پیچ در واقع سطح شیبداری است که یک محور یا یک استوانه را دور میزند. در مورد پیچها میدانید که آنها قطعات چوبی یا فلزی را به یکدیگر متصل میکنند. اما این تنها مورد استفاده پیچ نیست. میتوانید شیشههایی را که در منزل دارید امتحان کنید و بعضی از آنها درپوشی دارند که روی آنها پیچیده میشود. مثالهای دیگر از کاربرد پیچ عبارتاند از چرخ گوشت، پنکه، ملخ هواپیما، و انواع گیرههای مورد استفاده در کارگاههای نجاری و غیره.
به شیار های مارپیچی درون پیچ و مهره رزوه میگویند.
انواع پیچ بر حسب تراشهای سر پیچ
a) دوسو b) چهارسو c) سرهشتگوش d) ستارهای e ) سرآلن f ) آچارخور g ) سهپر h) چهارپرسو i) سرآچاری
پیچ، مهره، پرچ، مهره پرچ، میخ نوعی از اتصالات هستند مانند چسب کاری، جوشکاری و...
پیچ و مهره هارا معمولا برای اتصالاتی استفاده میشوند نیاز به باز و بسته شدن داشته باشند و یا داری لرزه هایی هستند که باید بعد از مدتی دوباره تنظیم یا محکم شوند برخلاف چسب یا جوش که یک اتصال دائمی هستند و به سختی از هم جدا میشوند
پرچها معمولا در اتصالاتی استفاده میشوند که دیگر باز یا بسته نمیشوند ومعمولا نقش یک محور را بازی میکندد که قطعه به دور آن میچرخد البته برای محکم نگاه داشتن قطعات هم استفاده میشود جنس پرچها معمولا از فولاد کم کربن یا کربن متوسط یا آلومینیم میباشد پرچها را میشود به سه نوع تقسیم نمود پرچهای کوبشی ساده پرچهای محوری پرچهای انبری
پیچهای کوبشی و محوری مثلا در پلهای فولادی قدیمی که در اروپا فراوان دیده میشوند، میتوان استفاده از پرچ را برای یک اتصال محکم و پایدار دیدالبته در حال حاضر برای این اتصال بیشتر از روش جوشکاری استفاده میشود یا مثلا برای استفاده از پرچ به صورت محور میشود به استفاده آن در حفاظهای آکاردئونی ساده اشاره کرد
پرچ انبری نیز نوعی دیگری از پرچ هست که بسیار پرمصرف میباشد این نوع پرچ برای محکم کردن ونگاه داشتن دوقطعه به طورثابت استفاده میشوند ساده ترین نوع استفاده آن در پلاک اتومبیل میباشد
پیچ هارا به دو صورت یا نوع کلی میشود تقسیم کرد 1-پیچهای خودکار : پیچهای خودکار نوعی از پیچ هستند که برای ثابت شدن در قطعه مورد اتصال نیازی به مهره ندارند و درون کار فرو میروند و نوک آنها معمولا مانند میخ تیز هست و حتی میتوانند قطعه کار شده را سوراخ کنندمثل پیچهای سرمته ای، پیچ چوب ،... پیچهای غیر خودکار یا ساده این نوع پیچها برای ثابت شدن نیاز به مهره دارند یا قطعه ای که مانند مهره باشد و بتواند کار مهره را انجام دهد معروفترین پیچ از این نوع را میتوان انواع پیچهای شش گوش را ذکر کرد همچنین پیچهایی دیگر مثل پیچ اتاقی، پیچ جوشی، پیچ استوانه، پیچ آلن و ... میشود نام برد
جنس پیچها میتواند از فلز، چوب، پلاستیک باشد پر مصرف ترین مواد در تولید این نوع اتصالات فولاد میباشد و نوع آن فولادهای کم کربن و کربن متوسط میباشد ولی استفاده کردن از فولادهای با کربن بالا، فولاد زنگ نزن(استنلس استیل )(صنایع دریایی -صنایع غذایی -مکانهای مرطوب )، آلومینیوم (ظروف تفلون)، مس، برنج نیز معمول میباشد
یکی از مهمترین نکاتی که در تولید این گونه اتصالات مانند پیچ ومهره و پرچ باید توجه داشت نوع و جنس مواد اولیه میباشد جنس و نوع مواد اوایه نه تنها در کیفیت این نوع اتصالات تاثیر دارد در قیمت تمام شده آنها نیز تاثیر زیادی دارد نوع مفتول فولادی که در تولید پیچ و پرچ و مهره ها استفاده میشود باید قابلیت و فرم پذیری سرد را داشته باشد( Cold heading quality (CHQ این نوع فولاد معمولا از فولاد ساختمانی و معمولی گرانتر هستند و دلیل آن در این میباشد فولاد های با قابلیت CHQ سعی میشود تا حبابهاب ریز هوا به حداقل برسد و سطح و مقطع مفتول به صورت یکنواخت تر و همگن تر باشد تا در هنگام تولید سطح قطعات تولیدی ترک نخورد وترک نداشته باشد
پیچ چیست ؟
پیچ در واقع سطح شیبداری است که یک محور یا یک استوانه را دور می زند.
یکی از روشهای عمده اتصالات و خصوصاً اتصالات مکانیکی استفاده از پیچ و مهره است.
پیچ معمولا در اتصالاتی استفاده می شود که نیاز به باز و بسته شدن داشته باشد و یا دارای لرزه هایی است که باید بعد از مدتی دوباره تنظیم یا محکم شود برخلاف چسب یا جوش که یک اتصال دائمی هستند.
واژه( Bolt) واژه ای عام است که درمورد همه اتصال دهنده های رزوه دار نظیر پیچهای دو سر رزوه بدون گل یا تمام رزوه ( Stud Bolt) و نیز پیچهای خودکار ( Machine Screws ) اطلاق می گردد. مباحث گوناگونی در ارتباط با پیچ و مهره ها نظیر مواد و آلیاژ های مصرفی ، ابعاد دلخواه ،آنالیز شیمیایی و خواص مکانیکی و فیزیکی ، طراحی و هندسه ، تعاریف تخصصی ، روش تولید ، طبقه بندی پیچها ، بازرسی و کنترل کیفیت ، کاربردها ، پوشش و رنگ ، انواع پیچ و مهره ، نشانه گذاری ، عیوب احتمالی ، طریقه استفاده و اعمال گشتاور، استانداردهای مرتبط ، خوردگی ،انواع شکست، عملیات حرارتی ، نمونه برداری و مستند سازی وجود دارد. دراستاندارد ISO 1891 تعاریف و واژه های مربوط به پیچ و مهره ها ذکر شده است.
متریال:
در پیچ های فلزی از فولاد کربن پایین , کربن متوسط و کربن بالا استفاده میکنند.
یکی از مهمترین نکاتی که در تولید پیچ و مهره باید به آن توجه داشت نوع جنس و مواد اولیه است که در کیفیت محصول و قیمت تمام شده آن تاثیر زیادی دارد .نوع مفتول فولادی که در تولید پیچ و مهره ها استفاده می شود باید قابلیت فرم پذیری سرد (ColdHeadingQuality (CHQ باشند.
این نوع فولاد معمولا از فولاد های ساختمان و معمولی گرانتر می باشد . در این نوع فولاد سعی می شود حبابهای ریز هوا به حداقل برسد و سطح و مقطع مفتول به صورت یکنواخت و همگن تر باشد تا در هنگام تولید ایجاد ترک نشود.
نکته : این نوع از پیچ ها بعد از تولید مورد عملیات حرارتی قرار گرفته تا میزان مقاومتشان تقویت گردد.
فولاد های کربن پایین:
پیچ های تولید شده از این فولاد معمولا در صنایعی استفاده می شود که فشار بالایی چه از لحاظ دما , کشش و نیرو بر روی آن نباشد مانند صنایع برق و مخابرات و صنایع پایین دستی .به این پیچ ها , پیچ آهنی می گویند.
فولاد های کربن متوسط:
پیچ های تولید شده از این فولاد به علت استحکام بالا دزر صنایع پل سازی , استراکچر سازی , نفت و صنایع حساس استفاده می شوند . این نوع از پیچ ها , پیچ فولادی یا خشکه خطاب می شوند.
فولاد های کربن بالا (زنگ نزن):
پیچ های تولید شده از این فولاد به علت مقاومت بسیار بالا در زمینه های مختلف در صنایع دریایی , صنایع غذایی ومکانهای بسیار مرطوب استفاده می شوند.
نکته: به علت هزینه بسیار بالای این محصولات از مشابه فولادی با پوشش های مختلف در صورت امکان استفاده می شود.
استفاده از فلز های آلمینیوم , مس و برنج نیز معمول می باشد.