واژه خاکی از نظر تاریخی برای بیان این مطلب بوده است که بسیاری از ترکیبهای این عنصرها در آب انحلال پذیرند. چند مورد از کاربردهای و ویژگی های منیزیم از این قرار است:
منیزیم به طور گسترده به صورت کربنات و دولومیت و همچنین به صورت سیلیکات در کانیهایی چون ازبست (یعنی پنبه سوز) در آب دریا وجود دارد.
منیزیم از آب دریا بدست میاید. یون منیزیم به میزان31/. درصد در آب دریا وجود دارد. این یون را ابتدا توسط آب آهک بصورت منیزیم هیدروکسید رسوب می دهندوبعد آن را در هیدروکلریک اسید حل می کنند. از تغلیظ محلول اخیرنمک منیزیم متبلور می شود. از الکترولیز مذاب این دولومیت کلسینه شده با آلیاژ آهن - سیلیسیم در دمای 1150 می باشد. منیزیم با آب سرد واکنش نمی دهدولی بااب گرم واکنش می دهد . آلیاژچرخ های اتومبیل های مسابقات اتومبیل رانی ترکیبی است از آلیاژفلزهای منیزیم و آلومینیم و علت آن هم سبک بودن و محکم بودن و
مقاوم بودن این آلیاژ است. اگر سطح فلز منیزیم درمجاورت هوا قرار گیرداین فلز با اکسیژن وارد واکنش شده و منیزیم اکسیدتشکیل می شود . فلز منیزیم ازجمله فلز های سبک ومقاوم است و به این دلیل از آلیاژهای آن با آلومینیم در ساخت بدنه هواپیماها و موشک ها استفاده می شود.منیزیم در مجاورت شعله با نور خیره کننده ای می سوزد و به همین دلیل در تهییه ی فشفشه ها و مواد آتش بازی کاربرد دارد و همچنین از گرد یا نوار آن در عکاسی به عنوان منبع نور شدیداستفاده می شود.
گروه دوم – فلز های قلیایی خاکی
این عنصرها نسبت به گروه فلزهای قلیایی سفت تر و چگالتر هستند و نقطه ذوب بالاتری دارند.
واکنش پذیری شیمیایی آنها نسبت به فلزهای قلیایی کمتر است. آرایش الکترونی آنها بعد از گاز نجیب ماقبلشان به صورت? ns است و تمایل دارند که دو الکترون لایه آخرشان را از دست بدهند تا به آرایش گاز نجیب ماقبلشان برسند.
Be Mg Ca Sr Ba Ra
گروههای سوم تا دوازدهم – عنصرهای واسطه
این عنصرها همگی فلز هستند. بجز جیوه ، این فلزها از فلز های قلیایی و قلیایی خاکی سخت تر ،چگال تر و دیر ذوب تر هستند. اوربیتالهای زیر لایه ی d آنها در حال پرشدن است.
دو دسته دیگر از عنصرها که عنصرهای واسطه داخلی نامیده می شوند لانتانیدها و آکتینیدها هستند.
لانتانیدها فلزهایی براق با واکنش پذیری بالا هستند. اکتینیدها هسته ی ناپایدار دارند و به این علت از جمله عنصرهای پرتوزا بشمار می روند. مشهورترین اکتنیدها اورانیم است.
گروههای سیزدهم تا هجدهم
این عنصرها برخی فلزها، نافلزها، شبه فلزها و گازهای نجیب را شامل می شود. اوربیتال P در حال پرشدن است. از میان آنها گروه هفدهم و هجدهم نامهای اختصاصی هالوژنها و گازهای نجیب را دارند.
هالوژن ها واکنش پذیرترین نافلزها هستند. آرایش الکترونی آنها به صورت ? np است و به شدت تمایل دارند که یک الکترون گرفته و به آرایش گاز نجیب بعد از خودشان برسند. هالوژن در زبان لاتین به معنای نمک ساز است.
F Cl Br I As
گازهای نجیب یا گازهای بی اثر معمولاً در واکنشهای شیمیایی شرکت نمی کنند. همه اوربیتالهای S و P آنها در لایه ظرفیت پرهستند.
He Ne Ar Kr Xe Rn
به این ترتیب مشاهده می شود که در هر تناوب از چپ به راست خواص فلزی کاهش یافته و خواص نافلزی افزایش می یابد. در انتهای هر تناوب نیز یک گاز نجیب وجود دارد.
روند تغییر شعاع اتمی در جدول تناوبی عنصرها
با حرکت از بالا به پائین در یک گروه جدول به ازای هر تناوب یک لایه الکترونی جدید به تعداد لایه های الکترونی عنصرها افزوده می شود. بنابر این شعاع اتمی در یک گروه از بالا به پائین افزایش می یابد.
در هر تناوب از چپ به راست شعاع اتمی کاهش پیدا می کند چون نیروی جاذبه ی هسته ( بار موثر هسته) بر الکترونهای لایه آخر افزایش می یابد. در حالیکه به دلیل ثابت بودن تعداد لایه های الکترونی اثر پوششی الکترون های درونی تقریباً ثابت است.
روند تناوبی تغییر انرژی یونش عنصرها
در یک گروه از بالا به پائین با افزایش اندازه اتم انرژی یونش کم می شود. در هر تناوب از چپ به راست انرژی یونش افزایش می یابد زیرا در این جهت بار موثر هسته رو به افزایش است.
روند تناوبی تغییر الکترو نگاتیوی عنصر ها
الکترونگاتیوی یک اتم میزان تمایل نسبی آن اتم برای کشیدن الکترونهای یک پیوند کووالانسی به سمت هسته ی خود است. مقادیر الکترو نگاتیوی در یک گروه از بالا به پائین کاهش و در یک دوره از چپ به راست افزایش می یابد. بنابر این فلوئور بیشترین الکترونگاتیوی و سزیم کمترین الکترونگاتیوی را داراست. (در این بررسی گازهای نجیب را در نظر نمی گیریم زیرا این عنصرها به تعداد کافی ترکیبهای شیمیایی تشکیل نمی دهند)