مایکروسافت در بازار سیستم عامل های سرور هم پیشتاز است،اما برای حفظ این جایگاه نیاز به تلاش مضاعفی دارد مایکروسافت با معرفی نسخه جدید سیستم عامل سرور خود به دنبال تثبیت این موقعیت در آینده است سکوی جدید،نسخه ارتقا یافته ویندوز2 سرور است که قرار است در اوایل سال 23 عرضه شود سیستم عامل سرور جدید فعلاًNET Server23
نام دارد و عامل پایدارتر،سریع تر و ایمن تر از نسخه های قبلی ویندوز سرور است
مایکروسافت می گوید که سکوی جدید را براساس توصیه های کاربران ویندوز سرور توسعه داده است در این نسخه مایکروسافت ضمن ادغام بیشتر سیستم عامل با Microsoft Active Directory
و استفاده بهینه از NET frameworkنسخه جدیدتری از llsرا نیز عرضه می کند
این که آیا مایکروسافت به وعده های خود درباره ویندوز NET Server عمل خواهد کرد ویا آن که این محصول تا چه حدی موفق خواهد بود، موضوعی است که فکر بسیاری از کاربران را به خود معطوف کرده است آزمایشگاه مجله PC Magazine تا زمان عرضه نسخه نهایی اقدام به انجام چنین آزمایشاتی نخواهد کرد اما براساس آن چه که ما از نسخه نسخه preview این سیستم عامل برداشت می کنیم، جواب سئوالات مثبت است و قابلیت های گسترده و ابزارهای مدیریتی ارتقایافته مثل ویزاردهای گرافیکی و فرامین خط فرمان (command line) به مایکروسافت در دستیابی به سهم بیشتری از بازار کمک خواهد کرد
پیش بینی می شود که همه کاربرانی که از ویندوز2 سرور یا NT4یا نسخه Advanced Server
استفاده می کنند،باید به فکر ارتقاسیستم های خود به ویندوزNET Server باشند
ویندوزNET Server. در سه ویرایش متفاوت عرضه خواهد شد نسخه استاندارد(SE) نسخه
DataCenter مایکروسافت تأکید کرده است که تمامی این نسخه ها برای محیط های مدیریتی طراحی شده اند و در طراحی آن ها اندازه شرکت ها و مؤسسات مد نظر نبوده است اما نسخه استاندارد بیشترین تطابق را با کاربردها شرکت هایی که تعداد کارکنان آن ها کمتر از 1 نفر است خواهد داشت و نسخهEnterpriseبرای شرکت های بزرگ تر مناسب تر استفاده خواهد بود(مثلاً شرکت هایی که در فهرست 5 Fortune دیده می شوند) البته قرار است نسخه دیگری برای محیط هایی با 5 کاربر عرضه شودکهMicrosoft Small Business Server نام داردتا این لحظه تاریخی برای عرضه این محصول اعلام نشده است
رقیبNET Server
شاید بزرگ ترین رقیب NET Server لینوکس باشد براساس تحقیقی که توسط مؤسسهids انجام شده است در سال 21 مایکروسافت تقریباً نیمی از بازار سیستم عامل سرور را در دست داشته است و این آمار برای لینوکس معادل یک چهارم سهم بازار بوده است
(Netware و یونیکس هر یک 11% سهم داشته اند و مابقی سیستم عامل ها فقط2% کل را شامل می شده اند)
در دنیای Open-Source،بیش از 25 نسخه یا توزیع(distribution) متفاوت لینوکس وجود دارد اما بخش عمده ای از بازار در اختیار چهار نسخه از ویرایش های تجاری(Commercial)
لینوکس یعنیRedhat Sco نسخه هایRedhatوSuse برای شرکت های کوچک و متوسط مناسب هستند و نسخه های socوTurbolinux برای شرکت های بزرگ تر طراحی شده اند
جنبش Open-Source اگر چه دارای یک سازمان مدیریتی در رأس نیست، اما به هیچ بی برنامه نیستدر دهه گذشته تولید کنندگان بزرگی مثل lBM و مؤسسات دولتی مهمی مثل شرکت خدمات پستی چین براساس اعتماد به این حرکت سرمایه گذاریهای بزرگی برای توسعه و پشتیبانی از لینوکس انجام داده اند سیستم عامل لینوکس از ابتدا به لحاظ سادگی سیستم عامل،قابلیت اطمینان،کارایی بالا و هزینه های اولیه نازل مورد توجه واقع شده است
این ویژگی های سیستم عامل لینوکس در نسخه های ارتقایافته همچنان حفظ شده است
نمی خواهیم ادعا کنیم که لینوکس یک سیستم عامل بی نص است مثلاً اگر چه تمام نسخه های معرفی شده فوق دارای ابزارهای گرافیکی مدیریتی کاربرپسند هستند
عوامل دیگری نیز سد راه نفوذ بیشتر سیستم عامل لینوکس در بازار بوده اند در بین کاربران یک باور مبنی برآن که لینوکس دارای یک مرکز پشتیبانی و توسعه مشخص نیست، وجود دارد
البته این مطالب واقعیت ندارد اگر چه هر کسی می تواند سورس کد لینوکس را دست کاری کند، اما هر گونه تغیر در کرنل لینوکس باید مورد تأییدLinus Torvolds یا دیگر نمایندگان ویژه جامعهOpen Source قرار گیرد براساس گواهی GNU Open Source هر کسی که قصد فروش نرم افزار تحت لینوکس را داشته باشد باید تغییرات خود را در اختیار همگان قرار دهد
براین اساس اگر چه یک مرکز مشخص عهده دار پشتیبانی از لینوکس نیست اما یک جامعه بزرگ به کمک مکانیسم های GNU پشتیبانی از لینوکس را بهخوبی انجام می دهد.
برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان شرکت ها برای انتخاب لینوکس به عنوان سیستم عامل شبکه خود با ترس ها و نگرانی های خاصی روبه رو هستند. اولین مطلبی که ذهن آنان را به خود معطوف می کند, آن است که برای یافتن متخصصان تعلیم دیده لینوکس دچار مشکل خواهند شد. تعداد متخصصان شبکه های مایکروسافت در بازار کار بسیار بیشتر از مدیران شبکه های لینوکس یا یونیکس است.
در ادامه این مقاله به شرح جزئیات ویژگی های نسخه استاندارد .NET Server براساس نسخه بتای آن در مقابل لینوکس SuSe خواهیم پرداخت.
در نگاه نخست ممکن است به نظر آید که .NET Server همان ویندوز2 سرور با رابط های بصری بهبود یافته است . اما واقعیت آن است که .NET Server سیستم عامل بسیار متفاوتی است. مایکروسافت تغییرات بسیار مهمی در سورس کد .NET Server اعمال کرده است و در بسیاری از موارد, کد بخش های گوناگون ویندوز 2 سرور برای رفع نواقص و بهبود سرعت به کلی بازنویسی شده است.
هدف ما از مقایسه , آزمایش کردن قابلیت ها و ویژگی های این سیستم عامل سرور جدید برای دو گروه از کاربران فعلی محصولات مایکروسافت مثل ویندوزNT یا 2 و کاربران شرکت هایی که تصمیم به راه اندازی ساختارهای شبکه های کامپیوتری خود دارند و هنوز در ابتدای مسیر تصمیم گیری قرار گرفته اند.
برای درک بهتر دقابلیت های بهبود یافته ویندوز .NET Server از یک مثال تجاری استفاده خواهیم کرد که در ان از اکثر سرویس ها و برنامه های کاربردی استفاده خواهد شد و برای مقایسه بهتر محیط مشابه را نیز تحت سیستم عامل لینوکس SuSe و eMail Server 3 آزمایش خواهیم کرد.
هر دو محیط شامل تنظیمات DHCP, DNS , sharing file ,FTP, SMTP و البته سرویس های وب هستند. همچنین لازم دانستیم که هر دو سیستم برای تعیین اعتبار کاربر , امنیت و Policy Management دارای انباره های Center directory services باشند. ما برای آزمایش این سیستم ها و بررسی مدیریت و دسترسی از راه دور آن ها لحظه شماری می کردیم. هر یک از این قابلیت ها برای مدیران شبکه و همکاران آن ها از حیاتی ترین ویژگی های یک سیستم عامل شبکه محسوب می شوند.
Active Dirctory
قلب سیستمی که در حال اجرای .NET Server است. Active directory مایکروسافت است. در گذشته خصوصاً قبل از رواج استفاده از سرویس های directry services مدیریت بر ذخیره سازی اطلاعات مربوط به منابع شبکه مثل سیستم های فایل, تجهیزات شبکه , برنامه های کاربردی تحت شبکه و کاربران, برای مسئولان شبکه شرکت ها یک کابوس بود. تنها شرکت های بزرگ بنا بر ضرورت و اجبار با خدمت گرفتن از مدیران شبکه با تجربه می توانستند بر همه این مشکلات به صورت صحیح غلبه کنند . با عرضه شدن ویندوز 2 سرور و اینک با .NET Server 23 بسیاری از برنامه های کاربردی به انباره های Active directory و اطلاعات ذخیره شده در آنها متکی هستند . همه این عملیات بدون دخالت کاربران انجام شده و از دید آنها کاملاً شفاف هستن.
به این ترتیب این سیستم عامل می تواند log –on های متوالی بعدی را با استفاده از جایگاههای موقت (DC) به جای اتصال به سرور GC مدیریت کند.
با توجه به نیازهای امروزی شرکت ها و تغییر و تحول سریع آن ها, یک قابلیت بسیار مفید دیگر در ویندوز .NET Server معرفی شده است . مدیران شبکه های ویندوز .NET Server می توانند نام domin ها را تغییر دهند. در گذشته چنین کاری امکان پذیر نبوده و نیاز به نصب مجدد DCداشت.
در نسخه جدیأ ویندوز می توان هر Domain را در Forest تغییر نام داد و لازمه این کار فقط آن است
که نقش role سرور forest role ثابت بماند .
موارد دیگری که در net server بهبود یافته اند پشتیبانی از cross-forest trust relation ship و replication موثر تر صفات چند مقداری Active Directiry است با توسعه دادن اتانداردهای LDAP یا Light weight Directory Access protocols و معرفی پانیشن های برنامه های کاربردی به نیازای برنامه نویسان و توسعه دهندگان نرم افزار نیز پاسخ داده شده است.
مورد مثبت دیگر در آخرین سیستم عامل مایکروسافت، اضافه شدن مجموعه کاملی از ابزارهای خط فرمان است. ابزارهای ad برای جستجو و به روزرسانی دایرکتور مثل dsadd و dsqy شباهت عجیبی به همتاهای لینوکسی dsqury و idapqury دارند که به همراه open ldap استفاده می شوند.
به کمک امکانات خط فرمان می توان بدون داشتن تجهیزات ورودی مثل صفحه کلید و استفاده از نمایش گر محلی، از راه دور بر سیستم مدیریت کرد. به نظر می رسد که بالاخره مایکروسافت به نیازهای مدیران شبکه مبنی بر فراهم شدن محیط متنی قابل انعطاف برای مدیریت سیستم پاسخ مثبت داده است. مدیران شبکه هر دو مجموعه ابزارهای خط فرمان و برنامه های گرافیکی مدیریتی را هم زمان می خواهند و مایکروسافت و شرکت های عرضه کننده لینوکس یا یونیکس سعی در پاسخ دهی مناسب به این نیاز کاربران دارند. نتیجه چنین وضعیتی شباهت هرچه بیشتر رقبا به یکدیگر شده است.
با مطالعه این ویژگی هایNET SERVER ممکن متقاعد شده باشید که شبکه خود را براساس این سیستم عامل برپا کنید، اما واقعیت آن است که ارتقای شبکه های مبتنی بر ویندوز NT4یا ویندوز 2 سرور به ویندوزNET SERVER پیچیدگی های خاص خود را دارد.
مایکروسافت برای رفع این مشکل یک فرایند مهاجرت از NT4 یا ویندوز 2 سرور به ویندوز NET SERVER طراحی کرده است. ارتقا از ویندوز NT4 شامل یک فرایند نصب کامل FERESH است، اما ارتقا از ویندوز 2 سرور یا ADVAN SERVER می تواند به صورت UPJRADE انجام شود.
ابزارهایی که برای فرایند ارتقا و آماده سازی محیط به کمک شما می آیند، ابزارهای خط فرمان FORES TPREPEDPREP و DONAINPREP هستند. این ابزارها خصوصاً اگر شرکتی از BXCHJE SERVER 2 استفاده کرده باشد، فوق العاده مفید واقع خواهند شد. البته هر کاربری در چنین فرایندی احتمالاً با مشکلات متعددی مواجه خواهد شد، اما ما به کمک منابع و اسناد مفیدی که در سایت مایکروسافت یافتیم، توانستیم بدون دردسر زیاد، عملیات ارتقا را با موفقیت پشت سر بگذاریم.
امنیت :
یکی از حساس ترین فاکتورها از دید مدیران شبکه، امنیت است. مقایسه این مقوله در روش های به کار رفته در سیستم عامل های یونیکسی با محصولات مایکروسافت دشوار است. امنیت در سیستم های مبتنی بر یونیکس بیشتر از آن که به مسائل امنیت در سرورس کد مربوط باشد، به تجربه و دانش مدیر شبکه بستگی دارد. مشکلات امنیت در سطح سورس کد که در گذشته نزدیک مثلاً منجر به رواج CODRED گشت، مسلماً باعث ترس از تکرار چنین وضعیتی در شبکه های مایکروسافتی شده است.
مایکروسافت در زمان معرفی NET SERVER23 بیشتر از هر چیز دیگری به امنیت آن اندیشیده است. این مطلب هم در مورد هسته سیستم عامل و هم در مورد سرویس های متعدد آن مدنظر بوده است.
تنظیمات صپیش فرض در سکوهای سرور قبلی مایکروسافت به گونه ای بوده اند که پس از نصب، IIS را فعال می کرده اند. در نسخه جدید، IIS و بیش از 2 سرویس دیگر به طور پیش فرض خاموش هستند.
در نسخه جدید، تعیین اعتبار به صورت BLANK PASSWORD حذف شده است. برای ایمنی بیشتر حتی در NET SERVER از حالت اختیاری LOG - ON دو مرحله ای پشتیبانی شده است. در این روش از کارت های هوشمند رمزنگاری شده CRAYPTOJRAPHICSMARTKARD استفاده می شود. تلاش مایکروسافت برای حذف ضعف های امنیتی در کنترل پروسه ها مثل بارگذاری کتابخانه ها و کدهای قابل اجرای SHELL کاملاً محسوس است.