برنامه System Restore :
کاربران ویندوز Me ، XP میتوانند براى پشتیبان گیری از کل اطلاعات ( و حتى پشتیبانى از رجیسترى) مختصات System Restore را ایجاد نمایند. بنابراین میتوانید از سیستم خود بطور کاملا" دقیقى کپى بگیرید. برای این منظور روى کلید Start و گزینهاى Program\Accessories\System Tool \System Restore کلیک کرده و سپس Create a restore Point را در پنجره جاری انتخاب نمایید. سپس روى Next کلیک کنید و بقیه مراحل را دنبال نمایید.و نیز برای بازیابی دوباره تنظیمات همین مراحل را دنبال میکنم ولی بجای زدن Option مربوط به Create a restore Point بر روی Restore my computer to an earlier time کلیک میکنیم و سپس بر رو ی Next کلیک میکنیم و در صفحه بعد تاریخ بازگشت مورد نظرمان را مشخص میکنیم.
اگر بعد از ایجاد یک SnapShot نرم افزاری بر روی سیستم نصب یا از آن حذف شد و یا تغییری در رجیستری ویندوز توسط نرم افزاری دیگر ایجاد شد ، نام آن تغییر به همراه تاریخ و ساعت آن درSystem Restore نشان داده میشود و میتوان بجای اینکه به Snapshot ایجاد شده توسط خودمان Back کنیم به تاریخ قبل از تغییرات انجام شده بعد ازSnapShot مان برگردیم.
بعد از انجام عمل Restore آپشن جدیدی به نام Undo my last restoration در برنامه System Restore ظاهر میشود که تا اولین ریستارت ویندوز باقی می ماند وتا اینکه ویندوز ریستارت یا ShutDown شد این Option نیز از بین میرود. و برای این منظور می باشد که اگر از نقطه ای که به آن Restore کردید نا راضی هستید میتوانید توسط این آپشن به نقطه قبلیمان بر گردیم.
ناگفته نماند که بهتر است قبل از ایجاد Snapshot تمام پنجره ها را بسته و تمام برنامه های در حال اجرا را نیز ببندید. و همچنین بهتر است برنامه های موجود در System Try را نیز Close کنید و همچنین تنظیمات موجود در استارت آپ و اسکجول تسک را نیز حذف کنید چون ممکن است به طور مثال نرم افزاری را بعد از ایجاد اسنپ شوت حذف کنید و بعدا که میخواهید تنظیمات ذخیره شده توسط سیستم رستور را باز یابی کنید بعضی از تنظیمات مربوط به آن نرم افزار نیز دوباره شروع به کار میکنند.پس قبل از اجرای سیستم رستور باید تا حد ممکن تنظیمات مربوط به نرم افزارهای نصب شده روی ویندوز را از بین برد.
این موضوع ممکن است باعث ایجاد اشکال در سیستممان شود چون ممکن است در هنگام ایجاد یک Snapshot، در سیستممان ویروس یا برنامه مخربی در حال اجرا باشد و بعد از ایجاد یک نقطه بازگشت .آن برنامه مخرب پیدا شده و پاک شود و بعدا وقتی که دوباره به آن نقطه بازگشت Restore کردیم دوباره تنظیمات مربوط به آن برنامه مخرب فعال شود.
تعیین کردن فضای روی دیسک برای برنامه System Restore:میتوان برای برنامه System Restoreمشخص کرد که چه مقدار از حجم هر درایو را BackUp بگیرد.برای این منظور بر روی Control Panel رفته و از آنجا System را اجرا کنید و سپس در پنجره جاری روی Tab سیستم رستور کلیک کنید.اگر در این پنجره روی تیک "Turn off System Restore all drives" کلیک کنید میتوانید برنامه سیستم رستور را از کار بیندازید.چون این برنامه مدام درحال بک آپ گیری می باشد
در این پنجره میتوانیم با کلیک بر روی هر درایوو زدن دکمه Settings حجم مربوط به هر درایو را مشخص کنیم. معمولا برای درایوهای با حجم کمتر از 4 گیگا بایت حداکثر 400 مگا بایت از کل حجم درایو به عنوان ماکسیمم مقدار در نظر گرفته میشود و برای دراویوهای بیشتر 4 گیگا بایت هم دوازده درصد از کل.حداقل فضای مورد نیاز این برنامه 200MB می باشد و اگر روی دیسک کمتر از این فضا خالی باشد این برنامه به طور خود کار غیر فعال می شود.
در درایوهای NTFS، System Restore داده های بایگانی شده را فشرده می کند. این عمل در زمانی که کامپیوتر بیکار است انجام میشود.بعلاوه System Restore به صورت تناوبی بایگانی ها را پاک میکند.این کار با استفاده از الگوریتم (FIFO(First in First out و بر اساس تاریخ ایجاد نقطه بازگشت و مقدار فضای موجود دیسک انجام می شود
سیستم رستور نقاط بازگشت را بصورت خودکار طبق قوانین زیر ایجاد می نماید:
1-روزانه: سیستم رستور یک نقطه بازگشت در هر 24 ساعت ایجاد می کند(اگر کامپیوتر روشن باشد).
2-تناوبی: به عنوان پیش فرض، این قابلیت غیر فعال است و واسط کاربر ، قابلیت پیکربندی آن را فراهم نمی آورد.برای پیکر بندی سیستم رستور به گونه ای که به صورت تناوبی یک نقطه بازگشت ایجاد کند ، از Group Policy و یا ویرایش رجیستری می توان کمک گرفت.
کاربرد System Restore
اگر در هنگام کار با کامپیوتر به مشکلی بر خورد کردید می توانید سیستم را با استفاده از System Restore به وضعیت قبل از بروز مشکل برگردانید. به عنوان مثال اگر کامپیتورتان پس از نصب یک برنامه به طور مناسب کار نمی کند می توانید سیستم را به زمان قبل از نصب برنامه برگردانید تا مشکل رفع شود. ویندوز می تواند سیستم را به یک تا سه هفته قبل برگرداند. برای استفاده از برنامه System Restore مراحل زیر را انجام دهید:
1- برنامه System Restore را از مسیر زیر اجرا کنید.
Start-All Programs-Accessories-System Tools-System Restore
اولین کادر محاوره ای System Restore باز می شود.
2- اولین گزینه یعنی Restore My Computer را انتخاب کنید.
3- برای ادامه کار روی Next کلیک کنید.
در کادر محاوره ای بعدی در سمت چپ یک تقویم را مشاهده می کنید. روزهایی که ویندوز به طور خودکار برای بازیابی سیستم در نظر گرفته است در تقویم به صورت سیاه مشخص شده اند. با کلیک کردن روی دکمه های >یا< می توانید به ماه های قبلی و بعدی نیز دسترسی پیدا کنید. در سمت راست تقویم، نقاط زمانی مربوط یه تاریخ انتخاب شده نمایش داده می شود.
4- روی نقطه زمانی مورد نظر کلیک کنید.
5- برای ادامه کار روی Next کلیک کنید.
کادر محاوره ای بعدی از شما می خواهد که با توجه به توضیحات ارائه شده نقطه بازیابی انتخاب شده را تایید کنید.
6- روی Next کلیک کنید.
کادر System Restore میزان پیشرفت بازیابی سیستم را نشان می دهد. وقتی این عمل به اتمام رسید کامپیوتر به صورت خودکار راه اندازی می شود. پس از راه اندازی مجدد کامپیوتر یک کادر محاوره ای باز می شود که موفقیت عملیات را بیان می کند.
7- روی دکمه OK کلیک کنید تا کادر محاوره ای بسته شود.
پس از اینکه کامپیوتر را به زمان قبل از وقوع مشکل برگردانید اطمینان داشته باشید که هیچ کدام از سندهای اخیر را از دست نخواهید داد.
قبل از اجرای برنامه System Restore تمامی برنامه های باز را ببندید. هنگامی که سیستم خود را به زمانی در گذشته بر می گردانید ممکن است برنامه های نصب شده بعد از آن حذف شود.
نکته: بهتر است قبل از نصب برنامه هایی که احتمال می دهید سیستم را دچار مشکل کنند یک نقطه زمانی را با System Restore ایجاد کنید. هر چند که ویندوز این کار را به صورت خودکار برای شما انجام می دهد برای انجام کار، در صفحه اول این برنامه، گزینه Create a Restore Point را انتخاب کنید.
نکته: تغییرات ایجاد شده به وسیله System Restore قابل برگشت هستند. برای لغو آخرین بازیابی سیستم در صفحه اول این برنامه، گزینه Undo My Last Restoration را انتخاب کنید.
:Disk defragmenter
بی شک تاکنون به برنامه Disk Defragmenter که در ابزارهای سیستمی ویندوز خودنمایی می کند، برخورد کرده اید. اما این که این برنامه به چه کاری می آید و چگونه می توان از آن استفاده کرد برای شما سئوال بوده است. در این مقاله سعی داریم عملکرد و چگونگی استفاده از این ابزار را بررسی کنیم.
هدف این ابزار سازماندهی فضای اشغال شده از هارد دیسک است که توسط ویندوز ایجاد می شود. به طوری که هر فایل در بخش های مربوط به هم بر روی دیسک نوشته می شود. نکته قابل توجه اینجاست که ویندوز فایل ها را به طور دسته به دسته بر روی ساختمان آزاد دیسک می نویسد. در این میان ویندوز سعی می کند فضا های مجاور آزاد بزرگ را بر روی دیسک بیابد. یک فایل بزرگ می تواند به راحتی به بیش از ناحیه های آزاد موجود برروی دیسک تقسیم شود و این زمانی رخ می دهد که حجم ناحیه های آزاد کمتر از حجم فایل است. در اکثر موارد، هر بخش از یک فایل در مکان های مختلفی از دیسک قرار می گیرد.
برای مثال فرض می کنیم شما یک فایل بزرگ دارید و بر روی دیسک شما بر روی سه ناحیه آزاد تقسیم شده است. بخش اول فایل می تواند در ابتدای هارد دیسک، بخش دوم در انتها و بخش سوم در میان آن واقع شود. هر زمان که شما این فایل را باز می کنید اطلاعات باید از سه قسمت ابتدایی،انتهایی و میانی دیسک فراخوانی شود و این موجب می شود زمان بیشتری برای باز کردن فایل تلف شود یا به عبارتی فایل دیرتر اجرا شود. بنابراین برای بازیابی سرعت گشودن فایل گه گاهی نیاز دارید که فایل های موجود بر روی دیسک را مرتب کنید. این عمل تنها برای فایل های اطلاعاتی صادق نیست بلکه برای همه فایل های موجود برروی دیسک امکان پذیر است.
هدف اصلی ابزار Disk Defragmenter قرار دادن هر فایل در فضاهای مرتب و کنار هم بر روی دیسک است. به گونه ایی که هنگام پردازش فایل، از یک مسیر بر روی دیسک قابل خواندن باشد. این ابزار برای تشخیص وسعت پراکندگی فایل ها حجم دیسک را آنالیز می کند. البته باید این نکته را در نظر گرفت که نوع آنالیز برحسب نوع پارتیشن دیسک FAT/FAT32 و NTFS متفاوت خواهد بود که شرح آن در این حوصله نمی گنجد.
بعد از آنالیز کردن نوبت به مرحله ایی می رسد که آن را چیدمان فایل می نامیم. در این بخش هر فایل با توجه به اندازه اش و ناحیه ای که برای آن اختصاص داده شده، بر روی دیسک سازماندهی می شود. اساس کار بر این است که فایل های مشابه از لحاظ اندازه، به هم نزدیک تر باشند.
شاید بعد از اتمام کار، شما از اینکه فضای آزاد دیسک بیشتر نشده است، تعجب کنید. این طبیعی است زیرا همانطور که گفته شد این برنامه دیسک را مجدد سازماندهی می کند نه اینکه فایل ها را فشرده کند تا فضای آزاد دیسک بیشتر شود. در واقع مرتب سازی دیسک، کارایی سیستم شما را بهبود می بخشد. زیرا سرعت پردازش فایل ها بیشتر می شود.
Disk Defragmenter همیشه تمام فایل ها را مرتب نمی کند و چنانچه عملیات مرتب سازی با سرعت تمام شد یا پیغامی مبنی بر لازم نبودن مرتب سازی توسط برنامه صادر شد، جای هیچگونه تعجبی نیست. چون ممکن است فایل های شما نسبت به ظرفیت دیسک سایز کمی داشته باشند. البته قبل از شروع توضیحات مربوط به کارکردن با برنامه، لازم است برخی از محدودیت های این ابزار را خاطر نشان کنیم:
تنهای زمانی این برنامه اجرا می شود که مجوزهای لازم توسط Administrator داده شده باشد، نمی تواند آن را برای دیسک هایی که حالت شبکه دارند به کار برد. تنها برای دیسک های local یا محلی قابل اجراست، در یک زمان خاص عملیات مذکور تنها بر روی یک دیسک قابل اجراست، زمانی کامل اجرا خواهد شد که حداقل 30% دیسک خالی باشد، تنها از طریق کنسول ویندوز قابل اجراست. البته نسخه دیگری تحت نام defrag برای محیط های دستوری ارائه شده است و خیلی از محدودیت های دیگر. لازم به ذکر است که Disk Defragmenter برای پلتفرم ویندوز NT تحت نظر مایکروسافت توسط Executive Software ارائه شده است