قرآن کریم به عنوان سند افتخار دنیای اسلام وحدت و همبستگی را سرچشمه رحمت و مومنان را به صلح و اخوت فرا می خواند. خداوند متعال در آیات گوناگونی به آن اشاره فرموده است که از آن جمله می توان به آیات زیر اشاره نمود:
1. "واعتصمو بحَبل الله جَمیعا وَلا تفرّقوا" 1
همگی به ریسمان الهی چنگ بزنید واز پراکندگی بپرهیزید.
در شآن نزول این آیه آمده است: ثعلیه از تبار اوس با استعد بن زراره از قبیله خزرج نسبت به یکدیگر فخرفروشی می کردند و هرکدام شخصیتهای قبیله خویش را به رخ دیگری می کشید و این امر باعث اختلاف و تفرقه میان آنان شد .
پیامبر اکرم (ص) از آن آگاهی یافتند و برای پایان دادن به این درگیری باتدبیر حکیمانه نزول آیه شریفه را به عنوان منشور عمومی به مسلمانان ابلاغ و درگیری دوقبیله نیز پایان پذیرفت.
2. "ولا تکونوا کالذین تفرقوا و اختلفوا من بعد ما جائهم البیّنات و اولئک لهم عذاب عظیم" 2پس از آنها که آیات وادله ای برای هدایت آنان آمده است و چنین گروهی گرفتار عذاب سخت خواهند شد.
3. "انما المومنون اخوه فاصلحو بین اخویکم و اتّقو الله لعلکم ترحمون" 3به حقیقت مومنان همه برادر یکدیگرند پس همیشه بین برادران خود صلح دهید و پرهیزگارباشید باشد که مشمول رحمت الهی گردید.
4. و اطیعوالله و رسوله و لاتنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم و اصبروا ان الله مع الصابرین 4
فرمان خدا و پیامبرش را اطاعت کنید و نزاع _ کشمکش_ ننمایید تا سست نشوید و قدرت و شوکت شما از میان نرود! و صبر و استقامت کنید که خدا با استقامت کنندگان است.
تمامی آیات پیش گفته بیانگر این حقیقت است که گامهایی که برای وحدت برداشته می شود، تعظیم و تحکیم شعایر الهی و عبادت به شمار می رود.
پیامبر گرامی اسلام به عنوان معماروپایه گذاروحدت مسلمانان در هشداری به آنان می فرماید: بر شما نمی ترسم ازاینکه پس از من مشرک شوید ، بلکه ترس من از اختلافاتی است که دامنگیرتان خواهد شد . 5
آن حضرت همچنین می فرماید: اگر همه شما در راه نیکی به هم بپیوندید و هماهنگ شوید، دوستدار و علاقمند یکدیگر خواهید بود .
از سوی دیگر سیره مدیریتی اهل بیت (ع) نیز بر مدار اتحاد اسلامی و انسجام مسلمین استوار بوده و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نکرده اند .
امیرالمومنین (ع) در بیان زیبایی خطاب به ابو موسی اشعری می فرماید: " ولیس رجل- فاعلم - احرص علی جماعه امه محمد صلی الله علیه وآله و الفتها منی ابتغی بذکر حسن الثوب و کرم المآب .... 6
بدان که هیچ کس حریص تر از من به گرد آوردن امت پیامب (ص) و همدلی آنان نیست و در این کار پاداش نیک و فرجام نیکو را خواهانم.
آن حضرت در نفی واپسگرایی مسلمانان می فرماید: الا ترون الی بلادکم تغزی و الی صفاتکم ترمی
آیا نمی بینید که به شهرهایتان می تازند و سنگر شرف و عزتتان را آماج تیرها می سازند!
ایشان همچنین می فرماید : همراه جماعت باشید و از تفرقه بپرهیزید زیرا جداانگاری و تفرقه پیشه اهل باطل است . اگر چه شمارشان زیاد باشد و اتحاد و یگانگی همیشه از آن اهل حق است، اگر چه شمار آنان اندک باشد.
حضرت امیر (ع) تفرقه و اختلاف را اندیشه شیطانی معرفی و می فرماید: ان الشیطان قد یسنی لکم طرقه و یرید ان یحل دینکم عقده عقده و یعطیکم بالجماعه الفرقه و بالفرقه الفتنه 7
همانا شیطان راههای خود را برای شما هموار می کند و می خواهد بندهای دینتان را یکی یکی باز کند ؛ به جای اتحاد پراکندگی آورد و از پراکندگی فتنه نصیبتان سازد .
بندین جهت گام نهادن در این مسیر ارزشمند اجر الهی را نیز به دنبال خواهد داشت و تلاش در جهت اتحاد شکنی نیز عذاب الهی را در پی خواهد داشت.
ناگفته نماند امروز نیز مسلمانان درپرتو نادیده گرفتن سفارش های 8بزرگان دینی رهسپار ناکجا آباد و سر درگمی مدرن گشته است.
پیروزی انقلاب اسلامی ایران و مطرح شدن آن به عنوان پرچمدار بیداری امت ها و خاستگاه اتحاد اسلامی همگان را به بازخوانی اندیشه و حدت و خارج ساختن آن از قالب شعار به حوزه رفتار فراخوانده است تا در رهگذر آن ارزشهای واقعی اسلام و کسب هویت برتردست یافتنی شود.
معمار کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی –ره- در این باره می فرماید:
همه ما می دانیم وحدت ملت چه اثرهای معجزه آسایی داشته است و دارد و در مقابل تفرقه وتنازع چه نکبت هایی به سر مسلمین درطول تاریخشان آورده است
اسلام آمده است تا تمام دنیا را ، عرب را ،عجم را ، ترک را ، فارس را ، همه وهمه را با هم متحد کند و یک امت بزرگ به نام امت اسلام در دنیا برقرار کند .
حضرت امام –ره- وحدت اسلامی و ملی را نعمتی الهی دانسته و می فرماید : اراده خدا بود که منت بر همه گذاشت و همه اقشار را با هم متحد کرد.
مقام معظم رهبری نیز وحدت جهان اسلام را یکی از اساسی ترین دغدغه های خویش بر شمرد و می فرمایند:
امروز دنیای اسلام وامت اسلامی با مصایب بزرگی مواجه است ، درست است که بسیاری از این مصایب از درون دل خود ما مسلمانان برخاسته است ما کوتاهی و تنبلی کردیم و با خود خواهی ها و دنیا طلبی های خودمان را ه امت اسلامی به سوی قله تکامل انسانی را نپیمودیم که باید برگردیم باید حرکت کنیم.
ایشان وحدت دنیای اسلام را نیاز قطعی دانسته و می فرمایند: دشمن می خواهد میان فرقه های اسلامی نزاع باشد.
بخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دشمن خواسته است بین ایران اسلامی و بقیه ملت ها جدایی بیندازد.