دارو چیست؟
طبق تعریف پزشکان ،در حرفه پزشکی دارو به موادی گفته می شود که قادر به معالجه یا توقف بیماری و یا باعث رفع علایم بیماری و التیام بخش، درد باشد
در تعریف دارو میتوان به ویتامین ها و مواد معدنی ضروری که برای اصلاح موارد کمبود آنها تجویز می شود نیز اشاره کرد.
داروهای قویتر معمولا عوارض جانبی قابل ملاحظه ای دارند و حتما باید با نسخه پزشک و با تجویز پزشک تهیه شود. اما داروهای متداول و معمولی که احتمال آسیب رسانی آنها در حد صفر می باشد می تواند در دسترس عموم قرار گیرد.
دارو ها چگونه به وجود آمدند؟
داروها در گذشته بیشتر مواقع از گیاهان و در برخی موارد از جانوران استخراج شده است. از پنج هزارسال پیش چینی ها به خواص دارویی گیاهان پی برده و آنها را مورد استفاده قرار می دادند و کم کم در جهان نیز رواج پیدا کرده است . اما امروزه اکثر داروها از فرآیند شیمیایی مواد ساخته می شود و بسیاری از داروها اشکال مصنوعی موادی هستند که در طبیعت وجود دارند.با این حال هنوز هم چند داروی مهم با منشا گیاهی و حیوانی بدست می آید.
داروها چگونه تائید می شوند؟
هر داروی جدید قبل از آنکه وارد عرصه تولید شود یک دوره آموزش و آزمایش دقیق مرحله به مرحله را که اغلب به مدت حدودا 8 تا 10 سالی به طول می انجامد را باید طی نماید و هنگامی که ایمنی مصرف دارو مورد تائید قرار گرفت تولید کننده دارو مجاز است که دارو را تحت عنوان یک نام تجاری به بازار عرضه نماید.البته ایمنی مصرف دارو باید به روش های مختلف از جمله آزمایش های مکرر بر روی حیوانات و یا انسان های داوطلب ،ثمر بخشی دارو اثبات شده باشد.
نامگذاری دارو ها
کلیه داروهای مورد مصرف عمومی و رایج که بالغ بر 5000 ماده دارویی مختلف می باشد اصولا با سه نام اختصاصی مشخص می شوند
1_ نام ژنریک دارو:نام علمی دارو
2_نام تجاری دارو:نام کارخانه ای دارو که از سوی سازنده دارو به نحوی انتخاب می شود
روشهای مصرف دارو
1_مصرف از راه دهان : رایج ترین شیوه مصرف دارو می باشد که از راه دهان و دیواره روده جذب جریان خون می شود
2_استعمال از راه تزریق :یکی از دلایل تزریق دارو پاسخ سریع دارو در بدن می باشد
3_قرص های زیر زبانی : نباید بلعیده شود تا سریع از طریق پوشش دهان که سرشار از رگهای خونی است وارد جریان خون شود
4_استعمال از راه مقعد: به صورت شیاف می باشد که در داخل مقعد و راست روده قرار می گیرد تا سریعا جذب جریان خون شود
5_استعمال موضعی: برای معالجه ناراحتی های موضعی مانند عفونت پوستی و گرفتگی بینی و سایر موارد تجویز می شود و اشکال مختلفی دارد که عبارتند از پماد ،کرم،لوسیون،قطره های چشم و گوش و غیره
شکل های مختلف دارو
1_به صورت قرص :منظور از قرص ،شکل متراکم و جامد داروها هستند که غالبا شکل گردی دارند
2_به صورت کپسول : دارو از یک پوسته ژلاتینی استوانه ای شکل تشکیل شده که به محض بلعیده شدن دارو در داخل دستگاه گوارش باز می شود
3_به صورت مایع: بعضی از داروها به صورت مایع ساخته می شوند و با مواد دیگر مثل حلال ها،مواد رنگی،مواد معطر و مواد نگهدارنده مخلوط هستند که عبارتند از ربت،الگزیر،میکسچر،امولسیون،سوسپانسیون
4_به صورت ترکیبات موضعی پوست:این شکل از دارو به منظور استعمال داروی پوست و دیگر بافت های سطحی بدن تهیه و تولید می شود
5_به صورت شیاف
6_به صورت قطره
7_به صورت استنشاقی
مصرف درست داروها
برای اینکه یک دارو بیشترین فایده را داشته باشد و برای ایجاد حداکثر تاثیرات مفید باید طبق دستور پزشک و یا سازنده آن مصرف گردد
تخمین زده شده که از هر 10 نفر که دارو برایشان تجویز می شود 4 نفر به درستی آنرا مصرف نمی کنند دلایل این امر شامل فهم نادرست ترس از عوارض جانبی ،فراموش کردن دستور مصرف و فقدان انگیزه که اکثرا پس از برطرف شدن علایم بیماری می باشد
مصرف داروی تجویز شده در زمان مقرر طبق دستور پزشک بر عهده بیمار است
اگر پزشک دستور دهد که دارو با غذا یا بدون غذا مصرف شود حتما باید آنرا رعایت کنید تا حداکثر فواید درمانی دارو حاصل شود
بعضی از داروها باید با شکم خالی مصرف شوند تا سریعتر جذب جریان خون شوند و بعضی هانیز باید با غذا مصرف شود تا معده تحریک نشود از این رو باید از خوردن غذاهای ناجور با دارو خودداری شود مثلا شیر و فرآورده های لبنی می تواند مانع از جذب بعضی از داروها شوند در ضمن آبمیوه نیز می تواند برخی از داروهای ضد باکتری را در معده تجزیه کرده و مانع اثر آن دارو شود.