پدافند غیرعامل یا دفاع غیرعامل (به انگلیسی: Passive Defense) به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌گردد که به کارگیری جنگ افزار نیاز ندارد و با اجرای آن می‌توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد.
پدافند غیرعامل به معنای کاهش آسیب پذیری در هنگام بحران، بدون استفاده از اقدامات نظامی و صرفا با بهره‌گیری از فعالیت‌های غیرنظامی، فنی و مدیریتی است. اقدامات پدافند غیرعامل شامل پوشش، پراکندگی، تفرقه و جابجایی، فریب، مکان یابی، اعلام خبر، قابلیت بقا، استحکامات، استتار، اختفاء، ماکت فریبنده و سازه‌های امن می‌باشد.
در پدافند غیرعامل تمام نهادها، نیروها، سازمان‌ها، صنایع و حتی مردم عادی می‌توانند نقش موثری ایفا کنند در حالیکه در پدافند عامل مانند سیستم‌های ضدهوایی و هواپیماهای رهگیر، تنها نیروهای مسلح مسئولیت برعهده دارند.
در اکثر منابع علمی و نظامی دنیا اصول مهم پدافند غیرعامل در قالب موارد زیر ذکر شده‌است:
1- استتار (Camouflage)
2- اختفا (Concealment)
3- پوشش (Cover)
4- فریب (Deception)
5- تفرقه و پراکندگی (Separation & Dispersion)
6- مقاوم‌سازی و استحکامات (Hardening)
7- اعلام خبر (Early Warning)
قابلیت ها
· پدافند غیر عامل، بستر مناسب توسعه پایدار توان ملی کشور.
· پدافند غیر عامل، هم راستا با سیاست های تنش زدایی.
· پدافند غیر عامل، پایدارترین، ارزان ترین وصلح آمیزترین روش دفاع.
· پدافند غیر عامل، بهترین راهکار افزایش آستانه مقاومت ملی.
· پدافند غیر عامل، پشتوانه اقتدار ملی.
· پدافند غیر عامل، یکی از مهمترین ابزارهای بازدارندگی.
· پدافند غیر عامل، بهترین و مناسب ترین شیوه کاهش مخاطرات و کاهش آسیب پذیری.
· کشورهایی که توسعه پدافند غیر عامل را به عنوان یک سیاست دفاعی مستمر در دستور کار خود قرار می دهند، هیچ گاه در مظان اتهام تهدید بر علیه کشورهای دیگر قرار نمی گیرند.
· کشور هایی که پدافند غیر عامل را به عنوان یک راهکار اصلی بر می گزینند، به شرایطی از نظر کاهش آسیب پذیری دست می یابند که مطامع کشورهای تهدید کننده بر علیه آنها کاهش می یابد.
· در جهان امروز کشور هایی که نقاط آسیب پذیری آنها فراوان است، و دشمن می تواند با ضربات سریع، حیاتی ترین منابع آنان را منهدم نماید، عوامل تهدید از بیرون را درون خود ایجاد می نماید.
· پدافند غیر عامل، می تواند به یک فرهنگ عمومی در کشور تبدیل شود.
· پدافند غیر عامل، عنصری است پویا و متحرک؛ لذا باید همواره در صدر تلاش های علمی و پژوهشی قرار گیرد.