یکی از مهمترین اجزای اصلی یک سیستم کامپیوتر شخصی مونیتور آن می باشد. جدا از جنبه های تکنیکی یک مانیتور، رعایت شدن استانداردهای مطابق با سلامتی انسان برای تولید یک مانیتو از طرف شرکت سازنده آن، بسیار در انتخاب و خرید یک صفحه نمایش می تواند موثر باشد که این فاکتور آخر عموما در معرض نادیده گرفته شدن قرار دارد. در این مقاله شما فاکتورهای مهم در انتخاب یک مانیتور را یاد خواهید گرفت.
1- سایز قابل نمایش در مانیتور و اندازه عمق مانیتور: جالب است بدانید که مانیتورهایی که در بازار به نامهای 15 اینچ و یا 17 اینچ به فروش می رسند به واقع فضای قابل نمایش آنها به این مقدار نیست. این فضا به طور دقیق و تکنیکی، در حدود 13.8 تا 16 اینچ متغیر خواهد بود. بنابراین هنگامی که اقدام به خرید یک مانیتور می 15 اینچ می کنید روی بروشور و یا کارتن آن را با دقت بخوانید تا متوجه شوید که فضای قابل نمایش آن چقدر است. بعضی شرکتهای سازنده فضای قابل نمایش مانیتورشان بیشتر از سایر تولید کنندگان است که به این امر حتما توجه کنید. نکته ای دیگر عمق یک مانیتور می باشد که از صفحه نمایش آن تا پشتش چقدر جا را اشغال می کند. بعضی مانیتورها دارای عمق بسیار زیادی می باشند و جای زیادی را روی میز شما می گیرند بنابراین اگر پشت میز کامپیوتر شما رو به دیوار باشد و فضای آن محدود حتما باید این عامل را هم در نظر بگیرید.
2- نوع تیوب مانیتور: در این رده دارای سه مانیتور می باشیم. اول مانیتورهای سنتی و قدیمی که صفحه جلویی محدب و درونی محدب دارند. دومین سری مانیتورهایی هستند که دارای صفحه صاف می باشند (flat) اما دارای انحنای درونی هستند. این مانیتورها از نظر قیمت گرانتر از مانیتورهای سری اول می باشند و مسلما کاملا تخت نیستند. اما مانیتورهای رده سوم دارای صفحه بیرونی تخت و همچنین صفحه داخلی تخت هستند. این دسته همان مانیتورهایی هستند که گاها به نام سوپر فلت در بازار یافت می شوند و به مراتب گران تر از دو نوع دیگر آن می باشند.
- وضوح صفحه نمایش و میزان بازسازی تصویر Resolution and Refresh rate)3: ( اینکه مانیتور شما حداکثر تا چه وضوح تصویری را پشتیبانی می کند بسیار مهم می باشد. به عنوان مثال بسیاری از مانیتورهای 15 اینچ در بازار وضوح تصویری بیشتر از 768*1024 را پشتیبانی نمی کنند. بنابراین در هنگام خرید یک مانیتور حتما دقت بفرمایید که تا چه وضوح تصویری را پشتیبانی می کند. هرچه وضوح تصویر بالاتر باشد به نفع شما خواهد بود چرا که در اینده نیازی به خرید یک مانیتور جدید فقط برای افزایش یک رده وضوح تصویر نخواهید داشت. وضوح تصویر بالا یکی از الزامات گرافیست ها و فتوشاپ کار ها می باشد.
عامل بعدی میزان بازسازی تصویر می باشد. به عنوان یک قانون بسیار مهم یادتان باشد که هرگونه بازسازی کمتر از 70 هرتز برای چشم انسان خطرناک و آسیب دهنده می باشد. برای همین حتما دقت کنید که سرعت بازسازی تصویر در مانیتور شما حداقل 70 هرتز می باشد. نکته بسیار مهم آنکه در بسیاری از مانیتورها در یک محدوده از وضوح تصویر دارای سرعت بازسازی مناسب و در محدوده دیگر، دارای سرعت بازسازی نا مناسب می باشند. به عنوان مثال در مشخصات یک مانیتور آمده است که در رزولوشن( وضوح تصویر) 768*1024 میزان بازسازی تصویر 85 هرتز می باشد. از آنجا که می دانیم حداقل بازسازی تصویر می بایست 70 هرتز باشد پس 85 هرتز بسیار عالی به نظر می رسد و آسیبی به چشم ما نمی رساند. اما همین مانیتور در رزولوشن 1024*1280 دارای بازسازی تصویر 66 هرتز می باشد. بنابراین عاقلانه تر آنست که یا این مانیتور را خریداری نکنیم یا اینکه بدانیم در صورت خرید، کار جالبی نخواهد بود که وضوح تصویر خود را بر روی 1280 قرار دهیم چرا که در این وضوح تصویر مانیتور با سرعت 66 هرتز بازسازی می شود و امکان آسیب دیدن به چشم بسیار بالاست.
4- پورت USB و داشتن اسپیکر: بعضی مانیتورهای موجود در بازار دارای اسپیکر همراه ( در داخل خود مانیتور این اسپیکرها تعبیه شده است) می باشند. بدیهیست که این مانیتورها گرانتر از مانیتورهای بدون اسپیکر می باشند و از مزیت های آن می توان به کمتر جا گرفتن مانیتور مربوطه بر روی میز شما اشاره کرد! مساله دیگر آنکه بعضی مانیتورها خود دارای یک پورت USB می باشند! به عنوان مثال می توان دوربین دیجیتال خود را مستقیما به این مانتیورها وصل کرده و عکسهای خود را در آن مشاهده کنید. قیمت این نمونه از مانیتورها هم به مرابت گران تر از مانیتورهای معمولیست. هر چند توصیه من آنست که چناچه زیاد این قابلیت برایتان مهم نیست و می توانید از پورت USB پشت کیستان که بر روی مادربورد تعبیه شده استفاده کنید، هیچ گاه اقدام به خرید اینگونه مانیتورها نکنید چرا که واقعا قیمتشان گران است! هرچند که در آینده نزدیک فرض بر آن خواهد بود که مانیتورهای تولیدی همگی دارای چنین پورتی باشند!
آشنایی با LCD
اگر از کاربران رایانه باشید، احتمالا اسمهایی از قبیل مانیتور فلت و LCD ها را شنیده اید. لغتهایی که امروزه به قدری باب شده اند که حتی کودکان 5و 6ساله هم که گاهی آنها را به زبان می آورند.
آیا صفحه های فلت ، LCDو پلاسمایی یکی هستند یا معانی جدایی دارند و ما از روی ناآگاهی آنها را به جای هم به کار می بریم؟
واقعیت این است که اینها معانی متفاوتی هستند که برحسب اشتباه از آنها به صورت جایگزین استفاده می کیم. احتمالا هر روزه از وسایل متفاوتی استفاده می کنیم که شامل LCDها هستند.
رایانه های لپ تاپ ، برخی مانتیورها، ساعتهای دیجیتالی ، اجاقهای مایکروویو، دستگاه پخش سی دی و دستگاه های الکترونیکی فراوان دیگر شامل LCD ها هستند. برای تشخیص LCD بودن یک صفحه کافی است ، برای چند ثانیه انگشت خود را روی آن صفحه قرار دهید و حرکت امواج را در ناحیه اطراف دستتان مشاهده کنید.
البته این کار به هیچ عنوان توصیه نمی شود. چرا که در درازمدت به مانیتور شما آسیب می رساند. LCD یا Liquid Crystal Display به دلیل مزیت هایی از قبیل نازک بودن ، وضوح بیشتر و مصرف برق کمتر متداول شده اند.
LCDها یا کریستال های مایع اولین بار در سال 1988از سوی یک گیاه شناس اتریشی به نام فردریک رینیتز کشف شد. او مشاهده کرد زمانی که یک ماده شبیه کلستریل را ذوب می کند، این مایع که در ابتدا تیره بوده و با بالا رفتن حرارت ، رنگ آن روشن می شود پس از خنک کردن ، مایع قبل از تبلور نهایی به رنگ آبی تبدیل می شود.
از ساخت آزمایشی اولین LCDدر سال 1986، مدت 18سال می گذرد. از آن هنگام سازندگان LCDها آن را به لحاظ تکنولوژیکی توسعه دادند و LCDها را از لحاظ تکنیکی به سطح بالایی رساندند و روند رو به رشد فناوری ساخت این وسیله همچنان رو به فزونی است.
کریستال های مایع بسته به چگونگی تحریک و نحوه آرایش مولکول ها به گروه های مختلفی تقسیم می شوند. این نوع کریستال ها نسبت به تغییر دما و در بعضی موارد فشار واکنش نشان می دهند و جهت گیری مولکولها در آنها از الگوی خاصی پیروی می کند که اغلب یک منشا خارجی جهت دهنده دارد.
از شواهد برمی آید که کریستال های مایع به حالت مایع نزدیک تر هستند تا جامد. آنها مقادیر متوسطی از گرما را دریافت می کنند تا یک ماده مناسب را از یک حالت جامد به کریستال مایع تبدیل کنند و فقط مقدار بیشتری گرما را برای تبدیل همان کریستال مایع به حالت مایع واقعی دریافت می کنند.
به خاطر این که کریستال های مایع به درجه حرارت بسیار حساس هستند، انتخاب مناسبی برای کاربرد در دماسنج ها هستند. از اینجا دلایل وضوح صفحه مانیتور کامپیوتر لپ تاپ در یک هوای سرد یا در خلال یک روز داغ در کنار ساحل روشن می شود. یک LCD وسیله ای است که از 4 الگو یا واقعیت فیزیکی بهره می گیرد:
اول این که نور می تواند قطبیده شود، دوم این که کریستال های مایع می توانند منتقل شوند و نور قطبیده شده را تغییر دهند. سوم این که ساختار کریستال های مایع می توانند از سوی جریان الکتریکی تغییر یابند و آخرین مورد این که مواد شفافی موجودند که قادرند جریان الکتریسیته را هدایت کنند.
سیستم LCD
دو نوع LCD در رایانه وجود دارد ؛ ماتریس غیرفعال passive matrix و ماتریس فعال LCD
.active matrixهای ماتریس غیرفعال از یک شبکه ساده ، برای تامین شارژ پیکسل های موجود روی نمایشگر استفاده می کنند. ایجاد شبکه درواقع یک مرحله پردازش است که با دو لایه شفاف آغاز می شود.
به یکی از این لایه ها ستون ها و به دیگری ردیف هایی واگذار می شود که از مواد هادی و شفاف ساخته می شوند که معمولا از جنس اکسید قلع هستند. ستونها و ردیفها به مدارهای مجتمع (IC ها) مرتبط می شوند و زمانی که شارژ از ستون یا سطر خارج شود، این مدارها، کنترل خواهد شد.
مواد کریستال مایع مابین دو لایه شفاف قرار خواهد گرفت ، یک فیلم قطبیده به بخش خارجی از هر یک از این لایه اضافه می شود. سادگی سیستم ماتریس غیرفعال جالب است اما نواقصی نیز به همراه دارد، از جمله زمان پاسخ کوتاه و کنترل ولتاژ بدون دقت.
راحت ترین راه برای مشاهده زمان پاسخ کوتاه در یک LCDماتریس غیرفعال این است که نشانگر ماوس را بسرعت از سمت صفحه نمایش به سمت دیگر حرکت دهید. درحالتی که این حرکت انجام می شود به حالت سایه هایی که در پی نشانگر ظاهر می شود، توجه کنید.
کنترل ولتاژ با عدم دقت از توانایی ماتریس غیرفعال جلوگیری می کند و در یک زمان تنها بر یک پیکسل تاثیر می گذارد. زمانی که ولتاژ برای از هم باز کردن یک پیکس به کار گرفته می شود، پیکس های اطراف آن نیز تا حدی از هم باز می شود که باعث می شود تصاویر تار به نظر آید و کنتراست خود را از دست بدهد