مقدمه :
مطهرات : ده چیز، نجاست را پاک مىکند و آنها را مطهرات گویند: اول: آب.دوم: زمین. سوم :آفتاب. چهارم: استحاله. پنجم: انتقال. ششم: اسلام. هفتم: تبعیت. هشتم: برطرف شدن عین نجاست. نهم: استبراء حیوان نجاستخوار. دهم: غایب شدن مسلمان. و احکام اینها بطور تفصیل در مسایل آینده گفته مىشود در ضمن این نکات را از رساله امام خمینی انتخاب کرده ام .
١- آب
١٤٩ آب با چهار شرط، چیز نجس را پاک مىکند: اول: آنکه مطلق باشد. پس آب مضاف مانند گلاب و عرق بید، چیز نجس را پاک نمىکند. دوم: آنکه پاک باشد.سوم: آنکه وقتى چیز نجس را مىشویند آب مضاف نشود و بو یا رنگ یا مزه نجاست هم نگیرد. چهارم: آنکه بعد از آب کشیدن چیز نجس، عین نجاست در آن نباشد. و پاک شدن چیز نجس با آب قلیل یعنى آب کمتر از کر، شرطهاى دیگرى هم دارد که بعدا گفته مىشود.
١٥٠ ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست، بلکه در کر و جارى هم احتیاط سه مرتبه است، اگر چه ارجح در کر و جارى یک مرتبه است. ولى ظرفى که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده، باید اول با خاک پاک،خاک مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب دو مرتبه در کر یا جارى یا با آب قلیل شست. و همچنین ظرفى را که آب دهان سگ در آن ریخته، بنابر احتیاط واجب بایدپیش از شستن خاک مال کرد.
١٥١ اگر دهانه ظرفى که سگ دهن زده، تنگ باشد و نشود آن را خاک مال کرد، چنانچه ممکن است باید کهنه به چوبى بپیچند و به توسط آن خاک را به آن ظرف بمالند، و در غیر این صورت پاک شدن ظرف اشکال دارد.
١٥٢ ظرفى را که خوک از آن چیز روانى بخورد، با قلیل باید هفت مرتبه شست، و در کر و جارى نیز هفت مرتبه باید شست به احتیاط واجب، و لازم نیست آن را خاک مال کنند، اگر چه احتیاط مستحب آن است که خاک مال شود. و نیز لیسیدن خوک ملحق است به آب خوردن آن، به احتیاط واجب.
١٥٣ اگر بخواهند ظرفى را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب بکشند، باید سه مرتبه بشویند، و بهتر است هفت مرتبه شسته شود.
١٥٤ کوزهاى که از گل نجس ساخته شده و یا آب نجس در آن فرو رفته، اگر در آب کر یا جارى بگذارند، به هر جاى آن که آب برسد پاک مىشود. و اگر بخواهند باطن آن هم پاک شود باید به قدرى در آب کر یا جارى بماند که آب به تمام آن فرو رود، و فرو رفتن رطوبت کافى نیست.
١٥٥ ظرف نجس را با آب قلیل، دو جور مىشود آب کشید. یکى آنکه سه مرتبه پر کنند و خالى کنند، دیگر آن که سه دفعه قدرى آب در آن بریزند و در هر دفعه آب را طورى در آن بگردانند که به جاهاى نجس آن برسد و بیرون بریزند.
٢- زمین
١٨٣ زمین با سه شرط، کف پا و ته کفش نجس را پاک مىکند: اول: آنکه زمین پاک باشد. دوم: آنکه خشک باشد. سوم: آنکه اگر عین نجس مثل خون و بول، یا متنجس مثل گلى که نجس شده در کف پا و ته کفش باشد، به واسطه راه رفتن یا مالیدن پا به زمین برطرف شود. و نیز زمین باید خاک یا سنگ یا آجر فرش و مانند اینها باشد، و با راه رفتن روى فرش و حصیر و سبزه، کف پا و ته کفش نجس پاک نمىشود. و اگر به واسطه غیر راه رفتن نجس شده باشد، پاک شدنش به واسطه راه رفتن اشکال دارد.
١٨٤ پاک شدن کف پا و ته کفش نجس، به واسطه راه رفتن روى آسفالت و روى زمینى که با چوب فرش شده، محل اشکال است. بلکه پاک نشدن اقوى است.
١٨٥ براى پاک شدن کف پا و ته کفش، بهتر است پانزده قدم یا بیشتر راه بروند، اگر چه به کمتر از پانزده قدم یا مالیدن پا به زمین، نجاست برطرف شود.
١٨٦ لازم نیست کف پا و ته کفش نجس، تر باشد. بلکه اگر خشک هم باشد به راه رفتن پاک مىشود.
١٨٧ بعد از آنکه کف پا و ته کفش نجس به راه رفتن پاک شد، مقدارى از اطراف آن هم که معمولا به گل آلوده مىشود، اگر زمین یا خاک به آن اطراف برسد، پاک مىگردد.
١٨٨ کسى که با دست و زانو راه مى رود، اگر کف دستیا زانوى او نجس شود، پاک شدن دست و زانوى او به وسیله راه رفتن، محل اشکال است. و همچنین استته عصا و ته پاى مصنوعى و نعل چهار پایان و چرخ اتومبیل و درشکه و مانند اینها.
١٨٩ اگر بعد از راه رفتن ذرههاى کوچکى از نجاست که دیده نمىشود در کف پا یا ته کفش پا بماند، باید آن ذرهها را هم برطرف کرد، ولى باقى بودن بو و رنگ اشکال ندارد.
١٩٠ توى کفش و مقدارى از کف پا که به زمین نمىرسد به واسطه راه رفتن پاک نمىشود، و پاک شدن کف جوراب به واسطه راه رفتن، محل اشکال است. ولى اگر کف جوراب از پوست باشد، به وسیله راه رفتن پاک مىشود.