اسلام برای زن ارزش والایی قائل است و اصولاً با ظهور اسلام شخصیت و کرامت زن آشکار گردید و اسلام به زن هویت تازهای بخشید و افکار و آداب دوران جاهلیت را درباره زن از میان برداشت و الگویی همچون فاطمه زهرا(س) برای زنان قرار داد که در عالم هستی بینظیر است تا جایی که حتی امامان معصوم نیز هنگام محاجه و جدال با مخالفان بر انتساب خویش به مادرشان به عنوان سند حقانیت و افتخار استناد میکردند.
سیره سیاسی و مبارزات فاطمه زهرا (س)
همگان بر این نکته اتفاقنظر دارند که فاطمه زهرا(س) گام به گام با پدر خویش همراه بود، در تبلیغ اسلام و دعوت پیامبر همکاری داشتند، در سختیها و آزارها در کنار پیامبر بود، دشواریهای محاصره شعب ابیطالب را تحمل کرد، رنجهای هجرت به مدینه را با سربلندی و مقاومت به جان خرید، در جنگهای پیامبر در مدینه در کنار آن حضرت بود و مجروحان را مداوا میکرد، خصوصاً در بستن زخمهای پیامبر(ص) و علی(ع) اهتمام ویژه میورزید. و مهمتر این که مورخان یادآوری کردهاند که دوران سختی پس از رحلت رسول خدا(ص) بر فاطمه گذشت، رنجها و محنتهای فراوان کشید، درد جانکاه از دست دادن پدری چون رسول خدا(ص) برای فاطمه بسیار دشوار بود، گوشهنشین شدن علی(ع) و غصب امامت و ولایتش و بیتفاوتی مسلمانان در این رابطه موجب اندوه فراوان برای فاطمه گشت. حضرت زهرا به خانه مهاجرین و انصار میرفت و آیات قرآن، روایات پیامبر(ص) به ویژه حدیث شریف غدیر خم و کمالات علی(ع) را یادآوری میکرد و آنان را به دفاع از حق و تمسک به ولایت و خلافت علی(ع) فرا میخواند، لکن مردم مدینه به بیتفاوتی و بیحسی سیاسی و اجتماعی دچار شده بودند که از آنان بوی مرگ به مشام میآمد.
فاطمه زهرا(س) در مراحل اولیه پس از رحلت رسول خدا(ص) چند اقدام مهم را با قدرت و جدیت دنبال کردند که عبارت بودند از:
1 مطرح کردن قرآن و عترت.
2 تأکید بر جداییناپذیر بودن قرآن و عترت و الزام و نیازمندی آنان به یکدیگر.
3 دفاع همهجانبه از ولایت امام علی(ع) و دیگر پاسداران قرآن.
4 روش ارزیابی احادیث دروغین با سنت و احادیث واقعی و صحیح.
5 تبلیغ اسلام ناب محمدی و مقابله با قرائتهای ناصواب.
6 مطرح کردن هشدارهای لازم در ترک قرآن و عترت و بازگو کردن خطرات و پیامدهای ناگوار جدا کردن قرآن از عترت.
بدین واسطه آن حضرت درمان دردهای جامعه بشری را تمسک به قرآن و ولایت اهل بیت (عترت) دانستند و در این راه به شفافسازی، روشنگری، مناظره و تبلیغات سینه به سینه و سخنرانیهای آتشین در مسجد مدینه و اجتماعات مهاجرین و انصار پرداختند.
مهمترین کانون اصلی در مبارزات حضرت زهرا(س) ولایتمداری او بود، آن حضرت از امام حق و خلیفه بلافصل رسول خدا(ص) به عنوان یک تکلیف و رسالت دینی و انقلابی به دفاع برخاستند و جان خود را در این راه فدا کردند. این در حالی بود که فاطمه زهرا(س) در کنار پیامبر(ص) حتی خود را از یک مرد نابینا مخفی نگاه میداشت لکن وقتی که عمل به تکلیف و دفاع از ولایت و امامت و پاسداری از دستاوردهای رسالت پدرش و صیانت از متن قرآن کریم به میان میآمد به سخنرانی میپرداخت، به منازل خواص میرفت و بر آنها استدلال مینمود و همگان را دعوت به قیام به حق میکردند و این الگوی ماندگاری برای زنان و دختران در تمامی عصرها و نسلهاست.
مشارکت سیاسی اجتماعی زنان در گفتمان دینی
بدیهی است مروری هرچند گذرا بر تاریخ زندگی بشر گویای مشارکت مؤثر و حضور سازنده زنان در حرکتهای سیاسی اجتماعی است، بعثت تمامی انبیای الهی بیانگر همراهی زنانی بزرگ و مجاهدت آنان برای گسترش شریعت میباشد. سرانجام در اسلام که جامعترین و کاملترین شریعت جاودان الهی است، زنان از جایگاه و نقش برجستهتری برخوردار بودهاند که در این فرصت به اختصار گوشهای از آنها را که مورد تأیید امام معصوم(ع) بوده است مورد اشاره قرار میدهیم.
1 وجوب امر به معروف و نهی از منکر برای زنان در کلام الهی و قرآن.
2 ستایش پیامبر اکرم(ص) از زنان برگزیدهای که جامعه اسلامی را راهنمایی کردهاند.
3 وجوب پذیرش ولایت اهل بیت(ع) در تمامی امور اجتماعی و سیاسی به زنان.
4 مشارکت سیاسی و فعالیتهای اجتماعی فاطمه زهرا(س).
5 بیعت زنان با پیامبر(ص) در عقبه اولی، عقبه ثانی، فتح مکه، بیعت رضوان، بیعت در غدیر خم و آغاز امامت امام علی(ع)، بیعت زنان با حضرت مهدی(عج) در آغاز ظهور.