شناخت و خواص برنج از نظر علمی:
برنج از غذاهای اصلی شرقیان و بویره ایرانیان است و شاید بتوان گفت که به طور کلی یک وعده غذای هر ایرانی را برنج تشکیل می دهد . با توجه به این خصوصیت آشنایی با ویژگیها و ترکیبات این ماده غذایی از ضرورتهای مسلم بشمار می رود .
برنج یکی از غلات است و بطور کلی هر صدگرم آن از مواد زیر ترکیب می شود :
هیدرات دوکربن :5/76 تا 79 گرم .
چربی: 08/0 تا 5/1 گرم.
آلبومین : 7تا 6/7 گرم.
مواد معدنی :9/0گرم.
بطور یکه صورت بالا نشان می دهد ، برنج همچون دیگر غلّات ، از مواد معدنی تشکیل شده است. بطوریکه می دانیم آلبومین گوشت فوراً جذب بدن می شود ، ولی آلبومین برنج – دیرتر هضم می گردد . ضمناً 5/97 درصد این آلبومین که در پوست برنج وجود دارد و نوکلئین خوانده می شود در موقع پوست کندن برنج گرفته می شود و بدین لحاظ برنج به هیچوجه در بدن مصرف کننده خود ، اسید اوریک تولید نمی کند به همین جهت در مورد مبتلایان به نقرس ، خوردن یک وعده و حتی بیشتر از آن هم توصیه شده است.
در چربی برنج لیستین وجود دارد . مواد معدنی برنج عبارتست از فسفر ، پتاسیم ، منیزیم و مقدار کمی کلسیم ، آهن ، گوگرد ، سدیم و منگانز.
در صد گرم برنج پوست کنده میزان متوسط مواد معدنی مورد اشاره بقرار زیر است :
فسفر :95/0گرم
پتاسیم : 7/0گرم
منیزیم 25/0 گرم
کلسیم : 08/0گرم
آهن:009/0 گرم
علت کم بودن مواد معدنی برنج پوست کنده اینست که بیشتر این مواد – مانند ویتامین ها در پوست برنج وجود دارد و با کنده شدن پوست برنج ، طبعاً غلّه مورد بحث، آن مواد را از دست می دهد .
و اینک میزان ویتامین های موجود در صد گرم برنج پوست کنده :
ویتامین ب 1 : 05/0میلی گرم .
ویتامین ب2 : 03/0 میلیگرم
ویتامین پ پ: 4/1میلی گرم
برنج علاوه بر دارا بودن کیفیت غذایی که از مواد هیدرات دوکربن موجود در آن ناشی می شود و بنوبت موجب خوش اندامی و فربهی بدن می گردد ، سبب احتوای پتاسیم و منیزیم شده و درجه P.H. بدن را پائین می آورد . ازسوی دیگر مواد معدنی مورد اشاره می تواند سهم بزرگی در حفظ سلامت و تندرستی بدن داشته باشد.
منبع :
فرهنگ خورد نیها تالیف: پرفسور محمدحسین حاجبی
خواص و فوائد برنج از دیدگاه ائمّه:
پیامبر (ص) فرمودند : زیاد کنید خوراک برنج را تا موجب زیاد شدن علم شما گردد.
امام صادق فرمودند : برای صاحب اسهال و سل ، برنج نیکوست و دردها را از بدن می کشد .
امام رضا (ع) فرمودند : بهتر از نان برنجی چیزی برای شخص مسلول نیست .
مردی خدمت امام صادق (ع) رسید و عرض کرد : یابن رسول الله ! دختر من از درد شکم سخت ضعیف شده است امام فرمودند : چرا به وی برنج وپیه نمی دهی ، برنج وپیه را با هم بپز و آن غذا را به او بده .
خواص برنج در کلام معصومین (ع):
1- اگر برنج و سماق را با هم بپزند و بخورند، درد شکم را برطرف می کند.
2- برنج وخرمای نارس بواسیر را زایل می کند.
3- برنج برای تقویت روده ها مناسب است .
منابع :
گوهرهای معنوی تالیف: استادمحمد جواد مهری کرمانشاهی
داروهای معنوی تالیف: ابراهیم خانه زرین
امام رضا (ع) فرمودند : چیزی سودمند تر از نان برنجی برای معده مسلول وجود ندارد .
امام صادق (ع) فرمودند برنج را به شخصی که اسهال دارد بخورانید چونکه به معده کسی که اسهال دارد چیزی سودمند تر از برنج وجود ندارد ، آگاه باشید که برنج معده را دبّاغی می کند و مرض را نابود و از بین می برد .
زراره گفت : دایه امام موسی بن جعفر (ع) را دیدم که بسرعت برنج به آن حضرت می خوراند و او را با زدن وادار به خوردن آن می کرد .دیدن این (صحنه) مرا غمگین کرد پس وقتی به محضر امام صادق (ع) رسیدم آن حضرت به من فرمودند : غم واندوه تو را در دیدن عملکرد دایه امام موسی بن جعفر (ع) می دانم به آن حضرت عرض کردم : بله چنین است .
فرمودند : برنج غذای نیکویی است معده و روده را فراخ وبواسیر را قطع می کند و ما به اهل عراق که برنج و خرمای خشک می خورند غبطه می خوریم ، چونکه این دو معده و روده را فراخ و بواسیر را قطع می کنند.
خالد پسر نجیح گفت : از دل درد به امام صادق(ع) مراجعه و گلایه کردم . پس آن حضرت فرمودند : برنج بگیر و بشوی در زیر سایه خشک کن پس آن را بکوب و ریز ریز کن ، و هر روز صبح باندازه یک کف دست از آن را برگیر و بخور .
حمران گفت :امام صادق (ع) مبتلا به دل درد شده بود ، پس حضرت دستور فرمودند که برای ایشان برنج بپزند وحضرت مقداری سماق به آن افزود و خوردند وبهبودی یافتند .
امام صادق (ع) فرمودند : به مرض سختی مبتلا شدم پس اسهال گرفتم و جسم نحیف و لاغر شد . دستور دادم که برنج بیاورند . کمی آنرا تفت داده و (با آب و روغن ) حریره درست کردم و آنرا برگرفته و مصرف نمودم ، پس بدنم به حالت طبیعی برگشت .
محمد پسر مروان گفت : در خدمت امام صادق (ع) بودم ایشان دچار اسهال شدیدی بودند ، پس عصر (همانروز) از خدمتشان مرخص شده و رفتم در حالیکه خیلی از بقیه مردم نسبت به آن حضرت علاقمندتر بودم فردا صبح مجدداً به محضر آن حضرت رسیدم ، دیدم درد آن حضرت ساکن و آرام شده است . عرض کردم فدایت گردم دیروز عصر که از خدمت شما مرخص شدم دچار بیماری سختی بودید .آن حضرت فرمودند : امر کردم مقداری برنج آوردند و شستشو داده و خشک نموده وکوبیده و در دهان ریختم و خوردم پس حالت طبیعی شکم تقویت و مستحکم شد .