نام آذربایجان از حدود دو هزار سال پیش جزو مشهورترین نام های جغرافیای ایران بوده است. ریشه آوازه آذربایجان گرفته از نام آتروپات سردار ایرانی است که به نام او این سرزمین را آتورپانکان (نگهدارنده آتش) نامیده‌اند.این واژه ترکیبی به مرور زمان به آذربایجان تبدیل شده است. آذربایجان از گذشته‌های بسیار دور به علت قرار گرفتن در کنار تمدن‌های کهن از موقعیت ویژه جغرافیایی و تاریخی برخوردار بوده است. آذربایجان زادگاه زردتشت، مقر آتشکده سلاطین ساسانی ومهد شاعران، دانشمندان و علمای نامی ایران است.
از نظر موقعیت جغرافیایی ، از شمال با جمهوری آذربایجان و ارمنستان، شرق با استان اردبیل جنوب با استان زنجان و غرب با استان آذربایجان غربی همجوار است مرکز این استان تبریز است که از مهمترین شهرهای کشور محسوب می شود. ارس، قزل اوزن و آجی چای از رودهای مهم این استان هستند که بخش اعظم آب مورد نیاز منطقه را فراهم می آورند. تنوع شرایط اقلیمی و آب وهوا در این استان تحت تأثیر آب وهوای مدیترانه ای قرار دارد. استان آذربایجان شرقی جزو مناطق کوهستانی کشور بوده، بطوریکه حدود ۶۵ درصد از اراضی استان را مناطق مرتفع فرا گرفته است. قسمت اعظمی از استان، تحت پوشش مراتع قرار گرفته و این پوشش عموماً دامنه های سهند را پوشانده است. این منطقه مرکز تجمع تابستانی ایلات و عشایر استان است. وسعت جنگلهای استان بالغ بر ۱۴۴۰۷۵ هکتار است که ۱/۲ درصد از جنگلهای کشور را شامل می گردد.
جنگل ها و بیشه ها
پوشش‌های گیاهی استان از نوع جنگل های طبیعی، جنگل های مصنوعی و نیز مراتع قشلاقی، ییلاقی و میان بند می‌باشد.
در حوضه اکولوژیکی آذربایجان 546 گونه گیاهی به ثبت رسیده است.
جوامع گیاهی اصلی عبارتند از:
گیاهان شورپسند (Halophytic)
گیاهان شن‌پسند (Pseammaphytic)
گیاهان خشکی‌زی (Xerophytic)
گیاهان آب‌پسند (Hydrophtic)
علاوه بر پوشش گیاهی متنوعی که در فضاهای جلگه ای ، دره ای و کوهستانی استان وجود دارد ، جنگل های متراکمی نیز نقاط مختلف استان را پوشانده است .
در شمال ارسباران دره ارس و بخش ورزقان شهرستان اهر ، کوه های قازان داغی و قندران باشی واقع شده است که پوشیده از درختان جنگلی و مراتع کوهستانی است .
کوه های " گؤیچه بئل " پوشیده از درختان نیمه جنگلی است و مراتع سرسبز و خرم است و در جنوب غربی اهر واقع شده است . این مکان کوهستانی محل ییلاق ایلات " قره خانلو " و "مددلو" است. بیشترین گونه های درختی که در جنگل های اهر مشاهده می شود ، بلوط و ممرز است.
جنگل های شهرستان های مراغه و هشترود نیز ا زنظر درجه اهمیت در مرتبه بعدی قرار دارند . این جنگل ها که از وسعت کمتری نسبت به جنگل های ارسباران برخوردار است عمدتاً از درختچه گز تشکیل شده است.