اساسا یک شبکه کامپیوتری شامل دو یا بیش از دو کامپیوتر و ابزارهای جانبی مثل چاپگر ها، اسکنر ها … هستند که بطور مستقیم با یکدیگر در تماس هستند و به منظور استفاده مشترک از نرم افزار، سخت افزار و منابع اطلاعاتی ایجاده شده اند. توجه داشته باشید با توجه به نوع همبندی شبکه(توپولوژی) یک کامپیوتر در آن واحد هم می تواند منابع خود را با کامپیوتر های دیگر به اشتراک بگذارد و یا از منابع سایر کامپیوتر ها استفاده نمیاید.
حال این سوال پیش میاد اصولا چه نیازی به طراحی یک شبکه کامپیوتری است؟ شاید یک ساده ترین مثالی که بتوان با آن ذهن شما را به اهمیت و قدرت شبکه آشنا کرد، صحبت از دستگاه های خودپرداز باشد. مسلما همه ی شما از این دستگاه ها استفاده کرده و با مزایا آن نیز آشنا هستید. در هر صورت این مثال فقط برای آشنا کردن ذهن دوستانی است که اصلا به مزیت های چنین شبکه های آشنایی ندارند. اما اگر بخوهیم فهرستی از مزایا شبکه را لیست کنیم موارد زیر بدون شک از مهمترین آنها خواهند بود:
کاهش هزینه ها: وقتی شما از یک وسیله، توسط چند کامپیوتر استفاده می کنید و در واقع استفاده مشترک از منابع می کنید، هزینه های خرید وسایل جانبی برای شما به شدت کاهش پیدا می کند.
کاهش زمان: با توجه به مثال ذکر شده، هنگامی که شما از یک کارت خودپرداز پول دریافت می کنید مسلما به سرعت آن پی بردید. این نمونه ای از قدرت شبکه ها در کاهش دادن زمان های مصرفی است. شما می توانید بدون توجه به موقعیت جغرافیایی، از امکانات زیادی که شبکه در اختیار شما می گذارد استفاده کنید.
ارتباط: با توجه به ابزار های مختلفی مانند پست الکترونیک، شما قادر با ارتباط به دیگران هم خواهید بود و حتی توانایی انتقال فایل را نیز خواهید داشت.
و البته موارد دیگری نیز ار جمله افزایش ضریب اطمینان جز محاسن شبکه های کامپیوتری محسوب می شوند اما بنده به همین چند مورد تفا کردم.
شبکه کامپیوتری
توپولوژی(Topology) شبکه چیست؟ توپولوژی یا ریخت شناسی شبکه در واقع مشخص کننده ی نحوه ی اتصال کامپیوتر ها با یکدیگر در یک شبکه است. یک توپولوژی مناسب باید دارای پارامتر های متعددی باشد که مهمترین آنها امنیت(قابلیت اعتماد) و مقرون به صرفه بودن آن است. در زیر نگاهی به متداولترین توپولوژی ها ی موجود میندازیم:
1- توپولوژی ستاره ای(Star):
در این توپولوژی، همه ی کامپیوتر ها به یک هاب متصل می شوند و تمام دستگاه ها برای ارتباط به یکدیگر مجبور هستند تا اطلاعات را به هاب و از آنجا به کامپیوتر مورد نظر ارسال کنند. این شبکه علاوه بر اینکه بسیار ساده است، توسعه نیز در آن به راحتی ممکن است. این توپولوژی از متداولترین توپولوژی های موجود است.
2- توپولوژی حلقوی(Ring):
در این توپولوژی، کلیه کامپیوتر ها به نحوی به یکدیگر متصل هستند که یک حلقه را به وجود میاورند. و هر کامپیوتر برای ارسال اطلاعات به کامپیوتر دیگر، مجبور است تا اطلاعات را به کامپیوتر بعدی خود ارسال کند و به همین ترتیب تا به کامپیوتر مورد نظر برسد. البته در این شبکه اگر یک کامپیوتر از کار بیفتد کل شبکه دچار مشکل می شود. اما نصب آن ساده است.
3- توپولوژی توری(Mesh):
در این همبندی، کلیه کامپیوتر های موجود با یکدیگر اتصال جداگانه ای دارند و این یعنی بالاترین درجه ی امنیت. در این همبندی، اگر یکی از سیم ها قطع شود هیچ اتفاقی برای کل شبکه نخواهد افتاد. البته همان طور که مشخص است این شبکه از سیم های اتصالی زیادی استفاده می کند، مخصوصا زمانی که تعداد ایستگاه های کاری افزایش پیدا کند و توجیه اقتصادی ندارد.
4- توپولوژی اتوبوسی(Bus):
در این همبندی، کلیه کامپیوتر ها به یک سیم مشترک متصل می شوند و از این طریق با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. این توپولوژی، از معمول ترین همبندی ها در شبکه های محلی است و سادگی، کم هزینه بودن و قابلیت توسعه آسان آن، این همبندی را ممتاز می نماید.
البته همبندی های دیگری نیز مانند درختی و یا ترکیبی وجود دارد که نیازی به ذکر انها نیست. فقط این نکته را ذکر کنم، این مباحث بسیار بسیار ابتدایی و پایه هستند که باید از انها آگاهی داشته باشید. بعد از چند مبحث که با این مفاهیم تقریبا آشنا شدیم، بیشتر به مباحث روتر و سوییچ می پردازیم که بسیار جذاب و البته بسیار هم فرار خواهد بود!
چرا شبکه های بی سیم؟
شاید برای عده ای این سوال مطرح باشد که با وجود شبکه های کابلی که ظاهرن امنیت بیشتری هم دارند! اصلن چرا باید به شبکه های بیسیم فکر کرد؟ این سوال خوبی است که با هم به بررسی ابعاد آن می پردازیم.
کاهش هزینه ها:
شاید مدت ها قبل هزینه ی راه اندازی یک شبکه ی بیسیم زیاد بوده باشد اما این روز ها با پیشرفت قطعات مربوط به این نوع شبکه ها، دیگر چنین نیست. ضمن اینکه تصور کنید در یک محدوده ی 400 متری بخواهید کابل کشی راه بیندازید! هزینه های مربوط به کابل، هزینه ی مربوط به Repeater و موارد دیگر زیاد خواهد شد.(اگر هم بیشتر نشود تقریبن برابر می شود که مزایای شبکه ی بیسیم آن را برتر می کند!)
ظاهری مناسب:
مسلمن کابل کشی های موجود در کافی نت ها و یا ISP ها را دیده اید. از هر گوشه های یک کابل در میاید و حال اگر طراح شبکه کمی حوصله داشته باشد، نهایتن کابل ها درون یک حفاظ قرار می دهد که کمتر به چشم بیایند! اما خب مسلمن شبکه های بیسیم دارای چنین مشکلاتی نیستند و شما می توانید ضمن حفظ زیبایی محیط از داشتن یک شبکه نیز لذت ببرید.
موقعیت جغرافیایی:
شاید مهمترین دلیل استفاده از شبکه های بیسیم و به طور خاص Wi-Fi نبودن امکان کابل کشی در بعضی از موقعیت ها باشد. مسلمن خیلی از مکان ها وجود دارند که کابل کشی شبکه در آنجا میسر نیست و یا با هزینه های بسیار بالا امکان خواهد داشت. در اینجاست که شبکه های بیسیم به داد ما میرسند!
گستردگی:
دوستان دلایل بالا را اصلن فراموش کنید! فکر کنید فردا پس فردا به امید خدا پولدار و صاحب خانواده ای 5 نفری شده اید که 4 نفر از آنها به طور زیاد از کامپیوتر و اینترنت استفاده می کنند! حال این افراد نیاز به اشتراک اینترنت با سرعت بالا دارند. این افراد همیشه در یک جای ثابت دوست ندارند بنشینند. شاید مادر خانه هوس کرد در حیاط منزل و در هنگام آب دادن باغچه توییت کند! حال تکلیف چیست؟! مشخص است. شما باید یک شبکه ی بیسیم نصب کنید!