بررسی آتشفشان ها در ایران نشان می دهد ایران دارای پنج آتشفشان دماوند، سبلان، تفتان، بزمان و سهند است که از این تعداد سه آتشفشان بزمان، تفتان و دماوند جز آتشفشانهای فعال فعال محسوب می شوند.
در ایران نیز وجود پنج آتشفشان فعال و نیمه فعال باعث شده است تا دانشمندان کشور بررسی هایی در این زمینه انجام دهند. آنها درصددند تا با بررسی مواردی چون چشمه های آب گرم، اندازه گیری گازهای گوگردی و قطر دامنه های کوه های آتشفشانی فعالیت آنها را مونیتورینگ کنند تا در صورت فعال شدن آنها به موقع هشدار دهند.
دماوند ببر خفته
به گزارش مهر، مخروط دماوند در مرکز سلسله کوه های البرز بارزترین فعالیت آتشفشانی دوره "کواترنر" است. به استثنای برخی از فوران های کوچک که اخیرا کشف شد، فعالیت جدیدی شناخته نشده است از این رو به آن آتشفشان نیمه فعال می گویند.
توف چیست
در واقع به سنگ های پیروکلاستیکی که بیش از 75 درصد قطعات آن کوچکتر از 2 میلی متر باشد، توف گفته می شود. توفها را براساس اندازه قطعات به انواع توف دانه درشت و توف دانه ریز تقسیم می کنند. براساس نوع قطعات به توف شیشه ای، توف بلورین و توف سنگی تقسیم می شوند. در توف شیشه ای بیش از 50 درصد قطعات را شیشه آتشفشانی تشکیل می دهد. در توف بلورین بیش از 50 درصد توف از همان ماگمای عامل انفجار تشکیل شده و حاوی بلورهای زیاد است. توف سنگی حاوی بیش از 50 درصد قطعات سنگی است که از محدوده دهانه آتشفشانی به هنگام انفجار کنده و پرتاب شده اند.
و به قطعات منفصل آتشفشانهاى زیردریایى اغلب با رسوبات دریایى مخلوط مى شوند توفیت گویند.
غبار آتشفشانى یک گدازه سخت شده مى‌باشد که شامل ذرات ریز مى‌باشد. این غبار در طى فوران یک اتشفشان خارج شده است.
انواع توف :
توفهای نفوذی
اخیرا از زونهای گسلی بعضی کمپلکس هاس حلقوی گزارش شده است. در اینجا مشاهده می شود که این توفها در داخل سنگهای اطراف نفوذ نموده اند. با وجودیکه این مواد عمدتا از قطعات گرد شده میزانهای مشکله سنگها از جمله کوارتز، فلدسپات ، اوژیت و غیره با قطری حدود 1/0 میلیمتر تشکیل شده اند، ولی قطعات درشت تر سنگها نیز همواره با قطعاتی که از نظر اندازه با آنهایی که با برش های انفجاری یافت می شوند مشارکت دارند، منتها تعداد آنها کمتر است. تصور می رود که شرایط تشکیل آنها در اصل مانند برشهای انفجاری است ولی خرد شدگی انفجاری که جریان گاز را به دنبال داشته در عمق زیادتر و تحت فشار بیشتر به وقوع پیوسته است.
توفهای جوش خورده
توفهای جوش خورده عمدتا در پیروکلاست های جریانی یافت می شوند. دمای بالای مواد پیروکلاستیکی که در زمان کوتاهی روی هم انباشته می شوند، موجب متراکم و سخت شدن این مواد می شوند. قطعات پامیس در این سنگها عمدتا حالت کشیده داشته و به شیشه تبدیل شده اند.
توفهای کریستالی
توفهای کریستالی کمیابند و به شرایط تشکیل ویژه ای نیاز دارند. این توفها معرف فنو کریستال هایی هستند که به وسیله ماگما از اعماق به طرف بالا آورده شده، چنین ماگمایی سرشار از کریستالهایی بوده اند که اکنون در توفها یافت می شوند. یک انفجار در مجرا می توانسته در ستون ماگما گسیختگی ایجاد نموده، کریستالها بر اثر اصطکاک با هوا از ماده مذاب جدا گردند. انباشتگی مجرا (اغلب با شکل کامل کریستالی) می تواند از این طریق در دامنه های آتشفشان صورت پذیرد و زمینه های مناسبی را برای کلکسیونرهای کانی ها فراهم آورد. کریستالهای لویسیت و اوژیت در اطراف وزوو یکی از بارزترین نمونه های این فعل و انفعال به شمار می آید.
طرز تشکیل توف و توفیت و غبار آتشفشانی چیست
توف سنگی است که از تحکیم و سیمان شدگی خاکسترهای آتشفشانی ایجاد می شود. گاهی نیز از این اصطلاح به صورت عمومی برای تمامی سنگهای پیروکلاستیک تحکیم یافته استفاده می شود.