کهکلیویه و بویر احمد استانی است با چهار فصل طبیعی ان گاه که جنوب آن از هرم گرمای تابستانی بی تاب است در شمالش کوه‌ها هنوز رد برف بر سینه دارند . این استان از جنوب راهی به دریا دارد با 50 کیلومتر تا خلیج فارس و در شمال مملو از چشمه سارها و کوههای بلند وضعیت جغرافیایی استان کهکیلویی و بویر احمد زیبایی های طبیعی خاصی به این استان بخشیده است . به گونه ای که دریاچه مور زرد- زیلایی، دریاچه کوه گل، تالاب ها، رودخانه های متعدد، چشمه ها، سرآب های زیاد و حضور عشایر زمینه های بسیار مساعدی راجهت بهره برداری های گردشگری از این ناحیه فراهم آورده اند . حاشیه رودخانه ها در پیوند با چشم انداز زیبایی قلعه ها و ارتفاعات از یک سو و زیبایی آبشارهای بلند و پرآب مارگون . بهرام بیگی . کنج بنار، یاسوج و ده ها چشمه و سراب از سوی دیگر، این استان را به یکی از زیباترین مناطق طبیعی ایران تبدیل کرده است.
محل استقرار دریاچه کوه گل یکی از زیباترین نواحی استان کهگیلویه و بویراحمد است که در فصل مملو می شود. بیشتر ساکنان کنونی استان کهگیلویه و بویراحمد از تبار ایل جاکی هستند که در تاریخ گزیده از آنها نام می برد، ایل جاکی از تبار آریایی بوده و با خودگویشی فارسی تبار از شاخه لوسی را به این منطقه آورده است.
وضعیت جغرافیایی و اقلیمی استان کهکیلویه و بویراحمد؛ زیبایی های خاصی به این استان بخشیده است . اطراف رودخانه ها در پیوند با چشم انداز زیبای قلل و ارتفاعات از یک طرف و زیبایی آبشارهای بلند و پرآب مارگون، بهرام بیگی، آبشار یاسوج و کنج بنار و ده ها چشمه و سرآب از طرف دیگر، این استان را به یکی از زیباترین مناطق گردشگری تبدیل کرده است . استان کهگیلویه و بویراحمد به علت فراوانی مناطق مرتفع و بادهای مربوط در هر دو منطقه سردسیر و گرمسیر از میزان بارندگی – بشار، نازمکان، ماربر، یاسوج، دره آجم ، گرد آوه، قلات، خیرآباد در استان شده، در مسیر رودخانه های استان، تندآب ها و گاهی آبشارهای زیبایی به وجود آمده است و چون این رودها اغلب از قعر دره‌ها و داخل ارتفاعات عبور می‌کنند علیرغم قابلیت‌های مختلف این توریستی کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. دیگر رودخانه های استان کهگیلویه و بویراحمد عبارتند از آبشار یخی مهریان پدیده طبیعی را در استان کهگیلویه و بویراحمد است که بر اثر سرمای بیش از حد، آبشار روان و جاری در کوه مریان در فصل زمستان به میلی یخی تبدیل می شود، این میل یخی با ارتفاع 20 متر و ضخامت سه متر با یخ زدن در فصل زمستان چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند. یکی از ساکنان مهربان در این باره گفت: پیش از پیدایش استان و در زمان های قبل، این آبشار وجود داشته است و قدمت آن به صدها سال پیش می رسد. اوکه پیرمرد 85 ساله بود این چنین گفت: این آبشار در اواسط فصل پاییز آرام آرام شروع به یخ زدن می کند و در شب 30 بهمن ماه هر سال، یخ آن کم کم آب می شود و با صدای مهیبی چنان بر زمین فرو می ریزد که صدای آن، کل منطه مریان را در بر می‌گیرد و مردم را به فرارسیدن بهار مژده می دهد. این آبشار در تنگه مهریان مقابل بقعه متبرکه امامزاده شاه حسن (ع) در چهار کیلومتری شر یاسوج واقع شده است . در روزگاران قدیم، حجم این میل یخی کل دیواره‌های اطراف کوه مهریان را می‌پوشاند.
طبیعت زیبا و منحصر به فرد استان کهگیلویه و بویراحمد شرایط زندگی جانوری و پرندگان بسیاری را در این منطقه فراهم نموده است. استان کهگیلویه و بویراحمد گونه های مختلفی از حیات وحشی را در خود جای داده است. این گونه شامل پستانداران، پرندگان و آبزیان هستند. یکی از زیباترین عناصر طبیعی استان، منطقه حفاظت شده دنا است که موزه ای بزرگ و باز از تنوع گیاهان جانوری و پدیده های طبیعی دیگر است. منطقه حفاظت شده دنا یک منطقه کاملاً کوهستانی است . اختلاف ارتفاع بلندترین و پست ترین نقاط منطقه بیش از سه هزار متر است. دنا دارای قله های بلند، دیواره های عظیم و دره های عمیق است، در خاور دنا گردنه تاریخی بیژن قرار دارد و مرزهای شمالی ، باختری و جنوبی آن را رودخانه های ماربر و بشار احاطه کرده اند.
از ارتفاع 3500 متر به بالا، انواع گونه ها و گیاهان علفی و بوته ای هر جا خاک باشد ، سطح زمین را فرا گرفته است. گل بسیار زیبای لاله بیشه زار یکی از این گل ها است.
حیات وحش دنا معرف سیمای تنوع جانوری زاگرس است. خرس های قهوه ای بزرگ کبک دری با جثه کوچک و بزرگ. انواع عقاب، پلنگ، گرگ و انواع گربه های وحشی در دنا زندگی می کنند. در منطقه حفاظت شده دنا امکان تماشای پرنده بسیار زیبا و نادر مما، که پروازی آرام و با شکوه دارد، بیشی از هر جای دیگر ایران است. همچنین پرندگانی نظیر شاهین، کبک، سنگ چشم، کمرکلی و انواع چکاوک ها و سره ها در دامنه های دنا زندگی می کنند. جانوران مثل سمور، راسو، سنجاب ایرانی که از زیباترین سنجاب های جهان است و در احیای جنگل بلوط نقش بسیار مؤثری دارد. به وفور در دنا دیده می شود. این منطقه همچنین از نظر ورزش‌ها و تفریح‌های کوهستانی قابل توجه است. طبیعت کوهستانی منطقه به تنوع زندگی پرندگان و جانوران کمک شایانی نموده است یکی از زیباترین عناصر طبیعی استان، منطقه حفاظت شده دنا است که موزه ای بزرگ و بازار تنوع گیاهان ، جانوران و پدیده های طبیعی دیگر است.