علائم فشارخون بالا : ( اکثر بیماران بدون علامت هستند )
سردرد شدید ، تنگی نفس ناگهانی ، درد قفسه سینه ، سرگیجه ، خواب آلودگی ، تاری یا اختلال دید
عوارض مهم فشارخون بالا :
عوارض قلبی عروقی مثل سکته های قلبی و مغزی ، اختلالات بینایی و تاری دید ، نارسایی کلیوی و اختلالات عصبی
عوامل موثر در بروز فشارخون بالا :
ارث ، سن ، جنس ، افزایش چربی خون ، مصرف دخانیات ، چاقی ، دیابت ، نداشتن فعالیت جسمانی منظم ، حساسیت به نمک ، فشارهای روحی و عصبی
راههای کنترل فشارخون بالا :
کاهش وزن ، محدودیت مصرف نمک ، ترک سیگار و ورزش منظم
تقسیم بندی فشارخون :
فشارخون سیستول کمتر از 140 میلی متر جیوه و فشارخون دیاستول کمتر از 90 میلی متر جیوه را فشارخون طبیعی گویند ( هر دو شرط باید وجود داشته باشد ) و مساوی یا بالاتر از آن ( 90/140 = < ) را فشارخون بالا گویند ( در فشارخون بالا فقط یک شرط کافی است )
افراد درمعرض خطر :
* افراد چاق * افراد دارای سابقه خانوادگی فشارخون بالا
* افراد مبتلا به بیماری دیابت * افراد دارای چربی خون بالا
* افراد دارای تحرک بدنی کم * افرادیکه دخانیات مصرف می کنند
موارد ارجاع فوری :
* افرادیکه با علائم سردرد شدید ، تنگی نفس ناگهانی ، سرگیجه ، خواب آلودگی ، تاری و یا اختلال دید و درد قفسه سینه مراجعه می کنند و پس از اندازه گیری فشارخون دارای فشارخون سیستول 140 میلی متر جیوه و یا فشارخون دیاستول 90 میلی متر جیوه و بیشتر هستند .
* افرادی که در دو بار اندازه گیری فشارخون ، فشارخون سیستول آنها 170 میلی متر جیوه و بیشتر است .
پیگیری و مراقبت بیماران فشارخون بالا :
در هربار مراقبت بیماران ، لازم است فشارخون و وزن را اندازه بگیرند ، در زمینه مصرف بموقع دارو و مراقبتهای غیردارویی آموزش داده شود . در صورتی که افراد بموقع برای مراقبت مراجعه نکنند بعد از گذشت سه روز از تاریخ مقرر بایستی تحت پیگیری قرار گیرند
شاید با سردرد و سرگیجه خودش را نشان دهد، شاید دست و پایتان مور مور شود یا احساس کرختی کنید یا خواب آلوده و بی حال شوید، حتی شاید هیچ نشانه ای نداشته باشید و ناگهان دچار خونریزی مغزی، سکته یا کاهش سطح هوشیاری شوید، در این صورت حتما فشارتان بالا رفته یا پایین آمده است و شما از آن غافل بوده اید.
فشار خون در تعریف علمی عبارت است از فشاری که خون بر دیواره رگ ها وارد می کند و عواملی چون مقدار خونی که قلب به رگ ها می فرستد و ویژگی های رگ هایی که خون در آنها جریان دارد، بر آن اثر می گذارد. شما تا به حال برای گرفتن فشار خون به پزشک مراجعه کرده اید؟ شاید برای شما هم این پرسش پیش آمده باشد که چرا پزشکان همیشه فشار خون را در قالب دو عدد اعلام می کنند؟ دکتر مهشید معصوم بابایی، پزشک متخصص داخلی درباره چگونگی اندازه گیری فشار خون می گوید: "میزان فشار خون از طریق اعلام بالاترین میزان فشار خون یا فشار سیستولی روی پایین ترین میزان آن یا فشار دیاستولی، اندازه گیری می شود."
، عدد سیستولی مربوط به نیرویی است که خون در زمان انقباض قلب بر دیواره رگ ها وارد می کند و عدد دیاستولی فشاری است که بین دو ضربان بر دیواره رگ ها وارد می شود. فشار خون معمولا بر حسب میلی متر جیوه یا سانتی متر جیوه بیان می شود، اما ما در ادامه این متن، اصطلاح میلی متر جیوه را که باید پس از اعداد سیستول و دیاستول به کار ببریم برای تسهیل در مطالعه، حذف می کنیم. دکتر معصوم بابایی می گوید: "هم بالا بودن فشار سیستول و هم بالا بودن فشار دیاستول، خطرناک است و ممکن است به عوارض شدید قلبی عروقی بینجامد."
یک تقسیم بندی مهم
انواع فشار خون به 3 گروه عمده توضیح می دهد، میزان سیستول در فشار خون طبیعی کمتر از 120 و میزان دیاستول کمتر از 80 است، اما فشار خونی که در آن سیستول بالاتر از 140 و دیاستول بالاتر از 90 می شود و کسانی که فشار سیستول آنها بین 120 تا 140 و دیاستول آنها بین 80 تا 90 باشد، گروه پیش فشار خون بالا نامیده می شوند.این متخصص داخلی درباره فشار خون در کودکان می گوید: "فشار خون در کودکان یک عدد مشخص نیست و تحت تاثیر سن، جنس و قد کودکان تغییر می کند و باید آن را با فشارسنج مخصوص کودکان اندازه گیری کرد."
دلایل افت فشار خون
دلایل افت فشار خون چندان متعدد نیستند به گفته این متخصص داخلی، بیماری هایی که با عرق ریزی شدید همراهند، اسهال، استفراغ، درد های شدید و به طور کلی همه بیماری هایی که سبب خروج مایعات از بدن می شود، سبب کاهش فشار خون جاری در رگ ها می شود.
از سویی دیگر، تحریک سیستم پاراسمپاتیک بدن نیز ممکن است سبب افت فشار شود که معنی ساده آن همان حال و هوایی است که آدم ها در شرایط پراسترس دچارش می شوند، مثل همان ها که در مجالس سوگواری غش می کنند.
فشار خون بالا، بی نشانه تا مرحله بحران
فشار خون بالا، برخلاف فشار خون پایین که همیشه دلیلی دارد، در بسیاری از موارد، دلیل اصلی افزایش فشار خون تشخیص داده نمی شود، گاهی امکان دارد این پدیده تحت تاثیر عوامل ژنتیکی و محیطی باشد و گاهی ممکن است بالا رفتن فشار خون به دلیل بیماری هایی مثل پرکاری یا کم کاری تیروئید، پرکاری غده فوق کلیوی، پرکاری غده پاراتیروئید باشد و گاهی وقت ها هم وابسته به نوع رژیم غذایی بیماران است.
با این حال پزشکان به خوبی می دانندکه اگر مراجعه کنندگان آنها زیادی چاق باشند، با ورزش کردن میانه ای نداشته باشند، از سبزی و میوه خوششان نیاید و در عوض علاقه مند به رژیم های غذایی پرنمک و پرچربی باشند یا داروهای کاهش اشتها یا ضدبارداری مصرف کنند یا الکلی باشند، احتمالا در خطر افزایش فشار خون بیمارگونه هستند و باید فشارشان را کنترل کنند.