مقدمه
امروزه مربیان برای اینکه بتوانند به نحو موثری تکنیک ها را بهبود ببخشند ، به درک عمیقی از بیومکانیک نیاز دارند . بیومکانیک عبارت است از : مبحث حرکات انسان . با تشخیص موثرترین الگوی حرکتی لازم برای تولید ضربه ، می توان بهره وری حرکات بازیکن را تحلیل نموده و تشخیص داد که چگونه می تواند بهتر عمل کند .
تعادل
تعادل عبارت است از قابلیت حفظ موقعیت بدون تغییر، چه از لحاظ ایستایی و چه از لحاظ حرکتی . از آنجا که تنیس یک ورزش همراه با حرکات مداوم است، به تعادل دینامیک نیاز دارد . لازم است مربی رعایت خط محور عمودی را از سوی بازیکن مشاهده کند .
انرژی حرکتی
قانون حرکت می گوید یک جسم در ثبات یا حرکت باقی می ماند مگر اینکه تحت تاثیر یک نیروی بیرونی قرار گیرد . یعنی مقاومت جسم در مقابل به حرکت درآمدن یا از حرکت ایستادن . مثلا یک بازیکن تنیس چگونه از یک موقعیت ایستاده در یک نقطه به سرعت حرکت می کند، حرکت را کند می کند یا سریعا" جهت خود را تعویض می نماید . وقتی بازیکن در حالت آماده قرار دارد، بدن و راکتش بی حرکتند یعنی مقداری انرژی در خود ذخیره دارند تا بتواند بر مقاومت در مقابل حرکت فائق آیند .
نیروی متضاد و مقابل یکدیگر
برای هر عملی یک عکس العمل در جهت معکوس و به همان میزان ، وجود دارد . ما با فشار دادن پا بر روی زمین شروع به حرکت و ضربه زدن می کنیم . زمین نیز همان نیرو را بر ما منعکس می کند و همین نیرو و عکس العمل زمین است که مبنای حرکت انفجاری اولیه قرار می گیرد.
نیروی خطی یا لحظه ای
این نیرویی است که جسم در حال حرکت ایجاد می کند . در واقع معادل جرم حرکتی هر جسم است . این نیرو بر دو نوع است: خطی که در راستای یک خط راست قرار دارد و زاویه ای یا گردشی که به آن چرخش نیز می گویند . نیروی خطی، عبارت است از انتقال وزن بدن در مسیر ارسال توپ و به جلو . نیروی چرخشی از طریق چرخش بدن از روی کمر ایجاد می شود .
انرژی الاستیک
انرژی که به دلیل کشیده شدن ماهیچه ها در بدن بوجود می آید، انرژی الاستیک است . وقتی ماهیچه های کشیده می شوند ، انرژی در خود ذخیره می کنند که باعث می شود درست مثل کش ، کشیده شوند .
زنجیر هماهنگی
واژه هایی نظیر زمان بندی و ریتم ( ضرب آهنگ ) مرتب از سوی مربیان مورد استفاده قرار می گیرد ولی این واژه ها به چه معنایی است و چگونه می توان رعایت و نحوه استفاده از این کیفیت ها را در مکانیک ضربه زدن، به بازیکن آموخت ؟ پاسخ در ایجاد هماهنگی میان اعضای بدن است . زنجیر هماهنگی شامل بخش هایی از بدن است که نظیر زنجیری از بخش هاست که در آن نیرو تولید شده توسط یک حلقه زنجیر یا یک عضو بدن به سایر حلقه ها منتقل می شود . هماهنگی یا زمانبندی مناسب این حلقه ها باعث می شود که این حلقه ها بتوانند نیرو را به نحو موثری منتقل کنند .
زنجیره هماهنگی مبنای اصلی بهترین تکنیک است که وقتی عمل می کند:
_ نیرو به حداکثر می رسد
_ کنترل بیشتر می شود
_ خستگی به تعویق می افتد
_ و از آسیب جلوگیری می شود
بکارگیری عملی بیومکانیک
بخش های مختلف هر ضربه با اصول بیو مکانیک ارتباط دارند بگونه ای که به درک بهتر نحوه آماده شدن برای حرکات سوئینگ به عقب، سوئینگ به جلو، تماس و فالو تروو کمک می کند .
_ آمادگی و سوئینگ (تاب) به عقب
_آمادگی و سوئینگ (تاب) رو به عقب ( حرکت رو به توپ)
_آمادگی و سوئینگ (تاب) رو به جلو
_لحظه تماس
_فالو تروو (ادامه حرکت راکت)
_تصویر بیو مکانیکی
برخی از مهمترین کاربردهای بیومکانیک در تنیس :
_از اصول بیو مکانیک برای درک بهتر تکنیک های موثر و تشخیص اشکالات و تصحیح آنها استفاده کنید .
_در تنیس تعادل در حرکت ضروری است . بازیکن باید بیاموزد که سر و بالاتنه باید در هنگام زدن ضربه ثابت باشد .
_آغاز همه ضربه ها با خم کردن زانوان و وارد آوردن فشار به زمین همراه است بنابراین بازیکن باید بیاموزد که زانوان خود را به نحو موثری خم کند .
_برای افزایش قدرت ضربات زمینی، در طی آماده شده برای زدن ضربه، آرنج ها باید نزدیک بدن باقی بمانند .
_به منظور حداکثر ساختن قدرت، بهبود کنترل، به تاخیر انداختن بروز خستگی و جلوگیری از بروز آسیب، بازیکن باید به استفاده موثر از زنجیره هماهنگی توجه داشته باشد و ...