تحقیق مقاله راهکار های تقویت اتحاد ملی و انسجام اسلامی در جامعه

مقدمه :

اتحاد ملی یک مسأله داخلی است و انسجام اسلامی یم مسأله خارجی و هر کدام نیازمند راهکارهای متفاوت ( و حتی گاه متناقض ) می باشند . چرا که یک راهکار ممکن است . منجر به انسجام اسلامی بالا ، اما اتحاد ملی پایین و بالعکس راهکار دیگری ممکن است منجر به اتحاد ملی بالا ولی انسجام اسلامی پایین شود . در این نوشتار سعی بر ارائه راهکارهایی است که همزمان منجر به اتحاد ملی و انسجام اسلامی بالایی گردند و از ارائه راهکارهایی با نتایج متضاد یا متناقص و گیج کننده پرهیز شده است . پیش از ارائه هرگونه راهکار بایستی عواملی که منجر به اتحاد ملی و انسجام اسلامی در کودکان و نوجوانان می شوند را شناسایی نماییم و پس از آن با برنامه ریزی های دقیق زمینه های لازم را برای تقویت شکل گیری نگرش مثبت نسبت به اتحاد ملی و انسجام اسلامی و همچنین کسب دانش لازم و ایجاد رفتارهای مناسب فردی و گروهی فراهم کرد . مبانی نظری تحقیق ،‌مطالعات رشد کودک و نوجوان و مصاحبه های صورت گرفته توسط محقق با تعدادی از دانشجویان عوامل مهم و تاثیرگذار بر کودکان و نوجوانان را به شرح مدل ذیل استخراج نمود .

والدین و برادران و خواهران نقش بسزایی در رشد همه جانبه فرد و از جمله ایجاد زمینه های لازم برای شکل گیری نگرش مثبت نسبت به اتحاد ملی و انسجام اسلامی دارند . لذا یکی از راهکارهای مناسب به منظور ایجاد بستر لازم برای تقویت اتحاد ملی و انسجام اسلامی و ارائه آن در همان دوران اولیه رشد به کودکان و نوجوانان ،‌بستر سازی این مطلب در خانواده است . به این منظور می توان از نهادهای مختلف ( از جمله آموزش و پرورش ،‌بسیج ،پلیس و...) به منظور ارائه آموزشهای لازم به خانواده جهت چگونکی بستر سازی این امر در خانواده کمک گرفت و

مدرسه ( معلمان ،‌محتوای آموزشی )‌

یکی دیگر از عوامل مهم و اثر گذار بر رشد کودکان و نوجوانان مدرسه است . مدرسه به طرق گوناگون رشد همه جانبه کودکان و نوجوانان و همچنین نوع و میزان دانش و نگرش آنها را نسبت به موضوعات مختلف از جمله تاریخ مشترک ،‌سرزمین مشترک ، و ..... اتحاد ملی و انسجام اسلامی تحت تأثیر قرار می دهد . لذا به این منظور بایستی کتب تحصیلی مورد بازنگری دقیق قرار گرفته و مفاهیم مربوط به اتحاد ملی و انسجام اسلامی ( ادبیات و تاریخ مشترک، رسالت مشترک ،‌دین مشتر ، فرهنگ و هنر ، و .... ) به نحو دقیق و کارشناسانه در محتوای کتب تحصیلی ، داستانها و حکایتها ،‌ضرب المثل ها و ... وارد گردد . از این طریق معلمان که انتقال دهندگان کلیدی محتوای کتب رسمی هستند آنها را به دانش آموزان انتقال داده و موجب درک عمیق و نگرش مثبت نسبت به اتحاد ملی و انسجام اسلامی در خود دانش آموزان ( و در نهایت در کل اجتماع ) می شوند . به این صورت دانش آموزان به تدریج با این مفاهیم آشنا شده و آنها را درونی می کنند و در سرانجام آنها نیز به عنوان افرادی که در آینده این دانش و نگرش مثبت را به سایر افراد اجتماع انتقال خواهند داد و در خواهند آمد .

همسالان

همسالان تاثیر بسیار زیادی بر رشد کودک و نوجوان دارند . لذا تدارک برنامه های مناسب گروهی ، بازدید گروهی از موزه ها ، آثار و اماکن تاریخ ملی ( ارک بم ، تخت جمشید ، سی و سه پل ، عالی قاپو ،‌هشت بهشت ، دیوان مدائن و غیره ) و مذهبی ( حرم مطهر پیامبر اکرم(ص)‌و ائمه (ع)‌) موجود در ایران و جهان اسلام تاثیر مناسبی بر شکل گیری و تقویت اتحاد ملی و انسجام اسلامی دارد .

رسانه ها و مطبوعات

رسانه ها و مطبوعات به دلیل داشتن مخاطبان و سیع از همه اقشار جامعه تاثیر بسیار زیادی بر رفتار های افراد جامعه و به خصوص کودکان و نوجوانان دارند . بنابراین آنان می توانند با تدارک برنامه های مناسب برای کودکان و نوجوانان به شکل گیری و تقویت اتحاد ملی و انسجام اسلامی و کمک های فراوانی بنمایند . علاوه بر آن هزینه بسیاری از برنامه هایی که از طریق رسانه ها پخش می شود و همچنین زمان و نیروی انسانی ه صرف این برنامه ها می شود  به مراتب نسبت به سایر روش ها کم تر است . از طریق رسانه ها می توان آثار و  اماکن تاریخی ملی و مذهبی موجود در ایران و جهان اسلام را به تصویر کشید . می توان برنامه های مناسب در خصوص شخصیت های معتبر این سرزمین از جمله ابن سینا ، فارابین ، ملاصدرا ، خیام ، سعدی ،‌حافظ و غیره تدارک دید و به این طریق اتحاد ملی را تقویت نمود .این رسانه ها همچنین می توانند شخصیت های معتبرجهان اسلام را دعوت نمایندتاعلاوه برمعرفی آنها به جامعه از نظرات آنها جهت پیشبرد اندیشه اتحاد ملی و انسجام اسلامی بهره گرفت .

دین و مذهب

دین به عنوان یک عنصر بسیار مهم می تواند نقش بسیار حیاطی در تقویت انسجام اسلامی بازی نماید . در این خصوص دین اسلام و پیامبر اکرم (ص) بایستی کانون توجه کتب ، رساله ها ، مجلات ، مقاله ها ، فیلم های تلویزیونی و غیره را قرار گرفت و تمام نهادها و ارگانها بر اهمیت شخصیت والای پیامبر  اکرم (ص) به عنوان عنصر وحدت جامعه اسلامی تاکید بیش از حد نمایند . نکته مهمی که در این خصوص شایان توجه است و به نظر می رسد در حال حاضر در جامعه کمتر به آن پرداخته می شود .

این است که تاکید بسیار زیادی بر ائمه (ع)‌صورت می گیرد . در حالیکه شاید به این اندازه در خصوصیات بالای پیامبر اکرم (ص)‌تاکید نمی شود به عبارت دیگر برنامه ها باید به گونه ای باشد که شخصیت ائمه (ع)‌ در سایه شخصیت پیامبر اعظم معرفی گردند و شخصیت رسول اکرم تحت الشعاع قرار نگیرد ، زیرا نشان دادن ضعف در این خصوص یقیناً به تضعیف انسجام اسلامی و در نهایت تضعیف ملی منجر خواهدشد . بنابراین ضروری است که مشترکات جهان اسلام استخراج و در برنامه های کانون مورد توجه قرار گیرند .

زبان

زبان نقش مهم و کلیدی در اتحاد ملی و انسجام اسلامی بازی می کند . با توجه به تنوع زبانی در داخل کشور و جهان اسلام بسیار ضروری است مطالعات لازم در این خصوص صورت گیرد تا نقش این عامل در اتحاد ملی و انسجام اسلامی روشن شود و پس از آن برنامه های متناسب برای ارتقاء اتحاد ملی و انسجام اسلامی با توجه به نقش زبان اجرا گردد .

عوامل اجتماعی – فرهنگی

اجتماعی که در آن قرار داریم ترکیبی است از عوامل فوق الذکر و سایر عوامل احتمالی که به آن اشاره نشده است و همچنین ارزش ها و فرهنگ خورده فرهنگ های حاکم در آن که رفتارما را احاطه کرده است . این فرهنگ در حال حاضر درجاتی از اتحاد ملی و انسجام اسلامی را در خود دارد . لذا ضروری است در این میزان درجات در جای جای میهن اسلامی مورد بررسی و شناسایی قرار گیرد تا اطلاعات لازم و کلیدی استخراج شده و برنامه های مناسب را با توجه به اطلاعات حاصله از وضعیت موجود در جامعه و مقایسه آن با وضعیت مورد انتظار طراحی ،‌اجرا ،‌ارزیابی و اصلاح نمود . باشد که منجر به تقویت اتحاد ملی و انسجام اسلامی و دوری از هرگونه نفاق و گسیختگی داخلی و خارجی گردد .

مبانی اتحاد ملی و انسجام اسلامی

مقاله

در این مقاله سعی شده است ضمن ریشه یابی کلیدی واژگان عنوان ، موضوع اتحاد و انسجام با توجه به کلام وحی ، سنت ، عقل و بیانات بزرگان و در راس آن معمار بزرگ انقلاب حضرت امام خمینی (ره) مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد . و از هرگونه برداشت شخصی ،‌جناحی و جزیی و مصادره کردن این عنوان بزرگ جلوگیری شود .

در این مقاله راز اتحاد داخلی و ارائه الگو برای کشورهای مسلمان بیان شده است .

اتحاد داخلی و بین المللی یک ضرورت اجتناب ناپذیر برای هر ملتی است که در جای ود از تنش و مناقشات بهره می برد و به موقع از هر گونه اختلاف و تفرقه دوری می جوید . نه یک دستی ، سکوت و رکود دارد و نه اغتشاش و درگیری و جدل . زیرا هر دو مایعه افول ملت هاست

اینکه در کجا باید فریاد زد و در کجا سکوت ، در کجا باید عاقلانه و بر مبنای استدلال پیش رفت و در کجا به مصلحت توجه کرد و ...  . وشناخت اصول و ظرایفی معتاج است که در این مقاله  در صدد تعیین آن می باشیم

مبانی :

« جمع مبنی به معنی : ریشه ، پایه و بنیان یک چیز است » (1) که در این مقاله به کنه و ریشه این اتحاد و انسجام خواهیم پرداخت .

اتحاد :

« آنچه مرکب از دو چیز یا بیشتر و با نسبت های معین باشد . به طوری چیز سومی از آنها به وجود آید  که با اجرای خود تفاوت کامل داشته باشد مثل آب . که مرکب از اکسیژن و هیدروژن است »

ریشه این فعل « وحد» است که باب «افتعال » برده شده است . این باب برای مطاوعه می باشد . مطاوعه یعنی قبول کردن آن فعل و ممتنع نشدن . و برای آن در علم « صرف » مثال می آورم مثل : « کسرت الکوز فانکسر» یعنی من کوزه را شکستم و آن هم قبول شکستن کرد .

فعل « وحدت » وقتی در این باب آورده می شود به این معنی می شود که اتحاد مبتنی بر اصولی خواهد بود و هرگاه ضرورت آن احساس شد می بایست به آن عمل کرد و نباید خواسته های شخصی ،‌سلیقه ای ، حذبی و گروهی را بر‌ آن مقدم داشت

ملی : کلمه « ملت » که جمع آن « ملل» می شود به معنی : «پیروان یک دین ، مردم یک کشور که از یک نژاد ‌و تابع یک دولت باشند »

ملت در واقع یک واحد بزرگ انسانی است که عواملی چون : فرهنگ ، دین ، جغرافیا ، نژاد ، قومیت و .... می تواند عامل پیوند آن باشد .

چنانچه در تعریف ملت نیز گفته اند : « ملت یک روان است ، یک اصل روحانی ، دو چیز ، که در واقع یک چیزاند ، و....  یکی ؛ داشتن میراث مشترک غنی از خاطره ها دیگ ، سازش واقعی ، میل به زیست با یکدیگر و خواست و تکیه کردن کامل به میراث مشترک

پس ملت تجمع یک گروهی است که با اهداف خاصی و در چارچوبی تعریف شده علاوه بر حل کردن نیازهای ابتدایی خود در صدد توسعه فرهنگ ،‌اقتصاد و سیاست خود نیز می باشند . بنابراین با توجه به تعریفی که در فرهنگ « عمید » آماده است ( تا به یک دولت .... ) می رساند که برای رسیدن به اهداف خود باید سازمان دهی شده و با برنامه منظم ، به حرکت رو به رشد خود ادامه دهند .

انسجام :

انسجام از ماده «سجم» به معنی «منظم و منسجم شدن کلام» می باشد.(5) و نیز در فرهنگ لغت فارسی به معنی : « روان شدن ، منظم شدن و با هم جور شدن ،‌روان بودن کلام و عاری بودن آن از تعقید و تکلف » آمده است .