کروم (Cr)
پس از اتمام عملیات اکتشاف یک کانسار، طراحی استخراج و بهره برداری از آن صورت میگیرد. طراحی معدن به سه مرحله اصلی تقسیم میگردد :
1.مطالعات امکان پذیری مقدماتی
2. مطالعات امکان پذیری
3. طراحی تفضیلی
در دو مرحله اول قابلیت تجهیز معدن مشخص میگردد و در طراحی تفضیلی جزئیات فعالیتهای مختلف از قبیل نوع تجهیزات، روش بهره برداری از معدن، بنرامه ریزی تولید، میزان هزینههای سرمایه ای و عملیاتی و... مشخص میشوند(جدول 135).(جداول در فایل اصلی موجود است)
با توجه به شرایط کانسار استخراج کرومیت اغلب به دو روش روباز و زیرزمینی صورت میگیرد. در صورتیکه تودههای بزرگ کرومیت در نزدیکی سطح زمین قرار داشته باشند عملیات معدنکاری به صورت روباز خواهد بود. در حالیکه بیشتر کانسارهای لایه ای (Stratiform) و انبانی (Padiform) به روش زیرزمینی استخراج میشوند.
البته استخراج کرومیت در کانسارهای بزرگ انبانی در کوههای اورال کشور قزاقستان به روش روباز (Open pit) صورت میگیرد ولی بیشتر معادن کرومیت در کشور آفریقای جنوبی به روش زیرزمینی استخراج میشوند.
برخی از کانسارهای کرومیت نیز با هر دو روش زیرزمینی و روباز مورد بهره برداری قادر میگیرند که از جمله اینها میتوان به معدن فاریاب در ایران اشاره کرد.
در معادن بزرگ کشورهای عمده تولید کننده کرومیت نظیر آفریقای جنوبی، ماداگاسکار، قزاقستان، ترکیه، هند و.. عملیات معدنکاری کاملاً مکانیزه بوده و جهت بارگیری و باربری از ماشین آلاتی نظیر شاول های برقی و کامیونهای بزرگ معدنی استفاده میشود. البته میزان درجه مکانیزاسیون بستی به اندازه کانسار و نوع آن و نیز میزان و ارزش ذخیره دارد و از روشهای مکانیکی در معادن کوچک تا بکارگیری ماشین آلات معدنکاری جدید و پیشرفته در معادن بزرگ در نوسان است.
در برخی موارد نیز عملیات استخراج کرومیت به صورت حفر تراشه دنبال رگه و یا برحسب شرایط توپوگرافی منطقه به روش کنتوری انجام میشود.
در بیشتر معادن کرومیت واقع در جنوب ایران استخراج به صورت زیرزمینی و از نوع کند و آکند میباشد که قبلاً بیشتر از نوع انباره ای بوده است البته امروزه تمایل بیشتر به سمت استخراج روباز میباشد. روش استخراج معادن کرومیت در ایران مکانیزه نبوده و اغلب به روش سنتی میباشد. جهت استخراج کانسارهای کرومیت ایران در مناطق مختلف همانند سایر مواد معدنی گرفتن مجوزهای بهره برداری و تجهیز و آماده سازی در اولویت اول قرار دارد. امکانات و تاسیسات زیربنایی مورد نیاز جهت استخراج کانسارهای کرومیت ایران به صورت زیر خلاصه میشود :
1- اخذ مجوز بهره برداری
2- تهیه ماشین آلات راه سازی و معدنی نظیر : بولدوزر، لودر، کامیون، ماشین حفاری، کمپرسور و …
تعداد و ظرفیت ماشین الات مورد نیاز بستگی به حجم عملیات و ظرفیت تولید دارد که با توجه به حجم هر یک از ذخایر کرومیت ایران و ظرفیت تولید هر یک از معادن فعال، داشتن حداقل یک دستگاه بولدوزر، یک دستگاه لودر (در روش روباز ممکن است دو دستگاه لودر لازم باشد)، یک یا دو دستگاه ماشین حفار و کمپرسور (در روش زیرزمینی ممکن است کمپرسور دو دستگاه یا بیشتر باشد) به همراه چند کامیون برای بهره برداری از هر یک از این ذخایر کفایت میکند.
3- احداث اماکن جهت احتیاجات اولیه پرسنل (رستوران، رختکن، حمام و...)
4- احداث انبار قطعات و تجهیزات یدکی و پارکینگ برای ماشین آلات موجود در معدن
5- احداث ساختمان یا دفتر اداری در معدن جهت نگهداری، بررسی و مطالعه اسناد، مدارک و نقشههای مربوط به معدن
6- تهیه مخازن سوخت و آب آشامیدنی
7- تامین آب و برق مصرفی در معدن از نزدیکترین محل ممکن
8- احداث انبار مواد منفجره
9- تهیه سایر امکانات مورد نیاز در یک معدن