افزایش چربی در کبد همراه با درجات متفاوتی از خونریزی ، امکان ایجاد با تغذیه اجباری غذای پر انرژی یا با به کار بردن استروژن ظهور می کند . در دمای c ° 26 و جیره با 3000 kcal / kgمرگ و میر 20% است .
علائم ظاهری:
کاهش شدید تخمگذاری (از حدود 80 به 50% ) ، افزایش تدریجی مرگ میرگله ، حدود10%گله25-30%چاق تر از حد معمول می شوند ، ظاهر اکثر پرندگان سالم ولی تاج وریش در بعضی زردکمرنگ است .
علائم کالبد شکافی:
کبد متورم،چرب ، همراه با خونریزی ، کبد ترد و جدا کردن هر قطعه از لوب ها مشکل است.کبد زرد کم رنگ ، حفره شکمی زرد کم رنگ و همراه با چربی .
درجات خونریزی کبد: SCORE LIVER
1- بدون خونریزی
2- خونریزی از0 تا5%
3- خونریزی از 6تا15%
4- خونریزی از 16 تا25%
5- خونریزی 25 % و بیشتربعلاوه یک خونریزی وسیع دیگر را می توان در انواع شدید تر آن مشاهده نمود .
تغییرات بافتی:
کیستهای بزرگ در سیتوپلاسم پارانشیم کبدی ، انسداد سینوسی ، خون گرفتگی و نقص سیستم عروقی ، نواحی نکروزه و فیبروزه درکناره لوبهای کبد ، تورم و پارگی هپاتوسیتها در اثر چربی بی اندازه ، غیر عادی شدن بافت سلولهاو جابجایی و تحلیل هسته ها ، جایگزین شدن ذرات مایع به جای هسته های هپاتو سیت و ساختارغیر عادی در کبد ، کاهش فسفولپید کبد,همراه با افزایش چربی ،کبد هیپر تروف شده ، افزایش اسید چرب اولئیک و پالمتیک و الگوی اسیدهای چرب نامشخص از جمله تغییراتی اند که در بافتهای ذکر شده اتفاق می افتند .
در تشریح خون با موارد زیر روبه رو می شویم :
کاهش استرادیول پلاسما از165به267 pg/ml ، تغییردر ساختمان 1-25(OH2)D3 واختلال در متابولیسم کلسیم ، کاهش کلسیم خون مرغهای مبتلا به 74 mg/100ml . فسفر بیش از کلسیم تحت تاثیر قرار می گیرد .
عوامل موثر در بروز بیماری شامل موارد زیر می باشد :
عوامل هورمونی ، دمای محیط و عوامل تغذیه ای .
عوامل هورمونی:
استروژن زیادهمراه انرژی زیاد باعث افزایش لیپید کبد وافزایش خونریزی کبد می شود . پروژسترون پلاسما نیز با شیوع مرتبط است . تیروئید بادخالت در متابولیسم باعث کاهش تجمع چربی می شود NKK سبب کاهش اندازه ومیزان لیپید کبد در پرندگان استروژنیزه شده می شود .
دمای محیطی :
بیشترین تلفات درگرمترین ایام سال اتفاق می افتد . در دمای متوسط تا بالا 25-30° c)) وجود تعادل مثبت انرژی را داریم . استروژن زیاد دردماهای بالاتر مضرتراست.
عوامل تغذیه ای:
فقط در هنگام تعادل مثبت انرژی رخ می دهد . تغذیه اجباری مرغان مسن به میزان150% تغذیه اختیاری به مدت 2 تا3 هفته ، انرژی مصرفی در دو حالت برابر بوده ولی انرژی ذخیره ای در تغذ یه اجباری خیلی بیشتر است .
180kcal/day در تغذیه اجباری gr/day20
27kcal/day درتغذیه اختیاری3 gr/day
ارتباط بین سطح مصرف غذا وشیوع F.L.H.S
درجات خونریزی کبد = 0.047X - 2.9
Xغذای مصرفی به ازای هر پرنده در روزمی باشداز آنجاکه جیره شامل 3000Kcal/kghانرژی است
معادله بصورت :
1.016E-2.9 درمی آید
E انرژی مصرفی روزانه می باشد .
شروع خونریزی بادرجه 2
شدیدتر شدن مشکلات پرنده هنگام افزایش مصرف انرژی به بالاتراز305Kcal/ME/day
اثر انرژی جیره ودمای محیطی روی تغذیه و انرژی مصرفی مرغهای تخمگذار
پیشگیری ودرمان با به کار بردن موارد زیر امکان پذیر است :
متعادل کردن انرژی جیره ، تنظیم دمای محیطی و تغییردرعناصرجیره .
متعادل کردن انرژی :
وزن کشی حداقل 1% گله در هر ماه در صورت وجود سابقه F.L.H.Sو یا پیش بینی تاخیر در تولید ،
جایگزینی کربوهیدرات هابا مکمل چربی بشرط ثابت بودن انرژی جیره ، کاهش انرژی جیره در اولین پیک تولید (باکاهش غلظت انرژی و کنترل تغذیه) ، کاهش8-5%غذا بعد از اولین پیک تولید ، استفاده از Finerوکاهش زمان غذادهی ، کاهش پروتئین خام وافزایش آمینو اسیدهای مصنوعی ، جایگزینی غلات کم انرژی مثل گندم و جو به جای ذرت ، استفاده از جیره ماهی-یونجه ویا ماهی- عصاره غلات به جای قسمتی از ذرت واستفاده از فراورده های جانبی با فیبر بالا می تواند در متعادل کردن انرژی موثر باشد .
تغییر عناصر جیره می تواند به طرق زیر انجام گیرد :
- افزودن عوامل لیپو تروپیک مثل کولینmg/kg500)) ومتیونین به میزان1% .
- افزودن 0.3ppmسلنیم و50IU/kgVitEومقدار مناسبی اتوکسی کوئین .
- استفاده از ید .
- استفاده از آبهای سنگین .
تنظیم دمای محیطی شامل :
خنثی کردن تغییرات فصلی درجه حرارت ، استفاده از درجه حرارتهای بالاتر با کنترل محیط ساختمان ، کاهش مصرف انرژی با نگهداری پرندگان در 25-28°C به جای 20°C بعد از پیک تولید می شود .
F.L.H.S یک بیماری متابولیکی است که درطیورخصوصا ًمرغهای پرتولید هنگام تعادل مثبت انرژی بویژه درهوای گرم اتفاق می افتد . وجود چربی در کبد و حفره شکمی همراه با درجات متفاوتی ازخونریزی کبدی ازعلائم مهم آن می باشد. متعادل کردن انرژی جیره ، تنظیم دما مطابق باشرایط مختلف محیطی و افزودن بعضی عناصر و ویتامینها از راههای مقابله با آن می باشد .