربوت است که از زمانهای بسیار دور شناخته شده است.

روشهای درمانی که در دوران قدیم علیه این بیماری بکار می بردند، بسیار متغیر بوده ( بدون اینکه هرگز کسی بتواند توجیه علمی برای این روشها پیدا کند. )

« پلین » از علف بریتانیکا صحبت می کند ( که بی شک نوعی ترشک بوده است)، داروئی که همراه با ژنتیان در یک رساله پزشکی ایسلندی در قرن پانزدهم هم تجویز شده است. « ژاک کارتیه » گزارش داده که برخی از افراد مبتلا به اسکوربوت با مصرف دم کرده سوزنهای کاج بر اساس دستور فارماکوپه ی هندی درمان شده اند و سرانجام، گروهی دیگر از خواص درمانی سنبل ختایی و . . . نام برده اند.

ولی همه باید تا قرن شانزدهم انتظار می کشیدند تا بتدریج به خواص میوه های خانواده لیمو برای درمان این بیماری مشکوک شوند. اما این بیماری همچنان ملوانان کشتی های بادبانی را که ماهها در دریا سفر می کردند و در طول سفر غذای آنها تنها از مواد کنسرو شده، آردی و نمک سود تشکیل می شد و از هر نوع میوه، سبزیهای تازه و گوشت تازه بایستی از تجربیات معاصر دکتر « آلن بومبار » که چند سالی است انجام شده، استفاده کنیم تا دریابیم که ادامه حیات افرادی که در دریا گمشده اند با استفاده از خود دریا که منبع ویتامین ها است (پلانکتونها) نیز امکان پذیر بوده است.

من واقعاً تعجب می کنم که چرا اندیشه ی صید ماهی تازه به مغز ملاحان قدیمی کشتیهای بادبانی خطور نمی کرده است؟ خصوصاً که همه ما روغن جگر ماهی مورو را می شناسیم و از غنای آن از ویتامینهای A و D آگاهیم. اما ماهی تازه دارای ویتامینهای متعدد دیگری نیز هست.

ضمناً باید این نکته را متذکر شوم که گوشت ماهی به صورت خام دارای آنزیمی به نام تیامیناز است که ویتامینB1 را از بین می برد ( و البته این آنزیم بر اثر پختن از بین می رود.)

فقر ویتامین C  تنها دلیل ایجاد اسکوربوت است که اگر ادامه پیدا کند، باعث پیدایش بیماریهای شدید و سپس مرگ خواهد شد. در حالیکه استفاده از تغذیه ای عادی همراه با گوشت و خصوصاً سبزیها و میوه های تازه، افراد مبتلا به این ناراحتی را که بیماری بیش از حد در آنها پیشرفت نکرده باشد به سرعت بهبود

می بخشد .

ابتلاء به این بیماری منحصراً بر اثر فقر ویتامینC  است ( درست مثل بری بری که صرفاً بخاطر فقر ویتانین B و راشیتیسم که به دلیل کمبود ویتامین D به وجود می آید.)

پس از مدتی محققین متوجه شدند که با قرار دادن حیوانات تحت رژیمهای غذایی خاصی که از نظر برخی ویتامین های مشخص دچار کمبود است، بیماری ایجاد می شود که بعدها آن را فقر ویتامینی نامیدند.

فقر ویتامینی یک بیماری کاملاً مشخص بوده و ناراحتیها و علائم خاص خود را دارد و تنها بر اثر فقدان یا کمبود یک ویتامین کاملاً مشخص ایجاد شده و ادامه می یابد ( که البته تنها به وسیله مصرف مجدد همان ویتامین درمان می شود.)

بدین ترتیب، گروهی از ویتامینها کشف شدند و نام های A ، B ، C ، D ، E و غیره را به خود اختصاص دادند. اما در هر یک از این گروهها نیز ویتامینهای مختلفی یافت شد که آنها را با ارقامی همراه با حروف مربوط به آن ویتامین مشخص کردند. به عنوان مثال، می توان از ویتامین B نام برد که خود به حدود پانزده ویتامین دیگر نظیر B1 ، B2 ، B3 ، B4 و . . . تقسیم شده و هر یک از آنها خاصیت و نقش ویژه خود را دارند.

البته اگر سعی کنیم ویتامینها را به نوعی تعریف کنیم، شاید بتوان گفت که این عناصر یا بهتر از آن، عناصر حیاتی، برای ادامه حیات لازم بوده ( تکثیر، رشد، حفظ و نگهداری ، فعالیت، جذب و تحلیل و . . . ) و به بدن امکان می دهند تا مواد غذایی را که دریافت می کند ( عناصری را که از این ویتامین ها برخوردار هستند) به مقادیر بسیار کوچکی تبدیل کند که با نیازهای ارگانیکی او سازگاری داشته باشد.

فقدان این عناصر حتی به صورت جزئی باعث ایجاد بیماری هایی می شود که ناراحتیها و آسیبهای خاص خود را در پی داشته و تنها با استفاده از ویتامین یا ویتامینهایی که کمبود آن ایجاد شده قابل درمان است.

دکتر « پومیه » در این مورد می گوید : « تعریفی جامع برای ویتامینها وجود ندارد و تنها توضیحی که می توان برای آنها داد، این است : دیگر عناصر در صورتی که بیش از حد مصرف شوند انسان را دچار ناراحتی می سازند، در حالیکه اگر ویتامینها مصرف نشوند ، انسان بیمار خواهد شد.»

تذکر: قبل از شروع مطالعه و بررسی منابع و ریشه های ویتامینها ، بهتر است یادآوری کنم که مخمر آبجو عملاً دارای تمام ویتامینها است ( درست مثل جلبکهای دریایی که تقریباً تمام زیر عنصرها (1) را در خود دارند.)

1- واژه ریز عنصر به جای کلمه فرانسوی الیگوالمال (الیگو = کم و ناچیز، المان = عناصر) انتخاب و به کار برده شده و مشتمل بر عناصری است که به مقدار بسیار ناچیزی برای ادامه فعالیتهای بدن ضروری هستند - م

2-ریشه و اساس ویتامینها

تصور می شود که ویتامین ها ابتدا توسط برخی از باکتریهای خاک تهیه می شود. گیاهان این ویتامینها را از خاک جذب می کنند، سپس حیوانات گیاهخوار ( منجمله انسان ) با مصرف این گیاهان، میوه ها و سبزیها ویتامینها را جذب کرده و سرانجام، حیوانات گوشتخوار ( که انسان در این گروه نیز جای دارد )، با خوردن حیوانات گیاهخوار این ویتامینها را دریافت می کنند.

پس از جذب، ویتامینها به وسیله اعضاء مختلف کاملاً مشخصی نظیر غدد، کبد، قلب، کلیه ها، استخوانها، عضلات و غیره مورد استفاده قرار می گیرند ( و یا ذخیره می شوند.) از نظر شیمیایی، ویتامینها می توانند به گروههای کاملاً متفاوتی متعلق باشند. در حال حاضر، تولید ویتامینهای اساسی در آزمایشگاهها امکان پذیر بوده و این امر باعث تسهیل در تجربیات درمانی شده است.

ویتامینها از جنبه های متعدد شبیه به هورمونهایی هستند که توسط غدد درون ریز ترشح می شوند. مثلاً ویتامینها نیز مانند آنها در مقادیر بسیار کم عمل نموده و اثرات آنها می تواند نزدیک بهم و یا مشابه باشد ( به عنوان مثال، ویتامین B و انسولین، ویتامین D و پاراتیروئید) . در سال 1967، تحقیقات « لوکا » نشان داد که برخی از متابولیسمهای فعال این امکان را بوجود می آورند که ویتامین D جذب شده و مانند یک هورمون حقیقی متابولیسم کلسیم را کنترل کند.

بر عکس، گروهی از ویتامینها با اثرات ترشحی غدد درون ریز مخالفت می کنند و بالاخره آنزیمها و مواد غذایی نیز وجود دارند که ضد ویتامین هستند. از جمله این مواد می توان از تیامینار که در ماهی خام وجود دارد( و با پختن از بین می رود ) و ضد ویتامینB1 است، سفیده تخم مرغ، الکل، ذرت طبیعی و غیره نام برد.