دانلود تحقیق و مقاله دانش آموزی و دانشجویی در مورد گنبد مساجد

مساجد پیش گفتار 1 در میان اندام های درون شهری هر شهر و روستا، نیایشگاه همیشه جای ویژه خود را داشته و دارد و از اندامهای دیگر نمایان تر و چشمگیرتر است و از اینروست که همه جا در دل آبادی جای گرفته است.(1) نیاشگاه چون بزرگترین ساختمان آبادی بوده در آغاز نیازی بدان نداشته که نشانی ویژه داشته باشد و خود بخود نگاه هر گذرنده‌ای را بسوی خود میکشیده اما پس از گسترش آبادی نخست با افراشتن ...

هندسه نقوش مساجد در ایران نمایشگاه هندسه نقوش علم و فرهنگ در هنر ایران جام جم آنلاین: نگارخانه کمال الدین بهزاد نمایشگاهی از آثار هندسه نقوش دانشجویان دانشگاه علم و فرهنگ را برگزار می کند.در این نمایشگاه رویکرد دانشجویان دانشگاه علم و فرهنگ به هندسه ایرانی که حاصل آن نقوشی مانند شمسه است، نمایان می شود. هندسه نقوش بخش مهمی از شاکله تفکر ایرانی را بوجود آورده است و نمود این هندسه ...

مساجد بزرگ و معروف که بر اساس اهمیت و اشتهار معرفی می شود مسجد جامع کبیر درخشانترین بنای شهر یزد مسجد جامع آن است. بنائی است قدیم و بسیار فاخر و جمیل. درخشندگی کاشی ها، بلندی مناره ها، زیبایی گچکاری، گشادگی صحن، خوابیدگی گنبد و بالاخره شبستان زمستانی وسیع هر یک عنصری و عاملی از بزرگی، زیبایی، هنرمندی این یادگار ارجمند و دست پرورد هزار ساله ی یزد است. وصف معماری و هنر ساختمانی آن ...

پیشگفتار مطالب این مجموعه با عنوان بررسی تزئینات و نقوش مسجد جامع یزد جمع گرد آوری شده و سعی برآن بوده تا جایی که متون تاریخی باقیمانده و منابع و سوابق تاریخی مسجد جامع یزد اجازه داده است به ذکر توضیحاتی راجع به مصالح و کتیبه ها و تاریخ بنای آن و تغییرات ایجاد شده بر آن در طول سالیان، بپردازیم. اگر چه نقوش شکل گرفته بر آن به طور عموم در تمام بناهای اسلامی ایران به چشم می خورد ...

مقدمه : سابقه تاریخی شهر اصفهان : اصفهان از جمله شهرهایی است که شاید تاریخ و سابقه آن به قدمت کشور ایران برسد و در عموم دوره های تاریخی از شهرهای بزرگ ومشهور ایران بشمار می رفته است . نویسندگان قدیمی بنای اصفهان را به طهمورشاه سرزمین پادشاه پیشدادی ،نسبت داده اند . آنچه مسلم است بابراین شهر مد که بوده ازامل علم و حکمت با کمال دانش و با مهارت بوده است و با دقت زیاد و ملاحظه کیفیت ...

رود ارس حد فاصل میان ارمنستان و ماد است . در روزگاران بسیار دور ماد بر بیشتر قاره آسیا تسلط داشته اما اکنون فقط قسمتی از یک استان ایران است که ایرانیان آذربایجان یا اسور پایکان می نامند . این ایالت یکی از بزرگترین ایالات ایران است از مشرق به دریای خزر و هیرکانی از جنوب به ایالت پارت از مغرب به رودخانه ارس و ارمنستان علیا و از شمال به داغستان محدود است . و داغستان چنان که پیش از ...

کاشیکاری یکی از روشهای دلپذیر تزئین معماری در تمام سرزمینهای اسلامی است. تحول و توسعه کاشی ها از عناصر خارجی کوچک رنگی در نماهای آجری آغاز و به پوشش کامل بنا در آثار تاریخی قرون هشتم و نهم هجری انجامید. در سرزمینهای غرب جهان اسلام که بناها اساسا سنگی بود، کاشی های درخشان رنگارنگ بر روی دیوارهای سنگی خاکستری ساختمانهای قرن دهم و یازدهم ترکیه، تأثیری کاملا متفاوت اما همگون و پر ...

بخش اول : کاشی کاشی : کلمه کاشی از واژه لاتین tegula مشتق شده از فعل tegere می‌باشد که معنی پوشاندن یا پوشش‌دادن است لازم به ذکر است که این واژه در زبان رومی‌ها به کاشی‌های بام اطلاق می‌شده کاشی را بعنوان قطعاتی مسطح سطحی از سفالینه پخته شده در نظر می‌گیریم که در کف‌ها و دیوارهای ساختمانها استفاده می‌شود و اغلب بخاطر ایجاد مانعی جهت نفوذ آب به بدنه کاشی و نیز جهت خلق رنگ و نقش ...

مسجد گوهرشاد، در جنوب حرم رضا ساخته شده‌است. این مسجد در سال ۸۲۱ ه.ق به دستور گوهرشاد آغا همسر شاهرخ از پادشاهان تیموری بنا شده‌است. به دلیل ظرافت و زیبایی کاشی کاری و خط و اسلوب معماری مسجد گوهرشاد، این مسجد از نفیس ترین شاهکار های معماری ایران در دوره تیموری است. اسم گوهرشاد در دو محل با کاشی معرق نگاشته شده، یکی در قسمت بالای در نقره‌ای که به دارالسیاده می‌رود و دیگری بر ...

مسجد جامع زنجان نمایی از مسجد جامع زنجان مسجد و مدرسه جامع زنجان معروف به مسجد سید در قرن سیزدهم هجری قمری (سال ۱۲۴۲) در دوره قاجاریه توسط یکی از پسران فتحعلی شاه قاجار به نام عبدالله میرزا دارا ساخته شد. این مسجد که در قلب بافت قدیمی شهر و در مکان مناسبی از نظر دسترسی قرار گرفته است، از سمت باختر با بازار قیصریه، از سمت خاور با کوچه مسجد سید و از سوی شمال با خیابان امام خمینی و ...

«چارق دوزی» چاروق یا چارق، کفش چرمی و پای افزار دهقانان است که بندها و تسمه های بلند دارد و بندهای آن به ساق پا می پیچد و اصطلاحا به آن شم، پاتابه و پالیک گفته می شود. امروزه چاروق، کاربرد مصرفی خود را تا حدودی از دست داده و حالتی تزیینی به خود گرفته به گونه ای که زنان و دختران شهری از آن به عنوان کفش روفرشی استفاده می کنند. نخ ابریشمی رنگی، نخ گلابتون، مخمل، پاشنه های چوبی، ...

ابهر منطقه ابهر و مناطق اطراف ابهرود ( ابهر چای) , از نخستین زیستگاههای انسانی در ایران است و از پیشینه تاریخی طولانی برخوردار است . در هزاره دوم پیش از میلاد , دره ابهررود از رونق قابل توجهی برخوردار بوده است درقرن نهم پیش از میلاد , مادها در این منطقه اتحادیه ای از قبیله های گوناگون را به وجود آوردند که مقر آن در ابهر چای بوده است .در زمان روی کارآمدن حکومت ایلخانان و انتخاب ...

پیرلوئیجی نروی نروی با طراحی پروژه های آشیانه هواپیما اورویتو(8-1935)و اوربتللو و همچنین ساختمان برج دل لاگو(3-1940)،به مطالعه در زمینه ی روش های سقف پوسته ای شبکه تیرچه های باربر پرداخت.این شیوه ی ساختاری همواره به مثابه یک هدف ثابت دنبال شد و در تحقیقاتش گستره وسیع تری یافت ودر ابعاد بسیار عظیم به صور مختلف ادامه پیدا کرد ودر فرآیند خلاقه ی شخصی اش مورد استفاده قرار گرفت.با ...

معمار ی سنتی همان طوری که می دانیم خشت در مناطق خشک ایران ، یعنی در حاشیه کویر، صدها سال دوام می آورد، اما آجر و سنگ در صفحات شمالی عمر زیادی ندارند. در این منطقه ، نباید در جستجوی بناهای 500ساله بود، زیرا کمتر بنایی هر قدر هم محکم ساخته شده باشد، می تواند مقابل عوارض طبیعی و وضع اقلیمی این حدود پایدار بماند. در این سرزمین بناهای 200 یا 300 ساله را باید قدیمی شمرد، زیرا در گیلان ...

استان سمنان استان سمنان با مساحتی برابر 96815 کیلو متر مربع 9/5 درصد مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده و از این جهت ششمین استان کشور می باشد این استان از جانب شمال به استانهای خراسان شمالی ‘ گلستان و مازندران از جنوب به استانهای یزد و اصفهان از مشرق به استان خراسان رضوی و از غرب به استانهای تهران و قم محدود است و مرکز آن شهر سمنان می باشد دارای 4 شهرستان (سمنان ‘ شاهرود ‘ ...

قروه (روستا) روستای قِروه (که قبلا قِربه تلفظ می شده) در کیلومتر ۱۵جاده ترانزیتی «ابهر تاکستان» واقع شده. نمای از روستای قِروه که گنبد مسجد در آن نمایان است . پیشینه روستای قدیمی قِروه از جمله روستاهای قدیمی با پیشینه ای به قدمت سه هزار ساله است، هنوز آثار و بقایای خانه هایی که در روی صخره ها واقع شده نمایان است، این مطلب را میتوان وجود آثار تاریخی ، واجد ارزش از جمله امامزاده ...

مقدمه : وطن ای کهن یادگار بجا مانده از نیاکان، ای مام غیور مردان و شیر زنان پارسا، ای دشتهایت گلگون شده از خون سربازان میهن، ای کوههایت استوار، ای رودهایت پرخروش، ای دریاهایت عمیق و باوقارف می خواهم از تو بنویسم، از تو و مردمان پاکت، از تو و آداب و سنن دیر پایت از تو و هنرت که از اعماق کوچه های پرپیچ و خم تاریخ می آیی. وطن تو را گاه در ستونهای برافراشته تخت جمشید و معابد عظیم ...

اِصْفَهان‌، مَسْجِدِ اِمام‌، یکى‌ از مهم‌ترین‌ بناهای‌ عصر صفویه‌ که‌ پیش‌تر به‌ نامهای‌ مسجد شاه‌، مسجد سلطانى‌ جدید و جامع‌ عباسى‌ شهرت‌ داشت‌. این‌ مسجد در ضلع‌ جنوبى‌ میدان‌ نقش‌ جهان‌ واقع‌ شده‌ است‌ و چنانکه‌ از مآخذ برمى‌آید، بنای‌ آن‌ در سومین‌ مرحله‌ از اجرای‌ طرح‌ میدان‌ نقش‌جهان‌ به‌فرمان‌ شاه‌ عباس‌بزرگ‌ (سل 996- 1038ق‌/ 1588-1629م‌)آغاز گردیده‌، و در دوره ...

دوران متقدم- از 1834 تا 1906 روابط رسمی میان ایالات متحده و ایران در سال 1856 و زمانی آغاز شد که ناصرالدین شا. ایالات متحده نیز نمایندۀ سیاسی خود ساموئل بنجامین را در سال 1883 به ایران گسیل ه قاجار اولین سفیر ایران، میرزا عبدالحسن شیرازی، را به واشنگتن دی سی اعزام کرد داشت. این مناسبات در سال 1944 به سطح سفارتی ارتقا یافت. در قرن نوزدهم، مناسبات ایران با قدرت های بزرگ بیشتر بر ...

معمارى و هنر اسلامى مقدمه: در نگاهى به معمارى و هنر اسلامى دو وجهه نظر معنوى و صورى درآراءمستشرقینى چون‏«بورکهارت‏»و«کربن‏»از یکسو و«آرنولد»و«گدار»از سوى دیگرظهورى کامل دارد. بورکهارت و کربن و اتینگهاوسن چنان به هنر اسلامى نگریسته‏اند که‏حتى در خانه ساده کعبه جهانى از رمز و راز دیده‏اند ،در حالى که نگاه پوزیتویستى گدارو آرنولد و کونل به معمارى و نقاشى چنان است که گویى اسلام در ...

نور در معماری در معماری برای تاکید بیشتر بر روی برخی از بخش‌های نما می‌توان از نور طبیعی بهره جست بدین گونه که با ایجاد برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌هایی بر روی محل مورد نظر، سایه‌هایی در بخش‌هایی از نما ایجاد نمود که تاکیدی بر روی بخش مذکور باشند برای مثال به منظور کشیده‌تر نمایش دادن ارتفاع یک حجم می‌توان با ایجاد برآمدگی‌هایی باریک و بلند سایه‌های عمود و طویل ایجاد کرد تا نما ...

چکیده: هنر اسلامی در تمام جنبه های خود ، مبتنی بر حکمت اسلامی است و این یعنی درک این حقیقت که هر اثر هنری باید طبق قوانینی آشکار ، ساخته و پرداخته شود و اینکه این حقایق ، کتمان نشود و در حجاب مستور نماند. بنابراین اصل توحید که پایه نظرگاه اسلامی است با تکیه براین اصل ، در پی وحدت بخشیدن بر پیکر عناصر گوناگون هنری است . در معماری مساجد نیز تجلی کرده و روح وحدت را در معماری مساجد ...

در عصر سلجوقیان هنر معمارى به شکوفایى و کمال رسید و هنرمندان و معماران آثار فراوانى بوجود آوردند. در این دوره از تلفیق‌ حیاط چهار ایوانى و تالار مربع گنبددار (چهار‌طاقی)، مسجد بزرگ ایرانى بوجود آمد. به‌گونه‌اى که حیاط مرکزى و چهار ایوان اطراف آن اساس معمارى مذهبى در ایران گردید. نماسازى دیوار بناها با آجر بود و از امکانات هنرى آن استفاده مى‌شد و نقوش متنوعى از آجر به‌وجود ...

نور در معماری در معماری برای تاکید بیشتر بر روی برخی از بخش‌های نما می‌توان از نور طبیعی بهره جست بدین گونه که با ایجاد برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌هایی بر روی محل مورد نظر، سایه‌هایی در بخش‌هایی از نما ایجاد نمود که تاکیدی بر روی بخش مذکور باشند برای مثال به منظور کشیده‌تر نمایش دادن ارتفاع یک حجم می‌توان با ایجاد برآمدگی‌هایی باریک و بلند سایه‌های عمود و طویل ایجاد کرد تا نما ...

از روزی که فرهنگ قدسی و فراز پوی ایرانی از نخست جایگاهش « کنگ دژ » آسمانی بنا به خواست و اراده ی خداوندی ، همدوش با سوفیای ازلی در فرودی آیینی در شهر همزاد زمینی اش «سیاوش کرد» بار اقامت افکند . همانا بزرگترین خویشکاریش در راهبری و هدایت انسان زمینی به سوی سرزمین نور و بازگشت به آشیان ما لوف آسمانیش نهاده شد . در راستای این آماج بلند ایزدی بسی گرانی ها و دشواری های راه را به جان ...

سلجوقیان ترکان غز بودند که برای تصرف زمینهای حاصلخیز از ماوراء النهر به کشور ایران آمدند و بزودی با فتوحات خود توانستند علاوه بر ایران آسیای صغیر را نیز به تصرف در آورند. بدین ترتیب در آغاز قرن پنجم سلسله ی ترکان سلجوقی تأسیس شد. بعد از حکومت طغرل نوبت به حکمرانی آلب ارسلان رسید. بعد از مدتی حکومت به دست ملکشاه سلجوقی افتاد و سرانجام در دوره ی حکومت سلطان سنجر سلجوقی حکومت این ...

شهرستان یزد شهرستان یزد با وسعت 2397 کیلومتر مربع بعنوان مرکز استان می باشد. این شهرستان شامل دو بخش مرکزی و زارچ با شهرهای یزد، شاهدیه، حمیدیا و دهستانهای فجر، فهرج، الله آباد و محمد آباد می باشد. جمعیت شهرستان یزد بالغ بر 388161 نفر است. موقعیت جغرافیایی شهرستان یزد شهرستان یزد بامساحت 6336 کیلومتر وبا جمعیت بالغ بر442272 نفربین 29 درجه و35دقیقه تا 33درجه و22دقیقه عرض شمالی ...

آجرها گروهی از مصالح هستند که به صورت صنعتی تولید و جایگزین سنگ شده اند و درحقیقت سنگی ساخته دست بشر هستند، سنگی دگرگون که از تغییر وضعیت خشت پدید میآید. این گروه از مصالح که اولین تولید صنعتی و انبوه مصالح ساختمانی به دست بشر به شمار می‌آیند براساس نوع مواداولیه، روند تولید و محل مصرف به انواع متنوعی تقسیم می شوند. آجرهای رسی که اولین و فراوان ترین آنها هستند قدمت چندهزار ساله ...

تاج محل تاج محل مکانی در شهر آگرای هندوستان می باشد که در زمان امپراطوری مغول و در زمان پادشاهی شاه جهان و به یاد همسر مورد دلخواه وی ممتازمحال ساخته شده است . تاج محل بهترین مثال معماری عصر مغول می باشد سبکی که ترکیبی از عناصر فارسی ترکی، هندی ومعماری اسلامی را در خود دارد در سال 1983 تاج محل جزء‌ آثار میراث جهانی یونسکو قرار گرفت و به عنوان گوهری از هنر مسلمانان در هندوستان ...

سبک رازی (قرن چهارم تا قرن هفتم ه .ق.) سبک رازی با توجه به تغییر شرایط اجتماعی در قرن چهارم و قرون پنجم و ششم قابل بررسی است. قرن چهارم با اوج دگرگونیها و تجدید حیات علمی و ادبی در ایران مقارن بود و آزادیهای متعدد در زمینه‌هایی چون دین و اندیشه و رجوع به مفهوم برادری و برابری سازمان فضایی کالبدی شار این دوران را نیز تحت‌تأثیر قرار داد. در این دوران شهرهای بزرگی چون سیراف ، ری ، ...

آثار تاریخی ایران سرزمین ایران دارای تاریخی کهن و مردمانی با فرهنگ چندهزار ساله است . پدران و گذشتگان این مرز و بوم میراث فرهنگی خود را با خلق آثار و شاهکارهایی بدیع به نسلهای آینده سپرده اند . ورود اسلام به ایران با اینکه جنگ و خرابی به همراه داشت اما پیوند فرهنگ جدید با ذوق و هنر ایرانی منجر به خلق آثاری گردید که اکنون نه تنها در زمره‌ی مفاخر ملی بلکه جزء شاهکارهای میراث بشری ...

نور در معماری زیبائی که به چشم می آید از پرتو نور و روشنائی است و گرنه در تاریکی ،زیبائی مفهومی ندارد.زیبائی حقیقتی با نور معرفت درک می گردد و زیبائی ظاهری با عزیزترین حس ما که بینائی است دیده می شود. نور و روشنایی چه ظاهری و چه عرفانی باعث می شود که زیبائی به چشم آید و رنگ و سایر زیبائیهای شیء جلوه کند. بنابراین بحث نور و پرداختن به آن می تواند در مباحث زیبائی شناسی و هنر ...

پیشگفتار: یکی از برجسته ترین و ممتازترین فرش های ایران، فرش اصفهان است . فرش این منطقه حجم کامل آن نوع نقوش و طرح هایی است که به آن ها نقوش سنتی گفته می شود که ریشه در طراحی کهن و سنتی ایران دارد . با آنکه ریشه های این نوع طراحی به نگاره های قبل از ظهور اسلام و دوران هخامنشی و ساسانی بر می گردد، ولی اوج شکوفایی و شکل گیری آن ها مربوط به زمان مکتب هرات ( دوران صفویه ) و به دست ...

معماری دوره سلجوقی: الف- بنا های مذهبی: 1- مسجد 2- آرامگاه 3- مدرسه ب- بناهای غیر مذهبی: 1- کاروانسرا یا رباط 2- آب انبار 3- مناره 4- بازار عناصر تشکیل دهنده معماری: 1- میان سرا یا حیاط 2- گنبد 3- شبستان 4- گنبد دو جداره 5- رواق 6- حجره 7- بازار 8- مناره 9- نورگیر 10- ازاره 11- پله 12- 13- آب انبار مصالحی که در ایجاد بنا به کار رفته: آجر – گچ – سنگ – چوب – شیشه – کاشی – خشت ...

قدیمیترین بنای تاریخی اصفهان را باید مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان تلقی کرد. سیمای فعلی مسجد عمدتاً مربوط به اقدامات دوره سلجوقی است اما تعمیرات و الحاقات آن به دورانهای بعد به خصوص عصر صفویان مربوط می شود . اما در کاوش های باستان شناسی مراحل قبل از سلجوقی هم به دست آمده که به دوران آل بویه و قرن سوم هجری باز می گردد. در همین کاوش ها آثار قبل از اسلام نیز کشف شده است. مسجد دارای ...

پیشگفتار مسجد جامع یزد بسان نگین درخشنده‌ای در دل کویر است. شیوه معماری ، قوسهای دلنشین ، گلدسته های باوقار و زیبا، نقوش ناب و مجرد، این مسجد را به یکی از چند مسجد ممتاز و نمونه ایران تبدیل کرده است. معماری منحصر به فرد ، نقش مایه های ممتاز خلق شده در بستر کاشی و آجر از نظر طرح و نقش ،‌ترکیب و نحوه اجرا در سطح عالی و هنرمندانه است . زیبایی و سادگی نقوش، نحوه نقش اندازی و… از ...

میدان امام در محل این میدان (قبل از آنکه شهر اصفهان به پایتختى صفویه انتخاب شود) باغى وسیع به نام نقش ‏جهان وجود داشته است. در دوره شاه‏ عباس اول، آن باغ را تا حدود امروزى آن وسعت داده و در اطراف آن مشهورترین و عظیم‏ ترین بنا هاى تاریخى اصفهان به وجود آمده است. مساحت این میدان حدود 85 هزار متر مربع مى‏باشد. در دوره شاه‏ عباس و جانشینان او این میدان محل بازى چوگان و رژه ارتش و ...

مسجد جامع اصفهان مسجد جامع اصفهان خرقه‌ای است هزارگون به ارث رسیده از گذشتگان که در طول 12 قرن هر وارثی نقشی بر اندام آن انداخته، از معماری ساده قرن دوم ه.ق تا آجرکاری‌های سلجوقی و نقوش کاشی‌کاری صفوی به قول دکتر «حسین یقینی» پژوهشگر تاریخ و معماری آلبومی از هنر معماری ایرانی. انعقاد نطفه اصفهان بزرگ را باید همزمان با بنیاد مسجد جامع اصفهان در محل فعلی آن در سال 156 ه.ق دانست. ...

احداث میدان های دولتی در عهد صفویه از اهمیت خاصی برخوردار شد. میدان عبارت بود از محوطه ای که بناهای عمده شهر در آن قرار می گرفت. این بناها عبارت بودند از: کاخ سلطنتی یا دیوان خانه حکومتی، بازار، مسجد جامع و بزرگ شهر. از بهترین نمونه های موجود در تاریخ ایران می توان به میدان نقش جهان اشاره کرد. عناصر تشکیل دهنده میدان نقش جهان عبارتند از: کاخ عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله، بازار، ...

پیشگفتار موضوع تحقیق بررسی حرفه های قدیمیان همانند آجر پزی و کاشی کاری است. دلیل انتخاب این موضوع این بوده که از کودکی به این نوع حرفه ها علاقه ی بسیاری داشته و چون حالا زمینه ای پیدا شد که بتوانیم در مورد این حرفه ها تحقیق و بررسی نماییم چه بهتر دیدیم که این موضوع را بررسی و دنبال کنیم. برای انجام این تحقیق که یک تحقیق میدانی بود به کارگاه های آجرپزی و کاشی کاری جاهای مختلفی از ...

بنای «ایا صوفیه» در میدان «سلطان احمد» استانبول در ترکیه، یکی از بزرگ‌ترین اثرهای تاریخی دوران بیزانس است و در زمان کنستانتینوس اول بنا شد که به مدت 916 سال به‌ عنوان کلیسا و به مدت 481 سال در دوران عثمانی‌ها به‌ عنوان مسجد فعال بود. این بنای تاریخی به دستور آتاتورک در سال 1935 به موزه تبدیل و در خدمت صنعت توریسم قرار گرفت! نامگذاری این‌ بنا نخست‌ «مِگاله‌ اِکلسیا» - کلیسای‌ ...

مسجد جامع کبیر درخشانترین بنای شهر یزد مسجد جامع آن است. بنائی است قدیم و بسیار فاخر و جمیل. درخشندگی کاشی ها، بلندی مناره ها، زیبایی گچکاری، گشادگی صحن، خوابیدگی گنبد و بالاخره شبستان زمستانی وسیع هر یک عنصری و عاملی از بزرگی، زیبایی، هنرمندی این یادگار ارجمند و دست پرورد هزار ساله ی یزد است. وصف معماری و هنر ساختمانی آن را محمد کریم پیرنیا و یادداشت های راهنماوار مربوط به آن ...

معقل بر وزن محفل به معنای برج بلند، دژ مستحکم، بنای ستبر، میل سر به فلک کشیده و کلمه ایست عربی. در مواردی، معقل از«گره زدن زانوی شتر» نیز آمده است. تشابه این گره زانوی شتر از پیچش گره از«خانه های شطرنج مربع» و «مربع مستطیل» گلچین و گره و خط معقلی را در کاشیکاری سبب این اسم شده و نامگذاری گردیده است. به طوری که در پیشگفتار گفته شد، کتاب گره معقلی، مکمل کتاب گلچین معقلی از مجموعه ...

مسجدالاقصی مسجدالاقصی (به عربی: المسجد الأقصی‎، به‌معنی دورترین مسجد) مسجدی‌ست که نام آن در آیه اول سوره اسراء آمده‌است، که اشاره به معراج و سیر شبانه پیامبر اسلام از مسجدالحرام به مسجدالاقصی دارد: «سبْحَانَ الَّذِی أَسرَی بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِّنَ الْمَسجِدِ الْحَرَامِ إِلی الْمَسجِدِ الاَقْصا الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنرِیَهُ مِنْ ءَایَتِنَا إِنَّهُ هُوَ السمِیعُ ...

فصل اول: تعریف و مفاهیم پایه و اصول طراحی هتلها و روند توسعه آن 1-1 بیتوته‌ی کوتاه جهان و میهمان سرا هتل خانه ای برای چند روز است. منزلی که زمانی کوتاه در آن بیتوته می کنیم. آیا هتل آرامش و امنیت خانه را برای ما فراهم می کند؟ آیا حس آشنای خانه را دارد و تمامی حس تعلقی را که در طول سالیان دراز به خانه پیدا کرده ایم، یکجا و بی واسطه به ما عرضه می کند؟ وظیفه‌ ی هتل چیز دیگری است و ...

تاریخچه مختصر مسجد جامع بروجرد شهرستان بروجرد که در سی وسه درجه و پنجاه دقیقه عرض و چهل و هشت درجه و سی و شش دقیقه طول جغرافیایی قرار گرفته و از سطح دریا هزار و ششصد و هفتاد پنج متر ارتفاع دارد. از شمال محدود است به ملایر، از جنوب به لرستان و بختیاری، از غرب به الشتر و چغلوندی و از شرق به سربند و اراک و در گذشته بخشی از عراق عجم بشمار می‌آمده. طبق نوشته متون تاریخی، بروجرد دارای ...

- لا الا ا. . . ، محمد رسول ا. . . 2- اعتقاد به قرآن، خطاب به رسول گرامی اسلام و معجره ایشان و تمسک به آن شرط وارستگی است. 3- اعتقاد به فرشتگان: فرشتگان برای بخشش افراد نزد خداوند وساطت می‌نمایند (سوره مؤمن آیات 9-7، سوره شوری آیه 3) هشت فرشته حاملان عرش الهی می‌باشند (سوره حاقه آیه 17) نوزده فرشته نگهبان دوزخ هستند (سوره مدثر آیه 30) جبرئیل فرشته اعظم خدواند است. (سوره بقره آیه ...

نقوش فرش ایران و نگاره های تزیینی آن و از همه مهمتر مفاهیم بنیادی و شاید هم راز آمیز آنها ، از جمله مباحث تخصصی فرش ایران می باشد که در طی چند دهه ی اخیر بسیار مورد توجه فرار گرفته است . در خصوص طبقه بندی صحیح و اصولی طرح های فرش ایران و همچنین مبانی بنیادی آن تا چند سال اخیر کار چندانی صورت نگرفته بود ، امل به تدریج مطالعات انجام شذه به ویژه توسط کارشناسان و محققین ایرانی که ...

نگاهى به ارزش هاى تاریخى وهنرى بارگاه على بن موسى الرضا(ع) ۱۲ قرن هنرومعمارى ایران درحرم رضوى • مجموعه بارگاه امام هشتم شیعیان که پیدایى آن به پیش از شهادت آن حضرت بازمى گردد، اکنون ۱۲۳۳ سال قدمت دارد و این در حالى است که شهادت امام رضا(ع) در ۱۲۲۳ سال پیش واقع شده است • ضریح مبارک شاهکارى است با طراحى «استاد محمود فرشچیان» و پنجمین ضریحى است که مضجع شریف را در برگرفته است ...

پیشگفتار آثار معماری که تا کنون توسط باستانشناسان ایرانی و خارجی در نقاط مختلف شناسایی شده موید عظمت و شکوه معماری ایران در ادوار مختلف است. در فرهنگ معماری یک جامعه دو مسئله عمده همواره مورد نظر بوده: یکی بافت شهری و دیگری ساختمانهای عمومی و شخصی، که هر دو شدیداً دارای جنبه‌های قومی- اجتماعی هستند. از آنجا که هنر معماری همواره مهمترین و ارزنده‌ترین مظهر قدرت حکومتها بوده، ...

نماد : نماد ( که مظهر سمبل تیر نامیده می شود ) نشانه ای است که نشانگر یک اندیشه ، شیء یا مفهوم ، چگونگی و جز اینها می تواند باشد نماد می تواند یک شیء مادی باشد که شکلش به طور طبیعی یا بر پایه قرارداد یا چیزی که به آن اشاره می کند پیوند داشته باشد . برای نمونه فروهر نماد مزدا پرستی است . نماد در اصطلاح روانشناسی تحلیلینوعی شبیه ساخته لیبیدو است صورتی ذهنی که هم می تواند لیبیدو را ...

پیشگفتار مطالب این مجموعه با عنوان بررسی تزئینات ونقوش مسجد جامع یزد جمع گرد آوری شده و سعی بر آن بوده تا جایی که متون تاریخی باقیمانده و منابع و سوابق تاریخی مسجد جامع یزد اجازه داده است به ذکر توضیحاتی راجع به مصالح و کتیبه ها و تاریخ بنای آن و تغییرات ایجاد شده بر آن در طول سالیان، بپردازیم. اگر چه نقوش شکل گرفته بر آن به طور عموم در تمام بناهای اسلامی ایران به چشم می خورد ...

مقدمه هنر گچبری از دیر باز در معماری جهان و ایران وجود داشته و موجب زیبائی درون و بیرون بناها و ساختمانها شده است، و جلوه‌ائی دیگر به معماری داده است. این هنر در هر گوشه جهان، متناسب با آداب و علائق و نیز فرهنگ در هر زمان سیروتکامل خاص خود را داشته و از بینش هنرمندان نیز متأثر شده است، اما یک عامل عمده که همواره تمام مسائل زندگی بشر و هنر او را تحت تأثیر گذاشته و به شکل‌گیری و ...

استان پهناور یزد در مرکز ایران و حاشیه کویر مرکزی واقع شده است. این استان به علت قرار گرفتن در مرکز ایران و دوری از دریا، دارای شرایط اقلیمی ویژه‌ای است، وجود ارتفاعات زاگرس در غرب و البرز در شمال، مانع نفوذ رطوبت به آن شده، از طرفی مجاورت با کویر خشک و پهناور نمک، این استان را در ردیف آب و هوای خشک صحرایی قرار داده است. این مشکل تا حدودی با حفر قنات های فراوانی که در این استان ...

- پروفسور کازولا: « یزد از نظر بناهای خشنی و گلی در دنیا بی نظیر است» 2- سفرنامه فردریچاردز : « احساسات مذهبی در شهر یزد، خیلی جدی تر از اغلب شهرهای ایران است» 3- سفرنامه پولاک – یاکوب ادوارد پولاک: « ایرانیان با مهارت هر چه تمامتر، شیرینی تهیه می کنند و قنادهای ایرانی در رشته خود از هنرمندان طراز اول جهان به شمار می روند. بهترین نوع شیرینی در اصفهان و یزد تهیه می شود. 4- حدائق ...

مقدمه: هنگامی که از مراکز مذهبی سخن می گوییم ذهن ما توجه به مقابر و زیارتگاه ها و مساجد می شود صحیح هم این است تقریباً در هر مرحله از مناطق شهری یا روستایی یک مسجد در بسیاری از روستاها تکیه و سقاخانه ها وجود دارد. عمده ترین دلیل این موضوع آن است که شیعیان ایران توجه و اراده خاصی به ائمه اطهار و فرزندان ایشان داشته و دارند، تکیه و مساجد شهرها و روستا بیشترین آثار بر جای مانده از ...

موقعیت روستای خرانق: روستای خرانق که در عرض جغرافیایی 48/ 20/32 و طول جغرافیایی 09/40/54 واقع شده است، از دهستان رباطات، بخش خرانق و شهرستان یزد می باشد. و به فاصله 75 کیلومتری مرکز شهرستان واقع شده است. این روستا در کویر مرکزی قرار گرفته و کلیه عوامل اقلیمی و جغرافیایی آن گونه مناطق را دارا می باشد. راه منتهی به روستا آسفالته است و روستا در یک فضای هموار گسترده شده است. ارتفاع ...

مقدمه سیر تحول هنر های ایران را می توان در رشته های مختلف صنایع دستی آن بررسی کرد. هنرمندان و صنعتگران مطابق خواسته سفارش دهندگان آثار شان را ایجاد می نمودند. شیوه کار یکی بود و فقط پرکاری و ظرافت وجه تمایز بین دو کار از هنرمند می توانست باشد طرحهای مورد نظر هنرمندان در رشته های مختلف مطابق ابزار و ماده خاصی که به کار گرفته می شده کم و بیش متفاوت بوده است. اما موضوع یکسان و ...

مقدمه دادمداری مهم ترین عامل اقتصاد بخش عظیمی از روستاهای آذربایجان است. دامداران در پی دامهایشان برای یافتن چراگاه های مناسب تابستان ها به ییلاق (مناطق سردسیری و کوهپایه ای) و رسمتان ها به قشلاق (مناطق پست و گرم استان) کوچ می نمایند. از رمان های بسیار دور تعدادی از دامداران که توانسته اند مازاد خوراک دامهایشان را که از دامنه هایشان سرسبز کوهستان های سهند وسبلان تهیه می کردند، ...

مهمترین وظیفه و تکالیف هر فرد مسلمان عبارتند از: 1- نماز: قرآن مکرراً تکلیف نماز را در مورد سفارش قرار می‌دهد، و از مناره مساجد روزانه پنج بار صدای اذان به گوش می‌رسد. قرآن از پیروانش می خواهد که در طول روز چند وقت نماز بخواند. در طلوع آفتاب، ظهر، و شب از اول فجر تا طلوع آفتاب نماز صبح، در ظهر پس از عبور آفتاب از نصف النهار هر محل، نماز عصر پس از ادای نماز ظهر، نماز مغرب پس از ...

( نظری اجمالی به معماری ایران درعهد اسلام) « معماری ایران در طی تاریخ طولانی خود دارای ویژگی، اصالت، طرح و سادگی، توأم با آرایش بر مایه بوه است» با این برداشت آرتورپوپ- مستشرق و ایران شناس نامی آمریکا به فرهنگ معماری ایران ردی می آورد. او می گوید: (اصالت اشکال زندگی ایران بدین گونه نمایان می شود که در ابنیه مسکونی از خودنمای و برون آرایی به در بوده است) با این یقین معماری را به ...

ابن طولون ، جامع سومین مسجد ساخته مسلمانان در مصر و یکی از بزرگترین مساجد کهن جهان اسلام که به فرمان احمد بن طولن در ناحیه القطایع در حومه فسطاط بر روی جبل یشکر برپا گردید . کندی گوید : احمد ابن طولن در 259 ق دستور داد تا مسجد جامعی بسازند و نیز می گوید در 264 ق ساختمان آن آغاز و در 266 ق پایان گرفت ، اما به گفته کرسول ساختمان ان در 265 ق پایان یافته است و وجود کتیبه ای بر یکی ...

اسلام و سینما هدف‌ از طرح‌ این‌ بحث‌ این‌ است‌ که‌ ببینیم‌: ارزیابی‌ سینما در کدام‌یک‌ از حوزه‌های‌ معرفت‌ دینی‌ ممکن‌ است‌؟ برای‌ پاسخ‌دادن‌ به‌ این‌ سؤال‌، ابتدا باید به‌ برخی‌ نظرات‌ که‌ جسته‌گریخته‌ درباره‌ی‌ سینمای‌ دینی‌ گفته‌ شده‌ است‌، اشاره‌ای‌ بشود. بعضی‌ مبحث‌ «دین‌ و سینما» را بی‌حاصل‌ می‌دانند، زیرا اصولاً «سینمای‌ دینی‌» را «موجود» نمی‌دانند و اضافه‌شدنِ صفت‌ دینی‌ ...

تاریخچه اصفهان اصفهان در میان شهرهای ایران گوهری یگانه است که در پی فراز و فرودهای تاریخی و از پس غبار قرون و اعصار همچنان درخششی ناب و سحرانگیز دارد. چنان تازه و پرطراوت است که گوئی هم امروز پا به عرصه هستی نهاده و چنان اصیل و ریشه دار که گوئی همواره بوده. فرهنگ غنی و طبیعت زیبای اصفهان هماهنگی شگفتی دارند چنانکه گوئی بازتاب یکدیگرند.گنبدهای فیروزه ای ، آسمان آبی را طنین تکرار ...

1 چوب چیست ؟ تعریف چوب در فرهنگ لغات به گونه های مختلف آمده است . از جمله قسمتهای سفت و سخت درخت ، آن قسمت از درخت که در زیر پوست قرار دارد ، آنچه از درخت ببرند برای سوزاندن یا ساختن اشیاء چوبی بکار ببرند . 2 چوب و دستاوردهای گیاهی چوب و دستاوردهای گیاهی از جمله مصالحی است که از دوران پیشین به گونه ای طبیعی در اختیار و دسترس بشر بوده است . در بخش هایی که جنگل و گیاه فراوان بوده ...

زیبائی که به چشم می آید از پرتو نور و روشنائی است و گرنه در تاریکی ،زیبائی مفهومی ندارد.زیبائی حقیقتی با نور معرفت درک می گردد و زیبائی ظاهری با عزیزترین حس ما که بینائی است دیده می شود. نور و روشنایی چه ظاهری و چه عرفانی باعث می شود که زیبائی به چشم آید و رنگ و سایر زیبائیهای شیء جلوه کند. بنابراین بحث نور و پرداختن به آن می تواند در مباحث زیبائی شناسی و هنر جایگاه ویژه ای ...

قدیم ترین تاریخی که تاکنون در یکی از بناهای تاریخی شهر اصفهان مشکوف گردیده است (481 هجری 91088 میلادی) می باشد. تاریخ مزبور در انتهای کتیبه مدوری که قاعده گنبد کوچکتر عهد سلجوقی مسجد جمعه را زینت می دهد دیده می شود . گنبد دیگری که شبستان محراب اصلی مسجد را می پوشاند تاریخ ندارد، لکن اسم پادشاهی که این گنبد در زمان سلطنت وی ساخته شده یعنی معزالدنیا والدین ابوالفتح ملکشاه ابن محمد ...

به استناد متون تاریخی این مسجد در دوره خلافت عباسیان دو مرحله اساسی ساختمان سازی را پشت سر گذاشته است. مرحله اول شامل بنای اصلی مسجد در قرن دوم قمری و مرحله دوم تجدید عمارت آن در 226 قمری است. محراب و بخش مهمی از دیوار خشتی سوی قبله این مسجد که مزین به تزئینات گچبری زیبا و در خور توجهی است، در بعضی نقاط تا ارتفاع 40 سانتی‏متر و در بعضی دیگر تا 90 سانتی‏متر در زیر کف شبستان جنوبی ...

سلجوقیان ترکان غز بودند که برای تصرف زمینهای حاصلخیز از ماوراء النهر به کشور ایران آمدند و بزودی با فتوحات خود توانستند علاوه بر ایران آسیای صغیر را نیز به تصرف در آورند. بدین ترتیب در آغاز قرن پنجم سلسله ی ترکان سلجوقی تأسیس شد. بعد از حکومت طغرل نوبت به حکمرانی آلب ارسلان رسید. بعد از مدتی حکومت به دست ملکشاه سلجوقی افتاد و سرانجام در دوره ی حکومت سلطان سنجر سلجوقی حکومت این ...

مجموعه آثار باستانی و یادمان‌ های تاریخی یا مراکز و اماکن زیارتی است که موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی می شود و مشتمل بر گنجینه‌های معماری باستانی و تاریخی کشور است که در گستره استان پراکنده‌اند و حامل میراث عطیم فرهنگ گذشته مردم این سرزمین محسوب می‌شوند. از جمله این موارد می‌توان به دژها، قلعه ها، قصرها، کاخها، کاروانسراها، پل‌ها، بازارها، خانه‌ها و مدارس و معماری‌های بومی ...

بخش اول : کاشی کاشی : کلمه کاشی از واژه لاتین tegula مشتق شده از فعل tegere می‌باشد که معنی پوشاندن یا پوشش‌دادن است لازم به ذکر است که این واژه در زبان رومی‌ها به کاشی‌های بام اطلاق می‌شده کاشی را بعنوان قطعاتی مسطح سطحی از سفالینه پخته شده در نظر می‌گیریم که در کف‌ها و دیوارهای ساختمانها استفاده می‌شود و اغلب بخاطر ایجاد مانعی جهت نفوذ آب به بدنه کاشی و نیز جهت خلق رنگ و نقش ...

مسجد جامع تبریز یکی از بنا های تاریخی و باستانی تبریز است. تاریخ دقیق بنای آن معلوم نیست، در این باره عده‌ای تحقیق و مطالعاتی کرده‌اند که روش تحقیق و نوشته سه تن از آنان اصولی، مهم و قابل اعتناست. یکی مرحوم نادرمیرزاست که در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری به همراهی دو تن از نزدیکان خود از مسجد جامع دیدن کرده، طول و عرض مسجد را اندازه گرفته، سنگ نوشته منصوب به پایه غربی طاق وسطی مسجد ...

خاستگاه‌ها و ویژگی‌ها منظور از هنر و معماری اسلامی، همان هنر و معماری سرزمین‌های‌ - خاورمیانه، آفریقای شمالی، هند شمالی و اسپانیا - است‌ که از آغاز قرن هفتم میلادی تحت حاکمیت مسلمانان قرار گرفتند. اهمیت تزیینات خوشنویسی و شکل مسجد، دو ویژگی اصلی هنر و معماری اسلامی هستند که عمیقاً با ایمان اسلامی ارتباط دارند و در همان روزگار آغازین دین پیشرفت کردند. پیامبر اسلام، حضرت محمد، ...

1 - مساجد مراکز آموزش عمومی قرآن: الف) نقش و اهمیت مسجد: مسجد هر مکانی است که در آن عبادت شود. این معنای گسترده غیر از معنایی است که اصطلاحا در ذهن ما وجود دارد و مکان خاصی که خصوصیات مشخص داشته باشد را مسجد می نامیم. زبیدی در تاج العروس همین تعریف را برای مسجد می آورد : «کل موضع یتعبد فیه فهوالمسجد»[1] این تعریف نشان می‎دهد که عبادت و سجده کردن در تعریف مسجد موضوعیت دارد و ...

مقدمه: نگارگری یکی از هنرهای درخشان ایرانیان در دوره اسلامی است. نگاره‌ های ایران منابعی هستند که ویژگی های انسانی، اجتماعی و هنرهای ادوار مختلف را از خود بازتاب می دهند و محققان و پژوهشگران می توانند با مطالعه و مراقه در آنها به تشخیص، تبیین و تفسیر این ویژگی ها بپردازند و به کمک داده ها و اطلاعات مکتسب کمبود اطلاعاتی در زمینه های مذکور را جبران نمایند. یکی از ویژگی های هنری که ...

«گنبد» از آنگاه که مردمان غارها و اشکفت های کوهساران را رها کردند و در دامنه کوهها و میان دشتها پراکنده شدند نخستین چیزی که ناگزیر از فراهم کردن آن بودند سرپوشیده هائی بود که بتواند مانند غار پناهگاه آنان باشد. اگر چه در روزهای نخستین نیاز به شبستانهای گسترده نبوده و همین که پناهگاهشان خانواده کوچکی را در زیر آسمانه خود جای می داد خشنود بودند ولی دیری نپائید که خانواده های کوچک ...

مقدمه : مزار سلطان محمد خدابنده ( 17- 1204 میلادی ) در سلطانیه , بنایی با گنبد عظیم و محوطه ای کوچک برای مزار . این بنا دارای پوشش دو لایه است ولی خاصیت عینی گنبد آن طور است که ارتفاع گنبد خیلی کمتر از آنچه که هست به نظر می رسد . ساختمان اصلی به صورت هشت گوش بوده در زاویه ها مناره برج مانند زیبائی بنا شده است . د رمورد ساختمانهای متفرقه این دوره می توان از نوشته های جهانگردانی ...

ایجاد گنبد: گنبد عظیم‌ و باشکوه‌ سلطانیه‌ در زمان‌ سلطان‌ محمد خدابنده‌ بین‌ سالهای‌ 713-703 هجری‌ قمری‌ بنیان‌ نهاده‌ شد . ظاهراً هنگامی‌ که‌ اولجایتو (سلطان‌ محمد خدابنده‌) ،امر به‌ احداث‌ آرامگاه‌ کرد هنوز یکی‌ از مذاهب‌ اسلام‌ را به‌ عنوان‌ مذهب‌ رسمی‌ انتخاب‌ ننموده‌ بود. در حدود سال‌ 709 هجری‌ زمانی‌ که‌ کارِ ساختمان‌ گنبد رو به‌ اتمام‌ بود سفری‌ به‌ عراق‌ نمود و تربت‌ ...

مقدمه وکلیات چارچوب نظری: بافت، معادل واژه به معنی تار و پود و نسج است، فرهنگ دهخدا درتعریف بافت، واژه های : بافته ، منسوج ، بافته شده ، تنیده ، آوردن و آراستن سخن تلخیص سخن، نظم کردن و تلفیق را ذکر نموده است و بخشی از تعاریف ذکر شده درتعریف بافت نیز به پزشکی و طبابت و آناتومی بدن ارتباط دارد که عملاً با مفهوم مورد عمل این مطالعه متفاوت است . واژه معادل بافت. درادبیات شهرسازی ، ...

پیوند تعزیه با اسطوره و آیین بحث و گفتگو درباره خاستگاه تعزیه و زمان پیدایی تعزیه خوانی در جامعه ایران، دو موضوع بسیار مهم در تاریخ تعزیه پژوهی بوده است. پژوهشگرانی که در زمینه تعزیه و تعزیه خوانی بررسی و تحقیق کرده اند در مورد اصل و منشأ و تاریخ پیدایی تعیه خوانی نظرهایی گاه مشابه و گاه متفاوت با یکدیگر ارائه داده اند. هیچ یک از تعزیه پژوهان نیز در پژوهش های خود در زمینه ...