آب گرم در اطراف اردبیل
در دامنه کوه های آتشفشانی سبلان در اطراف اردبیل تعدادی چشمه های معدنی دیده میشوند.
چشمه های آبگرم خلخال
این چشمههای معدنی در 22 کیلومتری شمال غرب هروآباد واقع است. آب آنها از انواع معدنی بیکربناته سدیک ، گازدار و بسیار گرم است.
این چشمهها در دامنه درهای قرار دارند که بوسیله گسل ، لایههای آهکی رسوبی از سنگهای آندزیتی جدا میشود. در جنوب غرب هروآباد نیز در دهکده گرمخانه ، چندین چشمه آبگرم وجود دارد که دمای آنها 30 تا 50 درجه سانتیگراد است. با توجه به فعالیت آتشفشانی کواترنر که در ضلع جنوبی (حدود 18 کیلومتری جنوب هروآباد) دیده میشود، به نظر میرسد که چشمههای آبگرم خلخال به این قبیل فعالیت آتشفشانی وابسته باشد.
چشمههای معدنی بستان آباد
چشمههای معدنی بستان آباد در ده اسک کندی در 60 کیلومتری جنوب شرقی تبریز واقع شده است. مظهر اصلی آبگرم بستان آباد در داخل دره که خود از نوع گسلی است قرار دارد. آب آن کمی شورمزه و دبی آن 8 لیتر بر ثانیه است. آب آن از نوع کلروسولفاته ، گازدار و گرم میباشد. در اطراف چشمه رسوب سیاه رنگ دیده میشود. به نظر میرسد که فعالیت چشمه با گسلهایی ارتباط دارد که بخشی از گسل تبریز محسوب میشوند و در عین حال به فعالیت آتشفشانی سهند وابستهاند.
چشمه زندان سلیمان
این چشمه در نزدیک شهرستان قروه قراردارد و در واقع دو مظهر در جنوب زندان سلیمان دارد که از آب آنها در مسیر استخر طبیعی استفاده میشود. آب آن از نوع بیکربناته و سولفات کلسیمدار ، گرم و گوگردی است این چشمهها به فعالیت آتشفشانی کواترنر این ناحیه وابسته است.
چشمههای آسک
در شهرک آب آسک و در دو طرف بستر رودخانه هراز که از این محل عبور میکند، تعدادی چشمه از سنگهای آهکی ژوراسیک این ناحیه بیرون میآید که رسوبات تراورتن در مظهر برخی از آنها تشکیل شده است. این چشمهها ازنوع بیکربناته کلسیم با P H اسید و حاوی و گوگرد است. آب چشمههای آسک بیشتر از آبهایی تامین میشود که در گذشته پشت سد طبیعی لار یا در حال حاضر ، در پشت سد مصنوعی جمع میشود. این آب در خلال لایههای آهکی ژوراسیک کف دریاچه ، مجاری و غارهای زیرزمینی ایجاد کرده است که پس از عبور از این مجاری و گرم شدن به صورت چشمه به سطح زمین میرسد.
چشمه معدنی گنو
در 33 کیلومتری شمال بندر عباس در سرراه سیرجان ، چشمه آبگرم نسبتا مهمی وجود دارد که از نوع کلروسولفات کلسیمدار گوگرد است. آب آن خیلی گرم و علت آن ممکن است به درجه زمین گرمایی محلی مربوط باشد.
چشمههای معدنی محلات
در اطراف محلات و در 30 کیلومتری مغرب دلیجان ، رسوبات تراورتن فراوانی بر جای مانده است که نشان دهنده فعالیت قدیمی در این ناحیه است. در برخی مناطق ، همراه با رسوبات آهکی ، رسوبات آهنی قرمز تا زرد رنگ دیده میشود. این چشمهها را به فعالیتهای آتشفشانی بخش شمالی این منطقه مربوط میدانیم که آب آنها پس از نفوذ به داخل شکستگیها و انحلال مواد آهکی ، دوباره به سطح زمین میرسد.
چشمههای گوگرد رامسر
در رامسر چشمههای آبگرم گوگردی متعددی وجود دارند. این چشمهها در امتداد گسل رامسر واقعاند. در جنوب رامسر ، چشمه زیرپل معروفیت بیشتری دارد که آب آن از چند نقطه و ازکف حوضچه خارج میشود. در کف حوضچه نیر بلورهای پیریت و گوگرد دیده میشود. جدار داخلی حوضچه سیاه رنگ و رسوبات آهکی متخلخل بر آن نشسته است. در سمت مشرق رامسر چشمه گوگردی آب سیاه وجود دارد که دمای کمتر از سایر چشمهها است. مطالعات نشان داده است که آب چشمه آب سیاه به شدت اکتیو و مقدار اورانیوم آن 5 تا 11 پی پی ام است. رنگ سیاه آن مربوط به مواد آلی و اکسید منگنز است. در ضمن بوی سولفید هیدروژن از آب استشمام میشود. در مشرق هتل بزرگ رامسر ، تعداد 9 چشمه آب معدنی گوگردی و رادیمدار در امتداد خط تقریبا مستقیمی که موازی با شکستگی بزرگ شمال غرب - جنوب شرق البرز است، قرار دارند.