پس از تعیین هدف ازدواج، انتخاب زوج مناسب مطرح میشود. طبق مقررات اسلامی ،رضایت کامل زن ومرد برای ازدواج ضروری است واگر عقدی به زور انجام گیرد باطل است ومشروعیت ندارد.
داشتن قدرت انتخاب ،ارزشمند ودرعین حال ،مسولیت زاست .برای موفق شدن دراین مسولیت ،باید باچشم باز عمل کرد وبه انتخابی شایسته دست زد .لازمه ی چنین انتخابی ،تسلطه کامل برشور واحساس جوانی است .همواره دیده ایم که علاقه و محبت اولیه ،چشم وگوش را می بنددوعقل را به حاشیه می راند ،به گونه ای که فریادهای خیرخواهانه ی اورانمی شنوند. ازاین رو،پیشوایان دین ما ازما خواسته اند که در مورد همسر آینده با پدرومادر خود مشورت کنیم تا به انتخابی درست برسیم .پدرومادر به علت علاقه ومحبت به فرزند ،معمولا صالح وخوشبختی اورادرنظر می گیرند وبه علت تجربه وپختگی شان ،بهترمی توانند خصوصیات افراد رادریابند وعاقبت ازدواج راپیش بینی کنند .البته پدران ومادران نباید نظر خودرابرفرزندشان تحمیل کنندوآ نها رابه ازدواجی ناخواسته بکشاننده شایسته است محیط خانواده ،محیط همدلی، اعتمادبه بزرگ ترها، شنیدن نظریات یک دیگر وبه خصوص ،محیط محبت وایثار باشد تاتصمیم ها یی ازاین قبیل درعالی ترین شکل خود
گرفته شوند . ازهمین منظور است که ضروری بودن زن پدر برای دختران روشن میشود. لطافت ها روحی وظرافت های عاطفی دختر ،آن گاه که در فضای محبت وعلاقه ی جنس مخالف قرار میگیرد،احتمال نادیده گرفتن برخی واقعیت هاو کاستی ها رابه دنبال دارد. به خصوص که دختران به خاطر حیا وعزت نفس قوی خود،درازدواج پیش قدم نمیشوند وطلب ودرخواست ازطرف پسر است نه دختر.درچنین مواقعی ،پدر که براحساسات خودغلبه دارد ونیزدارای تجارب فراوان وشناخت کامل ازجنس مرد است ،میتواند به سان باغبانی از گل لطیف وظریف خویش مراقبت کند وبه راهنمایی اوبپردازد.
معیارهای همسر شایسته
اولین سنگ بنای خانواده ،انتخاب همسر خوب است .هرگونه سهل انگاری و تصمیم گیری عجولانه که بیشتر تحت تاثیر احساسات یا اجبار وتحمیل بستگان ودوستان صورت پیشمانی بعدی رابه دنبال دارد.پیشوایان ما برمعیار های زیر برای همسر مناسب تاکیدکرده اند .چهارمورد ازمعیارها راکه از نظر شما ازسایر معیارها مهم ترند انتخاب خودراتوضیح دهید .اصالت خانوادگی ، ایمان واعتقاد به خداوند ودستورات اوقدرت اداره ای زندگی وتدبیرآن ،سلامت جسمی وفکری ،عقل ودرایت ،علم ودانش ،عفیف بودن ،بامحبت بودن،غیوربودن،محبت به رسول خداواهل بیت ایشان زیبایی ومورد پسندبودن،خوش سابقه دراخلاق،قناعت دربهره مندی مال وثروت،اهل کاروتلاش بودن.
راه شناخت همسر
تحقیق درباره ی همسرآینده به اندازه ای که به کمک آن بتوان به شکلی مطمئن تصمیم گیری کرد،امری ضروری است ،تحقیق باید نتیجه بخش باشد ودرچهار چوب ضوابطه ومعیارهای الهی صورت گیرد،بنابراین تحقیق درباره ی همسرآینده را نباید بامعاشرت هایی که منشاء آن تنها هوس های زودگذر است اشتباه کرد.این گونه معاشرت هاهر چند باعنوان هایی مانند شناخت روحیه ی همسر وامتحان اوباشد،نتیجه بخش نیست وآثار زیان باردیگری داردکه به خاطر همان آثار ،خداوند اجازه ای این گونه معاشرت ها رانداده است . دراین معاشرت ها که معمولا احساسات برهردوحاکم میشود ،هرطرف اصراردارد خودرابهترازآن چه هست نشان دهد تامحبوب دیگری واقع شود.معمولا هم بیشترازاین معاشرت ها به سستی رابطه وجدایی می انجامند.متناسب بافرهنگ اسلامی ،راه های زیربرای شناخت همسرآینده پیشنهاد میشود:
1-تحقیق درباره ی خانواده ی همسروموقعیت اعضای خانواده درمحل زندگی ومحل کار
2- شناخت دوستان همسروکسانی که اوباآن ها معاشرت بیشتری دارد.
3- معاشرت خانواده ای دوطرف بایکدیگر وبمرم بردن ازتجارب پدرومادر دراین معاشرت ها
4-تحقیق درباره روحیات وخلقیات همسردرمحیط کاریامحل تحصیل
5- مشورت باافرادقابل اعتماد وکاردان
6- گفت وگو بایکد یگر درجلسات حضوری وطرح نظریات ودیدگاهها درباره ی موضوعات مختلف.
نقش همسران درزندگی مشترک
وقتی که یک دختروپسر پیمان ازدواج می بندند وزندگی مشترک راآغاز می کنند،به معنای این است که نقش متعهدشده اند ،به طوری که هرمسولیت ونقش دیگری رابااین نقش آن هارادرخانواده تحت الشعاع قرارمیدهدوجزدرموارد ضروری ،ازیکسان سازی نقش ها دوری کنند.مرد،همسرزن خودوپدرفرزندان است وزن همسرشوهر خودومادرفرزندان است .براین مبنا مردوزن دارای نقش های مشترک واختصاصی اند. یادآوری این نکته ضروری است که وقتی ازنقش ها سخن می گوییم منظورمان این است که هرکس فقط نقش خودراایفا کندوبه کمک دیگری برنخیزد. خانواده همدلی وهمیاری است وزن ومردیارومددکاریکدیگرند.درکارها باهم وبافرزندان مشورت می کنندباپشتبانی وهمیاری یکدیگرکارها رابه پیش میبرندودرصورت ضرورت ،یکی باردیگری راهم بردوش می کشد.مهم ترین وظیفه ی پدرومادر ،ایجادزمینه ی مناسب برای رشد وتعالی خانواده است وهمه ی نقش های قبلی برای به انجام رساندن این وظیفه است.پدرومادربایدباهمکاری یکدیگربرنامه ای راتنظیم کنندکه به اهداف زیرمنجرشود.
1-بهداشت جسمی وروحی فرزندان
2-امکان دانش اندوزی به خصوص برای فرزندان
3-شکل گیری پایه های معنویت واخلاق پسندیده وصفات شایسته درفرزندان
4-تمرین آداب معاشرت وتوانایی حضورشایسته وفعال درجامعه برای فرزندان
5-ایجادفرصت وفراغت برای رشدوتعالی زن وشوهر