سبک در لغت یعنی گداختن و ذوب کردن طلا و نقره وفلزات دیگر. این کلمه در زبان اروپایی «استیل» می باشد که برگرفته از کلمه «استیلوس» است و آن عبارت بوده از نوعی قلم فلزی که در زمانهای بسیار قدیم بوسیله آن بر روی لوحه های مومی، کلمات و حروف را نقش می بسته اند.
سبک در اصطلاح عبارت است از روش و طریقه ای که شاعر یا نویسنده برای بیان احساسات و تخیلات و عواطف به خود به منظور انتقال به دیگران، بر می گزیند. هر گاه شاعر یا نویسنده از روش معمول و مرسوم انتقال مفاهیم به دیگران، منحرف شود و روش وطریقه ای خاص، ابداع نماید، صاحب سبک می شود و مخترع سبکی جدید می گردد.
طریقه نامگذاری سبک ها، گاهی اوقات سبک را براساس قدرت تأثیر آثار یک نویسنده یا کتاب، نامگذاری می کنند مثل سبک گلستان سعدی یا شاهنامه فردوسی، گاهی اوقات نامش را از دوره ای که بوجود آمده است، گرفته است مثل سبک دوره مشروطه یا سبک دوره بازگشت ادبی، گاهی اوقات نام سبک را از نوع ادبی خاص آن بر می گزینند مثل سبک دوره مشروطه یا سبک دوره بازگشت ادبی ، گاهی اوقات نام سبک را از نوع ادبی خاص آن بر می گزینند مثل سبک غنایی یا سبک حماسی ، گاهی اوقات هم نام سبک را از محل رشد خود و محیط جغرافیایی پیدایش آن بر می گزیند. مثل سبک خراسانی و سبک عراقی.
طریقه معمول ، مرسوم این است که شعر فارسی را به پنج سبکه تقسیم کرده اند 1- سبک خراسانی ( یا ترکستانی یا سامانی) 2- سبک عراقی 3- سبک هندی ایتامیک صائب یا سبک اصفهانی) 4- سبک بازگشت ادبی 5- سبک شعر معاصر (یا سبک شعر نو) که به طور مختصر به توضیح هر کدام می پردازیم:
1- سبک خراسانی به تمام ویژگیهای شعر فارسی که بعد از پیدایش آن یعنی از قرن سوم تا قرن ششم ، در آن موجود بوده، سبک خراسانی گفته می شود. شاعران این دوره ای دربار سامانیان و غزنویان می زیستند که حوزه مالیاتی آنها سیستان و بلوچستان بزرگ و … بوده است. از شاعران برجسته این سبک را می توان رودکی سمرقندی، فرخی سیستانی، ناصرخسرو، فردوسی و منوچهری دامغانی را نام برد. اشعار این سبک از نظر لفظ بسیار ساده و روان می باشند از واژه های عربی مشکل خیلی به ندرت استفاده شده است یا اینکه اصلاً استفاده نشده است، از نظر محتوی او مضمون یا بیشتر اشعار توصیف طبیعت ، مدح، شرح فتوحات و جنگها و گاهی هم پند و اندرز می باشند، از نظر نوع ادبی، بیشتر فهمیده می باشند، از نظر معنی ، صداقت و سادگی و صراحت لهجه، همراه با آوردن تشبیهات ساده ، در این سبک مطرح می باشد. گاهی اوقات شاعر به جای فعل ، از مصدر استفاده می کند. بیشتر کلمات رنگ و بوی محلی و لهجه ای دارند و این نشاندهنده این کتاب است که هنوز کلمات ، تراش خورده ، صیقل یافته و سوهان کاری شده ، نیستند.
2- سبک عراقی : این سبک از قرن ششم تا اواخر قرن نهم رواج داشته است. به دلیل حمله مغول از آغاز قرن هفتم، کلمات و ترکیبات مغولی در شعر فارسی رایج می شوند، وجود مدارس نظامیه و حکومتهای ترک نژاد وابسته به بغداد، ترکیبات زبان ترکی را در شعر و نثر فارسی فراهم آورده اند. با ورود عرفان وتصرف در شعر فارسی، موجبات ظهور و بروز عارفان مشهوری چون مولوی، عطار، یا حافظ فراهم شده است. مضامین اخلاقی و اندرز، جانشین مداحی ها و مبالغه های توصیفی شاعران شده است. قصیده جای خود را به غزل داده است. علت نامگذاری این سبک به عراقی این است که عراق عجم شامل نواحی مرکزی ایران چون اصفهان،فارس، ری، و قم بوده و اکثر شاعران این دوره از این سرزمینها برخاسته اند. حافظ، سعدی، عطار،مولوی، جامی، خواجوی کرمانی از شاعران معروف این سبک می باشند.
3- سبک هندی،این سبک از اواخر قرن نهم تا اواسط قرن دوازدهم، رونق ورواج داشته است.
در این دوره به دلیل عدم توجه شاهان صفوی به شعر ،شاعران در دربار شاهان ادب دوست هندوستان جمع شدند و شعر فارسی در واقع در محیطی دور از سرزمین مادری اش رشد نمود و همین امر موجب شد که از میان مجالس اشرافی و حوزه های ادبی تر دور شود و به ناچار به میان طبقات مختلف مردم بیاید و رنگ و بوی زبان رایج مردم به خود بگیرد. از ویژگیهای این سبک می توان آوردن کنایات پیچیده و دشوار ، معماگونه شعر گرفتن، ریزبینی و توجه به نکات دقیق و باریک و.. را نام برد. از شاعران معروف این سبک می توان صائب تبریزی( بنیانگذار و بزرگترین نماینده این سبک) ، کلیم کاشانی، عرفی شیرازی و بیدل دهلوی را نام برد.
4- سبک بازگشت ادبی، از اواخر قرن دوازدهم هجری عده ای از شاعران به دلیل اینکه از پیچیدگی های سبک هندی خسته شده بودند و از طرفی هم آن سبک به ابتذال کشیده شده بود، از سرودن شعر به آن سبک خودداری نمودند و بازگشت نمودند به سرودن اشعاری به سبک شاعران موفق سبک خراسانی و هندی. به همین دلیل از قصاید منوچهری دامغانی، خاقانی، انوری و سعدی و غزلیات حافظ و مولوی ، مثنوی های نظامی گنجوی و … تقلید نمودند و بدینوسیله ، سبکی پیدا شد به نام سبک بازگشت ادبی از شاعران معروف این سبک می توان عاشق اصفهانی ، سید احمد هاتف اصفهانی، لطفعلی آذر بیگدلی و نشاط اصفهانی را نام برد.