وقتی کودک می‌خواهد دندان دربیاورد ، لثه متورم و دردناک می‌شود . ممکن است از دهان کودک‌مرتبأ به مقدار زیاد آب بریزد و کودک بی‌قرار و ناآرام باشد . مالیدن لثه کودک با انگشت تمیز دست یابا یک قاشق سرد کوچک او را تسکین می‌دهد . دندانهای شیری معمولا از 6 ماهگی شروع به در آمدن می‌کنند .
همزمان با رویش اولین دندان شیری باید دندانهای کودک را با استفاده از گاز و یا پارچه مرطوب که به‌دور انگشت پیچانده‌ایم ، تمیز کنیم . از سن 2/5 سالگی که تقریبأ همه دندانهای کودک رویش‌پیداکرده‌است باید مسواک کردن توسط والدین آغاز گردد .
اگر کودک در هنگام خواب با شیشه ، شیر بخورد احتمال ابتلا به سندرم شیر وجود دارد . در اثر این‌بیماری دندانهای قدامی ( جلو ) کودک دچار پوسیدگی زودرس می‌شود و کودک شما زودتر از سن‌مقرر دندانهایش را از دست خواهد داد .
آهن عنصری ارزشمند برای بدن است و مهمترین مورد مصرف آن در بدن ، خونسازی است . میزان آهن موجود در شیر مادر کم است و به همین علت مصرف قطره آهن در شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه‌می‌کنند توصیه شده‌است . باید دانست که این قطره مفید ممکن‌است در صورت بی‌توجهی باعث ایجاد مشکلاتی در دندان کودک شود . آهن با مینای دندان ترکیب شده و آن را سیاه می‌کند و مقاومت طبیعی آن را از بین می‌برد . بنابر این باید پس از دندان در آوردن کودک ، قطره آهن را روی دندانها نریزیم و بلافاصله پس از خوردن قطره به کودک آب بخورانیم تا آهن با دندانهای کودک تماس پیدا نکند.
اگر دندان شیری کودکی بیش از موقع از دست برود فورأ باید با دندانپزشک تماس گرفت زیراممکن‌است دندانهای دیگر در طول زمان به سمت فضای خالی دندان از دست رفته حرکت کنند و درنتیجه دندان دایمی در جای غیرطبیعی رشد کند و نظم دندانها را برهم بریزد .
تاج دندان های شیری در زمانی ساخته و تشکیل می‌شوند که انسان هنوز در مرحله جنینی و داخل رحم مادر می‌باشد . موادی که مادر در دوران حاملگی از آنها تغذیه می‌کند ، تاثیر زیادی در چگونگی وقوت و ضعف دندانهای فرزند او خواهند داشت . مهمترین موادی که برای تقویت و استحکام دندان های‌طفل لازم است و باید مادر باردار از آنها به میزان لازم استفاده نماید عبارتند از : کلسیم ، فسفر ، ویتامین D، ویتامین C و فلوئور
اولین دندان آسیای بزرگ دایمی در سن 6 سالگی رویش می‌کند و دندان 6 نامیده می‌شود . تعداد 28عدد از دندانهای دایمی در سن 6 تا 12 سالگی می‌رویند . دندانهای دایمی برای داشتن تغذیه سالم ،تکلم صحیح ، حفظ زیبایی چهره بکار می‌رود و همانند بقیه اعضای بدن برای تمام عمر پیش بینی‌شده‌اند .
اهمیت بهداشت دندان برای نوجوانان
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از پایگاه اینترنتی هلث دی، سخنگوی آکادمی دندانپزشکی اظهار داشت: بسیاری از نوجوانان به دندانپزشک مراجعه نمی‌کنند و حتی برخی هرگز تا به حال به دندانپزشک مراجعه نکرده‌اند.
آنها به خوبی در این مورد آموزش ندیده‌اند و برخی هنوز در مورد تأثیر غذاهایی که مصرف می‌کنند بر بهداشت دهان و دندان خویش و عادت پاکیزگی و نظافت دهان و دندان در منزل آگاهی کافی ندارند.
این آکادمی به عنوان بخشی از برنامه ماه بهداشت ملی دندان کودکان، توصیه‌های بهداشت دهانی ذیل را برای نوجوانان ارائه داده است:
- میزان مصرف نوشابه را محدود کنید. قند موجود در نوشابه برای دندانها مضر است. نوشابه حاوی موادی است که برای بهتر نمودن طعم و رنگ به آن اضافه شده است و می‌تواند موجب فرسایش و تخریب مینای دندان شود. اگر نوشابه مصرف می‌کنید از نی برای کاهش تماس بین نوشابه و دندانها استفاده کنید و پس از مصرف نوشابه دهانتان را به منظور کاهش خطر پوسیدگی با آب شستشو دهید.
- در حین خوردن، خوابیدن، صحبت کردن و یا جویدن به دندان خود زبان نزنید و به عبارتی زبان خود را داخل فرو رفتگی‌های دندان نکنید این امر می‌تواند موجب ترک خوردن و یا تراش دادن دندانها و همچنین موجب عفونت شود. در برخی موارد عفونت سبب متورم شدن زبان می‌شود و این عارضه مانع از تنفس می‌گردد. در این موارد احتمال ابتلا به بیماری‌هایی نظیر هپاتیت نیز وجود دارد.
- برای مسواک‌زدن وقت بگذارید. یک مسواک مسافرتی در قفسه لباس و کوله پشتی
خود نگاه دارید تا پس از خوردن هر خوراکی بلافاصله دندانهای خود را مسواک بزنید.
جویدن آدامس فاقد شکر نیز پس از خوردن هر خوراکی به پاکیزگی دهان کمک می‌کند.
چگونه از بیماریهای دهان و دندان پیشگیری کنیم ؟
رعایت کامل بهداشت دهان و دندانها ، که در این زمینه باید به نکات زیر توجه کافی داشت :
1. حذف پلاک میکروبی که ایجاد کننده پوسیدگی در دندان و بیماری های لثه می‌باشد با استفاده از نخ‌دندان - مسواک زدن - جرمگیری و استفاده از دهانشویه آب و نمک (نصف قاشق چایخوری نمک دریک لیوان آب جوشیده سرد شده)
2. کنترل مصرف مواد قندی
3. افزایش مقاومت دندان از طریق افزودن فلوراید به آب آشامیدنی ، استفاده از دهانشویه سدیم فلوراید ،قرص و ژل فلوراید و مسدودکردن شیارهای دندانی Fissure Sealant