هپاتیت B
هپاتیت : B عامل ویروس HBV نام دارد و چون از طریق خون و فرآورده های خونی منتقل می شود به آن هپاتیت سرمی نیز می گویند راه های آن از مادر به جنین تماس جنسی تزریق خون آلوده تماس با سر سوزن و سرنگ آلوده به خصوص در معتادین تزریقی بیشتر است
همچنین تماس با وسایل تیز برنده ی آلوده به خون مثل قیچی یا تیغ سلمانی و یا وسایل خال کوبی غیر بهداشتی عامل سرایت بیماری است دوره ی کمون بیماری 30تا 180روز به طول می انجامد .
این بیماری از راه مدفوعی – دهانی انتقال نمی یابد و شدت بیماری و علائم عمومی آن شدید تر از هپاتیت نوع Aاست در هپاتیت Bعفونت مزمن و ناقل وجود دارد مرگ و میر آن بیشتر از نوع A می باشد .
این نوع هپاتیت می تواند منجر به سرطان های سلولی کبد شود و ممکن است به علت بروز یک سری واکنش های خاص در سرم و خون بیمار حالت التهاب مفاصل نیز دیده شود . در ضمن مرگ و میر در این بیماری بیشتر از هپاتیت نوع Aاست.
تشخیص:
با انجام تست های آزمایش گاهی و یافتن آنتی ژن سطحی ویروس HBS AGیا آنتی بادی های خاص که علیه قسمت های مختلف ویروس که در بدن ترشح می شود مثل : ANTI – HBV
نشانه های هپاتیت :
آ لودگی به ویروس هپاتیت B به سه حالت متفاوت ممکن است دیده شود.
هپاتیت حاد:در این حالت بیمار پس از یک دوره مقدماتی با نشانه های مانند تب ، سرما خوردگی، تهوع ، استفراغ ، و درد شکم دچار زردی می شوند.
اولین عضوی که زردی در آن مشاهده می شود. سفیدی چشم ها است . بطور معمول خود به خود بهبود می یابد . و پس از شش ماه خون از ویروس پاک می شود. و فقط 10% -5% بیماران بالغ ممکن است آلودگی مزمن شود.
هپاتیت مزمن :
در این حالت ، نشانه ها بسیار غیر اختصاصی است . شایعترین نشانه هپاتیت مزمن ، ضعف و خستگی طولانی است . گاهی ممکن است زردی خفیف یا خارش وجود داشته باشد . با پیشرفت بیماری ممکن است نارسایی کبد بروز کند . این افراد باید تحت نظر پزشک قرار گیرند . و در صورت نیاز ، دارو درمانی شوند.
پیشگیری:
تزریق واکسن که برای نوزادان، کارکنان و پرسنل مراکز مثل: دانشجویان پزشکی و پیراپزشکی و بیمارانی که مرتب فرآورده های خونی دریافت می کنند.
مثل :(هموفیلی ،تالاسمی و غیره،.) توصیه می گردد. البته در حال حاضر تزریق واکسن برای نوزادان اجباری بوده و جزء برنامه واکسیناسیون کشوری محسوب می شود. علاوه براین افرادی که با بیمار تماس نزدیک داشته باشند مثل فرزندان یا همسر بیمار (کسی که با او تماس جنسی داشته باشد ) نیز باید واکسن را تزریق کند .
تزریق واکسن در سه مرحله انجام می گیرد که اولین مرحله را نوبت اول می گویند ،سپس یک ماه بعد از تزریق نوبت اول، نوبت دوم را باید تزریق کرد و 6ماه بعد از تزریق دوم ،نوبت سوم تزریق انجام می شود .
نکته مهم : تزریق واکسن برای نوزادان در بدو تولد 5/1ماهگی و 9 ماهگی انجام می شود.
توصیه به رعایت بهداشت ،عدم استفاده از سرنگ های آلوده در خالکوبی و کارهای آرایشی و عدم ارتباط با شریک جنسی مشکوک و تزریق واکسن به افراد در معرض خطر از مهم ترین راه های جلوگیری از بیماری هستند.
آمار هپاتیتBدر ایران :
در حال حاضر در حدود 2 میلیون نفر از افراد جامعه ایران حامل ویروس هپاتیت B می باشند .هپاتیت B یک بیماری واگیر دار و خطرناک می باشد که 100 برابر از HIV خطرناک تر است . 30درصد از افرادی که دچار هپاتیت B می باشند علت آن را نمی دانند
هپاتیت Bشایع ترین علت سیروز کبد در ایران و مهم ترین علت سرطان کبد در ایران و جهان می باشد واکسن هپاتیت Bبه عنوان اولین واکسن ضد سرطان کبد شناخته شده است .
واکسیناسیون هپاتیت B از سال 1372 همراه با سایر واکسن های معمول برای کلیه نوزادان و بزرگسالان در 3مرحله کامل انجام می گردد .