بارندگی و دما از مهمترین پارامتر های اقلیمی محسوب شده واز نظر کشاورزی تعیین کننده نوع اقلیم و پراکندگی و گسترش گیاهان در سطح زمین می باشد . در این بررسی داده های هواشناسی اقلیم کرج در ایستگاه هواشناسی کرج که در 5 کیلومتری جنوب غربی این شهرستان بوده و در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی کرج قرار دارد ، به مدت 50 سال (2000-1950) مورد بررسی آماری قرار گرفته و نتایج به صورت نمودارهایی منعکس شده است . مطالعات درجه حرارت شامل حداکثر ، حداقل ، میانگین ها (ماهانه و سالانه ) روزهای یخبندان و احتمالات وقوع اولین و آخرین یخبندان ، تواتر ، دماهای بحرانی دوره های برگشت آنها بوده ، که با استفاده از توزیع نرمال محاسبه گردیده است . در رابطه با بارندگی علاوه بر محاسبه میانگین های فصلی و سالانه مقادیر سالانه بارندگی با توزیع نرمال و لوگ پیرسون 3 برازش داده شد . تأثیر دماهای بالا همراه با رطوبت بیش از 30% که باعث ایجاد آفات می شود و تواتر و دوره های برگشت آنها محاسبه گردید . توزیع زمانی بارش در سال و ماه و فصل ، بارانهای شدید 24،48،96، ساعته با دوره های برگشت تحلیل گردید . میزان رطوبت ، حداکثر ، حداقل ، و میانگین به صورت متفاوت بررسی شد . ساعات آفتابی ، انرژی تابشی ، دماهای سطوح اعماق زمین از نظر اقلیمی بررسی و نتایجی ارائه گردید . فرکانس تندی باد ، دمای اعماق خاک ، دوره های برگشتی دماهای بحرانی بالای 25+35،40 درجه و یخبندان های 0،2-،4-،و4+ نیز مورد تحلیل قرا رگرفته است .
آشنایی با گیاهان دارویی کرج
کشور پهناور و کهنسال ایران از دیر باز یکی از مراکز مهم ثروت های خداداد و کانون بیکران منابع عظیم طبیعی بوده است . از جمله منابع ارزشمندی که به این آب و خاک ارزانی گردیده ، وجود گیاهان غذایی – دارویی کم نظیر و گاه بی نظیر است که در گوشه و کنار این مرز و بوم زرخیز به فراوانی می رویند . خطه کرج و بخشهای تابعه آن که در دامنه جنوبی سلسله کوههای البرز قرار گرفته یکی از این مراکز ممتاز و ثروت آفرین می باشد . د رمیان دهها و صدها نوع گیاهانی که در دشتها و دامنه های کوهستانی این شهرستان و مناطق تابعه می رویند ، تعداد قابل توجهی گیاهان ارزشمند یافت می شوند که اهمیت دارویی و درمانی آنها ، هنوز تا به امروز با وجود پیشرفت های چشمگیری که در پزشکی جدید حاصل آمده همچنان محفوظ مانده که کم و بیش مورد استفاده مردم بومی این سامان در مداوای درد ها و بیمارها قرار می گیرند . برخی از مؤثرترین این گیاهان که دارای اهمیت فوق العاده می باشند بدین قرارند :
با در نجبویه (با نام علمی ملیس ، برا ی آرامش اعصاب ، به ویژه آرامش قلب و درمان سکسکه و ترس ) .
گل و گاو زبان ( با نام علمی بوراگو ، برای تقویت قلب و آرامش اعصاب و شادی آور ) .
مریم نخودی ( با نام فرانسوی سوژ و از خانواده سلویا ، برای دفع عفونت های شدید مانند عفونت پروستات و کلیه و مجاری ادرار و نیز ضد اسهال خونی ) .
باریجه ( با نام علمی فریولاگوموس بویس ، برای درمان قطعی آسم و برونشیت و سرفه و سرماخوردگی ) .
علف چای ، مشهور به چای کوهی یا ( هوفاریقون ) (برای رفع سرماخوردگی و دفع عفونتها و تنظیم قندخون در بیماران دیابتی و درمان سیاتیک ) .
درخت سفیدار ، مشهور به درخت نقره ای ( برای درمان سیاتیک به ویژه تسکین و قطع دردهای سیاتیکی ).
گیاهان یاد شده به فراوانی درمنطقه آتشگاه ، در حاشیه کوههای سد کرج و اغلب مناطق کوهپایه ای اطراف این شهرستان می رویند . توجه واقبال مردم دنیا به گیاهان دارویی ، در روزگار ما ، به ویژه در دو دهه اخیر در کشور ما به علت خطرات و تلفات فراوان ناشی از داروهای شیمیایی می باشد . که متأسفانه با وجود پیشرفت های گسترده علوم پزشکی در امر دارو سازی ، به شهادت آمار و ارقام تقریبا یک میلیون نفر در کشور پیشرفته ای چون آمریکا و ده میلیون نفر در سراسر جهان به علت آسیبهای ناشی از دارو های شیمیایی در بیمارستان ها بستری می شوند و از این تعداد تنها صد هزار نفر در آ”مریکا و یک میلیون نفر در سراسر جهان جان خود را از دست می دهند . بدین لحاظ برای جلوگیری از این ضایعات ، در برخی از دانشکده های کشورهای اروپایی ، نه تنها کرسی های جدیدی برای تدریس گیاه درمانی به وجود آمده است ، بلکه مزارع وسیعی نیز برای کشت و تولید و صدور گیاهان دارویی در امر درمان پدید آمده است . بنابراین جا دارد با توجه به تنوع رویش صدها گونه گیاهان ارزشمند دارویی در این منطقه ، برنامه هایی فراهم آید تا با کشت و تولید صدور آنها در کنار مصرف داخلی منبع لایزالی نیز به لحاظ اقتصاد و در آمد محلی برای پیشرفت و عمران و آبادی بیشتر این منطقه و نیز رفاه حال مردم این سامان فراهم آید .
ویژگیهای اقلیمی کرج
منطقه کرج همانند سایر بخش های استان تهران در فصول سرد سال متأثر از سیستم های شمالی و شمال غربی و غربی به ویژه جنوب غربی بوده و ریزش های جوی آن که از ماه های آبان و آذر آغاز و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه دارد . تابعی ا زفعالیت های سیستم های فوق می باشد . از نظر ویژگیهای خرد اقلیمی ، منطقه کرج از پاره ای جهات دارای مختصات شاخصی است که به آنها اشاره می شود : منطقه کرج به لحاظ اقلیمی تحت تأثیر ارتفاعات البرز و دره چالوس و رود خانه کرج قرار دارد ، که موجب خنک و مرطوب تر شدن این منطقه نسبت به تهران می گردد و این تمایز تقریبا د رتمام طول سال مشاهده می گردد . علت اختلاف دمای کرج نسبت به تهران بخصوص در شبها به سبب نزدیکی کرج به ارتفاعات شمالی و سرد شدن شبانه این دامنه ها و وزش باد کوه به دشت می باشد .
دور بودن کرج از دشت کویر نیز موجب برودت و رطوبت بیشتر این منطقه نسبت به تهران در فصول مختلف سال ، به ویژه در تابستان می گردد . در ناحیه سد کرج به دلیل دره ای بودن منطقه و تقویت جریانات سیکلونیک که به دلیل چرخش باد جلوی جبهه گرم ایجاد می شود و همچنین وجود رطوبت حاصل از ذخیره آب موجود در محل نیز وجود جریانات همرفتی در این ناحیه که باعث ناپایداری و ایجاد ابرهای جوششی در داخل ابرهای پوششی (نیمبواستر اتوس ) می گردد . موجب تشدید بارندگی و افزایش ریزشهای جوّی در این ناحیه نسبت به سایر نقاط می شود .
و اما بارندگی های تابستانه کرج گاهی اوقات برخورد دو توده هوای گرم جنوبی و نسبتاً سرد و مرطوب شمالی که در سطوح فوقانی ناحیه البرز صورت می گیرد ، موجب می گردد که ابرهای جوششی بسیار فعال در منطقه پدید آمده و ریزشهای رگباری شدیدی را بوجود آورد که غالباً همراه با سیل است .
برخی از مشخصه های اقلیمی ایستگاه هواشناسی کشاورزی کرج در دوره آماری 1350 تا 1378 به شرح ذیل می باشد :
میانگین بارندگی سالیانه کرج حدود 253 میلیمتر با ضریب تغییرات 1/24 درصد و حداقل 3/89 میلیمتر و حداکثر 4/374 میلیمتر می باشد . بیشترین رکورد بارندگی ماهانه کرج 127 میلیمتر در اسفند 74 ثبت شده است . حداقل و حداکثر مطلق دما به ترتیب 20- و 42 درجه و میانگین سالیانه نیز 9/13 درجه سانتیگراد می باشد . ماه مرداد با میانگین 4/26 درجه سانتیگراد و دی با 8/0 درجه سانتیگراد به ترتیب گرمترین و سرد ترین ماه سال محسوب می شوند . میانگین سالیانه رطوبت نسبی 50 درصد و میانگین حداکثر و حداقل آن به ترتیب 70 و 35 درصد می باشد .
جمع تبخیر سالیانه از هشت کلاس الف بالغ بر 2200 میلیمتر می باشد . دی با متوسط 50 میلیمتر و تیر با 375 میلیمتر به ترتیب کمترین و بیشترین مقدار تبخیر را دارا هستند . با د غالب در کرج که بر مبنای سه نوبت دید بانی (صبح ، ظهر ، وعصر ) محاسبه گردیده است ، به استثنای مرداد ماه که جنوب شرقی است دربقیه ماهها غربی است .
توسعه فضای شهری
مهاجرت به همراه خود مسائل نوینی را ایجاد می کند که یکی از مهمترین آنها رشد فضای شهری و افزایش نیاز مردم به مسکن و امکانات شهری خواهد بود . توسعه شهرستان کرج با پیروی از شکل جلگه و به موازات ارتفاعات شمالی است . که در دهه های گذشته به صورت خطی – شعاعی و در محور شرقی – غربی صورت پذیرفته است . در مجموع پیوستگی مناطق شهری با تأثیر پذیری از محور ارتباطی اصلی شهر ، یعنی خیابان شهید بهشتی (قزوین ) و گذرگاههای موازی آن در طول کریدورهای موازی یا عمود بر آن انجام شده است . البته در سالهای قبل به علت عدم توسعه زیر بنای ارتباطی ، همگام با توسعه پیکره شهر ، رشد شهر با پیروی از امتداد گذرگاه های بین شهری مانند جاده ملارد ، جاده مهرشهر ، جاده چالوس ، و اتوبان تهران – قزوین صورت گرفته است . ترکیب و بافت شهر کرج بزرگ به گونه ای است که ضمن پراکندگی بیش از حد ، بخشهای مختلف شهر در فاصله بافت های ساخته شده ، اراضی قابل توجهی به صورت باز باقیمانده است ، که طرح توسعه و عمران کرج با توجه به سرمایه گذاری قابل ملاحظه در زیر ساخت های موجود سعی نموده تا نیازمندیهای فضای آینده شهر را با استفاده از اراضی فوق الذکر و تکمیل زیر ساخت های نیمه تمام تأمین نماید . نتیجه این گسترش ، تخریب فزاینده باغات و زمینهای کشاورزی و ایجاد شهرکهای اقماری در اطراف کرج می باشد .
بازنگری در روشهای ساخت انبوه ، نیاز مبرم شهر کرج
چکیده :
شهر تهران با جاذبه های واقعی و کاذب فراوان خود ، سیل مردم و سرمایه ایشان را از نقاط مختلف ایران به سوی خود می کشاند و چون قادر به هضم تمامی آن نیست ، عمده این آمدگان را به حاشیه های خود می راند . در این تصفیه ، آنچه معمولاً نصیب تهران می شود ، سرمایه کلان و آنچه برای شهرهای حاشیه ای بر جای می ماند ، سرمایه های کوچک و البته تعداد زیادی افراد دارای تخصص های گوناگون است .
بدیهی است که سرمایه و تخصص ، دو بال پرواز به سوی توسعه اند . و ضعف هر یک پرواز شهر به سوی توسعه را ناممکن می کند والبته یک توسعه واقعگرایانه بایستی با توسل به توانایی های موجود و با تلاش برای کاهش ضعفها عملی گردد . یعنی شهر کرج بایستی به کمک نیروهای متخصص خود از سرمایه های جذب شده به نحو بهینه استفاده نموده ، از اتلاف آنها پیشگیری نماید و این سیاستی است که بایستی در تمام زمینه ها و از جمله ساخت و ساز شهری پیش گرفته شود .