مقدمه
بررسی بودجه سال 88 که از جهت زمان تقدیم به مجلس، یکی از تاخیریترین بودجههای سالیانه کشور بود، وارد حساسترین مراحل خود شده است.این روزها از یکسو هنوز برخی نگرانیها در خصوص نحوه اجرای بودجه سال 87 و احتمال تداوم همان روند در سال 88، دغدغه برخی نمایندگان است و از سوی دیگر، گزارش تفریغ بودجه سال 85 و گزارشهای غیررسمی در خصوص نحوه عملیاتی شدن بودجههای 86 و 87، موجب شده است که بعضی نمایندگان از جمله سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس این نگرانی را مطرح نماید که اگر قرار باشد مجلس قوانینی را تصویب کند و دولت آنها را اجرا ننماید، ماندن در مجلس چه فایدهای دارد؟پیش از این، تعدادی از نمایندگان ادعا کرده بودند برخلاف مصوبه مجلس، اجرای بودجه سال 87 براساس همان تعداد ردیفهایی بوده که دولت در هنگام تقدیم بودجه درخواست کرده بود اما مورد پذیرش مجلس قرار نگرفت. هم زمان با این تحولات و نگرانیها، نامه نگاری رئیس جمهور با رئیس مجلس و تاکید او بر خودداری مجلس از هرگونه اعمال تغییر در مبانی موردنظر دولت در خصوص هدفمند کردن یارانهها، مراحل بعدی رسیدگی به بودجه را با ابهاماتی مواجه کرده است. در همین حال، تذکر نسبتاً شدیداللحن احمد توکلی رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در خصوص غیرقانونی بودن اصلاحیه تقدیمی دولت برای اعمال نسبت به بودجه 88، این نگرانی را ایجاد کرد که بودجهای که پس از تقدیم از سوی دولت به مجلس، نیازمند تغییراتی بوده و دولت را ناچار کرده است دوبار اصلاحیه برای آن تنظیم کند در مراحل اجرا با چه سرنوشتی مواجه خواهد بود. به عبارت دیگر، بعضی از نمایندگان در این اندیشه هستند که مگر کارشناسان دولتی در تنظیم بودجه دقت کافی به خرج ندادهاند که از زمان تقدیم به مجلس - حدود یک ماه قبل - تاکنون و قبل از آنکه بررسی کمیسیونهای تخصصی مجلس به پایان برسد، دولت را‡ساً خواهان اصلاح متن تنظیم شده اولیه خود شده است؟به هر صورت در حالی که کمتر از بیست روز به پایان سال باقی مانده و براساس زمان بندی معمول همه ساله، در چنین روزهایی بودجه بایستی مراحل نهایی تصویب در صحن علنی مجلس را طی کند،هنوز ابراز نگرانی نمایندگان در خصوص نحوه تنظیم بودجه ادامه دارد.در همین ارتباط نماینده فریمان در مجلس در نطق میان دستورخود درجلسه روز دوشنبه مجلس گفت: این روزها در حالی سیسالگی پیروزی انقلاب اسلامی را جشن گرفتیم که کشورمان با پشتسر گذاشتن موانع متعدد و عبور از بحرانهای مختلف، جایگاه خود را به عنوان مهمترین قدرت منطقه و یک ابرقدرت در عرصه بینالمللی تثبیت کرده است. به گزارش ایسنا، سیدحسین حسینی در ادامه پرتاب ماهواره امید را افتخاری بزرگ در عرصه هوافضا دانست و این افتخار را به مردم و مقام معظم رهبری تبریک گفت. عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به لایحه بودجه 88 گفت: با توجه به بحران اقتصادی غرب و کاهش جهانی قیمت نفت و تاثیرات آن بر اقتصادکشور، مجلس هشتم در برابر آزمون سختی قرار گرفته است از این رو ضروری است که لایحه بودجه 88 با دقت و جهتگیری توسعه و عدالت اجتماعی و توجه به اقشار کم درآمد و محروم بررسی و نهایی شود. این عضو اصولگرای مجلس هشتم بر دقت و جواندیشی بررسی کمیسیون ویژه در خصوص لایحه هدفمندسازی یارانهها، تاکید کرد و افزود: اگرچه هدفمندسازی یارانهها نیاز و ضرورتی اجتنابناپذیر اقتصادی است، ولی نباید در اجرای آن تعجیل گردد، بلکه باید با در نظر گرفتن واقعیات جامعه از مورد کم توجهی قرار گرفتن اقشار کم درآمد جلوگیری شود.وی ابلاغ سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه در چارچوب سندچشمانداز را از مهمترین مسائل کشور برشمرد و اظهار کرد: دولت و مجلس باید علاوه بر بررسیهای دقیق، علمی و کارشناسی تحولات بینالمللی را لحاظ و هرچه سریعتر قانون سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه را در چارچوب سند چشمانداز تنظیم و تصویب کنند. این عضو اصولگرای مجلس هشتم در ادامه گفت: باید هوشیار باشیم برخی اقدامات و حرکات موجب آن نشود که وحدت و امنیت ملی دچار خدشه شود، به ویژه همه طیفهای جریان اصولگرایی مراقب باشند که مبادا وحدت و انسجام کاری این جریان دچار خدشه و در نقد و بررسی عملکرد دولت پا را از دایره عدل و انصاف فراتر نهاده و خدای ناکرده موجب تضعیف و تخریب خدمات ارزشمند رئیس جمهور و دولت خدمتگزار نهم شویم، انشاءالله نتیجه انتخابات نیز یاس و نومیدی دشمنان و خشنودی دوستداران واقعی نظام و انقلاب خواهد بود. وی افزود: از نکات مهم دیگر، روی کار آمدن دولت اوباما در آمریکاست که مدعی تغییر در سیاستهای داخلی و خارجی این کشور است. دولت جدید آمریکا بداند که مردم ، دولت و مجلس ایران مذاکره را در شرایط عادلانه و مبتنی بر احترام متقابل پذیرا هستند، لذا مذاکره قبل یا بعد از انتخابات ریاست جمهوری ایران چیزی را عوض نخواهد کرد. چرا که اصولا مذاکره با آمریکا براساس منافع ملی و مبتنی بر شرایط عادلانه و سیاستهای کلان کشور که تحت هدایت مقام معظم رهبری تنظیم میشود، انجامپذیر است.
لایحه بودجه سال 88 کل کشور که بهمن ماه سال جاری با رقمی بالغ بر 282 هزار میلیارد تومان توسط دولت به مجلس ارائه شد و با بررسی دو هفته ای در کمیسیون تلفیق به رقم 298 هزار میلیارد تومان بالغ گردید، طی پنج روز بررسی در صحن علنی مجلس و پس از آنکه تغییرات زیادی خصوصا " در بخش هدفمند کردن یارانه ها نسبت به پیشنهاد دولت و مصوبه تلفیق داشت، در نهایت با رقم 279 هزار میلیارد تومان و با 166 رای موافق، 15 رای مخالف و 5 رای ممتنع تصویب شد.
بنابراین گزارش، بودجه تصویبی مجلس برای نهایی شدن باید به تائید شورای نگهبان قانون اساسی برسد.
نمایندگان مجلس روز گذشته در آخرین تغییرات بودجه در باره بنزین و گازوئیل تصمیم گیری و عرضه بنزین تولید داخل به صورت سهمیه بندی با قیمت 100 تومان، بنزین وارداتی با قیمت آزاد و گازوئیل با کارت هوشمند و با قیمت 16.5 تومان را در سال 88 تصویب کردند.
این در حالی است که معاون بودجه معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری تاکید کرد: مصوبه مجلس برای عرضه روزانه 23 میلیون لیتر بنزین آزاد از محل واردات در سال 88، سبب بروز شوک قیمتی در بازار خواهد شد.
رحیم ممبینی گفت: مصوبه کمیسیون تلفیق در واقع حذف یارانه بنزین و گازوئیل است که سبب بروز شوک قیمتی در بازار شده و اقشار آسیبپذیر بیشترین صدمه را از این محل خواهند دید.
وی با اشاره به تولید روزانه 45 میلیون لیتر بنزین در کشور و واردات 23 میلیون لیتر اظهار داشت: در صورت توزیع بنزین تولید داخل با قیمت 100 تومان و به شکل سهمیه بندی، سهمیه خودروهای شخصی به 75 لیتر کاهش یافته و در عوض عرضه بنزین آزاد به شدت افزایش خواهد یافت.
معاون بودجه با اشاره به اینکه هماکنون 2 تا 3 درصد بنزین توزیعی در کشور با قیمت آزاد عرضه میشود افزود: در صورت تصویب مصوبه تلفیق 23 میلیون لیتر بنزین به صورت آزاد و با قیمت 400 تومان عرضه شده و سهم بنزین آزاد به 30 درصد خواهد رسید.
وی در اظهار نظر دیگری نیز اعلام کرد، بودجه 88 دیگر لایحه دولت نیست، بلکه طرح مجلس است.
معاون بودجه معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور در جلسه صبح امروز مجلس با انتقاد از پیشنهادات مختلف نمایندگان درخصوص لایحه بودجه گفت: لایحه بودجه 88 دیگر یک لایحه نیست و در حد یک طرح است.
طبق بند یک لایحه بودجه سال آینده کشور از نظر منابع بالغ بر 2 میلیون و هفتصدو نود و یک وهزار و هشتصد و بیست و هشت میلیارد و هشتصد و 33 میلیون ریال و از حیث مصارف بالغ بر 2 میلییون و هفتصد و نود و یک هزار و هشتصد و بیست و هشت میلیارد و هشتصد و 33 میلیون ریال به شرح زیر است:
الف) منابع بودجه عمومی دولت از لحاظ واگذاری دارایی های سرمایه ای، مالی و درآمدی و مصارف بودجه عمومی دولت از جهت هزینه ها و طرحهای عمرانی سرمایه ای و مالی بالغ بر967هزارو 901 میلیارد و 23 میلیون ریال شامل:
الف-1: منابع عمومی بالغ بر 892 هزار و 132 میلیارد و 800 میلیون ریال