تحقیق مقاله دین و اعتقادات دینی

دین و اعتقادات دینی

چکیده :

چگونه می توانیم در دنیایی بدون خدا زندگی کنیم؟این پرسش از قرن هجدهم به بعد ، هنگامی که متفکران اجتماعی و علمای دینی تصور کردند نفوذ دین به شدت رو به زوال می رود در فرهنگ غرب طنین افکند.برای مدتی نزدیک به دو هزار سال ، مسیحیت چهار چوبی اخلاقی  و معنوی برای توسعه ی غرب  عرضه کرده بود- انگیزه ی جنگ های بی شمار  و نیز موجبات آسایش خاطر  و هدایت مومنان را فراهم ساخته بود.

ما معمولا در دوران کنونی فراموش میکنیم که مسیحیت حضور مادی نیرومند نیز داشت.تا دوران اخیر ، کلیسا ها با پادشاان و حکومت ها  از لحاظ قدرت سیاسی که اعمال می کردند و ثروتی که می توانستند انباشته کنند رقابت میکردند و اغلب بر آنها پیشی می جستند.کشیشان مهارتهای سواد ،تحقیق و تنبع و اموزش  را در انحصار خود داشتند . حتی هنگامی که آموزش و پرورش  توسعه ی بیشتری یافت ، کلیساها هم چنان نقش بر جسته ای در سازماندهی ان داشتند.با پیشرفت صنعتی شدن ، جایگاه دین نیز ،مانند بسیاری از حوزه های دیگر زندگی اجتماعی تغییر کرد.کلیساها و مجامع دینی  در کشور های  غربی  مقدار  زیادی از قدرت دنیوی را که پیش از ان اعمال کرده بودند  از دست دادند.حکومتها بسیاری از وظایفی را که قبلا توسط کلیسا انجام می شد ،از جمله فراهم کردن اموزش و پرورش ،بر عهده گرفتند.

در سطح اندیشه ها ،تفکر علمی و تکنولوژی  به گونه ی فزاینده ای  دین و جادو  به عنوان شیوه های درک و برخورد با جهان  را به رویارویی فراخواند.در دوره ی قرون وسطی بسیاری از مردم نه تنها به اندیشه های مسیحی ،بلکه به اشباح ، ارواح ، جادوگران و دیوان  اعتقاد داشتند.(camporesi 1988) .

هر چه علم تبیینهای مادی بیشتری ارائه می کرد ،جهان کمتر تحت حاکمیت ارواح  یا اشباح تصور میگردید.در اعصار میانه ،تجربیات اسرار امیز در میان عامه مردم  معمول بود.برای مثال غیر عادی نبود که ژاندارک ادعا کند که صدای فرشتگان را شنیده استکه به او گفته اند که فرانسه را از دست انگلیسی های غارتگر نجات دهد..سه قرن بعد ، نه تنها به ندرت ممکن بود کسی ادعا کند حالات پوشیده و اسرار امیز را تجربه کرده است ،بلکه این گونه تجربیات نشانه ی اختلال روانی تلقی می گردید.

نزدیک به پایان قرن نوزدهم ،فیلسوف المانی فریدریش نیچه اعلام داشت که "خدا مرده است "آموزشهای مسیحیت اصل راهنمایی بود که به زندگی ما هدف و معنی می بخشید .از این پس ،به اداعای نیچه ما باید بدون این امنیت ، و در واقع بدون هیچ گونه اصول راهنمای ثابت اخلاقی زندگی کنیم . زندگی در دنیای بدون خدا به معنای آن است که ارزشهای خودمان را خلق کنیم و به آنچه نیچه "تنهایی وجود" می نامید عادت کنیم- یعنی درک این که زندگی ما بدون هدف است ، و این که موجودات برتر به زندگی ما نظارت نمی کنند.

دنیوی شدن فرآیندهای را توصیف میکند که از طریق انها دین نفوذ خود را بر حوزه های مختلف زندگی اجتماعی از دست می هد.

دنیوی کردن پدیده ی پیچیده ای است ،و روشن نیست انطور که نیچه تصور میکرد نفوذ دین تا مرحله ای تنزل کرده باشد که به کلی محو گردد.

تعریف دین و جادو :

انواع اعتقادات و سازمان های دینی آنقدر فراوان است که محققان رسیدن به یک تعریف عموما پذیرفته شده از دین را بسیار دشوار یافته اند.در غرب ، اکثر مردم دین را با مسیحیت یکی می دانند – اعتقاد به وجود متعالی که به ما فرمان می دهد در این دنیا به شیوه ای اخلاقی زندگی کنیم ، و وعده فرا رسیدن یک زندگی بزرگ پس از مرگ را می دهد.با وجود این ما نمیتوانیم دین را به طور کلی با این اصطلاحات تعریف کنیم .این اعتقادات ، و بسیاری از جنبه های دیگر مسیحیت ، در بیشتر ادیان جهان وجود ندارد.

دین چه نیست :

برای احتراز از افتادن در دام تفکر یکسویه فرهنگی درباره ی دین شاید بهتر باشد بحث را با گفتن این مطلب به طور  کلی آغاز کنیم که دین چه نیست.(Wilson,1972).نخست ، دین نباید با یکتا پرستی (اعتقاد به یک خدا) یکسان دانسته شود.نظریه ی نیچه در باره ی  مرگ خدا شدیدا قوم مدارانه بوده ، تنها به عقاید دینی غربی  مربوط می شود.بیشتر ادیان  خدایان متعدد دارند.حتی  در بعضی از گونه های  مسیحیت ، صور متعددی با ویژگی های مقدس  وجود دارند: خدا ، عیسی ، مریم ، روح القدس ، فرشتگان و قدیسان .در برخی ادیان اصلا  هیچ خدایی وجود ندارد.

دوم ، دین نباید به دستور العمل های اخلاقی  که ناظر بر رفتار  مومنان است – مانند فرماهایی که موسی از خداوند دریافت  کرد- یکسان پنداشته شود . این اندیشه که خدایان توجه زیادی به چگونگی رفتار ما در این دنیا دارند در بسیاری از مذاهب  حضور ندارد.برای مثال ،از نظر یونانیان باستان  خدایان تا اندازه ی زیادی  به فعالیت های بشر بی تفاوت بوده اند.

سوم ، دین لزوما به تبیین این موضوع نمی پردازد که دنیا بدین گونه که هست چگونه به وجود آمده است . در مسیحیت ، هدف اسطوره ی ادم  و حوا تبیین  منشا وجود ادمی است.و بسیاری از ادیان از این گونه اسطوره های  مبدا دارند؛ اما به همان اندازه بسیاری از  ادیان  نیز فاقد  چنین اسطوره هایی هستند.

چهارم،دین را نمی توان با امور فوق طبیعی ، که ذاتا متضمن اعتقاد به جهانی "فراسوی  قلمرو حواس " است یکسان پنداشت.برای مثال ، آیین کنفوسیوس ، به پذیرش هماهنگی  طبیعی  جهان توجه دارد ، نه به یافتن حقایق که "در پس آن قرار دارند".

دین چه هست :

ویزگی هایی که به نظر می رسد همه ادیان در آن مشترک اند از این قرار اند.ادیان متضمن مجموعه ای از نمادها هستند ، که احاسات  حرمت یا خوف را طلب می کنند،و با شعایر  یا تشریفات(مانند مراسم کلیسا ) که توسط اجتماع مومنان  انجام می شود پیوند دارند.هر یک از این عناصر نیاز به اندکی شرح و تفسیر دارد.

خواه اعتقادات یک دین شامل خدایان باشد یا نباشد ، عملا همیشه موجودات یا اشیایی وجود دارند که حالات خوف یا حیرت را القا می کنند.برای مثال،در بعضی از ادیان مردم به یک نیروی  الهی اعتقاد دارند و به آن « حرمت می گذارند،و نه خدایان شخصیت یافته.در ادیان دیگر ، شخصیت هایی وجود دارند  که خدا نیستند،اما با حرمت در باره ی انها می اندیشیند –مانند بودا یا کنفوسیوس.

شعایر  مرتبط با دین  بسیار گوناگون است .اعمال شعایری ممکن است  شامل دعا خواندن ،سرود خواندن ، اواز خواندن ،خوردن انواع معینی  از غذاها _ یا خود داری از  خوردن بعضی غذا ها  - روزه گرفتن درروزهای معین ، و مانند ان باشد . از آنجا که اعمال شعایری معطوف به نمادهای دینی هستند ،معمولا کاملا متمایز از عادات و شیوه های عمل زندگی  معمولی  در نظر گرفته می شوند . روشن  کردن  شمع برای احترام کردن یا فرو نشاندن خشم یک خدا از لحاظ معنا و مفهوم کاملا با انجام دادن این کار برای ایجاد روشنایی فرق می کند .شعایر دینی اغلب توسط افراد در خلوت انجام می شود،اما همه ادیان متضمن  تشریفاتی نیز هستند که به طور جمعی توسط مومنان اجرا میگردد . تشریفات  منظم معمولا در  مکان های ویزه  – کلیساها ، معابد یا میدانهای ویژه ی تشریفات – انجام می شود.

جامعه شناسان معمولا   وجود تشریفات  جمعی را به عنوان یکی از عوامل اصلی  که دین را از جادو متمایز  می کند در نظر می گیرند، اگر چه مرزهای این دو به هیچ وجه مشخص نیست . جادو به معنی تاثیر نهادن بر رویدادها به استفاده از معجونها ، سرود ها  یا اجرای شعایر  است. جادو  معمولا توسط افراد انجام می شود ، نه توسط اجتماعی از مومنان .مردم اغلب در  وضعیت های بد بختی  و خطر تصمیم می گیرند و به جادو متوسل می شوند .بدین سان مطالعه کلاسیک  برونیسلاو مالینووسکی  درباره یساکنان جزایر  تروبریاند در اقیانوس ارام  انواع مناسک گوناگون جادویی  را که قبل از هر سفر  مخاطره  آمیز با کرجی اجرا می شود توصیف می کند.(malinowski,1982) . جزیره نشینان هنگامی که  تنها برای ماهی گیری  روی آبهای  بی خطر و آرام  یک مرداب محلی می روند این گونه مناسک را حذف می کنند.

اگر چه اعمال جادویی به طور عمده  از جوامع امرو ز  رخت بر بسته اند ، اما در موقعیت های خطر ، هنوز  خرافات جادو  مانند معمول است .بسیاری از کسانی که  در مشاغلی کار  می کنند  که یا خطر ناک است یا این که عوامل  اتفاقی ممکن است  به طور جدی  بر عملکرد شخص  تاثیر بگذارد – مانند معدنچیان ،ماهی گیران دریاهای عمیق یا بازیکنان ورزشی  - به شعایر خرافه آمیز  مختصری تن می دهند یا اشیا خاصی را به هنگام سختی با خود حمل می کنند  .نمونه ی انها می تواند یک بازکن تنیس باشد که اصرار دارد  خاصی را  در  طی مسابقات  بزرگ در دست داشته باشد . اعتقاد به طالع بینی ، که میراث اندیشه های جادویی در اروپای قرون وسطی  است، هنوز پیروانی دارد ؛ اگر چه احتمالا بیشتر مردم  آن را خیلی جدی نمی گیرند.( adorno , 1974 ).