مورد تعریف تابعیت یا ملیت،[۱] دانشمندان حقوق بین الملل بحث های مفصل و متعددی کرده‌اند اما نظر واحدی ارائه نداده‌اند. برخی از تعاریف که در مورد تابعیت امده‌است چنین است:
رابطه‌ای که با آن خانوادهٔ ملت تشکیل می‌یابد؛ به عبارتی پیوندی که وابستگی فردی از افراد انسانی را به ملتی خاص توجیه میکند.[۲]
تابعیت پیوندی است که شخصی را به ملت معینی مربوط می‌سازد.[۳]
تعلق حقوقی شخصی به جمعیت تشکیل دهنده دولت.[۴]
تابعیت رابطه‌ای است بین فرد و دولت که شخص تبعه را در قبال تبعیت، به حمایت دولت متبوع خود ذیحق می‌نماید. چنین رابطه‌ای، شخص تبعه را مطمئن می‌سازد که در رفتار و دادوستدش با کشورهای خارجی و اتباع بیگانه، عندالاقتضا از حمایت سیاسی دولت متبوع خود، که به وسیله حقوق بین‌الملل شناخته شده، متمتع خواهد شد.[۵]
تابعیت عبارتست از یک رابطه سیاسی، حقوقی و معنوی که فردی را به دولتی معین مرتبط می‌سازد.[۶]
گفتنی است تابعیت عموما مبتنی بر دو سیستم است: سیستم خون و سیستم خاک. در ایران تابعیت به طور عمده بر سیستم خون متکی است، البته در مواردی از سیستم خاک برای کسب تابعیت استفاده شده‌است. با توجه به قانون مدنی ایران، کسی که از پدر ایرانی در ایران یا بیرون از کشور متولد شود ایرانی است اگرچه مادرش غیرایرانی باشد. اشتغال در برخی از کارها و دست یابی به شماری از مقامات دولتی نیازمند داشتن تابعیت ایرانی است. در آمریکا و کانادا تابعیت به طور عمده بر سیستم خاک مبتنی است، البته سیستم خون هم جایگاه خود را در قوانین این کشور دارد.
انواع تابعیت[۷]
تابعیت تحصیلی یا ارادی
تابعیت تبعی
تابعیت تحققی
تابعیت اجباری
ملیت
کوچکترین واحد اجتماعی خانواده است زندگی خانواده از وقتی که انسان پیدا شده وجود داشته است.
واحد بزرگتر از خانواده قبیله است که شامل مجموعه‌ای از خانواده هایی است که در جد اعلا با هم مشترکند و این شکل زندگی تکامل یافته‌تر از زندگی خانوادگی است.
واحد اجتماعی بزرگتر و تکامل یافته‌تری به نام «ملت» وجود دارد که شامل مردمی است با حکومت و قانون واحد که بر آنان حکومت میکند واحد ملی ممکن است در برگیرنده قبایلی باشد که در اصل و خون شریکند و یا ممکن اصل هیچ اشتراکی نداشته باشند و یا زندگی قبیله‌ای میان آنها نباشد یا میان بعضی از افراد باشد.
در قرن 20 از نظر علم سیاست بین ملت و مردم تفکیکی ایجاد شد. مردم برای تعیین گروه اجتماعی به¬کار می‌رود و ملت از نظر حقوقی و سیاسی واحد جمعیت است که در قلمرو ارضی کشوری مستقر می‌شوند و این استقرار نتیجه وحدتی تاریخی یا آرمانی است.
کلمه «مردم» جنبه جامعه شناسی و «ملت» جنبه حقوقی و سیاسی دارد.
امروزه ملل گوناگون به صورت ملت واحد درآمده‌اند وجه مشترک آنها این است که حکومت واحدی آنها را اداره میکند. بعضی ملتها سابقه تاریخی زیادی ندارند و مولود حادثه اجتماعی هستند مانند ملل خاورمیانه.
در دنیا ملتی وجود ندارد که از نظر خون، نژاد از مسایل ملل جدا باشد و نژاد هایی مانند سامی و آریایی در گذشته مستقل از هم بودند.اما امروزه اختلاط نژاد ها، اثری از نژاد مستقل باقی نگذاشته است .